Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle kampçılar, doğa severler, karavancılar, doğa tatilcileri, macera turizmi, kültür turizmi ve outdoor ekstrem sporları yapanlar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz.
Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle kampçılar, doğa severler, karavancılar, doğa tatilcileri, macera turizmi, kültür turizmi ve outdoor ekstrem sporları yapanlar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz.
Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle kampçılar, doğa severler, karavancılar, doğa tatilcileri, macera turizmi, kültür turizmi ve outdoor ekstrem sporları yapanlar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz.
Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle kampçılar, doğa severler, karavancılar, doğa tatilcileri, macera turizmi, kültür turizmi ve outdoor ekstrem sporları yapanlar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz.
Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle kampçılar, doğa severler, karavancılar, doğa tatilcileri, macera turizmi, kültür turizmi ve outdoor ekstrem sporları yapanlar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz.
Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Ağrı‘ya gittiğinizde görmek isteyebileceğiniz tarihi, turistik ve doğa güzelliklerinin listesini yayınlıyoruz.
Tanıtımını yaptığımız yerler ile ilgili kısa ve kitabi bilgi vermeyi tercih ediyoruz. Zira güzellik kavramı görecelidir ve herkes kendi özgün düşüncesi ile tarihi turistik yerlere bakıp yorum yapmaktadır. Tavsiye üzerine gittiğiniz bir mekan sizin tatil anlayışınıza uymayabilir. Başkasının beğendiğini siz beğenmeyebilirsiniz. Hatta aynı yere iki farklı tarihte giderseniz görüşleriniz değişebilir.
Google haritalarda aynı yer hakkında birbirinin tamamen zıddı yorumlar görmekteyiz. Bu sebeplerle bu yazı sadece tanıtım amaçlı hazırlanmıştır. Yorumlardan kaçınılmaya çalışılmıştır. Gezip gördüğünüz yerlerin yargılamasını sizlere bırakıyoruz.
Turizmden herkesin beklentisi farklıdır.Kimi tarihi yerleri, kimi doğal alanları gezmeyi, kim de şehrin arka sokaklarında tarihi binaları görmeyi isteyebilir. Turistik gezi tanımı herkes için farklı olduğundan biz burada ayrım yapmadan şehrin bütün tarihi, turistik ve doğal yerlerin kısa tanıtımını yapıyoruz.
Doğu Anadolunun en önemli kentlerinden olan Ağrı ilinin gezilecek yerleri, tarihi değerleri ve doğal güzelliklerini sizler için derledik. Ağrı, sahip olduğu doğal güzelliklerin yanında, Türkiye’nin tarihi ve kültür kentlerinden biridir.
AğrıDağı, İshak Paşa Sarayı, Meteor Çukuru, Diyadin Kaplıcaları, Meya Mağaraları, Balık Gölü, Beyazıt Kalesi ve Gürbulak Gümrük Kapısı ile Ağrı mutlaka görmeniz gereken önemli turizm kentlerinden biridir.
Ağrı’da Gezilecek Yerler
Türkiye, Ermenistan ve İran’ı birbirine bağlayan AğrıDağı, 5.137 m’lik yüksekliğiyle dünyanın ikinci, Türkiye’nin ise birinci en yüksek Dağı olma ünvanına sahiptir. Doğubayazıt’tan 15 km uzaklıkta sönmüş bir yanardağ olan Dağın yanı başında 3.896 m’lik Küçük AğrıDağı yükselir.
Doğubeyazıt ilçesinden 5 km uzaklıktaki İshak Paşa Sarayı, İstanbul Topkapı Sarayı’ndan sonra, en büyük tarihi saraydır. Ağrı ziyaretinizde çok değerli tarihi ve kültürel bir yapı olan İshak Paşa Sarayı‘nı mutlaka görmeniz gerekir.
Alaska’dan sonra dünyanın ikinci büyük Meteor Çukuru Ağrı’da bulunmaktadır.
536 binden fazla nüfusa sahip olan şehir, genel anlamda AğrıDağı, Nuh’un Gemisi ve İshakpaşa Sarayı gibi turistik yerleriyle bilinmektedir. Dahası şehirde gezip görülecek daha pek çok yer bulunmaktadır.
Ağrı Gezi Haritası
Ağrı Gezi Rehberi yazımızda yer alan mekanların GPS koordinatlarını haritamızda bulabilirsiniz. Haritaya tıkladığınızda listede yer alan tarihi, turistik yerlerin harita konumunu ve bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilirsiniz.
Ağrı Gezi Rehberi Koordinatları:
Gezi rehberinde yer alan mekanları haritada görmek için:
Bu yazımızda aşağıdaki listede bulunan mekanların tanıtımını yaptık.
1
Ağrı Dağı Milli Parkı
2
Ahmed-i Hani Müzesi ve Beyazıt Evi
3
Antik Kentler
4
Avnik Kalesi
5
Balık Gölü
6
Bubi Dağı Kayak Merkezi
7
Buz Mağarası
8
Diyadin Kaplıcaları
9
Doğubayazıt Eski Cami
10
Doğubeyazıt Kalesi
11
Eleşkirt Güneykaya Kayak Merkezi
12
Eski Beyazıd Camii
13
Gürbulak Gümrük Kapısı
14
Halife Yusuf Türbesi
15
Hamur Kümbeti
16
İshak Paşa Sarayı
17
Keşişin Bahçesi
18
Kudret Köprüsü
19
Küpkıran Kayak Merkezi
20
Meteor Çukuru
21
Meya (Günbuldü) Mağarası
22
Nuh’un Gemisi İzi
23
Tendürek Dağı Lav Akıntıları
24
Urartu Kalesi
Ağrı Gezilecek Yerler Tam Liste
Ağrı gezinizde görmek isteyebileceğiniz yerlerin kısa tanıtımlarını, harita bilgilerini görmek için diğer sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle kampçılar, doğa severler, karavancılar, doğa tatilcileri, macera turizmi, kültür turizmi ve outdoor ekstrem sporları yapanlar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz.
Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Ağrı adını kısmen sınırları içerisinde bulunan ve Avrupa’nın en yüksek dağı olan Ağrı Dağı‘ndan almıştır. İlin doğusunda İran, kuzeyinde Kars, kuzeybatısında Erzurum, güneybatısında Muş ve Bitlis, güneyinde Van ve kuzeydoğusunda Iğdır bulunmaktadır.
Ağrı’nın 2020 yılı nüfusu: 535.435’tir. Bu nüfusun %59,72si şehirlerde yaşamaktadır. İlin yüz ölçümü 11.099 km²’dir. İl merkezi Ağrı’nın denizden yüksekliği 1630 m.’dir. İlin rakımı en yüksek ilçesi 1933 metre ile Diyadin’dir.
Orta Asya’dan gelen kavimlerin Anadolu’ya girişleri sırasında Ağrı, bir geçiş oluşturmuş, dolayısıyla birçok medeniyete sahne olmuştur. Ancak bu medeniyetler Ağrı’yı bir giriş kapısı olarak gördüklerinden burada çok köklü bir uygarlık oluşturamamışlardır.
Ağrı Gezi Rehberi
Ağrı Tarihi ve Egemenlik Kuran Topluluklar
Bölgede egemenlik kurdukları sanılan Hititler’in güçlerini yitirmeleri üzerine, M.Ö.1340-M.Ö.1200 tarihleri arasında Hurriler bölgeye yerleşmişlerdir. Hurriler krallık merkezi olan Urfa’dan uzak olan Ağrı’yı ellerinde tutamamışlardır.
En köklü uygarlığı Urartular oluşturmuştur. Ağrı Dağı’nın yamaçlarında, Karakoyunlu ve Taşburun köylerinin arasında ele geçen bir Urartu yazıtı Kral Menua’nın bu bölgedeki egemenliğinin kesin kanıtıdır.
Urartular
M.Ö. 712 yıllarında Kızılırmak boylarına kadar uzanan Kimmerler, Ağrı’da geçici de olsa bir hakimiyet kurmuşlardır. Medler ( M.Ö. 708-M.Ö. 555 ) Asur Devleti’nin yıkılması ile birlikte bir yayılma ürecine girmiş, bunun sonucu olarak da Ağrı ve çevresini topraklarına katmışlardır.
Medler’in yıkılması ile birlikte Persler; Büyük İskender’in Pers Kralı III.Darius’u ( M.Ö.331 ) yenerek Anadolu’yu ele geçirdiği zamana kadar yaklaşık iki yüzyıl kadar bölgede yaşamışlardır.
Büyük İskender’in ölümü üzerine oluşan boşluktan faydalanan Ermeniler bölgeyi ele geçirmişlerdir. Doğu Anadolu’ya gelip yerleşen ilk Türk topluluğu M.Ö.680 yılında bölgeye gelen Sakalardır. Murat Nehri ve Doğubeyazıt çevrelerine kısa sürede yerleşmişlerdir. Daha sonraları Arsaklılar ve Artaksıyaslı Krallığı, Ağrı ve çevresine hakim olmuştur.
Müslümanlar Egemenliğinde Ağrı
İlhanlılar Devleti
Ağrı, Hz. Osman zamanında İslam orduları tarafından fethedilmiştir. 872 yılına değin Abbasilerin kontrolü altında kalan Ağrı, daha sonra Bizans’ın kontrolüne geçmiştir.
1071 Malazgirt Savaşı sonrası bölgeye Türk boyları gelmeye başlamıştır. Ağrı, yüzyıla yakın bir süre Sökmenli Devleti’nin sınırları içine girmiştir. 1027-1225 yılları arasında Ani Atabekleri, 1239’da Cengizliler, 1256-1358 yılları arasında İlhanlılar ve Celayirliler Ağrı’da hüküm sürmüşlerdir.
İlhanlılar (Cengizhan tarafından kurulan devlet) bazen kurultaylarını Ağrı Dağı’nda yapmış, Anadolu ve İran’ı buradan yönetmişlerdir. 1393’de Moğol hakanı Aksak Timur, Ağrı bölgesini ele geçirmiştir.
1405-1468 tarihleri arasında Ağrı, Karakoyunlu toprakları içinde yer almış, Karakoyunlular yıkılınca Ağrı Akkoyunlular’ın egemenliğine geçmiştir.
Osmanlı Döneminde Ağrı
Çaldıran Savaşı
Ağrı, Yavuz Sultan Selim tarafından Çaldıran Savaşı sonrası Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde Şorbulak olarak anılan ilin adı, Ermeniler zamanında Karakilise olarak değiştirilmiştir. Kazım Karabekir Paşa zamanında Karakilise ismi değiştirilerek Karaköse diye adlandırılmıştır.
Ağrı İsminin Verilişi
Ağrı Dağı
Nuh Tufanı ile ilgisinden dolayı Tevrat’ta adı geçen Ararat Dağı ve ülkesinin, Ağrı ve çevresinin olduğu sanılması dolayısıyla Ağrı’ya batılılar tarafından Ararat da denilmektedir. 1834 yılında bucak, 1869 yılında ilçe olan Ağrı, 1927 yılında il merkezi olmuştur. 5137m. yüksekliğiyle Türkiye’nin en büyük dağı olan Ağrı Dağı’ndan dolayı da AĞRI adını almıştır.
Ağrı Turizm
Ağrı Turizm
Ağrı tarihi süreçler içerisinde onlarca uygarlığa ev sahipliği yapmış kent, Türkiye’nin en önde gelen kültür turizmi merkezlerinden biridir.
3 kutsal kitapta da geçen ‘’Nuh’un Gemisi’’ ibaresinin, Ağrı Dağı‘nda bulunduğu iddiaları üzerine son dönemlerde bölgeye birçok ülkeden arkeologlar gelerek incelemeler yapmaktadır.
Bu yönüyle dikkatleri üzerine çeken Ağrı, ziyaretçi sayısını her geçen gün arttırmaktadır. Ağrı doğal güzellikleri ve tarihsel mirasıyla görülmeye değer bir turizm durağıdır.
Ağrı’ya Ulaşım
Ağrı’ya Ulaşım
Ağrı merkeze ulaşım, başta İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya gibi büyük şehirler olmak üzere, Türkiye’nin hemen hemen bütün şehirlerinden karayolu ile günlük, düzenli olarak seferler yapılmaktadır. Havayolunu kullanmak isteyenler için, haftanın iki günü Ankara – Ağrı,İstanbul – Ağrı uçuş seferleri vardır.
Ağrı’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Ağrı kamp alanları, Ağrı mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsîdeneyimin yerini alamaz. Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin. Tarihi ve turistik mekanlara zarar vermeyin, çöplerinizi yanınızda götürün.
Lütfen sadece okuduğunuz makale değil outdoor ve doğaya dair yayınlanmasını ve irdelenmesini istediğiniz her konu hakkında iletişim sayfamızdaki bağlantıları kullanarak bize yazın. Outdoor aktiviteleri ve macera turizmi hakkında en son bilgileri almak için sitemizi takip ediniz.
Etiketler: Ağrı Gezilecek yerler, Ağrı Gezi Rehberi, Ağrı gezilecek yerler listesi, Ağrı gezi, Ağrı gezecek yerler, Ağrı gezi yazısı, Ağrı turizm, Ağrı turizm bürosu, Ağrı tarihi yerler, Ağrı ne yenir nereler gezilir. Ağrı ne yenir nerede yenilir, Ağrıda ne yapılır, Ağrı otelleri, Ağrı Gezilecek Yerler, Ağrı Gezi Rehberi, Ağrı Gezilecek Yerler Listesi, Ağrı Gezi, Ağrı Gezecek Yerler, Ağrı Gezi Yazısı, Ağrı Turizm, Ağrı Turizm Bürosu, Ağrı Tarihi Yerler, Ağrı Ne Yenir Nereler Gezilir, Ağrı Ne Yenir Nerede Yenilir, Ağrı’da Ne Yapılır, Ağrı Otelleri, Ağrı’da Gezilecek Doğal Yerler, Ağrı Gezilecek Yerler, Ağrı Gezilecek Çarşı, Ağrı Gezilecek Yerler Doğa, Ağrı Gezilecek Doğal Yerler, Ağrı Gezilecek Doğal Yerler Haritası, Mersin Gezilecek Yerler, Ağrı’da Gezilecek Mekanlar, Ağrı Merkezde Gezilecek Yerler, Ağrı’da Gezilecek Tarihi Yerler, Ağrı Gezilecek Yerler, Türkiye’nin En Geniş Gezi Rehberi, Ağrı Seyahat Rehberi, Ağrı Şehir Gezi Rehberi, Türkiye Gezi Rehberi, İstanbul Gezi Rehberi, Ağrı Görülmesi Gereken Yerler, Ağrı Turizm Rehberi, Türkiye Gezi Ve Tatil Rehberi, Doğa Ve Kültür Turları, Ağrı Turizm Ve Tanıtım, Ağrı Bölgesindeki En İyi Gezilecek Yerler, Ağrı’da Nereye Gidelim?, Ağrı’da Bir Günde Ne Yapılır?, Ağrı İlinin Doğal Güzellikleri Nelerdir?, Ağrı Merkezde Neler Var?, Ağrı Ziyaretinde Gezilecek En Popüler Yerler, Ağrı’da Ne Yenir?, Ağrı Gezilecek En Popüler Yerler, #gezi, #travel, #turkey, #seyahat, #gezgin, #doğa, #nature, #tatil, #istanbul, #türkiye, #instagood, #travelphotography, #holiday, #kamp, #photo, #instagram,#photooftheday,#traveller, #manzara, #gezilecekyerler, #travelgram, #camping, #objektifimden, #instatravel, #trip, #traveling, #aniyakala, #antalya, #fotoğraf, # Ağrı, #seyahatblog, #seyahatname,#seyahatblogu, #seyahatnotlari, #photography,#seyahatblogger, #seyahataski, #seyahattutkusu, #seyahatet, #seyahatseverizbiz, #seyahatdefteri, #seyahatetmeklazim, #seyahatetmesanati, #seyahatacentasi,#seyahatkonsept, #seyahatfotografciligi, #seyahatrehberim, #seyahatfoto, #seyahatimvar, #Ağrı #seyahatcantasi, #seyahatetmek, #Ağrı, #kamp
Türkiye’nin Outdor Sayfası olarak yeni projemiz kapsamında “Türkiye Gezilecek Yerler” yazı dizimizi başlattık.
Plaka sırasıyla illerimizin tanıtımını yapacak, gezilecek yerlerini listeleyip tanıtacak, kamp alanlarını ve outdoor sektörünü tanıtıp, illerimizin yöresel yemek kültürlerini ortaya koyacağız.
01 Adana, 02 Adıyaman ve 03 Afyonkarahisar tanıtım sayfalarımız tamamlandı. Bütün illerimizde resmi ya da özel fark etmeden özellikle outdoor alanı olmak üzere bütün etkinlik ve festivallerin tanıtımı için sayfalarımız açıktır.
Afyonkarahisar Gastronomi Festivali
Bugünlerde yolunuzu Afyonkarahisar’a düşürmenin, yolculuk planlarken destinasyonunuza Afyonkarahsar‘ı eklemenin tam zamanı! Çünkü AfyonkarahsarGastro Festivali başlıyor. 14-17 Ekim tarihleri arasında Unesco Gastronomi Şehri seçilen Afyonkarahisar’ın en LEZZETLİ başlıyor.
“Gastronomi’nin Kalbi Afyonkarahisar’da atacak” Gastro Afyon 3. Uluslararası Turizm ve Lezzet Festivali 14-17 Ekim tarihleri arasında Afyonkarahisar Motor Sporları Merkezi’nde gerçekleştirilecek. Ünlü şefler ve akademisyenlerin, gastro showlar ve bilimsel çalışmalarla damga vuracağı festival; yemek yarışmaları, konserler ve sürpriz birçok etkinliğe ev sahipliği yapacak. Programınızı şimdiden ayarlayın ve kimselere söz vermeyin; 14-17 Ekim’de Afyon’da buluşalım.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, yöresel yemeklerin, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsîdeneyimin yerini alamaz. Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin. Tarihi ve turistik mekanlara zarar vermeyin, çöplerinizi yanınızda götürün.
