Doğa Yürüyüşü 1 / Hiking Ne Demek?

 Hiking mi Doğa Yürüyüşü mü?

Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak outdoor üzerine düşünmeye ve yazmaya devam ediyoruz. Daha önce doğa yürüyüşünün kısa tanımını yapmıştık. Sitemiz geliştikçe outdoor alanındaki terimlerin de geniş anlamlarını yazmaya devam ediyoruz.

Hiking Ne Demek? Doğa Yürüyüşü mü? Doğada Yürüyüş mü?

Bu yazı dizimizde doğa yürüyüşü nedir sorusundan başlayarak;

doğa yürüyüşü hiking ile ilgili terimleri, 

trekking ile hiking arasında ne fark var sorusunun cevabını, 

doğa yürüyüşünün tarihini, 

doğa yürüyüşü için gerekli ekipmanı ve malzemeleri,  

doğa yürüyüşü çeşitlerini, 

doğa yürüyüşlerinde karşılaşılması muhtemel tehlikeleri ve çözüm yollarını, 

doğa yürüyüşü için dünyada oluşmuş görgü kurallarını, 

dünyada gelişen doğa yürüyüşü çeşitlerini aktaracağız.

Yazımıza başlamadan önce daha önceki birçok yayında karşılaştığımız ve aşamadığımız sıkıntıyı belirtmemiz gerekmektedir. Yayınlarımızda doğa yürüyüşü ve doğada yürümek anlamlarına gelen hiking kelimesini kullanacağız. Tanımlama ve adlandırma nasıl olmalı? Bu konu ile ilgili açıklamamıza buradan bakabilirsiniz.   

Hiking Ne Demek? 

Hike kelimesi İngilizcede yürümek anlamına gelmektedir. Walking kelimesi de aynı anlamı karşılamaktadır. Dile yerleşen şekliyle hiking spor amaçlı doğada yapılan yürüyüşlere, walking ise her çeşit yürümeye (dolaşmak, gezmek, volta atmak, aylaklık etmek..) denilmektedir.

Hiking ne demek diye sorulacak olursa Türkçe’de doğada yürüyüş ve doğa yürüyüşü kavramları hiking eyleminin anlamlarına karşılık gelmektedir. Doğada yapılan yürüyüş her zaman hiking olmayacağı ve uzun bir kelime grubu olduğu için doğa yürüyüşü tabirinin kullanılmasının daha uygun olacağını düşünüyoruz. 

Doğa yürüyüşü tamlamasında iki ayrı kelime (doğa ve yürümek) bir arada kullanılmakta ve yeni bir anlam kazanmaktadır, dolayısıyla hiking ne demek sorusunun cevabı hiking Türkçe’de doğa yürüyüşü anlamına gelir diyebiliriz. 

Amaca Göre Hiking:

Doğa yürüyüşünün amacı nedir? Doğa yürüyüşlerinde neleri hedeflemeliyiz? Doğa yürüyüşü nasıl yapılır? Gibi soruların cevapları üzerine düşünmeye ve yazmaya devam ediyoruz.

Hiking spor amaçlı doğa yürüyüşüdür. Bu yürüyüşün yapılacağı önceden belirlenmiş parkuru ya da yürüyüş esnasında belirlenen bir rotası olmalıdır. Hiking boş ve amaçsız yürüyüş değil kişisel ya da küçük de olsa bir hedef içeren doğa yürüyüşüdür.

Hiking de hedefler zaman, mesafe veya ulaşılacak nokta odaklı olabilir.

Zaman hedefli hikingde yürüyüşçü 2-3-4 veya daha fazla saat yürümeyi kendisine hedef seçer ve zaman odaklı olarak doğa yürüyüşünü yapar.

