Doğal Kaynakları Koruma
Rekreasyon/outdoor/doğa aktiviteleri turizm ile ilişkilidir. Gelişme ve kalkınmanın önemli adımlarından biri de turizmdir. Turizmin, kalkınmanın bir aracı olarak değerlendirilebilmesi turizm sektörüne kaynak olan doğal, kültürel, tarihi ve sosyo-kültürel çevrenin sürekliliğinin sağlanmasıyla mümkündür.
Çevre duyarlı ve ekolojik yaklaşımlı turizm planlaması, turizm eylemlerinin organizasyonunda bir çevre koruma aracı olarak sürdürülebilir ve sistematik bir yaklaşım olarak ortaya çıkmaktadır. Eko-turizmin doğaya ve doğal kaynaklara bağımlılığı tartışılmaz bir gerçektir. Bu nedenle sektörün sürdürülebilir olması için çevresel, sosyal ve kültürel anlamda ortaya çıkabilecek etkileri önceden tahmin etmek ve buna göre politika ve strateji belirlemek gerekmektedir.
Makro ölçekte sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi; her şeyden önce kaynak değerlerinin rasyonel olarak ve özgün değerlerini kaybettirmeden kullanımına bağlıdır. Bu bakımdan çeşitli önlemlerin ele alınarak organizasyonu ve bunların eksiksiz olarak uygulanması ile çevre, turizm ve ekonomi açısından sürdürülebilirliğin sağlanması mümkündür.
Doğal kaynakları koruma kavramı; genetik çeşitlilikten türlere; topluluklardan ekosistem çeşitliliğine ve ekosistem bazındaki süreçlerden evrimsel süreçlere kadar canlı ya da cansız çevrenin bütün unsurlarının korunmasını içermektedir.
Koruma alanı, “esas olarak, doğal ve kültürel mirası korumak, onun hazzını yaşamak, biyolojik çeşitliliğin ve yaşamı destekleyen ekolojik süreçlerin devamını sağlamak amacıyla ayrılmış; belirli bir yasal düzenlemeye göre yönetilen deniz ve/veya kara parçasıdır”.
Türkiye’de doğayı korumakla birinci derecede sorumlu olan birim Tarım Ve Orman Bakanlığı’na bağlı DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’dür.
Bu Genel Müdürlüğün korumasında olan alanlar şunlardır:
Tabiat Koruma Alanları
Sulak Alanlar
Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları (https://www.tarimorman.gov.tr/DKMP )
Doğaya artan ilgi doğal kaynakları değişik açılardan tehdit ettiği ve bu kaynakların sürdürülebilirliğinin sağlanması için kendini dünyanın küresel çevre ağı olarak tanımlayan IUCN (International Unionfor Conservation of Nature) kuruldu. https://www.iucn.org/ adresinden faaliyetleri takip edilebilecek olan Dünya Korunma Birliği ya 47 da Doğa ve Doğal Kaynakların Korunması için Uluslararası Birlik (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) doğal kaynakların korunması amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. 1948 yılında kurulmuştur ve merkezi Gland, İsviçre’de bulunur.
Tanıtımında “IUCN, hem hükümet hem de sivil toplum kuruluşlarından oluşan bir üyelik birliğidir. 1.400’den fazla Üye kuruluşunun deneyimini, kaynaklarını ve erişimini ve 17.000’den fazla uzmanın girdisini kullanır. Bu çeşitlilik ve engin uzmanlık, IUCN’yi doğal dünyanın durumu ve onu korumak için gereken önlemler konusunda küresel otorite haline getiriyor.” Denilen IUCN dünya çapında 89 devlet, 109 hükümet kurumu ve 800’den fazla hükümet dışı kuruluşu tek bir çatı altında toplamaktadır.
IUCN’in görevi doğanın bütünlüğünün ve çeşitliliğinin korunması ve doğal kaynakların adil ve ekolojik olarak sürdürülebilir olmasını sağlamak için Dünya çapındaki toplumlara etki etmek, cesaretlendirmek ve onlara yardımcı olmaktır.
Organizasyon’un üç önemli dayanağı vardır. Bunlar; üye organizasyonları, altı bilimsel komisyonu ve profesyonel sekretaryadır. IUCN 1978 yılında “Korunan Alan Kategorileri, Amaçlar ve Kriterler” adlı raporunda korunan alanları 10 kategoride sınıflandırmıştır.
- Bilimsel Rezervler/ Mutlak Doğa Rezervi,
- Milli Park, · Doğal Anıt,
- Doğa Koruma Rezervi/ Yönetilen Doğa Rezervi,
- Peyzaj Koruma Alanı,
- Kaynak Rezervi,
- Antropolojik Rezerv/ Doğal Biyotik Alan,
- Çok yönlü kullanılan alan/ Yönetilen Kaynak Koruma Alanı,
- Biyosfer Rezervi,
- Dünya Miras Alanı.
- 1992 yılında yapılan 5. Dünya Milli Parklar ve Koruma Alanları kongresinde yeni bir sınıflama ortaya konmuştur. Bu değişimle beraber IUCN yukarıdaki sınıflamayı altı başlıkta yapmıştır.
- Mutlak Doğa Rezervleri/ Yabanıl Alan,
- Milli Park,
- Doğal Anıt,
- Habitat/Türlerin Yönetim Alanı,
- Deniz/Kara Peyzaj Koruma Alanı,
- Yönetilen Kaynak Alanı.
Milli park nedir , Tabiat anıtı nedir, veya Tabiat Parkı Nedir sorularının cevapları için bağlantıları tıklayınız.
Her türlü görüş, düşünce, öneri, istek ve geri dönüşleriniz bizim için değerlidir, lütfen yazınız. http://www.turkeyoutdoor.org
Çoğunlukla yararlanılan Kaynak: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü “Ayşe Kalkan”’ın hazırladığı “Açık Alan Rekreasyonu, Doğa Sporları Yapan Bireylerin Bu Sporları Yapma Nedenleri: Antalya Örneği” başlıklı Yüksek Lisans Tezi (Tez internetten arama motorları sayesinde bulunmuştur.)