Türkiye’nin doğaya açılan kapısı Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası, doğa sporlarına ilgi duyan herkes için Türkiye’nin en güncel ve kapsamlı bilgi kaynağıdır. 🏕️⛰️

🌿 Dağcılık kulüplerinden kampçılara, doğa yürüyüşçülerinden ekstrem spor meraklılarına kadar geniş bir kitleye hitap eden platformumuz, outdoor dünyasına dair etkinlikleri, rehberleri ve duyuruları tek çatı altında topluyor. Türkiye’nin dört bir yanındaki doğa severlerle kurduğumuz güçlü iletişim ağı sayesinde, outdoor camiasının nabzını tutuyoruz.

🗺️📍 Sadece etkinliklerle sınırlı kalmıyoruz! Türkiye’nin dört bir yanını keşfetmek isteyen doğa tutkunları için illerin detaylı gezi rehberlerini de yayınlıyoruz.

🔥🚵‍♂️🌍 Kamp alanları, yürüyüş rotaları, doğa sporlarına uygun bölgeler ve gizli kalmış cennet köşeleri hakkında en güncel bilgileri bulabileceğiniz platformumuz, keşfetmeyi seven herkes için vazgeçilmez bir rehber! Siz de doğayla iç içe bir yaşamı benimseyenlerdenseniz, sayfamızı takip edin ve maceraya bizimle atılın!

🌿 TurkeyOutdoor, doğa sporları aracılığıyla çevre bilincini artırmayı amaçlar. Doğada spor yaparken çevreyi koruma, biyolojik çeşitliliğe saygı gösterme ve sürdürülebilirlik ilkelerini benimser.

---

Erzurum’da Gezilebilecek Tarihi Türbe ve Ziyaretler

Umudum Baba Türbesi: Erzurum’un Tarihi ve Manevi Mirası

1. Türbenin Konumu ve Tarihi: Umudum Baba Türbesi, Erzurum’un Merkez İlçe’ye bağlı Umudum köyünde bulunmaktadır. Türbenin asıl adı Hacı Ahmet Baba’dır ve IV. Murat zamanında bu baba tarafından yaptırılmıştır. Türbede, Hacı Ahmet Baba’nın oğlu Halifefendi, aile fertleri, müridleri ve en son müridi olarak bilinen Hasan Baba yatmaktadır.

2. Türbenin Müştemilatı: Türbenin müştemilatında bir cami de bulunmaktadır. Bu cami, Umudum Baba’nın manevi mirasını yaşatmak amacıyla yapılmış olup, türbeyi ziyaret edenlerin ibadetlerine hizmet etmektedir.

3. Mimari Özellikler: Türbe, 450 yıllık ahşap bir yapıdır ve günümüze kadar çürüme olmadan ulaşmıştır. Bu, türbenin özenle korunduğunu ve bakımının düzenli olarak yapıldığını göstermektedir.

4. Umudum Baba’nın Dini Rolü: Umudum Baba, Rufai tarikatından Evliyaullah’dan bir zattır. Türbe, ziyaretçilere manevi şifa ve himmet bekleyen bir merasim mekanıdır. Ziyaretlerde Fatiha-i Şerif ve Yasin-i Şerif okunmakta, hasta olanlara şifa dileğiyle dua edilmektedir.

5. Rivayete Göre IV. Murat ve Umudum Baba’nın İlişkisi: Rivayete göre IV. Murat, Erzurum’un Karaz köyüne gelir ve orada maddi zenginliğiyle tanınan kişilere atıfta bulunarak “Burada bir Karaarzımız (kara arızamız) vardır” der. Daha sonra Umudum köyüne dönüp, Erzurum’da yaşanan kıtlık dönemini aşan Umudum Baba’yı kastederek “Orada bir Umudum vardır” der. Bu anekdot, Umudum Baba’nın manevi değerine vurgu yapar.

