Outdoor Türkiye:
Bu yazı dizisi Türkiye’nin Outdoor Sayfası’nın ilgililerinin dikkatini çeken ekstrem sporlar hakkındaki yayınlarından oluşmaktadır. Güvenli ve eğlenceli ekstrem sporlar için serideki diğer yazılara da bakmanızı tavsiye ediyoruz. Outdoor Ekstrem sporları hakkında en detaylı Türkçe bilgiler bu yazı dizisinde. İlk yazımızda ekstrem spor ne demektir sorusunun cevabını vermiştik. Outdoor aktiviteleri nelerdir başlıklı yazımızda bazı ekstrem sporlarını isim olarak tanıttık. En Popüler Ekstrem Sporlar başlıklı yazımızda ise Türkiye ve dünyada en çok tercih edilen 42 ekstrem sporun her birini birer kısa paragraflar tanıttık.
Türkçe’ye kanyon geçişi olarak çevrilen Canyoning hakkında her şey bu yazı dizimizde sizinle. Bu yazı dizimizde
- Canyoning Nedir?, Kanyon geçişi Nedir? Kanyon Sporu Nedir?
- Canyoning Nasıl Yapılır?, Kanyon geçişi Nasıl Yapılır?
- Canyoning İçin Gerekli Ekipman Nelerdir?
- Canyoning Hangi Mevsimlerde Yapılır?
- Canyoning Türkiye’de Nerelerde Yapılır?
- Türkiye’nin En güzel kanyonları hangileridir?
- Canyoning Türkiye’de Nerelerde Yapılır?
- Rafting Türkiye Nerede Yapılır?
- Dünyanın En güzel kanyonları hangileridir?
sorularının Türkçe bir kaynakta en geniş ve doyurucu cevaplarını bulacaksınız. Canyoning – kanyon geçişi sporu hakkında merak ettiğiniz her şeyi sizin için derledik. Türkiye’nin outdoor sayfası outdoor ekstrem sporlar ile ilgili yayınlarına devam ediyor. Bu yazı dizimizde outdoor ekstrem sporlardan Canyoning hakkında bilgi vermeye devam ediyoruz. Aşağıdaki yazılar İngilizce sitelerden çevrilmiş canyoning tecrübeleri hakkındadır.
Kanyon Geçişine (Canyoning) Hazırlık:
Kanyon Geçişlerinde Gereksiz Kahramanlıklar Yapmayın:
Kanyonlar süprizlerle doludur. Kanyon geçişi sırasında çok acil iç kanamalı ve açık yaralı kırıklar olmadığı sürece zamanın kazazedeyi riske atmayacağı kesin olarak belirlenmişse yardım çağrılmalı ve profesyonel kişiler tarafından kurtarılma yapılmalıdır. Acil durumlar keşif öncesi senaryolar ve iyi bir hazırlık ile çok kolay atlatılabilir. Bir kanyonu başından sonuna kadar geçmek işin en son kısmıdır. Asıl zor ve detaylı olan tüm keşfi programlamaktır.
Kanyon Geçişi Hangi Mevsimde Yapılmalıdır?
Kışın kanyonu oluşturan akarsu debisinde öngörülmez değişimler yaşanabilir. Bu sebeple canyoning kış aylarında pek yapılmaz. Sonbahar ve özellikle de ilkbahar aylarında ise değişik bölgelerde yağacak yağmurlar ve eriyen kar akarsuların debilerinin yükselmesine sebep olur. Dolayısıyla kış ve ilkbahar ayları kanyon geçişi için en riskli aylardır. Eğer kanyonun daha önce gitmediğiniz kısımlarında keşif yapmayı planlıyorsanız ya da ilk defa olarak bir kanyonda canyoning yapacaksanız kış ve ilk bahar aylarının barındırdığı yüksek riski aklınızdan çıkarmayın.
Canyoning için bütün dünyada en uygun mevsim yaz mevsimidir. Keşif yapılacak bir kanyonun önceden profesyonel ekiplerce tanımlanması Canyoning Nedir Nasıl yapılır sorusunun cevaplanması konusunda hayati önem taşır. Outdoor ekstrem spor olan ve yüksek risk taşıyan canyoning’te ileri derecedeki tehlikeli kanyonlarda önceden hazırlanmış geçiş senaryosu ve kanyon geçişi sırasında yapılacakların önceden kurgusu kanyon geçişi sporunun en önemli ve zor kısmını oluşturur.