Mesafe hedefli doğa yürüyüşünde ise yürüyüşçü kendisine km bazında bir hedef tayin eder ve 4-5-6 km veya daha fazla mesafeyi zaman şartına bağlamaksızın yürür. Benim şahsi tecrübelerim içinde 12, 13 km’lik yürüyüşler bulunmaktadır. Uzun yürüyüşler insana gerçekten zevk, haz ve mutluluk verir.Ulaşılacak nokta/menzil odaklı yürüyüşlerde ise önemli olan zaman veya km değil menzildir. Önceden belirlenen rotalarda kulüp ve guruplarca yapılan hiking ve trekking etkinlikleri çoğunlukla varış noktası odaklı yürüyüşlerdir.

Dünyada ve Türkiye’de hiking ve trekking çoğunlukla öncen belirlenmiş rotalarda yapılmaktadır. Özellikle facebook, instangram ve sosyal medyanın yaygınlaşması sonrası bazı rotalar ve menziller ilgi görmüş ve birçok kişinin doğa yürüyüşü yaptığı moda parkurlar ortaya çıkmıştır.

Hiking Nasıl Ortaya Çıktı?

Hiking önceden belirlenmiş rotalarda çeşitli farklı zorluk derecelerinde yapılan yürüyüştür. Avrupa’da 18. yüzyılda zevk için yürüyüş ile birlikte literatüre girmiştir. Bunun yanında dini amaçlarla yapılan uzun yürüyüşler de vardır. Dini hac yolculukları çok daha uzun süredir var olmuştur, ancak belirli dinlerle ilişkili manevi bir amaç için uzun mesafeler yürümeyi içerirler.

Hiking  genellikle üzerinde, uzun, kuvvetli bir yürüyüş güzergahları veya yaya olarak kırsal kesimde yapılan yürüyüşlere denilir. Günübirlik olarak, hafta sonları ve grup halinde yapılan doğa yürüyüşleridir. Hikingteki temel motivasyon şehir hayatının  stresinden uzaklaşarak doğanın tadını çıkarmak, stres atmak, fiziksel olarak sağlıklı kalmak, zihni rahatlatmaktır. 

Hiking Terimleri Nelerdir?

Hiking (walking in the nature) özellikle Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri’nde tercih edilen bir terimdir. Bu bölgelerde daha kısa, özellikle kentsel yürüyüşler için kullanılmaktadır. 

İngiltere ve İrlanda Cumhuriyeti’nde, hiking yerine  “Yürümek/walking” terimi kullanılmaktadır. Alplerde yapılan her türlü yürüyüş ve gezintiler için de hiking ve benzeri kelimeler (backpacking, rambling, hill walking, fell walking) kullanılmaktadır.

Avustralya’da özel endemik ormanlarda yapılan yürüyüşlere bushwalking, Yeni Zelanda’da ise tramping (aylak dolaşma)  terimleri kullanılmaktadır.

Türkiye’de ise hiking teriminin karşılığı olarak genellikle doğa yürüyüşü (nature walking) ya da doğada yürümek (walking in the nature) terimleri kullanılmaktadır. Bunun yanında bütün dünyada olduğu gibi Türkçe’de de hiking kelimesi artık yerleşik olarak kullanılmaktadır.

Dünya Dillerinde Hiking:

Kırsal kesimde yürüyüş yapma fikri Avrupa’da ancak 18. yüzyılda gerçekten gelişmiştir. Önceden genellikle yoksulluğa işaret eden ve serserilikle de ilişkilendirilen doğada yapılan yürüyüşler Romantizm hareketi ve sanayileşme sonucu şehirleşmenin artmasıyla ilişkili olarak manzara ve doğaya yönelik değişen tutumlar nedeniyle ortaya çıkmıştır. 

Dini amaçlarla yapılan çok uzun yürüyüş ve yolculuklar olan hacların bir parçası olarak uzun yürüyüşler yapılıyordu ve bu gelenek hala tüm dünyada devam etmektedir.