Lütfen sadece okuduğunuz makale değil outdoor ve doğaya dair yayınlanmasını ve irdelenmesini istediğiniz her konu hakkında iletişim sayfamızdaki bağlantıları kullanarak bize yazın. Outdoor aktiviteleri ve macera turizmi hakkında en son bilgileri almak için sitemizi takip ediniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
İnsan hayatının devamı için vazgeçilmez bir olgu olan beslenme, içinde bulunan kültürel, coğrafi, ekonomik, ekolojik yapıya ve tarihsel sürece göre şekillenmektedir.
Her milletin kültürel yapısında mutlaka beslenme ile ilgili bir bölüm bulunmaktadır. Mutfak olarak nitelendirilen bu yapı, o toplumun yiyecek ve içecekleri, bunların hazırlanması, kullanılan araç-gereçler ve yemek ile ilgili törelerden oluşmaktadır.
Bir toplumun beslenme kültürü, yaşam şekli ile yakından ilgilidir. Yaşam şeklinin değişmesi, beslenme kültürünün de zamanla değişmesine neden olur. İlk çağlarda insan oğlu kendi yaşamını sürdürmek için doğada bulunan hayvanları avlamak, bitkileri de toplamak zorundayken zamanla bunları kendi yetiştirmeyi, yetiştirdiklerini saklamayı ve pişirerek daha lezzetli bir duruma getirmeyi öğrenmiştir.
Tolumların medeniyeti araştırılırken yemeklerinin incelenmesi, onun bulunduğu kültür katını belirlemede bir ölçüdür. Türk mutfağı, Çin ve Fransız mutfakları ile birlikte dünyanın en zengin mutfaklarından birisidir.
Afyonkarahisar Yöresel Lezzetleri
Asya ve Anadolu topraklarının sunduğu ürün çeşitliliği,
Uzun tarihsel süreçte birbirlerinden farklı bir çok kültürle yaşanan etkileşim,
Selçuklu ve Osmanlı gibi imparatorlukların saraylarında gelişen yeni tatlar, bu etkenler arasında sayılabilir.
Genel olarak tahıl, çeşitli sebze ve bir miktar etle sulu olarak hazırlanan yemek türleri, çorbalar, zeytinyağlı yemekler, hamur işleri ve kendiliğinden yetişen otlarla hazırlanan yemeklerden oluşan Türk Mutfağı; yoğurt, pekmez, bulgur gibi kendine özgü yiyecek çeşitlerini de ortaya çıkarmıştır. Türk Mutfağınınözünde akla gelebilecek her türlü yiyeceği mutlaka tazesini, mevsiminde olanı kullanmak esası yatar.
Afyonkarahisar Mutfağı
Afyonkarahisar Yöresel Lezzetleri
Afyonkarahisar, halk kültürünün bütün unsurlarıyla kendine özgü bir çeşitlilik sunar. Zengin yemek kültürü ile anılan birkaç ilimizden bir tanesidir. Bu yüzdendir ki Bolu/ Mengen’den sonra en iyi aşçıların Afyonkarahisar’dan çıktığı söylenmektedir.
Orta Anadolu ile Ege Bölgesi’nin birleştiği noktada bulunan Afyon, Anadolu gelenek ve göreneklerini koruyarak, günümüze kadar getiren sayılı illerimizden biridir. Afyon’un yemek geleneklerine bakıldığında Türk Mutfağının inceliklerini görmek mümkündür.
Afyonkarahisar’ın zengin mutfağı ağırlıkla hamura ve ete dayalı olmakla birlikte kaymağı ve lokumu gibi kendi üretimine dayanan bir çok çeşitliliği de arz eder. Sadece patlıcandan yapılan 22 çeşit yemeğin tespit edildiği Afyonkarahisar’da, 100’ün üzerinde yemek çeşidi bulunmaktadır.
Afyonkarahisar Yöresel Lezzetleri
Bu zenginlik özellikle düğün, doğum ve asker yemeklerinde kendini göstermektedir. 10-12 kişilik meydan sofralarında yenen bu yemekler, geleneksel sofra adabı içerisinde ve Afyonkarahisar’a özgü bir sıraya dayalıdır. Bu nedenle belli bir sırayı takip etmesinden dolayı “Sıra Yemeği” adını almaktadır.
Sıra yemeğine çorba yemeği ile başlanır, daha sonra et yemeği (bütüm et, afyon kebabı, pilav üstü kavurma vb.) arkasından mevsime göre sebze yemekleri gelir.
Börek bu yemeklerin vazgeçilmez yiyeceğidir. Böreğin yanında vişne hoşafı ikram edilir, arkasından tatlı (kaymaklı ekmek kadayıfı, baklava irmik helvası, hurma tatlısı vb.) yendikten sonra üzerine bamya yemeği gelir. Sıra yemeği, meyve yada sütlü tatlının yenilmesi ve yemek duası ile sona erer.
Afyonkarahisar Yemek Kültürü
Afyonkarahisar yemek kültüründe, yemekleri şöyle gruplandırabiliriz;
A) Buğdaydan Yapılan Yiyecekler:
1) Bulgur yemekleri
2) Düğün yemekleri (Çullama köfte, sulu köfte, iliba’da dolması, sırt dolması)
3) Göce yemekleri (Göce köftesi, göce tarhanası, keşkek)
4) Hamur işleri ( Arabaşı, ağzıaçık, bükme, börek, bazlama, börek kenarı, haşhaşlı börek, ikiz börek, katmer, ocak bükmesi, şepit, cızdırma, cücü, çörek, nohut çöreği, dolama, ev hamuraşı ev makarnası, nuska hamuraşı, sakala çarpan, velense hamuraşı, miyane çorbası övme, peksimet, ak pide, haşhaşlı pide, katıklı pide, yalım pidesi, halka pişi, lokma pişi, düz pişi).
B) Et Yemekleri:
1) Parça et, yoğurtlu et
2) İşkembe yemekleri (çorba, kıyma, kızartma, söğüş, tas eti. )
Afyonkarahisar Mutfağı geleneksel lezzetleriyle zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Özellikle hamur işlerinde haşhaş ve haşhaş yağı kullanımı yaygındır, yemeklerde ise etin özel bir yeri vardır. Nohut ve buğdaydan elde edilen göce ve düğü (ince çekilmiş bulgur) yemeklerde çokça kullanılmaktadır.
Kuşburnu
Afyonkarahisar Mutfağında 20’den fazla çeşitte yemeği yapılan patlıcanın özel bir önemi vardır. “Patlıcan böreği” ise Afyonkarahisar’a özgüdür. Afyonkarahisar’da özel günlerde kurulan meydan sofralarında toplu yemek yenir ve bu yemeğe “sıra yemeği” adı verilir.
Sıra yemeğinde yemek çeşidi, verilen davetin özelliğine göre 10-15 çeşit yemekten 40 çeşit yemeğe kadar çıkabilmektedir. Sıra yemeğinin sonunda, sindirimi kolaylaştırması için “bamya” verilmesi de Afyonkarahisar’a özgüdür.
Afyonkarahisar’a özgü yemeklerden, göce tarhanası; et yemeklerinden bütüm et, Afyon kebabı, paçık, duvaklı hindi; sebze yemeklerinden patlıcan böreği, ilibada dolması, patlıcan-pırasa-maydanoz-kabak musakkaları, düğülü yaprak dolması ve ekşili bamya tadılması gereken lezzetlerdir.
Hamur işlerinde de arabaşı, ağzı açık, börek, haşgeşli (haşhaşlı) bükme, ocak bükmesi, katmer, cızdırma ve öğmenin ayrı bir yeri vardır.
Afyonkarahisar Gastronomik Kültürünün Özellikleri
Afyonkarahisar Yöresel Lezzetleri
Tarihin en eski dönemlerinden beri bir çok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Afyonkarahisar tarihi ve kültürel değerlerin izlerini taşıyan bir coğrafyada yer almaktadır. Afyonkarahisar’ın ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Bu durum, yemek kültürünün oluşmasında temel belirleyicidir.
Afyonkarahisar yöresi yemekleri incelendiğinde, çorbalar, et yemekleri, sebze yemekleri, pilavlar, hamur işleri ve tatlı çeşitleriyle oldukça zengin bir mutfağa sahiptir. Hamur işlerinin de yaygın olarak kullanıldığı görülmektedir. Bölgede yetişen bazı ürünlerin yöre yemeklerinde yoğun olarak kullanılması, çeşit zenginliği oluşturmaktadır.
Ayrıca Afyonkarahisar’ın markalaşmış ürünleri de oldukça fazladır. Kaymak, sucuk, lokum, haşhaş, kaymaklı ekmek kadayıfı, et ve et ürünleri, şekerleme ürünleri gibi. Afyonkarahisar yemek kültürünün genel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz.
Afyonkarahisar Mutfak Kültürü
Afyonkarahisar Yöresel Lezzetleri
• Afyonkarahisar Mutfağının en önemli özelliği, haşhaşın vazgeçilmez bir unsur olarak öne çıkmasıdır. Yöreye özgü bir bitki olan haşhaş, özellikle hamur işlerinde bol miktarda kullanılmaktadır. Haşhaşlı lokul, haşhaşlı pide, övme bükme, ağzı açık, katmer vb. haşhaş katılan hamur işleri arasında sayılabilir.
• Et ve et ürünleri kullanımı fazladır. Afyonkarahisar Mutfağına özgü et yemekleri arasında bütüm et, Afyon kebabı, dana tandır, dana kavurma, paça, duvaklı (hindi veya kaz) ilk sırada gelen yemeklerdir. İlin önemli gelir kaynaklarından olan sucuk, kış aylarında en çok tüketilen et ürünlerinin başında gelir. Yemeklerde kullanılan etler yağlı olduğu için et yemekleri hazırlanırken ayrıca yağ ilavesi yapılmaz. Etin yağı ile yemek pişirilir. Et yemeklerinin pişme süresinin uzun tutulması (4-6 saat) yemeklere ayrı bir lezzet katmaktadır. Örneğin keşkek, bütün et, taseti (tas kebabı), paça vb.
• Yemeklerde iç yağı (don yağı) kullanılmaktadır. Bazı yemeklere özgü lezzetin oluşmasında iç yağı önemli bir katkı maddesidir (örneğin bükmede). Afyonkarahisar yemeklerinde margarin tercih edilmez.
• Yörede nohut, mercimek, buğday ve buğdaydan elde edilen göce, bulgur ve düğü (ince çekilmiş bulgur) yemeklerde sıklıkla kullanılan ürünlerdir. Örneğin nohut bütün musakkalara katılmaktadır.
• Hamur işleri Afyonkarahisar yemek kültüründe önemli yere sahiptir. Bükme, ağzı açık, katmer, Afyon ekşi mayalı ve patatesli ekmeği hamur işlerinden en çok yapılanlarıdır. Çoğunlukla haşhaş ilavesi ile hazırlanan hamur işlerinde, başta mercimek olmak üzere peynir, patates ve kıyma iç malzemesi olarak kullanılır.
• Afyonkarahisar yemek kültüründe bütün sebzelerin yemeği yapılmaktadır. Örneğin patlıcan, kabak, pırasa, patates vb. Afyonkarahisar yemek kültüründe önemli bir yere sahip olan patlıcandan çok çeşitli yemekler yapılır.
• En az 20 çeşit olduğu söylenmektedir. Patlıcan böreği ise Afyonkarahisar’a özgü bir yemektir.
• Afyonkarahisar’da sade pilav pek yapılmaz. Pilavlar domates, havuç gibi sebzelerle veya mercimek, nohut gibi kuru baklagillerle birlikte pişirilir. Özbek pilavı ve mercimekli bulgur pilavıdır.
• Kaymak, Afyonkarahisar Mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alır. Kaliteli kaymak, manda sütünden elde edilir. Kaymak, bal ve reçel ile kahvaltılık olarak tüketildiği gibi, meyvelerden yapılan tatlılarda ve ekmek kadayıfında kullanılır. Bunun yanında koyu şeker şurubu çırpılarak beyazlatılır, içine kaymak ve vanilya katılıp yoğrularak, kaymaklı şeker elde edilir.
Afyonkarahisar’ın Sosyal ve Kültürel Yaşamında Mutfağın Etkileri ve daha fazlası için diğer sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Afyonkarahisar’da outdoor aktivitesi yapılabilecek yerleri ve Afyonkarahisar’da Outdoor sektörünün potansiyelini ve paydaşlarını tanıtıyoruz.
Afyonkarahisar’ın Coğrafi Yapısı Ve Outdoor Doğa Sporları
Afyonkarahisar Anadolu’nun kavşak noktasında yer alan, her karışında binlerce yıllık tarihin izleri görülebilen, dağları, peribacaları, akarsuları, geniş ormanları ve tabiat parklarıyla dolu bir ildir.
Bu potansiyele rağmen outdoor ve doğa sporları açısından Afyonkarahisar’ın pek de aktif olmadığını, ilde organize outdoor aktivitesi yapan dernek veya kurum sayısının çok çok az olduğu, Afyonkarahisar’ın outdoor sektörünü şehir dışından gelen turistlerin oluşturduğunu söyleyebiliriz.
Afyonkarahisar Outdoor
Yapı Orta Anadolu’yu Batı Anadolu’ya bağlayan, Ege’nin Akdeniz ve İç Anadolu’ya kapısı olan kara ve demiryollarının kavşak noktası durumunda bulunan Afyonkarahisar, denizden 1000-1500 m yükseklikte çoğu püskürük kitlelerden meydana gelmiş coğrafik yapı üzerindedir.
Doğuyu batıya, kuzeyi güneye bağlayan Afyonkarahisar, Anadolu Yarımadasının batısında, Ege Bölgesinin İç batı Anadolu Bölümü’nde yer almaktadır.
Afyonkarahisar Coğrafya
Afyonkarahisar Outdoor
Afyonkarahisar arazisinin %47,5’ini Dağlar, %32,6’sını platolar ve %19,9’unu ovalar oluşturur.
Afyonkarahisar doğuda Konya, batıda Uşak, kuzeybatıda Kütahya, güneybatıda Denizli, güneyde Burdur, güneydoğuda Isparta ve kuzeyde Eskişehir İlleriyle komşudur. Rakımı 1.034 m olup, yüzölçümü 14.719 km²’dir. Türkiye coğrafi yapısının 55’te 1’ini Afyonkarahisar oluşturur.
Afyonkarahisar coğrafi olarak 4 bölgeye ayrılır:
Birinci Bölge: Merkez (Afyon) ile Bolvadin, Sincanlı ve Şuhut ilçelerini ihtiva eden ovadır. Buradaki akarsulardan Seyitler, Akarçay, Kalı Çayı; Eber Gölüne dökülür.
İkinci bölge: Sakarya Irmağına yakın olan Emirdağ ovasıdır.
Üçüncü bölge: Sandıklı Ovasıdır. Küfi Çayı bu bölgede doğar ve Büyük Menderes’e karışır.
Dördüncü bölge: Dinar ve Dazkırı ovalarıdır.
Afyonkarahisar Dağları
Afyonkarahisar Outdoor
Afyonkarahisar‘ın dağları yüksek ve intizamsızdır. Sultan Dağları, Torosların batıya doğru uzanan son kısımlarını teşkil eder. En yüksek yeri Gelincikana 2647 metredir.
Kumalar dağının en yüksek yeri Kilimatan 2221 m, Emirdağ 2307 m, Sandıklı Dağı 2247 m, Akdağ 2446 m, Ahırdağı 1915 m, Kocatepe 1900 metredir.
Afyon şehrinin tarihi kalesini üzerinde taşıyan Yalçınkaya (Sivritepe) 1226 metredir. 2647 metre rakımlı Gelincikana Tepesi, 2519 metre rakımlı Toprak Tepe ve 2063 metre rakımlı Kırkkaya Tepe yörenin en yüksek noktalarını oluşturmaktadır.
Afyonkarahisar’da Dağcılık Yapılabilecek Yerler
Afyonkarahisar Outdoor
Afyonkarahisar’da bulunan önemli dağların kısa tanıtımı:
Afyonkarahisar Gelincikana Zirvesi: 2.647 metre. Deresinek Köyü, Çay sınırlarındadır. Sultandağı sıradağları içinde, Afyon’un en yüksek zirvesidir.
AfyonkarahisarAkdağ: 2.446 metre. Sandıklı İlçesinde Afyon sınırları içindeki Akdağ sıradağlarının en yüksek noktasıdır. Yeşil örtüsü çoktur.
AfyonkarahisarEmirdağ: 2.307 metre. Büyükkarabağ Köyü, Emirdağ’dadır. Emirdağ sıradağları içindedir.
Afyonkarahisar SultananaZirvesi: 2.293 metre. Çay ilçesi sınırlarındadır. Sultandağı sıradağları içindedir.
AfyonkarahisarKadılar Dağı: 2.127 Kadılar köyü, Dinar sınırlarındadır. Karakuş sıradağları içindedir. Eğirdir göl manzaralıdır.
AfyonkarahisarSöğüt Dağı: 2.004 metre. Yassıörenköyü-Başmakçı sınırlarındadır. Yeşili ve ağaç dokusu bol Eğridir ve Acıgöl manzaralı enfes bir dağımızdır.
AfyonkarahisarBabageçti Zirvesi: 1.976 metre. Arızlı köyü-Şuhut sınırlarındadır. Karakuş sıradağları içinde ve Eğridir göl manzaralıdır.
Ayrıca; Akdağ sıradağları içinde, Akdağ ana kampının yer aldığı, afyon ilinin orman ve yeşil örtüsüyle Karadeniz bölgesini aratmayan bir bölgedir.
Afyonkarahisar sınırları içinde en yüksek zirve Sultandağı sıradağlarında yer almış Deresinek köyü sınırları içinde 2.647 metre yükseklikteki Gelincikana zirvesidir.
Afyonkarahisar‘daki dağların bazıları Karadeniz’i aratmayan yeşil örtü ve ormanlık alanlar bulunmaktadır.
Özellikle Akdağ, Kocayaylası, Tokalı kanyonu bitki örtüsü görülmeye değerdir. İstiklal Savaşının en büyük cephelerinden birisi olan Büyük taarruzun yapıldığı ve yönetildiği zirvede Afyon il sınırları içinde yer almaktadır.