Kanyon geçişine hazırlanırken geçişe başlamadan önce topoğrafik harita üzerinde çalışılmalı ancak harita üzerinde varlığı tespit edilen veya ismen bilinen kanyonların, yer şekillerinin en son görüldüğü tarihten sonra değişime uğramış olacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Kanyon Geçişinde Tırmanmalar:
Kanyon keşifleri, mağara keşiflerine çok benzer. İlk kez geçilecek ve içerisi tahmin edilemeyen kanyonlarda yüklü miktarda ip kullanılır.
Genellikle 10.5mm’lik 60 metre bir ip yanında da tahmini olarak hesaplanan düşüş sayısının metresi kadar 8mm’lik statik ip taşınır. İnişler 10.5 ile yapılır. Geride bırakılan ip, duvara döşenirken suyun tahribatı ve ipin akıntı ile burulması göz önüne alınarak , yukarı çıkmaya imkan verecek şekilde döşenir.
Kanyon duvarları suyun kesmesi ile oluştuğundan tutamakları yoktur. Yüzeyler tırmanış için uygun olmadığından tırmanış kancalar (hook) yardımıyla yapılır. Farklı bir teknik olan yapay tırmanış kanyon kaşiflerinin uygulama yapması ve bilmesi gereken bir konudur.
Kısaca anlatmak gerekirse yapay tırmanış birer set micro ve normal takoz, ip merdiven, sikke, hook gibi malzemeler ile yapılır. Kaya yüzeyine döşenen malzemeye yüklenilerek uzanılan en uç noktaya ikinci bir malzeme döşemek gibi düşünülebilir. 80’li yılların başından 90’ların ortalarına kadar özellikle fransızlar ülkemizdeki bir çok kanyona bu şekilde rota açmışlardır. Bu konu ekip içinde çalışılmalıdır.
Ekstrem Doğa Aktivitesi Olarak Kanyon Geçişi – Canyoning
Kanyon geçişi, tamamen doğada yapılan, yeni yerler keşfetmenizi ve doğayla iç içe olmanızı sağlayan ekstrem ve tehlikeli bir outdoor bir spordur. Canyoning fiziksel ve ruhsal olarak durumunuzu iyileştirir. Bu sporun risk taşıma sebebi sadece kanyonlar değil, güçlü akıntıları olan nehirler ve yüksek rakımlı dağlarda da gezmeyi içermesidir.
Coğrafya kaynaklı risklerin yanında doğal bir ortamda gerçekleştiği için kanyon geçişi sırasında çeşitli hayvanlar, böcekler, zehirli bitkiler ve insanlar için tehlikeli olabilecek ekosistemlerle karşılaşmak mümkündür.
Kanyon geçişinin temelinde zorlu yürüyüşler (trekking), tırmanma, inme, kayma ve derin kayalıklar arasında vadilerde ilerlemek vardır. Bunu yapmak için farklı teknikler kullanılır. Tabi ki, bu tekniklerin uygulanması, hem kanyonun türüne hem de sporcuya bağlı olarak değişecektir. İşte en yaygın ilerleme türleri:
Canyoning Kaya Tırmanma:
Kanyonlarda aşağı doğru yürümek dışında bazen yolculuğa devam edebilmek için bazı alanlara tırmanmak da gerekebilir.
İple aşağı inme:
Bu yöntemde ise halat, kayış takımı ve iniş aleti kullanılır.
Yürümek (Trekking):
Vadilere ulaşmak için yürümek en temel aktivitedir. Fiziksel yıpranmaya sebep olabileceği için akıntıda yürümemenizi öneririz.
Yüzmek:
Az derinliği olan bazı alanlarda yürümek yerine yüzmek gerekebilir.
Handrail (tutunarak yürüme):
Bu yürüyüş çeşidi, dik bir duvarın yanında diğer engellerden kaçınmak için ve yatay düzlemde ilerlemek için idealdir.
Kayma:
Kaygan ve düz taş rampalarda kayarak suya ulaşabilirsiniz.
Atlama:
Eğer bir grup halinde kanyon geçişi yapıyorsanız grup üyelerinden birinin önden atlaması ve yaralanmaya sebep olacak engeller olmadığına emin olması gereklidir. Bu sayede, herkes güvenli bir şekilde atlayabilir.
Çelik bir halat ile aşağıya iniş:
Aşağı inişlerde çelik bir halat ya da kablo kullanabilirsiniz.
İlk Kanyon Macerasında Neler Yaşanır?