6. Ziyaretçi Profili ve İlgisi: Türbenin bakımını köy halkı ve cami imamı üstlenmiştir. Yılda 5.000’i aşkın insan, yurtdışından da gelen ziyaretçilerle birlikte Umudum Baba Türbesi’ni ziyaret etmektedir. Bu durum, Umudum Baba’nın bölgedeki manevi çekimine ve saygı görmesine işaret etmektedir.

7. Sufizm ve Dini Kavramlar: Türbe, sufizm geleneğinde önemli bir role sahiptir. Baba, Mürşid-i Kamil, Dede-Baba ise Mürşittir Dede anlayışı, baba ise en yüksek derece olarak kabul edilmektedir. Bu dini terminoloji, ziyaretçilere bir manevi rehberlik sunmayı amaçlar.

8. Evliyaullah ve Türbe Canlılığı: Türbenin canlı kalmasında Evliyaullah’a nazar alındığına inanılmaktadır. Bu türbelerde yatan kutsal kişilerin çürümemesi, manevi bir koruma ve selamet olarak yorumlanır.

Umudum Baba Türbesi, Erzurum’un tarihî ve manevi mirasına önemli bir katkı sağlamakta olup, bölgedeki dini ve kültürel geleneğin yaşatılmasına hizmet etmektedir.

Abdurrahman Gazi Türbesi: Erzurum’un Tarihi ve Manevi Mekânı

Erzurum’un tarihine damga vuran isimlerden biri olan Abdurrahman Gazi’nin türbesi, Palandöken Dağı’nın eteğinde yükselen bir manevi mekândır. Şehitlik ve gazilik makamlarına ulaşan bu büyük şahsiyet, Hazreti Peygamber’in sancaktarı olarak bilinir ve Erzurumluların gönüllerinde özel bir yer edinmiştir.

Tarihi ve Manevi Bir Miras: İslam Orduları’nın Anadolu’ya ilk seferlerinde komutanlık yapmış, İslam ordusunun sancaktarlığını üstlenmiş ve Ashab-ı Kiram’dan olduğuna inanılan Abdurrahman Gazi, tarihi bir şahsiyettir. Hz. Ebubekir’in oğlu olma iddiasının yanı sıra, ashaba mensup olduğu kesinleşmiştir. Son dönem araştırmalarına göre ise Habib bin Mesleme mahlasıyla bölgeye gelen komutanlardan biri olduğu anlaşılmaktadır.

Keşfedilen Manevi Hazine: Uzun yıllar mezar yeri bilinmeyen Abdurrahman Gazi’nin türbesi, Pir Ali Baba tarafından keşfedilmiş ve İbrahim Hakkı Hazretleri tarafından onaylanmıştır. Palandöken Dağı Şiğveler mevkiinde bulunan türbe, eski Erzurum Valisi Yusuf Ziya Paşa’nın eşi Ayşe Hanım tarafından 1796 yılında yaptırılmıştır.

Türbenin Mimari ve Manevi Özellikleri: Türbenin giriş kapısında yer alan 1796 tarihli kitabe, Hattat Sâlim tarafından yazılmıştır. İçerisinde, 4.85 metre boyundaki Abdurrahman Gazi Hazretleri’nin makamı bulunmaktadır. Uzun mezarı, manevi büyüklüğünü vurgulamanın yanı sıra, ziyaretçilerin rahatça ziyaret edebilmesi için düşünülmüştür.

Anadolu’nun İslamlaşmasında Öncü: Abdurrahman Gazi Hazretleri, Anadolu’nun İslamlaşması sürecinde öncü bir rol oynamış ve bugün bile yakın coğrafyadan gelen ziyaretçilerin hürmetle andığı bir liderdir. Türbesi, dönemin ve sonraki dönemlerin önemli gönül insanlarına da ev sahipliği yapmaktadır.

