Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık. Bu yazı dizimizde Gaziantep’i tanıtıyoruz.

 

Gaziantep Yavuzeli İlçesi Tanıtımı ve Gezilecek Yerler

“Yavuzeli: Tarih, Doğa ve Geleneklerle Dolu Bir İlçe”

Yavuzeli, Gaziantep iline bağlı olan ve tarihi, doğal güzellikleri ile öne çıkan bir ilçedir. İl merkezine sadece 30 km uzaklıkta olan Yavuzeli, eski adıyla Cingife olarak bilinir ve tarihinde bir Ceneviz şehrine ev sahipliği yaptığı rivayet edilir. Osmanlı Sultanlarından Yavuz Sultan Selim’in 1517 yılında Mercidabık seferi sırasında burada konaklamış olması, halkın gösterdiği ilgi sebebiyle “Yavuzun İli” adını almasına neden olmuştur. 1958 yılında ilçe kurulması hakkındaki kanunla Cingife adı Yavuzeli olarak değiştirilmiştir.

Coğrafi Konumu: Kuzeyde Araban, doğuda Şanlıurfa İli, kuzeybatıda Kahramanmaraş İli, güneydoğuda Nizip, güneyinde ise Merkez Şehitkamil İlçesi ile çevrili bir alanda yer alan Yavuzeli, doğusunda Fırat Nehri ile sınırlıdır. Denizden 850 metre yükseklikte bulunan ilçe, Gaziantep İl Merkezi’ne 38 km uzaklıktadır ve 483 km²’lik bir yüzölçümüne sahiptir.

Nüfus ve Ekonomi: Yavuzeli’nin nüfusunun %31’i ilçe merkezinde, %69’u ise köylerde yaşamaktadır. Tarım ve hayvancılık, ilçenin ekonomisinin temelini oluşturur. Fıstık, arpa, buğday, mercimek, nohut ve pamuk gibi tarım ürünleri ile Antepfıstığı ve bağcılık, bölgede yaygın olarak yapılan işler arasındadır. İlçe merkezinde bulunan çırçır fabrikaları, briket haneleri ve değirmenler de ekonomiye önemli bir katkı sağlamaktadır.

Tarihi ve Turistik Yerler: Yavuzeli’nin tarihi, eski bir Ceneviz şehri olma iddiası ve Osmanlı Sultanlarından Yavuz Sultan Selim’in konaklamasıyla zenginleşmiştir. Rumkale, ilçenin tarihi mekanlarından biridir. Fırat Nehri kıyısında, sarp kayalıklarla çevrili yüksek bir tepe üzerine kurulu olan bu kale, günümüzde baraj gölü tarafından çevrili olup adeta bir yarım ada görünümündedir. Karapınar Göl Gazinosu gibi doğal güzellikler de Yavuzeli’nin turistik yerleri arasında yer almaktadır.

Yavuzeli, geçmişi, kültürel zenginlikleri ve doğal güzellikleri ile bölge turizmine önemli katkılar sağlamaktadır. Ziyaretçilerini tarihi bir yolculuğa çıkarırken, doğanın eşsiz güzelliklerini de sunmaktadır.

Rumkale: Tarih ve Kültürün Buluştuğu Mükemmel Bir Destinasyon

Konum ve İsimlendirme: Gaziantep iline bağlı Yavuzeli İlçesi sınırları içinde, Fırat Nehri ile Merzimen Çayı’nın birleştiği stratejik bir konumda yer alan Rumkale, Gaziantep şehir merkezine 62 km, Yavuzeli’ne ise 25 km uzaklıktadır. Tarihi boyunca birçok farklı isimle anılan kale, Şitamrat, Kal-a Rhomayta, Hromklay, Ranculat, Kal-at el Rum, Kal-at el Müslimin, Kale-i Zerrin (Altın Kale) gibi adlarla da bilinmektedir.

Antik Dönem‘den günümüze kadar Şitamrat, Kal-a Rhomayta, Hromklay, Ranculat, Kal-at el Rum, Kal-at el Müslimin ve Kale-i Zerrin (Altın Kale) gibi bir çok isimle adlandırılan Rumkale’deki mimari kalıntılar Geç Roma ve Ortaçağ karakteri taşımaktadır. Kalede bugün görülebilen yapılar arasında Aziz Nerses Kilisesi, Barşavma Manastırı, çok sayıda yapı kalıntısı, su sarnıçları, kuyu ve hendek yer almaktadır.

Mimari Özellikler: Rumkale, doğayla uyumlu mimari özellikleriyle dikkat çeker. Dik kayalar üzerine inşa edilmiş olan kale, iki beden halindedir. Doğal kayalıkların dik olarak yontularak oluşturduğu doğal sur ile sert kalker kesme taşlardan yapılan ikinci beden, kaleye benzersiz bir görünüm kazandırır. Doğu, kuzey ve batıda dik kayalıklara yontularak oluşturulan doğal sur, savunma amaçlı yedi burç ve mazgal pencerelerle zenginleştirilmiştir.