Kanyon dalışı, dalış kıyafeti giyip bir kanyon veya nehirden aşağı indiğiniz bir macera ve keşif sporudur. Kanyon geçişine ilk gittiğinizde neler bekleyeceğiniz aşağıda açıklanmıştır.
Kanyon geçişi, katılımcıların dalış giysisine bindikleri ve kendilerini bir nehirden, vadiden veya – tahmin etmişsinizdir – kanyondan aşağıya indirdikleri bir macera ve keşif sporudur. Yürüme, zıplama ve çabalamadan halatla iniş ve kaya tırmanışına kadar çeşitli tekniklerin kullanılmasını içerir. Kanyon geçişi başlı başına çok sporlu bir maceradır.
Daha önce yapmadıysanız, tüm süreç biraz göz korkutucu olabilir. Ancak kanyon geçişinin iyi yanı, genellikle istediğiniz kadar rahatlatıcı veya yoğun ve adrenalin dolu olabilmesidir. Yeteneğe ve özgüvene bağlı olarak farklı yollar vardır. Aynı kanyon içinde bile genellikle farklı seçenekler ve çeşitli geri dönüş yolları vardır.
En iyi ihtimalle, kanyon geçişi sadece bir adrenalin patlaması değil, başka türlü mümkün olmayan bir şekilde güzel doğal alanları keşfetmenin ve keyfini çıkarmanın eşsiz ve samimi bir yoludur.
Birkaç destansı yerin eklentileri ve denemenin yolları ile ilk kanyon gezinizde öğreneceğiniz birkaç şeyi burada bulabilirsiniz.
1) Wetsuıt’inizden Nefret Edeceksiniz…
Herhangi bir rehberli kanyon gezisinde olacak ilk şeylerden biri, kanyon geçiş ekipmanınızı alacağınızdır. Daha sonra rehber size birkaç güvenlik dersi ve koşum takımınız hakkında bilgi verecek, ardından dalış giysisine girip kanyona gidecek.
Bir kanyonun başlangıcına yürüyüş, 10-30 dakika uzunluğunda herhangi bir yerde olabilir. Kaynağın ne kadar erişilebilir olduğuna veya nereden başladığınıza bağlı olarak muhtemelen daha da uzun. Sonuçta, bir kanyona ulaşacaksanız, bir saat veya daha uzun süre zıplayıp aşağı kayabilirsiniz. Yani… yürüyüş yokuş yukarı olacak. Dalış giysinin içinde ısınacaksın. Gerçekten sıcak. Özellikle yazın sıcak havalarda bir ülkedeyseniz.
Muhtemelen dalış kıyafetinize lanet etmeye başlayacaksınız ve yerel hayır kurumu mağazanızda Fıfa 2014’ün kopyalarına sahip olduğundan daha fazla boncuk ter üretmeye başlayacaksınız. Ama siz bekleyin.
Kanyona ve soğuk suya girdiğinizde – sıcak ülkelerde bile kanyon suyu normalde büyük kanyon duvarlarıyla korunduğu için soğuk olma eğilimindedir (bu da deneyimi daha da çarpıcı hale getirir!) – dalış kıyafeti yeni en iyi arkadaşınız olacak. Yukarı çıkarken biraz sıcak olabilirsiniz ama buna değer. Ve korkmayın, kanyondaki yolculuğunuzun geri kalanı için mükemmel sıcaklıkta olmalısınız.
2) Kanyon Geçişi Ayaklara Kibar Değildir:
Vahşi doğaya gidiyorsun! Belki de bunu yapmak için harika bir yeni spor ayakkabı veya hatta yürüyüş ayakkabısı satın almışsınızdır? Evet giymeyin. Afedersiniz. Özünde yalnızca sizin çıkarlarınıza sahibiz. Kanyon geçişinin ayakkabılarınızı özellikle hoş bir durumda bırakması pek olası değildir.
Bizi yanlış anlamayın, kanyondan çıktığınızda ayakkabılarınız yok olmayacak, ama çok çok ıslak olacak ve muhtemelen ayakkabılarınız tüm o kayalardan birkaç sıyrık almış olacak çok tırmanıyor, bu yüzden şeftali gibi kalmasını istediğiniz ayakkabılar giymeyin.
Aslında, tutuş, uyum ve su geçirmezlik göz önünde bulundurularak yapılan, amaca yönelik kanyon ayakkabılarını çevrimiçi olarak satın alabilirsiniz. Bazı kanyon şirketleri, sağlanan ekipmanın bir parçası olarak ayakkabılar veya dalgıç giysisi botları içerir (önceden kontrol edin), ancak değilse, biraz karışmasına aldırmayacağınız bir çift eski antrenörü deneyin ve alın.