Afyonkarahisar Outdoor ve Doğa Turizmi
Afyonkarahisar Outdoor
Outdoor doğa turizmi açısından Kocayayla ve Akdağ Afyonkarahisar için ayrı bir önem arz etmektedir. Sandıklı ilçesi sınırları içerisinde bulunan ve bir kısmı Hocalar ve Kızılören ilçelerine taşan Akdağ eteklerindeki Kocayayla ortalama 1.600 m. Akdağ’ın Denizli il sınırları içinde kalan zirvesi ise 2.449 m. yüksekliktedir. Kocayayla civarında görünmeye değer pek çok mağara vardır.
Tokalı Kanyon boyunca insanoğlunun ayak basmadığı mağaralar, trekkingcilerin ilgisini çekecek rotalar bulunmaktadır. Akdağ; kanyonu, mağarası, yaylası, tarihi yapısı, yılkı atları, yaban hayatı, bitki örtüsü ile Karadeniz yaylarını aratmayacak bir güzelliktedir.
Frig ve Göynüş vadileri kampçılık ve trekking açısından zengin imkanlar sunmaktadır.
Afyonkarahisar‘da en çok yapılan outdoor aktivitesi hiking, trekking ve dağcılık/tırmanma aktiviteleridir.
Afyonkarahisar’da ne yapılır?
Afyonkarahisar Outdoor
Afyonkarahisar Anadolu’nun kavşak noktasında yer alan, her karışında binlerce yıllık tarihin izleri görülebilen, dağları, peribacaları, akarsuları, geniş ormanları ve tabiat parklarıyla dolu bir ildir.
Afyonkarahisar Outdoor
Bu potansiyele rağmen outdoor ve doğa sporları açısından Afyonkarahisar’ın pek de aktif olmadığını, ilde organize outdoor aktivitesi yapan dernek veya kurum sayısının çok çok az olduğu, Afyonkarahisar’ın outdoor sektörünü şehir dışından gelen turistlerin oluşturduğunu söyleyebiliriz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Kamp yapmak istiyor ama uygun kamp yerini bulamıyor musunuz? Doğru adrestesiniz.
Google haritalar, facebook sayfaları, instagram hesapları, yazılı ve basılı materyal, PDF tanıtım dosyaları, akademik makaleler, yerli ve yabancı basın kurumları ve bütün gezi bloglarını tarayarak Türkiye’nin ücretli ve ücretsiz bütün kamp alanlarının listesini hazırladık. Aşağıdaki listeyi yıllar süren outdoor tecrübemize dayanarak kullanıcılar tarafından en çok aranan gezi terimlerini ve cevaplarını içerecek şekilde hazırladık.
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Özellikle kamp alanları başta olmak üzere bütün turizm aktivitelerinde yapılan yorumların kişiye ve zamana göre değişen “normatif olmayan, göreceli” yorumlar olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
Bir kişinin çok beğendiği ve tavsiye ettiği bir turizm tesisi / doğa aktivitesinin başka bir kişi hiç beğenmeyebilir. Listemizi yaparken olabildiğince nesnel olmaya çalışsak da bazı tesisler hakkında yapılan yorumları da eklemek zorunda kaldık.
Kamp Uyarıları
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Kamp yapmadan, tatile gitmeden önce plan yapmanızı, kalacak yer ayarlamanızı son güne bırakmamanızı, internet yorumlarının yanıltıcı olabileceğinin aklınızda bulundurmanızı, gideceğiniz tesisin internet sitesi veya sosyal medya hesaplarından detaylı bilgi almanız gerektiğini unutmayın.
Tanıtımını yaptığımız tesis ve işletmelerle ilişkileriniz temelde ticaret hukukuna tabi olup, yaşayacağınız ticari anlaşmazlıklar ve sorunlarla ilgili olarak sitemiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz, suçlanamaz.
Önceki yayınlarda kampçılık nedir sorusunun cevabını vererek kampçılığın tanımını yapmış, kampçılık eğitimi ve kamp ekipmanları üzerine bilgi vermiştik. Üçüncü yazımızda ise kamp türlerini açıklamıştık. Kampçılık ve doğada hayatta kalma üzerine yazmaya devam ediyoruz. Kamp nasıl yapılır, kampçılık nedir, kamp ekipmanları nelerdir, temel outdoor ve dağcılık eğitimi yazılarımızı okumanızı önemle tavsiye ediyoruz.
UNUTMAYIN KAMPÇILIK, GEREKLİ HAZIRLIKLAR YAPILMADAN İCRA EDİLİRSE TEHLİKELİ OLABİLECEK BİR AKTİVİTE OLABİLİR.
Kamp Yasakları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler:
2020 yılında yayımlanan bir genelge ile doğada yapılan bütün aktiviteler için önceden kolluk (jandarma-polis) izni alınması gerekmektedir. Dolayısıyla kamp yapmadan önce de -genelgeye göre- önceden izin almalısınız.
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Valiliklerce bazı bölgelerde, plajlarda, özellikle ormanlarda çeşitli tarihlerde kamp yasakları uygulanabilmekte ve kampçılara idari para cezaları yazılabilmektedir. Dolayısıyla kamp yapmadan önce kamp bölgesinde herhangi bir yasak olup olmadığını resmi kurumlara sorarak teyit etmelisiniz.
Kamp alanları yazının yayınlandığı tarihten sonra el değiştirebilir, girişler yasaklanabilir, kamp alanı giriş ücretleri ve kamp alanlarında sunulan hizmetler değişebilir, hatta listedeki kamp tesisi kapanabilir. Dolayısıyla kamp alanına gitmeden önce mutlaka kamp yerinde bulunan tesis/işletme/kişiler ile irtibat kurup en son durumu öğrenin ve gerekli bilgileri alın.
Listemizde sadece ruhsatlı kamp işletmeleri/tesisleri değil kamp çadırı kurulabilecek, karavan ile konaklanabilecek yerler de bulunmaktadır. Bu hususu kamp yapacağınız yeri seçerken göz önünde bulundurmanız gerekmektedir.
Afyon Kamp Alanları ve Karavan Alanları
Doğayla iç içe bir tatil hayali kuran vatandaşlar Afyonkarahisarkampyapılacak yerler araştırmalarını sıklaştırıyor. Özellikle Covid-19 nedeniyle otellerden uzak kalan tatilciler Afyonkarahisarkampnoktalarını araştırmaya başladı. Peki, Afyonkarahisarkamp yerleri nerede? Afyonkarahisarkamp yeri var mı? Afyonkarahisarkamp yapılacak yerler nereler? http://www.turkeyoutdoor.org tüm bu soruların yanıtını sizler için araştırdı.
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Afyonkarahisarkamp alanları listesini en geniş şekliyle yazımızda paylaşıyoruz. Afyonkarahisar’da aileniz ve arkadaşlarınızla beraber eğlenceli vakit geçirebileceğiniz Afyonkarahisarücretli kamp yerleri ve Afyonkarahisarücretsiz kamp yerleri listesini derledik.
Afyon Doğal Yapısı ve Kamp
Afyonkarahisarkampalanları arasında kendinize göre bir yer bulmanız oldukça kolay olacak. Afyonkarahisar, yeşil doğası, tarihi ile birçok kampçının aradığını bulabileceği bir ilimizdir. Doğa ya da deniz kampı arasında seçim yapmak yerine, ikisinin bir arada olduğu kamplar yapabilirsiniz. Afyonkarahisar ‘de birçok ücretsiz kamp alanları mevcut. Özellikle çadır kampı yapabilmeniz için pek çok alan bulunuyor. Afyonkarahisar ’da kampyapabileceğiniz en iyi yerleri sizler için hazırladık.
Tanıtımını yaptığımız tesis ve işletmelerle ilişkileriniz temelde ticaret hukukuna tabi olup, yaşayacağınız ticari anlaşmazlıklar ve sorunlarla ilgili olarak sitemiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz, suçlanamaz.
Afyonkarahisar Kamp Yerleri
Türkiye’nin Outdoor Sayfası http://www.turkeyoutdoor.org sitesi olarak Türkiye’deki bütün ücretli kamp alanları ve ücretsiz kamp alanları listesini sizlerle buluşturuyoruz. Afyonkarahisar’da kamp yapabileceğiniz, Afyonkarahisarücretli kamp alanları ve Afyonkarahisarücretsiz kamp alanları listesini paylaşıyoruz.
Afyonkarahisar’da yaylaları, Milli Parkları, Tabiat Parklarını, göl kenarlarını, dere bölgelerini ve daha pek çok ormanlık alanı ziyaret ederek keyifli bir kamp deneyimleyebilirsiniz. Afyon’da birçok vadi, orman, dağlık ve taşlık alanlar bulunmaktadır.
Afyonkarahisarkampalanları arasında kendinize göre bir yer bulmanız oldukça kolay olacak. Afyonkarahisar, yeşil doğası, yaylaları, kanyonları, gölleri sebebiyle birçok kampçının aradığını bulabileceği bir ilimizdir.
Doğa, yayla ya da su kenarıkampı arasında seçim yapmak yerine, ikisinin bir arada olduğu kamplar yapabilirsiniz. Kamp alanları hakkında detaylı bilgi almak için alt kısımlarına bağlantıları ve GPS koordinatlarını da ekledik.
Afyonkarahisar’da Kamp Yapılacak Mekanlar
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Afyonkarahisar, İç Anadolu Bölgesin’de doga ve tarihi birçok yapı ile iç içe kamp yapabileceğiniz bir yerdir. Birçok güzel kamp alanına ev sahipliği yapmaktadır.
Afyonkarahisar ücretsiz kamp alanları ve Afyonkarahisar ücretli kamp alanları olarak sıralamış olduğumuz kamp alanlarında huzurlu vakit geçirebilirsiniz. Afyonkarahisar ’da yer alan kamp yerleri ile ilgili olarak eksik gördüğünüz kamp alanını veya kamp alanı hakkında eksik gördüğünüz imkanları yorum yazarak ya da iletişim sayfalarımız üzerinden bize iletebilirsiniz. Afyonkarahisar’da çadır kampı ve karavan kampı yapabileceğiniz, en güzel kamp yerlerini derledik.
Aşağıdaki AfyonkarahisarKamp Alanları yazımızı genel olarak internet üzerinden google haritalar, Afyonkarahisar Turizm Bürosu, Afyonkarahisar outdoor kulüplerinin sosyal medya hesapları, diğer harita programları ve çeşitli internet sitelerinden derlediğimiz bilgilerle oluşturduk. Afyonkarahisar kamp yapılabilecek birçok alana sahiptir. Hem sahip olduğu iklim özellikleri hem de coğrafi özellikleri ve doğası ile eşsiz zamanlar geçirebileceğiniz kamp alanları bulundurmaktadır. Bu kamp yerlerinin de sahip olduğu birçok avantaj ve dezavantajları vardır. Ücretli ya da ücretsiz kamp alanları, çadır, karavan gibi farklı şekillerde konaklayabileceğiniz alanlar ile ilgili bilgileri sizler için derledik.
Afyonkarahisar Kamp Uyarıları
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Listeyi alfabetik olarak yaptık. Güzellik göreceli bir kavram olduğu için yorumunu herkesin kendine bırakıyoruz. Liste ticari işletmeleri de kapsamakta olup hiçbirisine önceden kefil olmadığımızı, listenin fikir verme ve turizme katkı amacıyla yazıldığını ifade edelim.
Afyonkarahisar’da iklim sebebiyle akşamları rakımı yüksek yerlerde soğuk olur. Yazın bile serindir. Bahsedilen yerlerin büyük bir kısmı sit alanı yada milli park, tabiat parkı olduğundan ateş yakmak sakıncalıdır.
Tarihi Frigya bölgesine ve binlere yıllık tarihe ev sahipliği yapan Afyonkarahisar hem tarihi hem de doğal güzellikleri ile ön plana çıkan illerimizden biridir. Afyonkarahiar toprakları her yıl binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor.
Tarihi yapıları, şifalı suları ve lezzetli mutfağıyla dikkat çeken Afyonkarahisar, aynı zamanda doğayla baş başa kalmak isteyenler için çok güzel kamp alanları da barındırıyor. Özellikle göl kenarları ve tabiat parkları Afyonkarahisarkamp alanları listesinde öne çıkan mekanlar. Kamp için tercih edilen şehirlerinden birisi olan Afyon, vadileri, ormanları, dağlık alanları ile ön plandadır.
Afyonkarahisar Çadır Kamp Alanları
Bu kesimlerde çadır ya da karavan kampı yapabileceğiniz uygun noktalar var. Şimdi Afyonkarahisar’da bulunan ücretli ve ücretsiz kamp alanlarına bakalım.
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Yazımızın Afyonkarahisar ’da kamp nerede yapılır, Afyonkarahisar en iyi kamp yerleri, Afyonkarahisar ’da kamp yapılacak parklar, Afyonkarahisar kamp alanları gibi soruların cevaplarını bulmanıza yardımcı olmasını diliyoruz.
Afyonkarahisar, coğrafi koşullarının da elverişli olmasından dolayı çok sayıda kamp noktası barındırmaktadır. Bu alanlardan kendinize uygun olanı tercih edebilir veya uzun bir sür bu noktaların her birinde kısa süreli kamplar yaparak eğlencenize devam edebilirsiniz.
Afyonkarahisar Kamp Alanları
Afyonkarahisar kamp noktalarının hepsinin kendisine has özellikleri vardır. Bunların arasından kendinize uygun olanı tercih ederken yanınıza kamp malzemelerinizi eksiksiz bir şekilde almaya dikkat etmelisiniz.
Bu yazımızda Afyonkarahisar ücretsiz ve ücretsiz kamp yerleri listesine ve haritasına ulaşacaksınız.
Afyonkarahisar Kamp Haritası
Afyonkarahisar Kamp Alanları yazımızda yer alan mekanların GPS koordinatlarını haritamızda bulabilirsiniz. Haritaya tıkladığınızda listede yer alan tarihi, turistik yerlerin harita konumunu ve bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilirsiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Afyonkarahisar eski Tunç Çağından itibaren birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Sandıklı Kusura Höyüğünde yapılan kazılarında ve Hitit döneminde yerel kaplar, Frig döneminde Ana Tanrıça Kybele için kaya tapınakları, Roma döneminde yerel heykelcilik öne çıkan özelliklerindendir.
Görülen bu özellikleriyle Afyonkarahisar’ın Anadolu’da bulunan diğer şehirler için bir köprü görevi üstlendiği görülmektedir. Afyonkarahisar, Milli Mücadele sürecinin başından sonuna kadar askeri ve lojistik pek çok durumda önemli roller üstlenmiştir. Bulunduğu konum nedeniyle demiryolu ulaşımında önemli bir yeri olan Afyonkarahisar, bu dönemde İngiliz, Fransız ve İtalyan ve daha sonra da Yunan askeri birlikleri tarafından işgal edilmiştir. Afyonkarahisar 20 Ekim 1920’den sonra Batı Cephesi Karargahı olmuştur.
Bu yazımızda Afyonkarahisar’da bulunan kültür ve sanat kurumlarını Afyonkarahisar Efsanelerini, Afyonkarahisar’da geleneksek erkek giysilerini, Afyonkarahisar’da geleneksel kadın giysilerini, Afyonkarahisar’da Düzenlenen Şenlik ve Festivalleri ve Afyonkarahisar’da yapılan geleneksel el sanatlarını tanıtacağız. Bu yazımızdaki bilgiler temel olarak https://afyon.ktb.gov.tr/ adresine dayanmaktadır.
Afyonkarahisar Efsaneleri
Efsaneler, edebi bakımdan evrenin doğal düzeninin kurulmasını, tanrı ve doğa üstü varlıkları, hayvanları, göksel yaratıkları, doğa üstü olayları, kişileri, yerleri konu edinen anlatmalardır. Düz konuşma dili ile anlatıldıklarından efsanelerde söz sanatları ve üslûp kaygısı yoktur.
Kendilerine özgü bir deyiş, günlük konuşma diline bağlı bir söyleyiş özelliği vardır. Efsanelerin en çarpıcı özelliği, kişi ve yer adlarının belirtilmesi ile anlatanların ve dinleyenlerin ona gerçekten olmuş gibi inanmalarıdır.1 Efsanelerin bir yanı az çok tarihe dayanmakla beraber, inanılmaz olaylarla süslüdürler.
Tarihleri yüzyıllar, belki de binyıllar öncesine dayanan efsaneler, yazanı ve söyleyeni belli olmayan anonim folklor ürünü oldukları için farklı yörelerde benzer efsanelerin anlatıldığı da bir gerçektir. Ancak yöresel adlar ve yöresel mekânlarla bezenerek yerelleştirilmişlerdir.
Afyonkarahisar’da söylenen Eşek Kulaklı Midas Efsanesi, Gazlıgöl Efsanesi, Hüdai Efsanesi, Kara Kuyu Efsanesi gibi efsaneler, yaklaşık bir tarihi belli ederken; yine de abartılmış tipler, olağanüstü olaylar, bunların vazgeçilmez unsurlarıdır. Şahitler Kayası, Erenler Pınarı, Kara Kuyu gibi efsanelerin konusu da Günümüzde de var olan bu doğa parçalarının oluşumu ile ilgilidir. Buna benzer bir köprü, bir ev, belki bir ulu ağaç da efsanelerin konusu olabilir.
Efsane kahramanları, insan olsun, hayvan olsun ya da bir doğa parçası olsun, alışılan mantığa uygun ölçüler içinde değildir. Benzerlerinden farklı, üstün özellikler taşırlar.
Gazlıgöl ve Hüdai efsanelerinde suyun şifa dağıtması, Erenler Pınarı efsanesinde kuyu suyunun kendiliğinden kaynaması, Erenler Pınarı efsanesinde pınarın üzerini yosunlarla örterek düşmanlara su vermek istememesi gibi ayrıntılar, efsanelerde başka bir tat, başka bir kuruluş ve türetiş olduğunu göstermektedir. Yazanı, söyleyeni belli olmayan efsaneler, yüzyıllar sonra bir eli kalem tutanın düzenlemesi olarak yazılı metin durumuna getirilmişlerdir.