Topografik Özellikleri: Fırat Nehri ve Merzimen Çayı’nın birleşim noktasında yer alan Rumkale, üç yanı baraj gölü ile çevrili bir yarım ada görünümüne sahiptir. Tarihi dönemde Fırat Nehri’nin kıyısında yer alması sebebiyle Halfeti ile Gaziantep arasında sınır oluşturan kale, günümüzde benzersiz bir manzara sunmaktadır.

Giriş Kapıları ve Savunma Yapıları: Doğu ve batı olmak üzere iki ana giriş kapısı bulunan Rumkale, savunma amaçlı dört kule şeklinde yapılmış kapıları içerir. Dikdörtgen planlı birinci kapı, yarım daire şeklinde ikinci kapı, kare planlı haç tonozlu dördüncü kapı gibi kapılar, kaledeki savunma sistemini zenginleştirmektedir.

Rumkale’deki Diğer Yapılar: Rumkale, sadece savunma amaçlı değil, aynı zamanda yaşam alanlarına dair birçok yapıya ev sahipliği yapmaktadır. Şair Aziz Nerses Kilisesi, Barşavma Manastırı, su sarnıçları, su kuyusu, hendek ve çok sayıda yapı kalıntısı, Rumkale’nin tarihi zenginliklerini ortaya koymaktadır. Yohannes’in buraya gelip yerleşmesi ve Hıristiyanlığı yayması, Rumkale’yi Hıristiyanlık tarihinde önemli kılar. Ayrıca, Yohannes’in İncil’in kopyasını sakladığına dair bir rivayet, bu mekana mistik bir hava katmaktadır. Rumkale, Geç Roma ve Ortaçağ mimari kalıntılarıyla, ziyaretçilerine tarih ve kültür dolu bir deneyim sunmaktadır.

Şair Aziz Nerses Kilisesi: Sanat ve Tarih Arasında Bir Başyapıt

Şair Aziz Nerses Kilisesi Tarihi: Rumkale’nin güneyinde konumlanan Şair Aziz Nerses Kilisesi, 1173 yılında ünlü şair Aziz Nerses tarafından yaptırılmış önemli bir hükümranlık kilisesidir. Kilisenin tarihindeki bu köklü geçmişi, sanat ve kültürü bir araya getirerek ziyaretçilere benzersiz bir deneyim sunmaktadır.

Mimari Özellikler: Şair Aziz Nerses Kilisesi, mimari özellikleriyle dikkat çeken bir yapıdır.

• Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen plana sahiptir.
• Üç nefli ve üç apsisli olması, kilisenin estetik zenginliğini vurgular.
• Batısında narteks (giriş bölümü) bulunması, kilisenin mimari kompozisyonunu tamamlar.
• Absisin doğu cephesinin bir bölümünün toprak üstünde olması, yapıyı benzersiz kılar.
• Doğu cephesindeki silmeli çerçeve, iki yanındaki benzer kabartmalı levhalarla süslenmiştir.
• Sol levhada, haç ve rumi süslemelerin olduğu kabartma ile iki aslan tasviri bulunurken, sağ levhada ise iki palmet arasında başını sağa çevirmiş, kanatlarını açmış bir kartal kabartması yer almaktadır.

Kilisenin Geçmişi: Şair Aziz Nerses Kilisesi, zaman içinde farklı amaçlarla kullanılmıştır. İslami dönemde cami olarak hizmet veren kilise, bu geçiş süreciyle birlikte farklı kültürel dokuları içinde barındırmıştır. Bu özgün dönemler, kilisenin ve çevresinin tarihini okuyanlara benzersiz bir görsel şölen sunmaktadır.

Şair Aziz Nerses Kilisesi, hem tarihi hem de mimari özellikleriyle ziyaretçilerine kültürel bir yolculuk sunar. Yapının zaman içindeki evrimi, sanatın ve tarihin bir araya geldiği bir başyapıtın hikayesini anlatır.

Barşavma Manastırı ve Rumkale Çevresi: Tarihi ve Mimari Harikaların Buluşma Noktası

Barşavma Manastırı: Rumkale’nin içinde yer alan Barşavma Manastırı, 13. yüzyılda Yakubi azizi Barşavma tarafından inşa edilmiş bir tarihi yapıdır. Manastır, kare planlı ve haç tonozlarla örtülü bir mimariye sahiptir. Duvarlarda kullanılan büyük taş bloklar, yapıya sağlamlık kazandırırken payelerde ve batı mekanın kapısında düzgün kesme taşlar, kemerlerde ve örtü sisteminde ise tuğla görünümü verilmiş kesme taşlar kullanılmıştır. Manastırın yakınında bulunan kuyu, yaşam için gerekli olan su teminini sağlamış olabilir. Barşavma Manastırı, sadece mimari değil, aynı zamanda tarihî bir hikayenin de taşıyıcısıdır.