3) Düşündüğünüzden Daha Fazlasını Yaşarsınız:
Diyelim ki yükseklik korkunuz var veya daha önce hiç kanyona girmediniz. Belki kendinden biraz emin değilsin. Özellikle büyük kayaların tepesinde. Pekala, günün sonunda yüzünüzde kocaman bir gülümsemeyle birkaç metre derin su havuzlarına atlayacağınız her fırsatta var.
Kanyon geçişindeki en iyi rehberler, sadece uygulamalarında inanılmaz derecede bilgili olmakla kalmaz, aynı zamanda gerçekten güven vericidirler. Rahatlık seviyenizi bulmanıza yardımcı olacak, tüm gün boyunca size yardımcı olacak ve tüm temel unsurlarda size adım adım yol gösterecekler. Size sadece nereye atlayacağınızı veya nereye ineceğinizi söylemekle kalmayacak, aynı zamanda nasıl yapılacağını gösterecek ve neden tamamen güvenli olduğunu da açıklayacaklar.
Gün boyunca tırmanışlar, kaygan kayalar, inişler ile karşılaşacak ve insan eli tarafından dokunulmamış manzaralarla çevrili su havuzlarına atlayacaksınız. Bunu ne kadar çok yaparsanız, güveniniz o kadar artar. Ve bunu yapmayı daha çok seveceksiniz. Kanyon, sınırlarınızı zorlamanın ve yapabileceğinizi düşündüğünüzden biraz daha ileri gitmenin harika bir yoludur. O zaman bir dahaki sefere daha da büyüyebilirsin!
4) Kanyon Geçişinden Korkmayın:
Kanyon geçişi, yaklaşık 15-20 yıl önce ilk kez bir macera sporu haline geldiğinde, esas olarak bir bekarlığa veda veya tavuk üzerinde yapacağınız bir şeydi. Bir adrenalin patlaması yaşamak, biraz eğlenmek ve arkadaşlarınızın önünde büyük şeyler atlamak tek seferlik bir deneyimdi.
Bu günlerde kanyon geçişi genişledi. Kendi başına tam teşekküllü bir keşif sporudur. Bu aynı zamanda büyüdüğü anlamına gelir. Eğitim ve rehberler daha iyi hale geldi. Ekipman ve yönlendirme daha iyi hale geldi. Şimdi gerçekten herkese açık.
Pek çok kanyonda veya en azından birçok sağlayıcıyla istediğiniz kadar tam veya evcilleşebilirsiniz. Çoğu sağlayıcı, yeni başlayanlara kanyon geçişinin yanı sıra daha orta ve ileri seviyeler sunar. Yeni başlayanları seçerseniz, büyük sıçramalar yapmanız gerekmeyecek ve bazı ara kanyon deneyimlerinde – bununla ilgili endişeleriniz varsa önce sağlayıcıya danışın – özellikle büyük atlayışlara bir alternatif, bir iniş veya iniş yolu ile sağlanacaktır.
5) Nehir Ve Ormanların Özel Su Kaydırakları Bulunmaktadır:
Kanyon geçişinin en iyi bölümlerinden biri, normalde yalnızca uzaktan takdir edebileceğiniz doğa harikaları ile yakından ve kişiselleşmektir. Aşağıya ineceğiniz şelaleler ve içine atlayıp yüzebileceğiniz rüya gibi renkli su havuzları.
En sevdiğimiz kısımlardan biri de kanyonlarda bulacağınız doğal su kaydırakları. Rehberlerin ellerinin arkası gibi bildikleri kaygan kayalar ve sizi bir su havuzuna düşüren doğal olarak oluşturulmuş oluklar. Bunlar kulağa neredeyse gerçek olamayacak kadar iyi geliyor, ancak kanyon geçişinde olağan. Kanyondaki bir eğitmenden duyacağınız en büyük emirlerden biri “Sadece serserinize binin ve aşağı kayın”.
6) Halat Becerileri Zor Değil
Kanyona ilk kez giriyorsanız, bu aynı zamanda ilk iniş veya itme deneyiminiz de olabilir. Sevin! Sonunda James Bond olma konusundaki çocukluk hırsınızı gerçekleştirmeye daha yakın olabileceğiniz zaman yok.