Afyonkarahisar Efsaneleri şunlardır:
Kadınana Efsanesi
Hudai (Huzai) Efsanesi
Erenler Pınarı Efsanesi
Kara Kuyu Efsanesi
Şahitler Kayası Efsanesi
Afyonkarahisar Kalesi Efsanesi;
Gazlıgöl Termal Kaynağı hakkında Midas Efsanesi
Afyonkarahisar Geleneksel Kıyafetleri
Afyonkarahisar ‘da mahalli özelliklerini taşıyan giyimler, daha çok geleneği sürdüren yerli halkı düğünlerde giyerler. Elbiseler genel olarak aynı olmakla beraber ilçe ve kasabalara göre bazı değişikliklere uğramıştır. Bu farklılık yöresel gelenekler, farklı zevkler, iklim şartları ve tarihi olaylardan dolayı ortaya çıkmıştır. Bazen şehirdeki hanımlar anne ve nine hatırası olarak eski elbiseleri kıymetli diğer eşyalarıyla birlikte sandıkta muhafaza etmektedirler.
Başlar ve başlıklar:
Başlıklar genel olarak ikiye ayrılır; bunlarda birincisi hazır olarak yapıldıktan sonra giyilir, ikincisi ayna karşısında doğrudan başa yapılır. Hazır başlıkların bazıları tas, tepelik, fes, arakçin (rakçinde denir) taç, tozak ve hotozdur.
Başlıklar giyimin en önemli kısmını bölgenin geleneğini ve zevkini belirler. Sağa sola eğmek veya dik kullanılarak kişinin durumu anlatılmaya çalışılır, örneğin bazı yerlerin başlıklarında süs olarak kullanılan altın miktarı evlilik yıllarını gösterir. Bazı yerlerde ise bu durum başa bağlanan yemenilerin sayısı ile belirtilir. Nişanlı gelin, kız, dul evlenmek isteyen veya istemeyen genç kızın başlıklarıyla evli kadın başlıkları farklıdır. Bazı bölgelerde ise genç kızlar evleninceye kadar tek baş örtüsü kullanılır. Bazı başörtülerinin kenarlarında çeşitli renkli oyalar dikilir, bazılarının iç kısımları işlemelerle süslüdür.
Peşli entariler:
Bunların bir kısmı ayakların görünmesine elverişli uzunluktadır. Bazılarının uzunluğu ise bir bucuk boya yakındır. Bu büyük özellikleri etek uçlarının veya münasip yerlerinin kaldırılarak bele sokulması ile kıvrıntılar yapılmasıdır. Genellikle kollar uzundur. Düz ve kadifeden yapılmış olanları el ile işlemelidir. Peşli entarilerin üstüne cepken giyilmek suretiyle takım tamamlanmış olur.
Peşsiz entariler :
Peşli entarilere göre daha sade olan bu entarilerde baştan aşağı kadar ön ve orta tarafların işlemelerle kaplı olmasına önem verilir, çoğu hazır olarak çarşıdan alınır. İlk zamanlarda bir gelin elbisesi olarak kullanılmış ve daha sonra düğünlerde özel günlerde giyilmiştir. Peşsiz entarilere Anadolu’nun bütün bölgelerinde rastlanır. Peşsiz entarilere Bindallı adı da verilir. Çoğunlukla koyu kadifeden yapılan bu entarilerin son zamana ait olanların yaka, kol ve etek kenarları dantellerle çevrilidir.
Telli hare – Pullu hare:
Takım halinde üçüncü tip elbisede eteklik ile bluzdan veya bluz ve şalvardan ibaret iki parçadır. Telli hare, pullu hare adı verilen bu elbiseler çoğunlukla ince kumaşlardan yapılır. Kumaşlar genellikle desenli olur. Düz olanların çoğunda el işlemeleri yapılmıştır. Bluzlarda çeşitlilik çok olmasına karşın etek ve şalvarlar genelde aynıdır.
Şalvarlar:
Afyonkarahisar giyiminde şalvarlar en önemli yeri alır. Şalvarların değişik çeşitlerini biçki bakımından dört tipte toplamak mümkündür. Paçalı, paçasız, yarı açık ve erkek pantolonları gibi tamamıyla açık olmak üzere paçasızlar muhtelif enlerde kumaşların birbirine dikilmesiyle bir torba şeklinde olur. Bunların içinde ayak bileklerinden bir insan omzuna kadar uzun ve iki insan eninde olanlarına rastlanır. Bir uçkurluğu vardır. Bele bağlandığı zaman meydana gelen döküntüler önden veya yanlardan kaldırılarak bele sokulur ve böylelikle meydana gelen şalvara ayrı bir hava verir. Aynı zamanda tam boya göre uydurulmuş olur.
İkinci tip şalvarlar belden ayak bileklerine kadardır. Daha az kumaş kullanılır ve bazılarında ayaklar şalvar içinde kalır görünmez.
Cepkenler:
Başlıcaları: Fermana, fermene, salta, hırka, yelektir. Yelekler kolsuz olur ve çoğunlukla entarilerin içinden görünecek şekilde giyilir. Bazı yerler de geniş kollu gömlekler üstüne giyilir. Diğerleri kolludur. Entari veya şalvar üstüne giyilir. Çuha, atlas, mantin, kadife gibi düz ve kalın kumaşlardan dikilir ve üzerleri sırma işleri ile süslenir. Hırkalar bazı bölgelerde şalvarların yapıldığı kumaşlardan yapılarak ikisi bir takım gibi sayılır.
Gerdan – Göğüs ve bel süsleri:
Afyonkarahisar kadınının çok önem verdiği ve düğünlerde, gezilerde, bayramlarda ve aile toplantılarında kendisini belirtecek, değer yargısı yaptığı konuların başında takı adını verdiğimiz ziynet eşyasıyla kendini gösterir diyebiliriz. Boyunlar, inci, altın zincir, top altın, kıymetli taş ve bronz kolyelerle süslenir. Göğüslere “beşibir yerde” ve her tür yüzük çeşidini görmek mümkündür. Oyma ağaç, takıların yanı sıra boncuklarında gençlerde süs eşyası olarak kullanıldığı görülür.
Afyonkarahisar Halk Oyunlarında Kullanılan Giysiler
Afyonkarahisar’da Mahallî Giyim Kuşam:
Yurdumuzda il ve yöresine göre halk oyunlarında günlük Türk giyisilerinin dışında kalan eski giysilerin yer alması bir gelenek olarak sürdürülmektedir. Mahalli giysilerimizde efe, zeybek, kabadayı, kızan, seymen, ağa gibi giysilerinde ki bazı parçaları oyun giysilerimizde de görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre yöremizde giysi olarak en çok özellik taşıyanları, Emirdağ ve Dinar yörelerinde bulunmaktadır. Bu yörelerde yaşayan halkın çoğu Türkmen aşiretinden oluşmaktadır.
Afyonkarahisar‘da Kadın Giysileri:
Göynek:
Özellikle sarı bürümcük veya şile bezi denilen kumaştan dikilen, bol, yakasız, önden düğmeli bir giysidir. Kalçaları örtecek uzunlukta, yanları ufak işlemelidir. Şalvarın dışında kalır. Halk arasında “kara boyalı göynek” de denir.
Şalvar:
Kırmızı desenli kumaştan dikilir. Şalvarın içine bazı yörelerimizde kaput bezinden yapılmış ayrıca bir şalvarın giyildiği de görülür. Her yerde olmasa bile yanlarında işlemeleri vardır. Belden topuğa kadar uzanır.
Zıbın:
Bazı yörelerimizde “cepken” de denilmektedir. Bir adı da “kolçaklı zıbın”dır. Bazılarının kol ağızlarında hayvan figürü olduğu görülmektedir. Göğüs altında tek düğmelidir. Kolları ve önü hep işlemelidir.
Birzak:
Emzikli kadınlar kullanır. Zıbının üzerinden bele kadar takılır. Boyundan ve sırttan bağlanır. Göğüs üstü sıkı, aşağısı boldur. Kadının rahatça çocuğunu emzirmesini sağlar. İpek, basma veya parça kumaştan dikilir.
Kuşak:
Şalvarın üstünde bele arkadan bağlanır. Arkadan üçgen görünümü verir.
Peştamal:
Boyuna çizgili ipekli kumaştan yapılmış bel büzgülüdür. Arkadan öne sarılır. Belden 3-4cm. genişlikte kola geçecek kısmı vardır. Dizin altına kadar uzanır. Önde iki katlıdır, büzgüleri bele eşit aralıklı şekilde dağıtılır ve kolun arkasında bağlanır. Kuşak, şalvar ve peştamal, birlikte günlük giysi olarak kullanılmaktadır.
Alaca:
Peştemalin başka bir türüdür.Alakoyun yününden kadınlar kendileri dokurlar. Önce koyunun yünü incecik eğrilir, kök boyası ile boyanır ve yumak yapılır. Mısır koçanlarına sarılır ve dövende dokunur. Düz ve baklava şeklindedir.
Çorap:
Kadınlar çeşitli motiflerden ördükleri çorapları giyerler. Motifler kadının iç dünyasını yansıtır ve üzerine çarık giyilir.
Baş:
Çuhadan yapılmış kırmızı fesin üzerine “çeki” adı verilen işlemeli, oyalı, pullu örtü takılır. Fes üzerine iki sıra altın dizilir. Buna “penez” adı verilir. Fesin tepesinde (tam ortasında) tepelik denilen gümüşten bürgüyü tutacak aksesuarlar vardır. Üzerinde “neil” veya “bürgü” adı verilen örtü bulunur. Bazı yörelerde arkasına pullu çiçek takılır.
Pullu Çiçek:
Puldan veya kuru karanfilden yapılır. Karanfiller ıslatılarak ipliğe dizilir, arada ufak boncuklar da bulunur.Pullu çiçeğin dik durması, kadının mutluluğu; zülüfle birlikte sarkması, evlenmek istediği anlamına gelmektedir.
Takı:
Gök boncuktan altın veya gümüşten takılar takılır. Her genç kız, gümüş küpe takar, ayrıca kuru karanfil ve çiçeklerle bezenmiş kolyeler takılır.Bunların arasında paralar bulunur. Genç kız ve kadınlarda özenle takılan zülüfler vardır. Ancak yaşlı kadınlarda bırakılan zülüf, pek hoş karşılanmaz, ayıplanır.
Üç etek:
Genellikle kına gecelerinde giyilir. Özellikle dikine çizgili kumaştan yapılır. İkisi önde, biri arkada olmak üzere üç adet etekten yapıldığı için bu adı almıştır. Üç eteğe “enteri” de denilmektedir. Yırtmaçları ve öne gelen dilimleri bulunur. Simli ipekle veya kaytanla işlenir.
Afyonkarahisar’da Geleneksel Erkek Giysileri :
Dinar ve Emirdağ yörelerinde özellikle erkek giysilerinde efe, kızan ve zeybek giysileri görülmektedir. Eski giysilerde Afyonkarahisarlı erkekler, başlarında fes, fesin üzerinde ince koyu renkli sarık, üzerine de yine koyu renkli yazma bağlarlar ve yanda düğümleyerek omuz üzerine düşürürlerdi. Bazılarında yarım kilodan fazla ağırlıklı olan püskül de sallanırdı.
Erkeğin tamamen saçları kesilir ve saç gözükmezdi. İçte, içlik(işlik) kullanılır, üzerine kolsuz bir yelek giyilir ve kuşak içine sokulur. Önden ilikli yapılır ve düğmeleri ipliktendir.Yeleğin ilikli kullanılması gerekir. Onun üstüne kolu ve kol uçları geniş bir cepken giyilir, parmakların ikinci boğumuna kadar kol uzar. Cepkenin üzerinde de kolsuz bir camedan bulunur. Alt ta bol kumaşlı, kenarları işli, geniş ve kısa bir şalvar giyilir. Bu şalvar, diz kapağı altına kadar uzanır. İçte bel kuşağı beli sıkı tutmak için kullanılır.
Dışta şalvar ve yelek vardır. Cepken uçlarını içine alacak genişlikte dış kuşak kullanılır. Bunun içine gümüş tabaka (sigaralık), kehribardan sigara ağızlığı, sapları gümüşten işlenmiş kama ve yatağan veya “çift kulaklı” adı verilen kesici silahlar bulunur. Üzerine tek bağla (kayışla) bağlanan “efe silahlığı” takılır.
Göbek altından göğüs boşluğuna kadar bir genişlikte olur. Vücudun yan kısımlarına kadar uzanır. Bu iki kısmı, ince arkadan tutturulmuş tek kayış birleştirir. Üzerine yağlık (büyük el mendili) veya dışa yarısı sarkacak biçimde, silâhlık üzerinden kuşağa sokulur.
Ayakta “tozluk” ile “dizlik” kullanılır. Bunlar uzun yün üzerine giyilir. Dizlik, diz kapağı altına kadar gelir ve ön kesiminde dizin yere teması durumunda yerde bulunan çizici ve kırıcı şeylerden korunması için kalkan gibi çıkıntılı yapılır. Ayaklarda uzun konçlu, altı tabanlı kundura veya küçük boy mes gibi çizme kullanılmaktadır.
Bazılarında içdonlar uzun olup, dizler tozluk içine sokularak örtülür. Diğerlerinde ise, dizleri açıkta bırakan ”topdon” giyilmektedir. Bir kısmı da uzun ağızlı çizme kullanarak koncu diz kapaklarına kadar çıkartır. Bu ayakkabı sebebiyle dizlik yada tozluk kullanılmamış olur. Erkek giysileri; mavi, lâcivert, dekani renkte çuha üstüne, kaytan işlenerek yapılmaktadır.
Afyonkarahisar’da Yapılan Geleneksel El Sanatları ve Düzenlenen Şenlik ve Festivalleri görmek için diğer sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Afyonkarahisar’a gittiğinizde görmek isteyebileceğiniz tarihi, turistik ve doğa güzelliklerinin listesini yayınlıyoruz.
Tanıtımını yaptığımız yerler ile ilgili kısa ve kitabi bilgi vermeyi tercih ediyoruz. Zira güzellik kavramı görecelidir ve herkes kendi özgün düşüncesi ile tarihi turistik yerlere bakıp yorum yapmaktadır. Tavsiye üzerine gittiğiniz bir mekan sizin tatil anlayışınıza uymayabilir. Başkasının beğendiğini siz beğenmeyebilirsiniz. Hatta aynı yere iki farklı tarihte giderseniz görüşleriniz değişebilir.
Google haritalarda aynı yer hakkında birbirinin tamamen zıddı yorumlar görmekteyiz. Bu sebeplerle bu yazı sadece tanıtım amaçlı hazırlanmıştır. Yorumlardan kaçınılmaya çalışılmıştır. Gezip gördüğünüz yerlerin yargılamasını sizlere bırakıyoruz.
Turizmden herkesin beklentisi farklıdır. Kimi tarihi yerleri, kimi doğal alanları gezmeyi, kim de şehrin arka sokaklarında tarihi binaları görmeyi isteyebilir. Turistik gezi tanımı herkes için farklı olduğundan biz burada ayrım yapmadan şehrin bütün tarihi, turistik ve doğal yerlerin kısa tanıtımını yapıyoruz.
Afyonkarahisar’da Bulunan Tarihi ve Turistik Mekanlar
Afyonkarahisar binlerce yıllık medeniyetlerin kültür ve sanatını yansıtan arkeolojik kalıntılarıyla, asırlık yapılarıyla, milyonlarca yılda oluşmuş mağaralarıyla, termal zenginlik ve doğal güzellikleriyle, ören yerleriyle yüzyıllardır alın teri ve göz nuru ile süre gelen el sanatlarıyla, peri bacalarıyla, açık hava tapınaklarıyla ve mutfağıyla turizm potansiyeli fazla olan bir yöremizdir.
Yerli ve yabancı turistler için “deniz dışında” aranan pek çok tarihî ve tabiî güzelliklerin bulunduğu bir turizm cenneti konumundadır.
Kaplıcaları, zengin doğal yapısı, tarihi eserleri, alternatif turizm çeşitliliği, kültür ve inanç turizmi, festival ve şenlikler gibi çeşitli turizm değerlerine sahip olan Afyonkarahisar Anadolu’nun batı yakasında bir kavşak noktası olup, kara ve demiryolu ile doğuyu batıya, kuzeyi güneye bağlayan doğal bir kapı konumundadır.
Deniz ve güneş turizmine alternatif olarak son yıllarda çok önem kazanan ve sağlık turizminin bir parçasıdır.
Afyonkarahisar Frig Vadisi başta olmak üzere neredeyse her karışında binlerce yılın izi bulunan bir şehirdir. Afyonkarahisar Gezi Rehberini hazırlamaya başladığımızda 100’den fazla tarihi, turistik ve doğal mekan ile karşılaştık. Hepsini tek bir yazıda yazma imkanı olmadığından bir kısmının listesini vermekle yetineceğiz.
Afyonkarahisar’daki Antik Yerleşimler
Afyonkarahisar tarih boyunca farklı uygarlıklar ile iletişimde olmuş bir şehirdir. Bu sebeple neredeyse her karışında tarih yatmaktadır. Aşağıdaki listemizde öne çıkan antik kentleri aldık. Afyon’da öne çıkan antik kentler dışında daha ufak antik birçok yerleşim yerleri bulunmaktadır. Hepsini tek tek tanıtmak yerine aşağıya listesini bırakıyoruz.
Afyonkarahisar’da Bulunan Antik Kentler
Afyonkarahisar Synnada Antik Kenti: Yerleşim yeri Şuhut ilçe merkezindedir. Geçmişi ET.Ç.’na kadar uzanmaktadır. Hellen, Roma ve Bizans dönemlerinde Merkezi Frigyanın başkenti olmuş büyük bir kenttir. Burada Apemeia gibi Hellen döneminde tam özerk, Roma döneminde yarı özerk bir konuma ulaşmış; imparator adına ve Hieropolisle ortaklaşa, gümüş cistophorus ve bronz sikkeleri bastırılmıştır.
Afyonkarahisar Apameıa Antik Kenti: Bügünkü Dinar ilçesinde bir kent. Kentin daha önceki adı ise Keleneia’ dır. Pers, Hellen ve Roma dönemlerinde kent, Batı Anadolu’nun satraplık merkezi olmuştur. Dönemin Ephesus’la birlikte ikinci büyük kentidir. Hellen dönemdeki özerk konumuyla imparator adına gümüş cistophorus ve bronz sikkeler bastırmıştır. Ephesus’la birlikte bastırdığı bronz sikkeler de vardır. Roma döneminde de yarı özerk olarak İmparator adına sikkeler bastırmıştır.