İngiliz dili etkisi altında bulunan İngiltere, ABD, Kanada ve İrlanda’da hiking kelimesi, yürümek, doğa yürüyüşü, rekreasyon amacıyla açık havada bir patikada veya patika dışında yürümek anlamına gelir. Hiking günlük yürüyüş, tek günde tamamlanabilen yürüyüşü ifade eder. 

Bununla birlikte, İngiltere’de dağlık alanlarda yürüyüşe tepe yürüyüşü (hillwalking) yürüyüş, dağ yürüyüşü, tepe yürüyüşü ve başıboş gezinti terimleri de kullanılmaktadır.

  Doğa yürüyüşü özellikle trekking halini aldığı zaman zorluklara ve bazı bitkilerin engellerine meydan okumayı, ilerlemenin bitki örtüsünü bir kenara itmeyi gerektirdiği için yoğun orman, çalılık veya çalılıklarda zor yürümeyi ifade eden büyükçalı anlamına gelen bushwhacking kelimesi kullanılır. 

Bushwhacking  yürüyüşlerinde bitki örtüsünün insan geçişini engelleyecek kadar yoğun olduğu büyük çalılıklarda, yolu temizlemek ve patika açmak için çeşitli aletlerin kullanıldığı da olur.

Avustralya’da orman yürüyüşü terimi, hem önceden belirlenmiş patika veya iz üzerinde hem de patika/iz dışında yürüyüşü ifade eder. Yeni Zelandalılar tarafından hiking ve yürüyüş için kullanılan yaygın terimler arasında gezinmek (tramping-özellikle gece ve uzun yolculuklar için), yürüyüş veya doğa yürüyüşü terimleri kullanılır.

Hiking /Doğa yürüyüşü Hindistan, Pakistan, Nepal, Kuzey Amerika, Güney Amerika, İran ve  Doğu Afrika’nın dağlık bölgelerinde çok günlük yürüyüşü tanımlamak için kullanılan tercih edilen kelimedir.

---

ÖNEMLİ UYARILAR

• Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsî deneyimin yerini alamaz.
• Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
• Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin.
• Doğal, tarihi ve turistik mekanlara kesinlikle zarar vermeyin. Gittiğiniz yerlerde çöplerinizi bırakmayın, çöplerinizi getirdiğiniz gibi poşetler içerisinde geldiğiniz yere geri götürün veya bir çöp konteynırına atın.
• Türkiye’de ormanlara girişlerde sık sık yasaklar uygulanmakta ve uymayanlara idari cezalar yazılmaktadır. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmelisiniz.
• Teknik olarak doğada yapılan bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin alınması gerekmektedir. Okuyucularımıza, kampçılara, doğa yürüyüşçülerine ve bütün outdoor sporlarına katılanlara tavsiyemiz, aktiviteye başlamadan önce hiç olmazsa kolluk güçlerini arayarak yapacakları doğa aktivitesi ve rotaları hakkında bilgi vermeleridir.
• Outdoor ve doğaya dair görüş, düşünce, öneri ve istekleriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilirsiniz.
• Outdoor ve doğa aktiviteleri hakkında en son bilgileri almak için sitemize abone olabilirsiniz.

www.turkeyoutdoor.org: Türkiye’nin outdoor ve doğa sporları platformu. Sizi, unutulmaz bir doğa macerasına davet ediyoruz! Türkiye’nin en heyecan verici outdoor ve doğa sporları platformu olarak trekking, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi doğa sporlarıyla dolu maceralar hakkında detaylı rehberler, benzersiz rotalar, güncel haberler ve unutulmaz etkinlikler sunuyoruz. Her bir etkinlik için titizlikle hazırlanmış bilgiler, etkileyici rotalar, büyüleyici fotoğraflar ve ilham verici videolar sizi bekliyor.

Sadece okuduğunuz makale değil outdoor ve doğaya dair yayınlanmasını ve irdelenmesini istediğiniz her konu hakkında iletişim sayfamızdaki bağlantıları kullanarak bize yazın.