Rumkale ve Çevresi Tarihi: Rumkale ve çevresi, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış önemli bir bölgedir. Bu bölgeye dair bilgilere şu şekilde ulaşabiliriz:

• Paleolitik dönemden itibaren, Fırat Nehri boyunca ele geçen çakmak taşından yapılmış aletler ve diğer kalıntılar, bölgenin insanlar tarafından uzun süre önce keşfedildiğini göstermektedir.
• Antik kaynaklardaki bilgilerden biri, Asur Kralı III. Salmanazar’ın M.Ö. 855’te zapt ettiği “Şitamrat” yerleşiminden gelmektedir ve bu yerin Rumkale olduğu ifade edilmektedir.
• Rumkale ve çevresi, Med, Pers, Helenistik ve Roma dönemlerinde iskan görmüştür.
• Hz. İsa’nın havarilerinden Johannes’un Roma döneminde Rumkale’yi mesken yaparak kayadan oyma bir odada İncil’in nüshalarını çoğalttığı rivayet edilmektedir.
  11. yüzyılda Rumkale, Hromgla adıyla önemli bir konumda bulunmaktadır.
  13. yüzyılda Rumkale’de birçok Yakubi’nin olması sebebiyle Yakubi Patriği II. Ignace, Rumkale’de bir kilise yaptırmış ve kaleyi patriklik makamı olarak seçmiştir.
• 1279’da kaleyi kuşatan Memluklular, 1292’de Rumkale’yi fethetmiş ve kale, bu dönemde Kal’at el Müslimin adını almıştır.
• 1516’da Osmanlı İmparatorluğu’nun eline geçen Rumkale, Halep Eyaleti’nin Birecik Sancağı’na bağlı bir kaza haline getirilmiştir.
  17. yüzyılda Evliya Çelebi, Rumkale’nin sağlam bir kale, dışarıda camii, han, hamam ve küçük bir çarşıya sahip olduğunu belirtmiştir.

Ulaşım: Rumkale’ye ulaşmak için Gaziantep’in Yavuzeli ilçesinden doğuya doğru yaklaşık 30 km gidilerek Kasaba köyünün güney eteğine ulaşabilirsiniz. Rumkale’ye geçiş için Kasaba köylülerine ait tekneler veya Yavuzeli Kaymakamlığı’na ait sürat teknesi kullanılabilir. Bu eşsiz bölgeye ulaşmak, hem tarihle buluşmak hem de doğanın güzellikleriyle tanışmak için muazzam bir fırsattır.

---

Gaziantep’te Gezilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gaziantep Gezi Rehberi haritamızda bulabilirsiniz.

Gaziantep’te Kamp yapılabilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gaziantep Kamp Alanları haritamızda bulabilirsiniz.

Gaziantep’in keşfedilmeyi bekleyen zengin kültürel ve doğal hazinelerini sizin için sıraladık. Şehrin göz kamaştıran güzelliklerini keşfetmek istiyorsanız, Gaziantep’te gezilecek yerler hakkında kapsamlı bilgiler içeren aşağıdaki rehberimize göz atabilirsiniz. Tarihi zenginlikleri, doğal harikaları yöresel lezzetleri ve benzersiz atmosferiyle Gaziantep her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunuyor. Gaziantep’in eşsiz atmosferinde kaybolmak ve şehrin tarihle iç içe geçmiş dokusunu hissetmek için, siz de bu muazzam şehri keşfetmeye hazır olun.

Gaziantep’in gezilecek bütün mekanları, outdoor olanakları, kamp karavan tesisleri hakkındaki yazılarımız aşağıdadır. Açılır pencereyi tıklayarak Gaziantep hakkındaki bütün yazılarımıza ulaşabilirsiniz.

---

TurkeyOutdoor.org: Doğayla Buluşmanın Adresi!

TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin en heyecan verici outdoor platformu! Yürüyüş, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi birbirinden serüven dolu doğa sporları hakkında detaylı rehberler, eşsiz rotalar, güncel haberler ve unutulmaz etkinliklerle dolup taşıyor.

Türkiye’nin Doğasını Keşfedin! TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğal güzellikleri keşfetmek isteyenleri bekliyor. Her bir etkinlik için özenle hazırlanmış bilgiler, göz alıcı rotalar, etkileyici fotoğraflar ve ilham verici videolar sizi bekliyor. Ayrıca, Türkiye’deki açık hava etkinlikleriyle ilgili en güncel haberlere ve etkinlik takvimine de göz atabilirsiniz.

Outdoor Tutkunlarına Özel Rehber!

TurkeyOutdoor.org, Türkiye’de outdoor etkinliklere ilgi duyan her seviyeden maceraperest için mükemmel bir kaynaktır. Deneyimli gezginlerden yeni başlayanlara kadar herkese hitap eden bu platform, Türkiye’deki açık hava etkinliklerine dair aradığınız her şeyi sunuyor. Doğa, kamp ve macera arayanlar için ideal bir rehber olarak öne çıkıyor. Sizi, unutulmaz bir doğa serüvenine davet ediyoruz! TurkeyOutdoor.org ile hayalinizdeki maceraya adım atın!

TurkeyOutdoor.org sizi bekliyor!

https://turkeyoutdoor.org/