Abseiling, çok uğursuz görünebilen bir şey. Çok yüksek bir yerden önemli ölçüde daha alçak bir yere gidiyorsunuz, yalnızca bir ipe bağlıyorsunuz – ancak inanılmaz derecede güvenli değil (eğitimli bir profesyonelle ve tüm donanıma sahip olduğunuzu varsayarak), inanılmaz çok eğlenceli. En iyi rehberler, siz bunu yaparken ve kanyonda seyahat ederken size su halatla inme hakkında her şeyi öğretecektir; bu nedenle, yalnızca ilk halat indirme deneyiminizi yaşamakla kalmaz, aynı zamanda bazı yeniden kullanılabilir halat becerileriyle de ayrılma şansınız yüksektir. Ne kadar çok geri gelirseniz, bunları o kadar çok inşa edebilirsiniz. Ayrıca, yeni başlayanlar için tam bir halat indirme kılavuzumuz var, gitmeden önce merak ediyorsanız okumaya değer.
7) Kanyon Geçişi Çok Eğlencelidir:
Günün sonunda kanyon geçişi tek bir nedenle ve tek bir nedenden dolayı var; delicesine eğlenceli. Harika bir macera sporudur. Kırsal bölgeye çıkmanın ve nehirleri ve geçitleri keşfetmenin harika bir yolu. Seyahatlerinizde yeni ülkelerin sularının derinliklerine inmek ve varlığından bile haberdar olmadığınız şelaleleri ve kaydırakları görmek.
Aynı zamanda, yedinci doğum gününüzde gittiğiniz o çılgın çocuk oyun parklarından birinde bir saat geçirmenin yetişkinlere eşdeğerine biraz benziyor. Kanyon geçişi bir saldırı kursudur – adrenalini test edecek, aynı zamanda kayaların üzerinden ve altından tırmanıp, bir yerden başka bir yere atlayıp bunu yaparken bir aptal gibi sırıtmanıza neden olacak doğal su sistemiyle yapılan bir meydan okumadır.
Kanyona gittiğinizde düşüncelerinizin ne olacağını bilmiyoruz, ancak dışarı çıktığınızda bir şeyi tahmin edebiliriz – kendinize bunu tekrar yapacağınıza söz vereceksiniz.
Kanyon Geçişine Kimler Gidebilir?
Kanyon geçişi, yalnızca aramızdaki en maceracıların denemeye cesaret edebileceği aşırı bir aktivite gibi gelebilir. Ve kesinlikle sadece en deneyimli ve korkusuz kanyonerlere uygun, yüksek risk seviyelerine sahip bu tanıma uyan kanyonlar var. Kanyon geçişini bağımsız olarak planlıyorsanız yola çıkmadan önce yapacağınız kanyonu bilmeniz ve ne yapacağınızı bilmeniz yeterli.
Bununla birlikte, yeni başlayanlar, orta düzey kanyonerler ve hatta daha küçük çocuklar için erişilebilen, bir rehberle gidebileceğiniz ve çok eğlenebileceğiniz, eğlenebileceğiniz ve daha fazla eğlenebileceğiniz çok sayıda kanyon var!
Kanyon geçişi için ön koşul, yüzebilmeniz (bazı kanyonlar diğerlerinden daha fazla yüzme yeteneği gerektirir), başınızı suyun altına koymaktan mutlu olmanız, yüksekliklerde sorun yaşamamanız ve hepsinden önemlisi olumlu bir tutum ve maceracı olmanızdır. Çocuklarla kanyon geçişi yapıyorsanız, kanyonlar için kullanacağınız rehber veya firma ile kılavuz yaş sınırlarını kontrol edin ve uygun olanı seçin.Neden Keşfedilmemiş Dağlar ile yaz aktivite tatilinin bir parçası olarak kanyon geçişini denemeyin veya onlardan terzi isteyin kanyon gezisi yapmak.
Bütün outdoor aktivitelerinde güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video doğru eğitim ve deneyimin yerini alamaz. Kendi kişisel güvenliğinizi ön planda tutun. Her durumda doğadan taraf olun. Lütfen sadece okuduğunuz makale değil outdoor ve doğaya dair yayınlanmasını ve irdelenmesini istediğiniz her konu hakkında iletişim sayfamızdaki bağlantıları kullanarak bize yazın. http://www.turkeyoutdoor.org
- Yararlanılan Kaynaklar:
- https://www.mountainpassions.com,
- https://www.muchbetteradventures.com