Ebu İshak Kazeruni Türbesi: Tarih ve Huzurun Buluşma Noktası

Erzurum Kalesi’nin muazzam duvarları arasında, Çifte Minareli Medrese’ye uzanan bir yolculuk sırasında keşfedilecek özel bir mekân: Ebu İshak Kazeruni Türbesi. Bu kutsal yapı, eski kale surlarının bir burcu içerisinde yer alır ve Ebu İshak Kazeruni’nin anısına inşa edilmiş bir zaviyeyi barındırır. İ. Hakkı Konyalı’ya göre, Ebu İshak Kazeruni, İran’ın Kazirun Kasabası’nda defnedilmiş ve 426 H. senesinde vefat etmiştir. Bu türbe, onun makamına adanmış bir manevi mekan olarak hizmet verir.

Türbenin Osmanlı dönemi geleneksel türbe planlarından farklı bir beşgen plana sahip olduğunu gözlemlemekteyiz. Batı duvarındaki özgün atkı taşlı kapı, türbeye giriş için bir davet sunar. Kapının üstündeki küçük pencere, içeriye doğal ışık sağlayarak atmosferi aydınlatır. Güneydoğu cephesindeki küçük pencere ise detayları vurgular. İç mekan, beşgen bir yapıya sahip olduğu için farklı iki örtü kullanır. Orta kısım, dört sivri kemerle kareye dönüştürülmüş ve kubbe ile örtülmüştür; geri kalan uç kısım ise eğri bir sivri tonoz ile kapatılmıştır. Alçı ile kaplı iç mekan, tarihi izlerini taşıyan tuğla detaylarına ev sahipliği yapar.

Duvarlardan kubbe kasnağına geçiş, zarif pandantiflerle sağlanmıştır. İç mekanın tamamı alçı ile sıvanmış olup, üst kısımlarda ve kubbeden dökülen alçıların altında tuğlalar görülebilmektedir. Türbenin iç ve dış kısımlarında tuğla ve kesme taş malzemeler bir araya getirilmiş, duvar içindeki kemerler ve kubbe kasnağı zarif alçı süslemelerle öne çıkmıştır. Kıble duvarında, kıble yönünü belirten özel bir kemer bulunmaktadır.

Türbenin içinde dört adet sanduka bulunurken, dışında Çıldır Valisi Mustafa Efendi ve Sultan Abdülmecid’in hariciye müsteşarı Nuri Efendi’nin mezarları da yer almaktadır. Dış cephe, kesme taşla kaplanmış ve onarımlarda moloz taş kullanılmıştır. Kubbe, tuğla detaylarıyla süslenmiş, türbenin tarihi ve estetik değerini vurgulamaktadır. Ebu İshak Kazeruni Türbesi, ziyaretçilere tarih, mimari ve maneviyatın enfes bir birleşimini sunar.

Toparlak Baba Türbesi: Erzurum’un Tarihi ve Kültürel Mirası

Erzurum’un Palandöken İlçesi, Toparlak Mahallesi’nde bulunan Toparlak Baba Türbesi, bölgenin tarihi ve kültürel dokusuna önemli bir katkı sağlayan yapılar arasında yer almaktadır.

• Tarihçe ve Söylenti: Toparlak Baba’nın, miladi 1570 tarihinde bugünkü kabrinin bulunduğu yere gelip yerleştiği ve hem gaza (cihad) hem de irşad (manevi rehberlik) işleri ile uğraştığı söylenmektedir. Söylentiye göre, bu bölgede halka manevi rehberlik yapmış ve cihad faaliyetlerine katılmış bir zaviye şeyhidir.
• Mimari Özellikler: Türbe, kare planlı bir yapıdır ve duvarları ile üst örtüsü tarihi bir değere sahip değildir. Türbenin içerisinde üç adet mezar bulunmaktadır, bunlardan ikisi taş malzemeden yapılmıştır. Bu mezar taşları, orijinal halleriyle günümüze ulaşmış ve geçmişin izlerini taşımaktadır.
• Kültürel Miras: Toparlak Baba Türbesi, Erzurum’un zengin kültürel mirasına ve tarihine dair önemli bir anıttır. Ziyaretçiler ve yerel halk, buraya manevi birer ziyaret gerçekleştirerek Toparlak Baba’nın yaşamı ve öğretileri hakkında bilgi edinirler.