Afyonkarahisar Docımeıum Antik Kenti: İscehisar ilçe merkezinde, Hellenistik dönemde Makedonyalılar tarafından kurulmuş bir kenttir. Roma döneminde yarı özerk konumuyla imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Amorium Antik Kenti: Emirdağ’a bağlı Hisarköy’de bir kent. Geçmişi E.T.Ç.’na kadar uzanmaktadır. Hititlerin döneminde bu kent Aura diye adlandırılmıştır. Amorium ise kentin Klasik çağdaki adıdır. Hellenistik dönemde tam, Roma döneminde ise yarı özerk olan kent lmparator adına bronz sikkeler bastırmıştır Bizans döneminde önemi artmış, Istanbul’dan sonra ikinci büyük kent konumuna yükselmiştir. Bizans Döneminde yönetimi eline geçiren ve Frıg Sülalesi olarak bilinen sülalenin kökeni Amoriuma dayanır ve 3 tane imparator çıkarmıştır.
Afyonkarahisar Beudus Vetus (Palaeobeudus): Antik Kenti: Bu kentin yerleşim yerinin Bolvadin ilçesi yakınlarındaki Bolvadin-Çobanlar karayolu üzerinde ki halkın Dura yeri olarak adlandırdığı bölge olduğu sanılmaktadır. Hadrianus’un kenti ziyareti sırasında, bronzdan kent sikkesi bastırılmıştır.
Afyonkarahisar Julia (İpsos) Antik Kenti:Yeri kesin belirlenememiş ise de Çay ile Bolvadin yörelerinde M.O. 301 yılında yapılan ipsos meydan savaşıyla önem kazanmış bir kenttir Roma döneminde julia adını almış; yarı özerk konumuyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Pentapolis Kentleri
Afyonkarahisar Bruzus Antik Kenti: Sandıklı ilçesi Karasandıklı köyünde kurulan kent Pentopolis olarak adlandırılan beş kentten birisidir ve kentlerin kuzeyinde yeralmaktadır. Roma döneminde yarı özerk konumuyla imparator adına ve Ocoklei ile ortak bronz sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Eucarpeıa Antik Kenti: Sandıklı ilçesi Emirhisar köyünde kurulan Pentapalis kentlerinden biridir. Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Hieropolis Antik Kenti: Sandıklı ilçesi, Koçhisar köyünde kurulan Pentapolis adlı kentlerinden biridir. Aynı zamanda Phrygia Salutaris (Şifalı Frigya)’nın merkezidir. “Kutsal Kent” olarak adlandırılmıştır. Roma döneminde yarı özerk konumııyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Otrus Antik Kenti: Hocalar ilçesi Yanıkören köyünde kurulmuş Pentapolis kentlerinden biridir. Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Stectorium Antik Kenti: Sandıklı ilçesi Menteş kasabasında kurulan Pentapolis kentlerinden biridir. Burada Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırılmıştır.
Afyonkarahisar Dıocleıa Antik Kenti: Kent yerleşim yerinin Hocalar ilçesi Ahurhisar kasabasında olduğu sanılmaktadır. Roma İmparatoru Elagabalus (M.Antonius) ‘un kenti ziyareti anısına bronz kent sikkesi bastırmıştır.
Afyonkarahisar Sıbldunda Antik Kenti: Şuhut ilçesi Atlıhisar kasabasında kurulan bir kenttir. Burada, Roma döneminde imparator adına bronz kentsikkeleri bastırılmıştır.
Afyonkarahisar Ococlıa Antik Kenti :Şuhut ilçesi Karacaören köyünde bir kenttir. Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına ve Bruzus kentiyle ortaklaşa bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Lysias Antik Kenti: Şuhut ilçesi Arızlı köyünde bir kenttir. Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Metropolis Antik Kenti: Dinar ilçesi Tatarlı kasabasında kurulmuş, bir kenttir; Campus Metropolitanus veya Frig Metropolisi adıyla bilinir. Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına ve Sardes kentiyle ortaklaşa bronz kent sikkeleri bastırmıştır.
Afyonkarahisar Cidyessus Antik Kenti: Sincanlı ilçesi Küçükhöyük kasabasında höyük mevkiindedir. Burada döneminde imparator adına bronz kent sikkeleri bastırılmıştır.
Afyonkarahisar Prymnessus Antik Kenti: Merkez ilçe Sülün köyünde Frigler tarafından kurulmuş büyük kentlerdendir. Hellen döneminde özerk, Roma döneminde yarı özerk konumuyla, imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır. Afyon Arkeoloji Müzesinde bulunan devasa boyutlu Herkül Heykelinin bulunduğu antik kenttir. Kazı çalışması yapılmamıştır.
Afyonkarahisar Sanaus Antik Kenti: Dazkırı ilçesi Sarıkavak köyünde kurulan bir kenttir. Burada M.Ö. 2. veya l.yy.’a ait olduğu tahmin edilen tek bir bronz kent sikkesi bastırılmıştır.
Afyonkarahisar’da Bulunan Kiliseler ve Manastırlar
1- Afyonkarahisar Ayazini Kilisesi:
Ayazini Kilisesi
Ayazini Köyü/İhsaniye İlçesi/ Afyonkarahisar: Tüf sarp kayalık içinde, kayaya oyulmuş bir kilisedir. Kilise yapısının özelliği dış cephe olarak kaya yüzeyine oyulmuş apsisli ve kubbeli olmasıdır. Apsisinin yanlarında küçük apsis özelliğinde çıkıntılar vardır. Ana bölüm haç tonozlu, orta kubbeli olup, dört ayakla taşınmakta olduğunu gösteren izler vardır. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte M.Ö. 1000’li yıllarda yapılmış manastır yapısıdır.
2- Afyonkarahisar Ağın Kaya Kilisesi :
Ağın Kaya Kilisesi
Ağın Dağı Mevkii/Olukpınar Köyü/İscehisar İlçesi/Afyonkarahisar: Tüf sarp kayalık yüzeyine oyulmuş kaya kilisesidir. Ayaklar üzerinde tonoz yapılı olup, yan duvarlarda birbirine bitişik kemerli nişler bulunmaktadır. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte M.Ö.8.-10. Yüzyıllar arasında yapılmış manastır yapısıdır.
3- Afyonkarahisar Kırkinler Kaya Kilisesi:
Kırkinler Kaya Kilisesi
Afyonkarahisar-Ankara karayolu 32.km. Seydiler Kasabası/İscehisar İlçesi/Afyonkarahisar Kırkinler Kaya Yerleşimi içerisindedir. Tüf kaya kütlesinin doğu yarısının içi tamamen oyularak çok sayıda odalar ve kiliseler yapılmıştır. Bu kiliselerden büyük olanının duvarları ve tavanlarında kabartma haç ve geometrik şekiller bulunmaktadır. Tabanda ise irili ufaklı oyulmuş mezar yerleri vardır. Ayrıca duvarlarda kırmızı boya ile yapılmış süslemeler görülmektedir. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte M.Ö.730-843 yılları arasında yapılmış bir manastır yapısıdır.
4- Afyonkarahisar Memeç Kaya Kilisesi :
Memeç Kaya Kilisesi
İhsaniye ilçesi, Döğer kasabasının 4 km. kadar güneydoğusunda Emre Gölü yolu üzerindedir: Tüf sarp kayalık yüzey ortasına oyulmuş kilisedir. Kilisenin ön bölümünün dış duvarı yıkılmış ve açık olarak görülmektedir. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte M.Ö.8.-10. Yüzyıllar arasında yapılmış manastır yapısıdır.
5- Afyonkarahisar Eğerli Kaya Kilisesi:
Eğerli Kaya Kilisesi
Bayat ilçe merkezi ile İscehisar ilçesinin Doğlat köyü arasında, Eyerli Dağı’nın batı yamaçlarındadır. Afyonkarahisar ilinde bulunan kaya kiliselerinin içinde en sağlam ve eksiksiz olanıdır. Kilise içinde kiremit renkli kök boya ile işlenmiş desenler vardır.
6- Afyonkarahisar Böcü İnleri Kilisesi:
Böcü İnleri Kilisesi
Kıyır Köyü/ İhsaniye İlçesi/Afyonkarahisar: Tüf sarp kayalık yüzeylere oyulmuş aralıklı üç kilise bulunmaktadır. Kiliseler tonoz yapılıdır ve yan duvarlarında birbirine bitişik kemerli nişler bulunmaktadır. Çevresindeki kaya odalarıyla birlikte M.Ö. 8.-10.yüzyıllar arasında yapılmış manastır yapısıdır.
7- Afyonkarahisar Yedikapılar Manastırı:
Yedikapılar Manastırı
Yedikapılar mevkii Kemerkaya köyü/Bolvadin İlçesi/Afyonkarahisar: Tüf sarp kayalık yüzeye oyulmuş, birbirine bitişik tonoz tavanlı kilise ve odalardan oluşan, M.Ö.8.-10.yüzyıllar arasında yapılmış manastır yapısıdır.
Afyonkarahisar’da Bulunan Peri Bacaları
Volkanik arazilerde görülen peri bacaları, sellenme sularının neden olduğu, farklı aşınma sürecinde oluşan sütun, pramidal sütun görünüşlü yer şekilleridir.
Afyonkarahisar ilinin jeolojik yapısı gereği, volkanik arazi üzerinde bulunan İhsaniye, İscehisar, Bayat ve Bolvadin ilçelerinde değişik biçimlerde, şapkalı veya şapkasız çok sayıda peri bacaları bulunmaktadır. Bunlardan Bolvadin İlçesine bağlı Özburun Kasabası’nın Minareli Deresi’nde yer alan peri bacaları, diğer yörelerdeki peri bacalarından farklı oluşumlarıyla dikkat çekmektedir.
Ayrıca Bayat İlçesi’nin İnpazarcık Mevkii ile Mekân Yaylası’nın karşısında bulunan Eyerli Dağı’nın yamaçlarında peri bacalarına rastlanılmaktadır. Peri bacalarının en yoğun olduğu bölgeler ise, İscehisar İlçesi’nin Seydiler Beldesi’nden başlayarak İhsaniye İlçesi’nin Döğer Beldesi’ne kadar uzanan ve Afyonkarahisar Valiliği tarafından yaptırılan Turizm Kuşağı Yolu ile birbirine bağlanan güzergâh çevresinde görülmektedir.
İscehisar İlçesi, Seydiler Beldesi’nin içinde ve çevresindeki vadilerde irili ufaklı çok sayıda peri bacası bulunmaktadır. Afyonkarahisar-Ankara karayolunun kenarında bulunması nedeniyle ulaşımı kolaydır.
Bunun yanı sıra Karakaya Köyü’nün Veliler Mahallesi’nde, Ağın Dağı’nın eteklerindeki kaya yerleşimlerinin önünde, Çatağıl Köyü’ne 2 km kala orman içinde bulunan Ornaş Kayalıkları civarında bol miktarda peri bacaları bulunmaktadır.
İhsaniye İlçesi’ne bağlı Kıyır Köyü’nün sırtını yasladığı dağın eteklerinde; Ayazini Beldesi’nin çevresinde, Göynüş Vadisi ve Demirli Köyü civarında; Bayramaliler Köyü civarında, Üçlerkayası Köyü ve çevresinde Afyonkarahisar İli’nin en büyük şapkalı veya şapkasız peri bacaları veya peri bacası vadileri bulunmaktadır. Yaklaşık olarak 110 kilometrelik köy yolları ile birbirine bağlanan bu bölgede, doğal güzelliklerin yanı sıra tarihi örenyerleri de bulunmaktadır.
Afyonkarahisar’da Bulunan Şehitlikler
Afyonkarahisar Hava Şehitliği
Giresunlular Alay Şehitliği
Anıtkaya Şehitliği
Şuhut Şehitliği
Yıldırım Kemal Şehitliği
Çiğiltepe Şehitliği
Yüzbaşı Agâh Efendi (Kurtkaya) Şehitliği
Afyonkarahisar Gezi Haritası
Afyonkarahisar Gezi Rehberi yazımızda yer alan mekanların GPS koordinatlarını haritamızda bulabilirsiniz. Haritaya tıkladığınızda listede yer alan tarihi, turistik yerlerin harita konumunu ve bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilirsiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Afyonkarahisar mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Afyonkarahisar veya eski ve halk arasındaki ismiyle Afyon, aynı isimli ilin merkezidir. Mermercilik ve gıda sektöründe Türkiye içinde ve dışında isim yapmıştır. Şehrin Afyon olan ismi, 2005 yılında Afyonkarahisar olarak değiştirilmiştir.
Afyonkarahisar Adının Kaynağı
Afyon Bitkisi
Yerleşimin eski adı Karahisâr-ı Sâhib’dir. Karahisar ismi, şehrin ortasında yükselen koyu renkli volkanik kayaların renginden ve üstünde bulunan hisardan gelir. Sâhib adı ise, Anadolu Selçukluları’nın son devirlerinde yaşayan ve Moğol istilası sırasında buraya gelen Sâhib Ata Fahreddin Ali’nin unvanından gelmektedir. Günümüzde kullanılan Afyon adı da bölgede eskiden beri büyük alanda yapılan haşhaş ekimine dayanmaktadır.
Afyonkarahisar Gezi Rehberi
Şehir merkezinde ve il sınırları içinde M.Ö. II. yüzyıldan günümüze kadar insanların geçim kaynağı olarak yetiştirilen, haşhaş bitkisinden elde edilen özsu anlamında ki OPIUM kelimesinin Afion olarak söylenmesinden dolayı Afyon adını almıştır.
Şehir merkezinde volkanik özellikli dağlar arasında 226 m. yükseklikte, yalçın, yüksek ve konik bir tepe olan ve kale olarak adlandırılan yer, Hititlerden günümüze kadar insanların ilgisini çekmiş ve savunulmaya uygun olmasına karşın aşağı, orta ve yukarı sur olmak üzere üç kat surla çevrelenerek daha da savunulmaya elverişli konuma getirilmiştir.
Haşhaş
Bu özelliğinden dolayı Hititler; HAPANUVA, Romalılar ve Bizanslılar AKROİNON, Selçuklular, Beylikler ve Osmanlılar KARAHİSAR-ÎDEVLE, KARAHİSAR-Î SAHİP adını vermişlerdir.
Yöresel Kıyafet
Zamanla her ikisi birleştirilerek şehrimizin adı Afyonkarahisar olmuştur. İlk kez 17.yy.’daki mahkeme kayıtlarında bu adın verildiği bilinmektedir.
Bölge Frigya Kültürüyle bilindiği için Frig sonrasında, özellikle Roma ve Bizans dönemlerinde Frigya sıcak sularından dolayı da FRİGYA SALUTARİS (Şifalı Frigya) olarak adlandırılmıştır.
Haşhaş Ve Afyonkarahisar Kalesi
“Afyon” (haşhaş), tıpta ilaç yapımında kullanılan haşhaş bitkisinin öz suyudur. Latince’de “Opium” denilen haşhaş bitkisinin Afyonkarahisar’da M.Ö. II. yüzyıldan itibaren ekildiğini, üzerinde haşhaş kabartması bulunan Synnada (Şuhut) kentine ait sikkeden anlamaktayız.
Haşhaş
Latince öz su anlamına gelen opium, zamanla yazılış ve söylenişte değişikliğe uğrayarak ofium, afiom, afion ve sonunda afyon olmuştur.
Volkanik özellikli doğal bir kaya kütlesi olan kale, Hitit, Frig, Helen, Roma ve Bizans dönemlerinde kutsal yer olarak bilinmiş ve savunma amaçlı da kullanılmıştır. Hapanuva ve Akroenos adlarını almış, daha sonra Karahisar adıyla Türk yerleşim yeri olmuştur.
Afyonkarahisar Tarihi
Afyonkarahisar Gezi Rehberi
Afyonkarahisar eski Tunç Çağından itibaren birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Sandıklı Kusura Höyüğünde yapılan kazılarında ve Hitit döneminde yerel kaplar, Frig döneminde Ana Tanrıça Kybele için kaya tapınakları, Roma döneminde yerel heykelcilik öne çıkan özelliklerindendir. Görülen bu özellikleriyle Afyonkarahisar’ın Anadolu’da bulunan diğer şehirler için bir köprü görevi üstlendiği görülmektedir.
Bu nedenledir ki Anadolu’nun bütünlüğünü ele geçirmek veya korumak için yapılan büyük savaşlardan İpsos (M.Ö.301), Miryekefelon (1176), Büyük Taarruz (1922) Afyonkarahisar topraklarında yapılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temeli Afyonkarahisar’da atılmış olup her dönem Anadolu’nun kilidi olmuştur.
Hititler
Kentin tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanmaktadır. M.Ö. 2000 ilk dönemlerinde Hattiler’in egemenliğinde bulunan yerleşim, M.Ö. 2. bin yılın ortalarında Hititler’in denetimine geçmiştir. Hitit devleti yıkılınca M.Ö. 1000 yılı dolaylarında yerleşim Frigler’in egemenliği altına girdi.
Frigler döneminde kale içine “Akronium” ismi verilmiş daha sonra bu isim şehir içinde kullanılmaya başlanmıştır. M.Ö. 6. yüzyılın sonlarına doğru Frigler’in egemenliği bitmiş ve yerleşim Pers hakimiyetine geçmiştir.
Frigler
Pers egemenliği, M.Ö. 333 yılında Makedon Kralı III. Aleksandros’la yapılan İssos Savaşı’nda alınan yenilgiyle son bulmuştur. M.Ö. 30 yıllarından itibaren yerleşiminde içinde olduğu bölge Roma İmparatorluğu egemenliğine girmiştir.
Romalılar döneminde yerleşim “Akroenos” adını almıştır. Roma İmparatorluğu’nun M.S. 395 yılında bölünmesiyle yerleşim Bizans İmparatorluğu topraklarında kalmış ve yerleşime “Akronion” ismi verilmiştir.