Erzurum’un bu tür tarihî ve kültürel zenginlikleri, geçmişin izlerini günümüze taşıyan önemli miras unsurlarıdır. Toparlak Baba Türbesi, bu mirasın bir parçası olarak hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.

Hacı Maksut Efendi Türbesi: Bir Bilginin Huzurunda

Erzurum’un Palandöken İlçesi’nde, Maksutefendi Mahallesi’nde bulunan Hacı Maksut Efendi Türbesi, mahalle mezarlığı içerisinde yer alır. Hacı Maksut Efendi, Erzurum’un Habip Efendi Mahallesinde 1880 yılında dünyaya gelmiştir. Babası Hanedan Kurban Efendi olan Hacı Maksut Efendi, 1913 yılında darül hilafet medresesinden mezun olmuş ve ardından Yetim Hoca Medresesi’nde müderris olarak görev yapmıştır. 1930’dan 1943 yılına kadar müderrislik hizmetini sürdürmüştür.

Türbenin orijinal kısmı, içerisinde yer alan mezar taşlarıdır. Dikdörtgen planlı olan türbenin üst örtüsü ve duvarları tarihi bir değere sahip değildir. Türbe içinde, Hacı Maksut Efendi’ye ait tek bir mezar bulunmaktadır.

Hacı Maksut Efendi Türbesi, bilgi ve hikmetin huzurunda bir ziyaret noktası olarak yerel halk ve ziyaretçiler tarafından saygıyla anılmaktadır. Türbenin sade mimarisi, bu alanda hizmet veren bilge bir müderrisin manevi mirasını yaşatma amacını taşımaktadır.

Mahmut Paşa Türbesi: Tarihi ve Mimari Bir Anıt

Erzurum’un Mahallebaşı bölgesinde, eski Mahmut Paşa Mezarlığı ve günümüzde 23 Temmuz İlköğretim Okulu’nun güney duvarının hemen yanında bulunan Mahmut Paşa Türbesi, tarihi ve mimari öneme sahip bir anıttır. Türbe, yol seviyesinden 1.90 metre yukarıda konumlanmıştır.

Türbedeki mezarlardan ikisinde yer alan kitabelerden biri 1123 H (1711 M), diğeri ise 1181 H (1767-1768 M) tarihlerini içermektedir. Mezarlar, Mahmut Paşa ve babası Abdülfettah Bey’e aittir. Türbe üzerindeki kitabeye göre ise 1209 H (1797 M) yılında yapılmış veya tamir ettirilmiştir.

Osmanlı Dönemi’ne ait bu türbe, kare planlı ve baldaken tarzında düzenlenmiş mimari özelliklere sahiptir. 4.06 x 4.06 metre ölçülerinde kare bir alanda, dört sivri kemer tarafından taşınan basık bir kubbe ile örtülmüştür. Kubbe, pandantiflerle desteklenmiştir. Türbenin dört yanı açıktır, saçak hizasında sivri kemerli küçük kornişler, türbenin dört tarafını süsler. Bu nişler ve kemer ayakları, bezemesel amaçlı olarak mukarnas şeritlerle süslüdür.

Türbenin kesme taşlarla örülü kubbesinin kilit taşı açık bir şekilde bırakılmıştır. Bu açıklığı kapatmak için dikdörtgen şeklinde çapraz dizilmiş dört taş kullanılmıştır. Türbenin ayakları ve silmeleriyle birlikte yüksekliği 1.57 metredir, bu kısım saçağa kadar olan aralık ise 2.50 metredir.

Türbenin güney duvarının batıdaki ayağında, sütun başlığından 0.82 metre yukarıda, 0.44 x 0.68 metre ölçülerinde bir mermer üzerine yazılmış kitabe bulunmaktadır.

Adsız Türbe: Erzurum’un Tescillenmiş Tarihi Hazinesi

Erzurum’un Merkez Habibefendi Mahallesi’nde 763 ada 12 parselde yer alan Adsız Türbe, Kültür Varlıkları Koruma Kurulu tarafından 13.11.1976 tarihinde tescillenmiştir. İsminin bilinmemesi, bu türbenin gizemini ve tarihini daha da çekici kılmaktadır.