Türklerin Hakimiyetinde Afyonkarahisar
12 YY Anadolu Haritası
12. yüzyıl sonlarına doğru yerleşim Türk egemenliğine geçmiştir. Anadolu Selçuklu Devleti’nin Kösedağ Muharebesi’nde aldığı yenilgi sonucunda Afyon’un da içerisinde olduğu bölge vezir Sâhib Ata Fahreddin Ali denetimine verilmiş ve 1275 yılında Afyonkarahisar‘ın başşehri olduğu Sâhib Ataoğulları Beyliği kurulmuştur.
Osmanlı Beyliği
1341 yılında Germiyanoğulları Beyliği topraklarına katılan yerleşim 1390 yılında Osmanlı egemenliğine geçmiştir. 1402 Ankara Savaşı sonucunda Afyonkarahisar yeniden Germiyanoğulları’nın eline geçmiştir. II. Yakub Bey’in vasiyeti üzerine yerleşim 1429 yılında yeniden Osmanlı egemenliğine katılmıştır.
Osmanlı döneminde ilk önceleri “Karahisar-ı Devle“, “Karahisar” ve “Karahisar-ı Sahib” adıyla sancak merkezi olarak anılan yerleşim, 1684 yılındaki belgelerde ise “Afyonkarahisar” adıyla da anılmaya başlamıştır. “Yerleşim 1833 yılında Kavalalı İbrahim Paşa kuvvetlerince ele geçirilmiş, ancak aynı yıl içerisinde tekrar Osmanlı egemenliğine geçmiştir.
Milli Mücadele Döneminde Afyonkarahisar
Ulu Önder Atatürk, Kurtuluş Savaşında son derece önemli bir nokta olan Büyük Taarruz’u bu topraklarda Kocatepe’de yönetmiştir.
Afyonkarahisar Kongresi
Afyonkarahisar, son büyük zaferin kilidi oldu, esası oldu. Afyonkarahisar, tarihi mücadelemizde unutulmaz parlak bir sayfaya malikdir.” Gazi Mustafa Kemal Atatürk (Afyonkarahisar 21 Ekim 1925)
Afyonkarahisar, Milli Mücadele sürecinin başından sonuna kadar askeri ve lojistik pek çok durumda önemli roller üstlenmiştir. Bulunduğu konum nedeniyle demiryolu ulaşımında önemli bir yeri olan Afyonkarahisar, bu dönemde İngiliz, Fransız ve İtalyan ve daha sonra da Yunan askeri birlikleri tarafından işgal edilmiştir. Afyonkarahisar, Yunanlılar tarafından 2 kere işgal edilmiş, 2. işgal Büyük Taarruz’a kadar devam etmiştir. Afyonkarahisar 20 Ekim 1920’den sonra Batı Cephesi Karargahı olmuştur.
Milli Mücadele sırasında, 2 Ağustos 1920’de AfyonkarahisarKongresi toplanmıştır. Kongreye Mustafa Kemal başta olmak üzere Konya, Uşak ve Nazilli Müdafaa-i Hukuk Derneği temsilcileri katılmıştır. Afyonkarahisar Kongresi sonunda daha önceki kongrelerde sözü edilen otonomi tezi reddedilmiş ve Türkiye Büyük Millet Meclisi hukukuna girilmiştir. Afyonkarahisar Kongresi Batı Anadolu kongreler sisteminin sonuncusudur.
Afyonkarahisar, Milli Mücadele yıllarında Kuvayi Milliye‘nin hasta ve yaralı askerlerinin tedavi edildiği merkezlerden birisiydi. Trenle taşınan hasta ve yaralılar Afyonkarahisar ve diğer merkez olan Denizli’de tedavi edilmiştir. Afyonkarahisar‘daki hastanenin bir bölümü daha sonra Alaşehir’deki ihtiyaç nedeni ile buraya taşınarak hizmet vermiştir. Hastanelerin ilaç ihtiyacı da Afyonkarahisar Sıhhiye Deposundan karşılanmıştır. 12. Kolordu’nun merkezi Afyonkarahisar‘a alınmış, bu kolordu için savaş koşullarında önemli bir yeri olan hayvan hastanesi de bir süre Bolvadin’de yer almıştır. Daha sonra da Dinar’da böyle bir hastane kurulmuştur.
Başkomutan Milli Parkı
Başkomutan Mustafa Kemal, 26 Ağustos 1922’de Büyük Taarruz’u, Afyonkarahisar‘ın merkez ilçesine bağlı Büyük Kalecik kasabası sınırları içinde yer alan 1.874 rakımlı Kocatepe’den başlatmış ve günümüzde de varlığını sürdüren siperden bizzat sevk ve idare etmiştir. Kocatepe’ye, Milli Savunma Bakanlığı tarafından 1953 yılında Milli Savunma Bakanlığı’nca anıt yapılmış ve üzerine yazıt konulmuştur.
Kültür Bakanlığı da 1993 yılında Atatürk Anıtı ve çevre düzenlemesi yapmış ve Kocatepe ziyarete açılmıştır. Bronzdan yapılan Atatürk Anıtı 4 ton ağırlığında ve 7.5 metre yüksekliğindedir. Mustafa Kemal Atatürk, Milli Mücadele’den sonra 31 kere Afyonkarahisar‘a uğramış, 11’inde şehri gezerek incelemelerde bulunmuştur.
Afyonkarahisar’a ulaşım ve Afyonkarahisar’da bulunan tarihi turistik mekanların listesi için diğer sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Adıyaman’da bulunan dünyaca ünlü Nemrut Dağı kalıntılarını çok detaylı olarak tanıtacağız.
Adıyaman Nemrut Dağı ve Tümülüsü
Nemrut Adıyaman – Kahta ilçesindeki UNESCO Kültür Mirası Listesi’nde yer alan dağın (2206 m) adıdır. Bu dağın zirvesinde, Kommagene devletinin kralı I. Antiak’ın (M.Ö. 62 – 32) yaptırdığı bir yığma tepe ile çevresinde görkemli heykellerle süslü kutsal alanlar yer almaktadır.
Antiokhos Başı
Kommagene Kalıntıları
MÖ 109 ile MS 72 yılları arasında yani yaklaşık 200 yıl boyunca bölgede bağımsız bir devlet halinde varlığını sürdüren Kommagene Krallığı, Makedonya ve Pers medeniyetlerinin kültür ve inançlarını birleştiren bir uygarlıktır. Krallığın kurucusu olarak kabul edilen Mithridates Kallinikos’un hem Pers Hükümdarı Darius hem de Makedonya Hükümdarı Büyük İskender ile akrabalığı bulunmasının böylesi bir kaynaşmaya neden olduğu çok açıktır.
Kommagene Krallığı
Bir dönem bölgenin en güçlü devleti olarak hüküm süren Kommagene Krallığı’nın diğer görkemli eserlerini de Adıyaman’da bulabilirsiniz. Sütunlar ve heykellerle süslenmiş, kraliçelerin ezarlarının bulunduğu Karakuş Tümülüsü; en büyük şehirlerinden olan Perre’deki nekropol alanları ve taban mozaikleri; krallığın kutsal alanı olan ve bir zamanlar sarayların bulunduğu Arsameia’yı bu uygarlığı daha akından tanımak isteyenler mutlaka görmelidir.
Bu yazımızın içeriği çoğunlukla Demet DEMİROĞLU tarafından yazılan İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Ormancılık Politikası ve Yönetimi Programı’nda yapılan “Ulusal Parklarda Stratejik Yönetim Uygulanabilirliğinin İrdelenmesi (Örnek:Nemrut Dağı Ulusal Parkı)” adlı yüksek lisans tezine dayanmaktadır. Söz konusu tez 2004 yılında yayımlanmıştır. Tezin PDF dosyasına internetten erişilmiştir. Tezde yazılan eksikliklerin çoğunun giderildiği düşünülebilir.
Nemrut Dağı Milli Parkı’nın ve Yörenin Tanıtımı
Adıyaman Nemrut Dağı ve Tümülüsü
Nemrut Dağı Ulusal Parkı, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, Adıyaman–Kahta platosunun kuzeyi ile Toros dağlarının güney kesimi arasında yer almaktadır. Nemrut Dağı Ulusal Parkı’nın , bir kısmı Adıyaman ili Kahta ilçesinde, bir kısmı ise Malatya ili Pütürge ilçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Alanın kuzeyinde Malatya ili, batısında K.Maraş ili (Merkez ile Pazarcık ilçesi), güneydoğusunda Şanlıurfa (Siverek, Hilvan, Bozova ilçeleri), doğusunda ise Diyarbakır ili (Çermik ile Çüngüş ilçeleri) bulunmaktadır.
Nemrut Dağı Ulusal Parkı
Nemrut Dağı Ulusal Parkı ve yöresi, topoğrafik açıdan engebeli bir yüzey şekline sahip olup, Kahta – Adıyaman platosu üzerinde 600 m civarında düzlük sahadan başlayarak, Nemrut Dağı’nda 2208 m ’ye ulaşmaktadır. Böylece 8- 9 km ’lik kuş uçuşu mesafe dahilinde yükseklik farkı 1500 m ’yi bulmaktadır. Son derece engebeli bir topografyaya sahip olan yöre, akarsular vasıtasıyla dar ve derin olarak parçalanmıştır.
Nemrut Dağı
Nemrut Dağı Ören Yeri, Pütürge’nin Büyüköz Köyü ile Adıyaman’ın Kâhta İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Kommagene Kralı I. Antiochos’un tanrılara ve atalarına minnettarlığını göstermek için 2 bin 150 metre yüksekliğindeki Nemrut Dağı’nın yamaçlarına yaptırdığı mezar ve anıtsal heykeller, Helenistik Dönem’in en görkemli kalıntılarından birisidir.
Adıyaman Nemrut Dağı ve Tümülüsü
Anıtsal heykeller doğu, batı ve kuzey teraslarına yayılmıştır. İyi korunmuş durumdaki dev heykeller kireçtaşı bloklarından yapılmış olup, 8-10 metre yüksekliktedir. Eski çağlarda Kommagene olarak anılan bölgede I. Mithradates tarafından bağımsız bir krallık kurulmuş, krallık, onun oğlu I. Antiochos (M.Ö. 62-32) döneminde önem kazanmıştır. M.S. 72 yılında Roma’ya karşı yapılan savaşın kaybedilmesinin ardından krallığın bağımsızlığı sona ermiştir.
Nemrut Dağı
Nemrut Dağı’nın doruğu yerleşme yeri olmayıp, Antiochos’un tümülüsü ve kutsal alanlardır. Tümülüs, Fırat Nehri geçitlerine ve ovalarına hâkim bir noktadadır. Kralın kemiklerinin ya da küllerinin ana kayaya oyulmuş odaya konulduğu, 50 metre yüksekliğinde ve 150 metre çapındaki tümülüs, küçük kaya parçalarıyla örtülerek koruma altına alınmıştır. Her ne kadar yazıtlarda kralın mezarının burada olduğu belirtiliyorsa da bugüne kadar keşfedilememiştir.
Doğu ve batı teraslarında Antiochos ile tanrı ve tanrıça heykellerinin yanı sıra aslan ve kartal heykelleri bulunmaktadır. Batı terasında eşsiz bir aslanlı horoskop yer almaktadır. Heykeller Helenistik, Pers sanatı ve Kommagene Ülkesi özgün sanatı harmanlanarak yontulmuştur. Bu anlamda Nemrut Dağı’na batı ve doğu uygarlıklarının köprüsü denebilir.
Nemrut Dağı
Kommagene Krallığı’nın tarih sahnesinden silinmesiyle Nemrut Dağı’ndaki eserler yaklaşık iki bin yıl boyunca yalnızlığa terk edilmiştir. 1881 yılında yöreyi görevli olarak gezen Alman mühendis Karl Sester, Nemrut Dağı heykellerine rastlamış ve İzmir’de bulunan Alman Konsolosu’nu, Kommagene Krallığı’na ait harabeleri, tanrı heykellerinin oturtulduğu kaidelerin arkasındaki Grekçe yazıtları göremediğinden Asur harabeleri zannederek haberdar etmiştir.
Alman Karl Doerner
Karl Sester, dev heykelleri keşfetmenin heyecanıyla bu hataya düşmüştür. 1882 yılında Otto Puchstein ve Karl Sester Nemrut’ta inceleme yapmıştır. Müze-i Hümayun (İmparatorluk Müzesi) Müdürü Osman Hamdi Bey 1883 yılında bir ekiple gelip Nemrut’ta çalışmıştır. 2’inci Dünya Savaşı’nın ardından Amerikan arkeolog Theresa Goell ve Alman Karl Doerner; Nemrut ve yöresinde kazı, araştırma ve inceleme yapmışlardır.
Nemrut Dağı
Nemrut Dağı Ne İçin Yapılmıştır?
Adıyaman Nemrut Dağı ve Tümülüsü Batı Terası
Kommagene Kralı I. Antiochos’un tanrılara ve atalarına minnettarlığını göstermek için 2 bin 150 metre yüksekliğindeki Nemrut Dağı‘nın yamaçlarına yaptırdığı mezar ve anıtsal heykeller, Helenistik Dönem’in en görkemli kalıntılarından birisidir. Anıtsal heykeller doğu, batı ve kuzey teraslarına yayılmıştır.
Nemrut Dağı
Nemrut Dağı’na Ulaşım
Kahta ilçesinin Ankara’ya uzaklığı 803 km, İstanbul’a 1256 km, İzmir’e 1285 km, Adana’ya 450 km, K.Maraş’a 200 km ve Malatya’ya 65 km’dir.
Nemrut Dağı Ulusal Parkı’na gerek karayolu, gerekse havayolu ile ulaşım sağlanmaktadır. Alana karayolu ile Kahta ilçesini Sincik ilçesine bağlayan karayolu üzerinden ulaşılabildiği gibi Malatya ilinin Tepehan nahiyesi üzerinden de Nemrut DağınTümülüsüne doğrudan ulaşmak mümkündür.
Kommagene Krallığı
Kahta’dan diğer komşu illere ulaşım ise rahatlıkla sağlanmaktadır. Kahta’dan Malatya ve Şanlıurfa illerine ulaşım, Adıyaman karayolu üzerinden, Elazığ iline ulaşım ise Gerger ilçesi üzerinden olmaktadır.
Kommagene Krallığı, İranlı Orontid Hanedanı’nın Helenleşmiş bir kolu tarafından yönetilen ve MÖ 163 – MS 72 yılları arasında varlık göstermiş bir Greko-Pers krallığıdır.
Partlar, Ermeniler ve Romalılar arasında tampon bir ülke olmuş, çok kültürlü bir devlettir.
Kommagene Krallığı M.Ö. 162 – M.S. 72 yılları arasında Toros dağ silsilesinin güney eteklerinde Fırat nehrinin batı yakasında, bugünkü Adıyaman, Gaziantep, Kahramanmaraş illeri sınırları içerisinde 234 yıl boyunca hüküm sürmüştür. Arkeolojik araştırmaların yetersizliği ve yazılı belgelerin azlığı nedeniyle yeterinde aydınlığa kavuşturulmamış olsa da eldeki bilgiler ışığında, krallığın en parlak dönemini M.Ö. 69-36 yılları arasında hüküm süren I. Antiokhos döneminde yaşadığı tahmin edilmektedir.
Kommagene Krallığının Tarihi
Kommagene Krallığı
Kommagene Krallığının yazılı kaynaklarda ilk yer alışı, M.Ö. 850’li yıllara rastlamaktadır. Asur ve Hitit egemenliğini yaşayan Krallığın, Asur kaynaklarına göre, Geç Hitit döneminde adı, “Kummuh” şeklinde geçmekte ve o devirlerde hüküm sürmüş Asur Krallığı’nın sömürgesi olarak altın, gümüş ve sedir ağacı şeklinde vergi ödemekte idi. Özellikle M.Ö. 700’lü yıllarda Kommagene halkı Asur’lara karşı ayaklanmışsa da bu ayaklanmalar başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
Adıyaman Nemrut Dağı ve Tümülüsü Doğu Terası
M.Ö. 600’lü yıllarda ise Asur Krallığı ile Mısır Krallığı orduları birleşerek, Babil’lere karşı ayaklandı ve Samsota’da (Samsat) yapılan savaşta Asur Krallığı yenilgiye uğradı. Böylece Kommagene halkı, Hititler, Asurlar, Babiller, Persler ve Yunanlılar gibi birçok krallığın egemenliği altında yaşamışlardır.
Stratejik konumundan ötürü ülke, çıkarları çatışan büyük devletler arasında sürekli çekişme konusu olmuştur. Çünkü, Fırat ve Toros geçitleri doğu – batı yönlerinde askeri etkinliklere girişen devletler için büyük önem taşımaktaydı. Ancak, Kommageneliler, örnek bir siyaset güderek, ilişkileri iyi değerlendirerek güçlü komşular arasında varlıklarını korumayı başarmıştır.
Kommagene Krallığı’nın Kuruluşu
Antiokhos’un yaptırdığı mezar tepesi,
Selokid Kralı Antiokhos Gypros’un kızı Thea ile evlenen I. Mithridathes, M.Ö. 80’de Kommagene Krallığı’nı bağımsız olarak kurmuş ve Kommagene Kralı olmuştur. I. Mithridathes ataları olan Persleri, Makedonları ve bölgedeki diğer toplulukları bir araya getirerek kurduğu devlete, Grekçe “Genler Topluluğu” anlamına gelen “Kommagene” adını vermiştir.
Kommagene Krallığını bağımsız olarak kuran I. Mithridathes olmasına rağmen, Kommagene Devletinin asıl kurucusu I. Mithridathes’ in oğlu I. Antiokhos olarak kabul edilmektedir. I. Antiokhos’un tahta çıktığı M.Ö. 69 tarihi de Kommagene Krallığı’nın kuruluş tarihi olarak anılmaktadır.
Kommagene Krallığı Devrinde Anadolu
Kommagene Krallığı
Kommagene Krallığı’nın tarih sahnesine çıkmasındaki etkenler; tarih boyunca Hititler, surlar, Urartular, İranlılar, Selökidler ve Romalılar gibi kendisinden daha güçlü ve büyük devletlerle ilişki kurması ve hanedanlar arası yapılan evliliklerdir. Evlenmeler aracılığıyla çevrede ülkeler arasında sıkı ilişkiler kurulmuştur.