Mehdi Abbas Türbesi: Tarihi ve Mimari Bir Anıt

Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Emir Şeyh Mahallesinde bulunan Mehdi Abbas Türbesi, mimari özellikleri ve tarihi geçmişiyle dikkat çeken bir anıttır. Üzerinde kitabesi bulunmayan türbenin XIV-XV. yüzyıllara tarihlendirildiği düşünülmektedir. Türbe içerisindeki mezarlardan biri üzerinde 1262/1845 tarihi bulunmaktadır.

Türbenin dıştan onaltıgen, içten sekizgen plana sahip olduğu görülmektedir. Tek katlı bir düzenleme ile inşa edilen bu kümbet, içten kubbe, dıştan mahruti bir külah ile örtülmüştür. Cenazelik bölümü bulunmayan türbenin dış ve iç kenarlarının boyları birbirine eşit değildir. Saçak kısmını sade bir silme dolanmaktadır. Türbeye düz atkı taşlı kapıdan girilmektedir. Doğu, güney ve batı yönlerinde dikdörtgen formda pencere açıklıkları mevcuttur. İç tarafta güney pencerenin altında sade bir mihrap nişi bulunmaktadır. Türbe, kesme taştan yapılmıştır.

Öksürük Baba Ziyaretgahı: Halk Arasındaki Önemi ve Şifa İnançları

Çifte Kardeşler ile aynı güzergahta, yolun çaprazında bulunan Öksürük Baba Kabristanı, halk arasında “Öksürük Baba” veya “Tükürük Nene” olarak anılmaktadır. Bu kabristan, özellikle öksürük sorunu yaşayan hastalar tarafından ziyaret edilir, dualar edilir ve şifa talep edilir.

Öksürük Baba’nın kabristanında Ayet’el Kürs-i yazısı görülmektedir. Bu yazı, Abbasiler ve Selçuklular dönemine ait bir gelenektir ve mezar taşları arasında karışmaması için kullanılmıştır. Ayet’el Kürs-i’nin bulunması, burada yatan kişinin bir sahabe olduğuna işaret etmektedir. Ancak, tarihi kayıtlarda yaşanan savaşlar ve talanlar nedeniyle mezar taşlarının günümüze kadar ulaşmadığı ve bu sebeple burada yatan kişilerin adlarının kesin olarak bilinmediği belirtilmektedir.

Çifte Kardeşler Ziyaretgâhı: Tarih ve Maneviyatın Buluşma Noktası

Erzurum’un gizemli ve manevi atmosferine ev sahipliği yapan Çifte Kardeşler Ziyaretgâhı, halk arasında “Huy Kesen Kabristanı” olarak anılmaktadır. Bu kutsal mekân, Erzurum’un tarihini ve maneviyatını ziyaretçilere adeta yaşatmaktadır. Öksürük Baba’nın güzergâhında, tarihi bir çapraz yolun üzerinde yer alan ziyaretgâh, benzersiz mezar taşları ile dikkat çeker. Zatürre ve öksürük gibi hastalıkların şifası için adeta bir mabed olarak kabul edilen bu yer, ziyaretçilere manevi huzur sunar.

Ziyaretgâhın adının “Çifte Kardeşler” olmasının sebebi, mezar taşlarının birbirine benzemesidir. Ancak kaynaklara göre, burada yatan zatların gerçekte kardeş olmadıkları, hatta karı koca olabilecekleri iddia edilmektedir. Erzurum’un en eski mezarlıklarından biri olan bu mekân, adeta bir tarih hazinesini barındırmaktadır.

Kadi Fahreddin Davud’un Mezarı: Gönül İnsanının Son Duraklarından Birisi

Sağdaki mezar taşında yazan bilgilere göre, 1332 yılında vefat eden Melekzâde Kadı İmam Fahreddin Davud, Erzurum’a hizmet etmiş, kadılık ve imamlık gibi önemli görevlerde bulunmuş bir gönül insanıdır. Mezar taşındaki dua, onun manevi yüceliğini ve topluma olan katkılarını yansıtmaktadır.

Zahide Hatun’un Mezarı: Mürşit İbrahim’in Kızı ve Mübarek Bir Zat

Soldaki mezar taşında yazan bilgilere göre, 1322 yılında vefat eden Alleme Zahide Hatun, Kadı İmam İbrahim’in kızıdır. Bu bilgi, Zahide Hatun’un yine bir gönül insanının kızı olduğunu ve mübarek bir zat olduğunu göstermektedir. Onun mezarı, ziyaretçilere manevi bir atmosfer sunan bu kutsal yerde huzur içinde yatmaktadır.

Halk arasında “Huy Kesen Kabristanı” olarak adlandırılan bu mekân, akıl sağlığı yerinde olmayanlar, sinir krizi geçirenler ve psikolojik sorun yaşayanlar için bir şifa kaynağı olarak kabul edilir. Buraya gelenler, şifa dileklerini Allah’a arz eder, adaklar adar, kurbanlar keser ve sadakalar dağıtarak manevi bir huzur bulurlar. Çifte Kardeşler Ziyaretgâhı, Erzurum’un zengin tarihini ve manevi dokusunu ziyaretçilere hissettiren özel bir mekândır.

---

Erzurum hakkında bütün yazılarımız için Erzurum Outdoor, Turizm ve Gezi Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Erzurum ‘da kamp yapılacak yerleri toplu olarak görmek ve bulunduğunuz konuma olan uzaklığını öğrenmek için Erzurum Kamp ve Karavan Alanları yazımızı tıklayabilirsiniz.

Erzurum‘da Gezilecek Yerleri toplu olarak haritada görmek ve bulunduğunuz konuma olan uzaklığını öğrenmek için Erzurum Gezi Rehberi haritamıza bakabilirsiniz.

Kamp ve Karavan ile ilgili geniş bilgi almak ve kampçılıkla ilgili bütün yazılarımızı görmek için TurkeyOutdoor Kampçılık Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

---

Doğa Sporları ve Outdoor Aktivitelerinde Güvenlik Önlemleri

• Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsî deneyimin yerini alamaz.
• Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
• Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin.
• Doğal ve tarihi güzellikleri keşfederken tatilinizin keyifli ve güvenli geçmesi için bazı önemli noktalara dikkat etmelisiniz. Seyahatiniz öncesinde gideceğiniz bölge hakkında detaylı araştırma yaparak hava durumunu kontrol edin ve yanınıza uygun kıyafetler alın. Doğal, tarihi ve turistik mekanlara kesinlikle zarar vermeyin. Gittiğiniz yerlerde çöplerinizi bırakmayın, çöplerinizi getirdiğiniz gibi poşetler içerisinde geldiğiniz yere geri götürün veya bir çöp konteynırına atın.
• Doğa gezileri, kamp veya açık hava etkinlikleri planlıyorsanız, gerekli ekipmanlarınızı eksiksiz şekilde hazırlayın.
• Türkiye’de ormanlara ve bazı korunan alanlara girişlerde sık sık yasaklar uygulanmakta ve uymayanlara idari cezalar yazılmaktadır. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmelisiniz.
• Teknik olarak doğada yapılan bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin alınması gerekmektedir. Okuyucularımıza, kampçılara, doğa yürüyüşçülerine ve bütün outdoor sporlarına katılanlara tavsiyemiz, aktiviteye başlamadan önce hiç olmazsa kolluk güçlerini arayarak yapacakları doğa aktivitesi ve rotaları hakkında bilgi vermeleridir.
• Outdoor ve doğaya dair görüş, düşünce, öneri ve istekleriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilirsiniz.

Keyifli ve güvenli bir doğa/outdoor serüveni dileriz! 🚴‍♀️⛺🌳🌲🚵‍♂️🏞️🌿🌄