Bolca para bastırılarak, ülkelerarası ticaret geliştirilmiştir. İran ve Kommagene aileleri arasındaki evlenmeler, aynı zamanda birbirlerinin yasallıklarını kabul etmelerinde etkili olmuştur.
Adıyaman Nemrut Dağı ve Tümülüsü
I. Antiokhos soyunun Makedonya, Akhamenit ve İran gibi üç ayrı kökenden gelmesi de ona büyük yetkiler vermiştir. Anadolu’da hüküm sürmüş diğer birçok krallık gibi Kommagene Krallığı da batıdan ve doğudan gelen insanların oluşturduğu kozmopolitik bir krallıktı.
Kral Mithridathes bu büyük topluluğu bir araya getirmek için çok çalıştı. II. Mithridathes, Kommagene’yi korumak ve güçlendirmek için mitolojik tanrılarla anlaştı.
Kommagene Krallığı
Kral, tanrılarla yaptığı anlaşmalarla ve halkın birbirleri ile kaynaşmasını faaliyetlerle birçok farklı grubu birleştirmeyi başardı. Krallığı içinde bulunan her şehre, adına “Temenos” dediği kutsal tapınaklar yaptırdı.
Anadolu’nun doğusundaki Galatia, Kapadokia ve bazı küçük devletler arasında, özel yeri olan Kommagene’de Yunan ve Pers sanat anlayışından etkiler bulunan bir sanat yaklaşımı vardı. Kral Mithridathes’ in hükümdarlığı döneminde, doğu kültürünün etkileri hissedilse de Antiokhos döneminde Yunan kültürünün etkilerinin fazlaca görüldüğü bir sanat anlayışı hakimdi.
Kommagene Krallığı
Samsota’ da (Samsat) yapılan kazılarda kireçtaşından yapılmış asma yaprakları ve üzümlerle çevrelenmiş tapınak kalıntısı ortaya çıkarılmıştır. Bu motif, daha çok Helenistik dönemde yaygındı.
Kommagene Krallığı Sosyal Ticari Hayatı
Kommagene Krallığı
Kommageneliler için ticaret çok önemli bir gelir kaynağı idi. O dönemde, Romalılar ve Partlılar arasındaki çekişme, doğu – batı arasındaki ticareti engellemekteydi. Sadece, bu iki güç arasında yer alan ve bağımsız bir krallık olan Kommagene, hem Part Krallığı, hem de Romalılar için kabul edilebilir bir ticaret ortağı idi.
Kommageneli tüccarlar, Hindistan’dan getirdikleri baharatlar, değişik türdeki hayvanlar, Çin ipekleri gibi birçok malı Part ve Roma Krallıklarında pazarlayabiliyorlardı. Ayrıca, para bastırarak ülkelerarası ticareti de önemli ölçüde geliştirmişlerdi.
Kommagene Krallığı Savaşları
Kommagene Krallığı
III. Antiokhos döneminde, ülke oldukça güçlü bir duruma geldi. O’nun ölümünden sonra, M. S. 17’de Romalı komutan Germenicus, Kommagene’yi Roma’nın Suriye eyaletine bağladı. Romalılar, Fırat boylarına ulaşınca, bölge üzerinde kesin bir denetim sağlamaya çalıştılar. Baskılarını zamanla daha da arttırarak ülke yönetimine sürekli olarak karıştılar.
Roma imparatoru Caligula, IV. Antiokhos’a babasından aldığı krallığı geri verdi ve M. S. 38’de Kommagene yeniden bağımsızlığını kazandı. IV. Antiokhos döneminde ülkenin sınırları batıya doğru genişledi. IV. Antiokhos, Kilikya bölgesinin önemli bir bölümüyle Lakanatis ve Lukaonia bölgelerini ele geçirdi.
Kommagene Krallığı
Neron döneminde, Part Savaşlarında gösterdiği yararlılıklardan ötürü, Doğu Anadolu’nun bir bölümü Romalılar tarafından IV. Antiokhos’a verildi. Roma komutanı Vespasianus, Yahudi savaşları sırasında IV. Antiokhos’u tahttan indirdi ve Kommagene’nin bağımsızlığına son verdi.(M. S. 72) Böylece ülke yeniden Roma’nın Suriye Eyaletine bağlanmış oldu.
Nemrut Dağı’nda Bulunan Tarihi Yapılar hakkında detaylı bilgiler için 2. sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Adıyaman’da yenilebilecek yemekleri, Adıyaman’ın yemek kültürünü tanıtıyoruz.
Adıyaman Mutfağı
Adıyaman’ın Meşhur Yemekleri
Adıyaman‘a gelenler ya da gelmeyi düşünenler Adıyaman‘da ne yenir? Neyi meşhur sorusunun yanıtını araştırıyor. Adıyaman yemek kültürü bakımından kendisine has yemeklere ve içeceklere sahiptir. Yöresel yemekleri arasında çorbalar, salatalar, cacıklar, pilavlar, köfteler ve tatlılar oldukça fazladır.
Adıyaman Yemekleri
Adıyaman, insanlık tarihinin en eski yerleşim yerlerinden birisi olmasının yanı sıra lezzetli yemekleriyle de dikkat çekmektedir. Adıyaman’ı ziyaret edeceklerin ilk yapması gereken şeylerden birisi de, yöresel lezzetlerini tatmak olmalıdır. Adıyaman’ın lezzetleri et ve hamur üzerine kurulu olduğu bünyenize ağır gelebilir. Çiğ köfteyi artık her yerde yemek mümkün olsa da, mutlaka Adıyaman’da denemeyi ihmal etmemelisiniz.
Adıyaman Mutfağı ve Yemekleri
Adıyamanmutfağı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin yemek kültürünün temel özelliklerini taşıyan, yemek türleri açısından yakın illerle benzerlikler gösteren bir mutfaktır.
Her ne kadar Adıyaman denilince akıllara ilk çiğ köfte gelse de Adıyaman Mutfağı oldukça zengin. Adıyamanmutfağına has pek çok yemek ve içecek bulunmaktadır. Yöresel yemekler arasında çorbalar, pilavlar, cacıklar, köfteler ve tatlılar birbirinden leziz tatlarıyla sofraları süslüyor. Adıyaman’ın zengin mutfak kültüründe değişik salata türleri de sofralarda ayrı bir yere haizdir. Bu salatalar “mancala” adı ile tanınıyor. Yarpız mancası, pirpirim salatası patates salatası en ünlülerindendir.
Çiğ köfte
Adıyaman Ev Yemekleri
Yöre yemeklerinin temel maddeleri olarak buğday ürünleri, kuru baklagiller, patlıcan, domates ve lahana kullanılmaktadır. Soğan, sarımsak, salça, pul biber, maydanoz ve baharatlar tüm yemeklerde tat verici olarak kullanılmaktadır.
Adıyaman yemek çeşitleri bakımından çevre illere benzerlik göstermekle birlikte gerek yemeklerin yapılış şekli gerek yemeklerin isimleri açısından farklıdır. Yöre yemeklerinin temel maddeleri; buğday ürünleri, kuru baklagiller, patlıcan, domates lahanadan oluşmaktadır.
Adıyaman Yemekleri
Adıyaman mutfak kültürü genel olarak Güneydoğu Anadolu bölgesinin mutfak kültürünü yansıtır. Çevre illerle benzer yemek çeşitleri olsa da kullanılan baharatlar, yemeklerin isimleri ve yapımı açısından kendine has özelliklere sahiptir. Adıyaman‘ın etle yapılan yemek çeşitleri arasında kebabı da bulunuyor.
Adıyaman Mutfak Kültürü
Kebaplar ve fırın yemekleri için kentin her mahallesinde fırınlar bulunuyor. Şişik veya şışık da denilen Adıyaman kebabı, domates tavası denilen tava yemeği ile buna çok benzeyen Besni tavası aralarında yöreye en özgün olanlardan.
Adıyaman yöresel mutfağında her mutfakta olması gereken çorbalar, pilavlar, cacıklar, salatalar, köfteler ve tatlılara oldukça fazla yer verilir. Her yemeğin kendine has bir lezzeti varken özellikle değişik salata çeşitlerinin Adıyaman mutfağında önemli bir yeri vardır.
1
Abuzer Kebabı
2
Adıyaman Köftesi
3
Adıyaman Tavası
4
Alaca Çorba
5
Basalla
6
Besni Tava
7
Buhara Pilavı
8
Burma Tatlısı
9
Çiğ Köfte
10
Dövmeç
11
Hevirbirk
12
Hıtap
13
İçli Köfte
14
Karıştırmalı Pilav
15
Kaşık Tatlısı
16
Kavurmalı Sıcak Köfte
17
Kuncemot
18
Kuruluk Dolması
19
Malhuta Çorbası
20
Meyhane Pilavı
21
Meyir Çorbası
22
Panki
23
Parmak Kebap
24
Peynirli İrmik Helvası
25
Pirinç Tavası
26
Pirpirim Salatası
27
Şıllık Tatlısı
28
Şilke
29
Tene Helvası
30
Tevenk Sarması
31
Tırşik
32
Top Helvası
33
Yarpuzlu Köfte
Adıyaman Yöresel Yemekleri
Adıyaman’ın Yöresel Yemekleri
Adıyaman Yemekleri
Lezzete oldukça önem veren Adıyaman yemek kültürü bölgeye gidenlerin oldukça ilgisini çekmekte ve yemeklerini tadanlarda tekrar deneme isteği uyandırmaktadır.
Tırnak pidesi ile birlikte sunulan Besni tava önemli lezzetler arasında bulunmaktadır. Şehirde çok sayıda çorba, sebze yemeği, pilav, köfte ve salata bulunmaktadır. Salata için tavsiye edilen Pirpirim olurken, yemekten sonra burma tatlısını veya top helvasını tercih edebilirsiniz.
Adıyaman Yemekleri
Adıyaman Yemekleri
AdıyamanMutfağı’nın kebaptan sonraki olmazsa olmazları arasında buğday, baklagiller, domates ve tabi ki bol baharat yer alıyor. Adıyaman mutfağı salt bir ürün üzerine kurumlu bir yemek kültürünü kapsamıyor. Bunun nedeni yörenin bölgeler arası bir birleşme özelliği göstermesidir.
Adıyaman’da Ne yenir?
Hem Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu hem de Akdeniz bölgelerinin ürünlerini, yemeklerini ve adetlerini yöre mutfağında görmek olasıdır.
Adıyaman Tatlıları
Bütün yemeklerde sarımsak, soğan, salça, pul biber, kuru nane, maydanoz ve diğer baharatlar kullanılıyor. Buğday, nohut patlıcan ve yoğurtlu çorba ‘meyir’, kuşbaşı et, kıyma ve bir çeşit yabani nane olan ‘yarpuz’ ile yapılan baklagilli ‘yarpuzlu köfte’, ‘tevenk sarması’, ‘Besni tava’, ‘kavurmalı hitap’ AdıyamanMutfağı’nın en sevilen yöresel lezzetleri arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Adıyaman Köfteleri
Adıyaman Köfteleri
Adıyaman Köfteleri
Çiğ köfte
Alaca Çorbası
Bazlama
Dolmalı köfte
Dövme Çorbası
Besmet (peksimet)
Ekşili köfte
Karabalcan Çorbası
Katmer
İçli köfte
Malhıta Çorbası
Kavurmalı hitap
Kavurmalı sıcak köfte
Mercimek Çorbası
Ot hitabı
Kel köfte
Meyir Çorbası
Peynirli ekmek
Kolotik
Pıtpıtı Çorbası
Semsek
Patlıcanlı kollotik
Tarhana Çorbası
Taplama
Yapıştırma
Un Çorbası
Tava kıloru
Yarpuzlu köfte
Yoğurtlu Çorba
Adıyaman Yemekleri
Adıyaman Tatlıları
Adıyaman Yemekleri
Adıyaman Pilavları
Aşure
Adıyaman Tavası
Ciğerli pilav
Burma Tatlısı
Basalla
Domatesli pilav
Heside
Dolma-Sarma
Karıştırmalı pilav
Kaşık tatlısı
Dövmeç
Kavurmalı Pilav
Kesme
Hevirbirk
Mercimekli pilav
Kuncemot
Kıllor
Meyhane pilavı
Nişe bulamacı
Kuruluk Dolması
Şahreli (şehriyeli) pilav
Peynirli irmik helvası
Panki
Tavuklu pilav
Şilke
Parmak Kebap
Şillik
Pirinç Tavası
Tene helvası
Yeşil Fasulye Sulusu
Top helvası
Adıyaman Yemekleri
Adıyaman Cacıkları
Adıyaman Kebapları
Adıyaman Mancalar
Kabak cacığı
Adıyaman kebabı
Patates salatası
Marul cacığı
Adıyaman Tavası
Pirpirim salatası
Patates salatası
Besni Tavası
Yarpız (yarpuz) mancası
Pirpirim cacığı
Parmak Kebap
Yarpız cacığı
Adıyaman Yemekleri
Adana’nın damak çatlatan muhteşem leziz yemeklerini, mezelerini, yöresel içeceklerini, çorbalarını ve tatlılarını tanımak ve tatmak, Adana mutfağını görmek istiyorsanızsonraki sayfayı tıklayınız.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Adıyaman’da outdoor aktivitesi yapılabilecek yerleri ve Adıyaman’da Outdoor sektörünün potansiyelini ve paydaşlarını tanıtıyoruz.
Adıyaman’ın Coğrafi Yapısı Ve Outdoor Doğa Sporları
Adıyaman, Malatya dağlarının (Güneydoğu Torosları) güney yamaçlarında yer alır. Adıyaman il topraklarının %52 ‘sini dağlar oluşturmaktadır. Bu oran, yükseltiye yansımada ildeki dağ sayısına aynı orantıda yansıdığı görülmektedir.
İl sınırları içinde 2000 metrenin üzerinde 25’den fazla zirve yer alırken 2500 metrenin üzerinde ise 8’den fazla zirve yer bulunmaktadır. Birbirine dayanıp sıkışmış sıralar halinde geniş bir yer kaplayan bu dağlar güneye indikçe alçalır ve Güneydoğu Anadolu düzlüklerine karışır.
Adıyaman Outdoor
Ayrıca doğa yürüyüşü yapılabilecek 1800-2000 metre arasında da birçok zirvesi bulunmaktadır. Ancak ilin en önemli zirvesi UNESCU dünya mirasında yer almış, kendisini ziyaret eden tüm turistleri hayran bırakan Nemrut dağıdır.
Güneydoğu Torosların çıplak sırtlarının uzandığı kuzey kısmında yüksek tepeler bulunur. Akdağ (2551 m), Dibek Dağı (2549 m), Ulubaba Dağı (2533 m), Gördük Dağı (2206 m) ve Nemrut Dağı (2100 m) güney tarafı verimli ovalar ve yaylalar ile kaplıdır.
En alçak yeri Fırat Nehri ile Göksun Çayının birleştiği yerdir. Burası 650 m yüksekliktedir.
Adıyaman Outdoor
Toros Dağları, ili ikiye böler. Besni-Adıyaman-Kahta bölgesinin kuzeyi dağlık, engebeli ve çıplaktır. Güneyi ise ovalık ve yeşilliktir. Ortalama yükseklik 1000 m civarındadır.
İlin yüzölçümünün % 52’si dağlıktır. Ayrıca Karadağ, Bozdağ ve Tucat Dağı da başlıca yüksek dağlarıdır. Köylerin çoğu dağlık bölgelerde kurulmuştur. Samsat, Besni, Gölbaşı ve Kâhta ilçeleri de dağlık bölgelerde bulunan yerleşim merkezleridir.
Adıyaman’da Bulunan Dağlar:
Adıyaman Outdoor
1-Karlık Dağı 2.585m,
2-Akdağ (1) 1571m,
3-Ulubaba 2.533m,
4-Akdağ (2) 2.521
5-Tucak Dağı 2.507m,
6-Altıntaş Zirvesi 2.414m,
7-Gördük Dağı 2.221m,
8-Nemrut Dağı 2.150m
9-Narlı Tepe 2.085m
10-Kımıl Tepe 1.956m
Adıyaman Outdoor Potansiyeli
Adıyaman’ın outdoor potansiyeline göre çok gerilerde olduğu söylenebilir. Adıyaman’ın sahip olduğu tarihi, turistik ve doğal güzellikleri, outdoor aktiviteleri için son derece uygun coğrafi yapısı ile yakın ve orta vadede outdoor sektörünün önemli paydaşlarından birisi olacağını söylemek kehanet olmayacaktır.
İlin potansiyelini göz önüne aldığımızda yakın ve orta vadede Adıyaman outdoor aktivitelerinin katlanarak artacağını kolaylıkla söyleyebiliriz. Bunun için ildeki outdoor kulüplerinin sayısının artması, organizasyonların arttırılması gerekmektedir.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak Adıyaman’ın tanıtımı ve outdoor aktivitelerinin gelişimi için sayfalarımızın bütün paydaşlara açık olduğunu tekrardan ifade edelim. Organizasyon, yarışma, outdoor aktiviteleri tanıtımı, ilin reklamının yapılması konusunda bizlere iletişim sayfalarımız üzerinden ulaşabilirsiniz.
Adıyaman’ın Gerger ilçe sınırları içerisinde yer alan, Atatürk Barajı ile Fırat Nehri’nin birleşme noktasında yer alan bünyesinde birçok kanyon ve dik yamaçları bulunduran Gerger Kanyonu doğal görüntüsüyle görenleri büyülemektedir.
Adıyaman dağcılığın, yüksek irtifa ve teknik tırmanışlardan şimdilik yoksun ancak, dünya mirasında yer almış Nemrut dağı, 2000 metre aşan 30-35 zirvesi ve özellikle doğal görüntüsüyle dikkat çeken Gerger kanyonu ile çok sayıda doğa yürüyüşleri parkurlarında dağcıları, doğaseverleri, tarihi eserleri tercih edenleri rahatlıkla ağırlayacak bir yapıya sahip olduğu görülmüştür.
Adıyaman Outdoor ve Doğa Aktiviteleri
Adıyaman Outdoor
Adıyaman tarihi ve doğasıyla bölgenin en yoğun turist çeken noktaları arasında yer almaktadır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Adıyaman’a karayolu ve havayolu ile ulaşmak mümkündür. Ülkemizin en büyük barajına komşu olan Adıyaman, aynı zaman da tarihi ve doğal güzelliği ile dikkat çeken Nemrut Dağı’na ev sahipliği yapmaktadır.
Adıyaman’ı tercih edecekler için birçok outdoor aktivitesi bulunmaktadır. Adıyaman’ı kuşbakışı izleyebileceğiniz yamaç paraşütü, yemyeşil doğa ile birlikte olmanıza imkan veren yürüyüş rotaları ve kamp alanları bulunmaktadır. Atatürk Barajı ve Fırat Nehri’nin etkisiyle çok sayıda su sporu da Adıyaman çevresinde yapılabilmektedir.
Adıyaman’da Doğa Sporları ve Outdoor-Yamaç Paraşütü
Tut Yamaç Paraşütü
Adıyaman’ın Tut ilçesinde çevre koşullarının da imkan vermesiyle başlatılan yamaç paraşütü aktiviteleri günümüzde bölgeye çok sayıda insanı çekmektedir. Hava turizmi olarak bilinen bu etkinlik her yıl Mayıs ayında başlamakta ve kış ayları gelene kadar devam etmektedir.
Nemrut Dağı üzerinde yapılabilen bu aktivite sayesinde hem tarihi noktaları kuş bakışı görmüş olacaksınız hem de ülkemizin en büyük baraj gölü olan Atatürk Barajı’nı havadan seyretmiş olacaksınız. Yaz boyunca etkinlik yapılabilmektedir.
Adıyaman’da Doğa Sporları ve Outdoor-Yelken
Adıyaman Outdoor Yelken
Yelken sporunu sevenler, GAP projesi dahilinde yapılan Atatürk Barajı üzerinde bu aktiviteyi rahatça yapma şansına sahiptir. Yelken kullanmayı bilmeyenler için SUKAY tarafından kısa bir eğitim verilerek bu sporun yapılması sağlanır.
Yelken ile birlikte kano ve rafting gibi su sporlarına uygun akarsular da bulunmaktadır. Fırat Nehri üzerinden belirlenen kollarda bu sporlar profesyonel ekipler tarafından sunulmaktadır. Her yıl ilginin artması için bölgedeki federasyonlar GAP Su Sporları Festivali düzenlemektedir. Barajlar üzerinde tekneler ile turlara katılabilirsiniz.
Adıyaman’da Doğa Sporları ve Outdoor-Doğa Yürüyüşü
Adıyaman doğasını yakından tanımak ve keyifli zaman geçirmek isteyenler, bölgede özel olarak belirlenen orta zorlukta veya daha kolay olan yürüyüş rotalarını tercih edebilirler.
Bölgeyi tanıyan bir rehber eşliğinde yapacağınız doğa yürüyüşleri sizlere hem bölgeyi tanıtacak hem de keyifli anlar yaşamanıza yardımcı olacaktır. Adıyaman’da doğa yürüyüşü için en çok ilgi çeken nokta Nemrut Dağı Milli Parkı içinde bulunanlardır. Nemrut Heykelleri’nin olduğu noktaya çıkan patika yol, Zey Vadisi yürüyüşü ve Nemrut Dağı ile Karadut arasında yapılan yürüyüş, bölgede orta zorlukta kabul edilen ve ilgi çeken noktalardır.
Adıyaman’da Doğa Sporları ve Outdoor-Kamp
Adıyaman Outdoor Enduro
Adıyaman, coğrafi koşullarının da elverişli olmasından dolayı çok sayıda kamp noktası barındırmaktadır. Bu alanlardan kendinize uygun olanı tercih edebilir veya uzun bir sür bu noktaların her birinde kısa süreli kamplar yaparak eğlencenize devam edebilirsiniz.
Gölbaşı Tabiat Parkı başta olmak üzere Sugözü Mesire Alanı, Kahta, Dede Mesira Alanı, Nemrut Dağı, Alibey Dağı ve Mahmut El Ensari Türbesi güzergahı üzerinde kamp noktaları bulunmaktadır. Bu kamp noktalarının hepsinin kendisine haz özellikleri vardır. Bunların arasından kendinize uygun olanı tercih ederken yanınıza kamp malzemelerinizi eksiksiz bir şekilde almaya dikkat etmelisiniz.
Adıyaman’da Doğa Sporları ve Outdoor-Binicilik
Adıyaman Outdoor
Adıyaman şehrinde günümüzde atlar aktif olarak kullanılmaktadır. Özellikle kırsal kesimlerde yaşayan insanlar, ulaşım aracı olarak özel olarak besledikleri atları kullanmaktadır. Bölgeye gittiğinizde size bu konuda hizmet veren firmaları bularak kısa bir at biniciliği deneyimi yaşayabilirsiniz.
Adıyaman’da farklı bir şeyler yapmak isteyenler için bu aktivite cazip bir seçenek olarak yer almaktadır. Uygun fiyatlarının yanında güzel turlara katılmak daha fazla eğlence yaşamanıza da yardımcı olacaktır.
Adıyaman’da Doğa Sporları ve Outdoor-Balıkçılık
Adıyaman Outdoor Göller
Adıyaman, Atatürk Barajı’nın ve bölgede bulunan diğer küçük barajların da etkisi ile akarsu balığı avı yapılabilecek çok farklı noktalar sunmaktadır. Amatör olarak balık tutmayı sevenler özel olarak bilinen noktalara giderek balık tutma aktivitesini gerçekleştirebilirler.
Adıyaman’da yer alan barajlar ve göl alanlarında amatör olarak olta ile balık tutabilirsiniz. Bu aktiviteyi gerçekleştirmek isteyenlerin unutmaması gereken, av mevsimi içerisinde bu sporu yerine getirmek olacaktır. Bölgede zıpkın ile balık avlamak yasaktır ve büyük bir cezası olduğunu da unutmamalısınız.
Yukarıdaki listenin yanında Adıyaman’da Outdoor denilince genel olarak şu liste akla gelmektedir:
Nemrut Dağı: En çok dağcılık olmak üzere, trekking, yamaç paraşütü, kayak, snowboard, fotoğraf, bisiklet, kampçılık,
Atatürk Barajı: Fotoğraf, yelken, kürek ve diğer su sporları,
www.turkeyoutdoor.org sitesi olarak birlikte çalıştığımız https://tr.wikiloc.com sitesinin Adıyaman’da yapılan outdoor aktiviteleri bölümünü incelediğimizde Adıyaman’da en çok yapılan outdoor aktivitelerinin: Enduro, hiking, trekking, tırmanma, off road, kaya tırmanışı, kürek çekme olduğunu görüyoruz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Kamp yapmak istiyor ama uygun kamp yerini bulamıyor musunuz? Doğru adrestesiniz.
Google haritalar, facebook sayfaları, instagram hesapları, yazılı ve basılı materyal, PDF tanıtım dosyaları, akademik makaleler, yerli ve yabancı basın kurumları ve bütün gezi bloglarını tarayarak Türkiye’nin ücretli ve ücretsiz bütün kamp alanlarının listesini hazırladık. Aşağıdaki listeyi yıllar süren outdoor tecrübemize dayanarak kullanıcılar tarafından en çok aranan gezi terimlerini ve cevaplarını içerecek şekilde hazırladık.
Özellikle kamp alanları başta olmak üzere bütün turizm aktivitelerinde yapılan yorumların kişiye ve zamana göre değişen “normatif olmayan, göreceli” yorumlar olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
Bir kişinin çok beğendiği ve tavsiye ettiği bir turizm tesisi / doğa aktivitesinin başka bir kişi hiç beğenmeyebilir. Listemizi yaparken olabildiğince nesnel olmaya çalışsak da bazı tesisler hakkında yapılan yorumları da eklemek zorunda kaldık.
Kamp Uyarıları
Kamp yapmadan, tatile gitmeden önce plan yapmanızı, kalacak yer ayarlamanızı son güne bırakmamanızı, internet yorumlarının yanıltıcı olabileceğinin aklınızda bulundurmanızı, gideceğiniz tesisin internet sitesi veya sosyal medya hesaplarından detaylı bilgi almanız gerektiğini unutmayın.
Tanıtımını yaptığımız tesis ve işletmelerle ilişkileriniz temelde ticaret hukukuna tabi olup, yaşayacağınız ticari anlaşmazlıklar ve sorunlarla ilgili olarak sitemiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz, suçlanamaz.
Önceki yayınlarda kampçılık nedir sorusunun cevabını vererek kampçılığın tanımını yapmış, kampçılık eğitimi ve kamp ekipmanları üzerine bilgi vermiştik. Üçüncü yazımızda ise kamp türlerini açıklamıştık. Kampçılık ve doğada hayatta kalma üzerine yazmaya devam ediyoruz. Kamp nasıl yapılır, kampçılık nedir, kamp ekipmanları nelerdir, temel outdoor ve dağcılık eğitimi yazılarımızı okumanızı önemle tavsiye ediyoruz.
UNUTMAYIN KAMPÇILIK, GEREKLİ HAZIRLIKLAR YAPILMADAN İCRA EDİLİRSE TEHLİKELİ OLABİLECEK BİR AKTİVİTE OLABİLİR.
Kamp Yasakları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler:
2020 yılında yayımlanan bir genelge ile doğada yapılan bütün aktiviteler için önceden kolluk (jandarma-polis) izni alınması gerekmektedir. Dolayısıyla kamp yapmadan önce de -genelgeye göre- önceden izin almalısınız.
Valiliklerce bazı bölgelerde, plajlarda, özellikle ormanlarda çeşitli tarihlerde kamp yasakları uygulanabilmekte ve kampçılara idari para cezaları yazılabilmektedir. Dolayısıyla kamp yapmadan önce kamp bölgesinde herhangi bir yasak olup olmadığını resmi kurumlara sorarak teyit etmelisiniz.
Kamp alanları yazının yayınlandığı tarihten sonra el değiştirebilir, girişler yasaklanabilir, kamp alanı giriş ücretleri ve kamp alanlarında sunulan hizmetler değişebilir, hatta listedeki kamp tesisi kapanabilir. Dolayısıyla kamp alanına gitmeden önce mutlaka kamp yerinde bulunan tesis/işletme/kişiler ile irtibat kurup en son durumu öğrenin ve gerekli bilgileri alın.
Listemizde sadece ruhsatlı kamp işletmeleri/tesisleri değil kamp çadırı kurulabilecek, karavan ile konaklanabilecek yerler de bulunmaktadır. Bu hususu kamp yapacağınız yeri seçerken göz önünde bulundurmanız gerekmektedir.
Adıyaman Kamp Alanları
Doğayla iç içe bir tatil hayali kuran vatandaşlar Adıyamankamp yapılacak yerler araştırmalarını sıklaştırıyor. Özellikle Covid-19 nedeniyle otellerden uzak kalan tatilciler Adıyamankamp noktalarını araştırmaya başladı. Peki, Adıyamankamp yerleri nerede? Adıyamankamp yeri var mı? Adıyamankamp yapılacak yerler nereler? http://www.turkeyoutdoor.org tüm bu soruların yanıtını sizler için araştırdı.
Adıyamankampalanları listesini en geniş şekliyle yazımızda paylaşıyoruz. Adıyaman ’da aileniz ve arkadaşlarınızla beraber eğlenceli vakit geçirebileceğiniz Adıyamanücretli kamp yerleri ve Adıyaman ücretsiz kamp yerleri listesini derledik.
Adıyamankampalanları arasında kendinize göre bir yer bulmanız oldukça kolay olacak. Adıyaman, yeşil doğası, tarihi ile birçok kampçının aradığını bulabileceği bir ilimizdir. Doğa ya da deniz kampı arasında seçim yapmak yerine, ikisinin bir arada olduğu kamplar yapabilirsiniz. Adıyaman ‘de birçok ücretsiz kampalanları mevcut. Özellikle çadır kampı yapabilmeniz için pek çok alan bulunuyor. Adıyaman ’de kamp yapabileceğiniz en iyi yerleri sizler için hazırladık.
Tanıtımını yaptığımız tesis ve işletmelerle ilişkileriniz temelde ticaret hukukuna tabi olup, yaşayacağınız ticari anlaşmazlıklar ve sorunlarla ilgili olarak sitemiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz, suçlanamaz.
AdıyamanKamp Yerleri
Türkiye’nin Outdoor Sayfası http://www.turkeyoutdoor.org sitesi olarak Türkiye’deki bütün ücretli kampalanları ve ücretsiz kampalanları listesini sizlerle buluşturuyoruz. Adıyaman ’da kamp yapabileceğiniz, Adıyaman ücretli kampalanları ve Adıyaman ücretsiz kampalanları listesini paylaşıyoruz.
Adıyaman ’da yaylaları, Milli Parkları, Tabiat Parklarını, göl kenarlarını, dere bölgelerini ve daha pek çok ormanlık alanı ziyaret ederek keyifli bir kamp deneyimleyebilirsiniz.
Adıyaman kampalanları arasında kendinize göre bir yer bulmanız oldukça kolay olacak. Adıyaman , yeşil doğası, yaylaları, kanyonları, sebebiyle birçok kampçının aradığını bulabileceği bir ilimizdir.
Kampalanları hakkında detaylı bilgi almak için alt kısımlarına bağlantıları ve GPS koordinatlarını da ekledik.
Adıyaman kamp yerleri ile ilgili blogumuzu sizler için derledik. Adıyaman ücretsiz kampalanları ve Adıyaman ücretli kampalanları olarak sıralamış olduğumuz kampalanlarında huzurlu vakit geçirebilirsiniz. Adıyaman ’da yer alan kamp yerleri ile ilgili olarak eksik gördüğünüz kamp alanını veya kamp alanı hakkında eksik gördüğünüz imkanları yorum yazarak ya da iletişim sayfalarımız üzerinden bize iletebilirsiniz. Adıyaman ’da çadır kampı ve karavan kampı yapabileceğiniz, en güzel kamp yerlerini derledik.
Aşağıdaki Adıyaman KampAlanları yazımızı genel olarak internet üzerinden google haritalar, Adıyaman Turizm Bürosu, Adıyaman outdoor kulüplerinin sosyal medya hesapları, diğer harita programları ve çeşitli internet sitelerinden derlediğimiz bilgilerle oluşturduk. Listeyi alfabetik olarak yaptık. Güzellik göreceli bir kavram olduğu için yorumunu herkesin kendine bırakıyoruz. Liste ticari işletmeleri de kapsamakta olup hiçbirisine önceden kefil olmadığımızı, listenin fikir verme ve turizme katkı amacıyla yazıldığını ifade edelim.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki önemli değerlerimizden Nemrut Dağı’na ev sahipliği yapan Adıyaman, hem tarihi hem de doğal güzellikleri ile ön plana çıkan illerimizden biri. Kommagene Krallığı’na başkentlik yapmış bu topraklar her yıl binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor.
Tarihi yapıları, şifalı suları ve lezzetli mutfağıyla dikkat çeken Adıyaman, aynı zamanda doğayla baş başa kalmak isteyenler için çok güzel kampalanları da barındırıyor. Özellikle Kahta ilçesi ve Atatürk Barajı çevresi, Adıyaman kampalanları listesinde öne çıkan mekanlar. Bu kesimlerde çadır ya da karavan kampı yapabileceğiniz uygun noktalar var. Şimdi Adıyaman ’da bulunan ücretli ve ücretsiz kampalanlarına bakalım.
Yazımızın Adıyaman ’da kamp nerede yapılır, Adıyaman en iyi kamp yerleri, Adıyaman ’da kamp yapılacak parklar, Adıyaman kampalanları gibi soruların cevaplarını bulmanıza yardımcı olmasını diliyoruz.
Adıyaman, coğrafi koşullarının da elverişli olmasından dolayı çok sayıda kamp noktası barındırmaktadır. Bu alanlardan kendinize uygun olanı tercih edebilir veya uzun bir sür bu noktaların her birinde kısa süreli kamplar yaparak eğlencenize devam edebilirsiniz.
Gölbaşı Tabiat Parkı başta olmak üzere Sugözü Mesire Alanı, Kahta, Dede Mesire Alanı, Nemrut Dağı, Alibey Dağı ve Mahmut El Ensari Türbesi güzergahı üzerinde kamp noktaları bulunmaktadır. Bu kamp noktalarının hepsinin kendisine haz özellikleri vardır. Bunların arasından kendinize uygun olanı tercih ederken yanınıza kamp malzemelerinizi eksiksiz bir şekilde almaya dikkat etmelisiniz.
Listede yer alan kamp alanlarını harita üzerinde görmek için Adıyaman Kamp Alanları haritamızı tıklayınız.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Adıyaman, çeşitli medeniyetlere sahne olmuş, bir çok kültürün yoğrulup, özleştiği; sözü, giyim-kuşamı, oyunu, düğünü ve hayatın çeşitli dönemleri ile ilgili adet ve inançları, misafirperverliği, insan sevgisi ve gösterdiği özen, halısı, kilimi, cicimi ve heybesiyle zengin kültürel değerlere sahip bir ildir.
Muhtelif efsaneleri, türkü ve manileri, türbeleri, halk oyunları, giyim-kuşam ve el sanatlarının halk kültürü içinde önemli yeri vardır. Özellikle türküleri ve halk oyunları, Türkiye çapında ünlüdür.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Adıyaman Türkü Ve Manileri
Tüm Anadolu insanı gibi, Adıyaman insanı da güncel yaşantısını, sevinç ve acılarını türkü ve manilerle dile getirir. Düğün, taziye ve mesire yerei gibi toplulukların oluşturduğu mekanlarda kimi eğlence, kimi ağıt kabilinde türkü ve maniler söylenir.
Türküler çoğu kez saz (bağlama) eşliğinde söylenirken maniler genellikle müziksiz terennüm edilir. Bazen türküler söylenerek halaylar çekilir. Adıyaman’ın Türkiye çapında ünlenmiş bir çok türküsü vardır. Türküler, genellikle uzun hava ve ağıt türündendir. ünlü türküleri arasında “Gölbaşına Vardım, Altın Yüzüğüm Kırıldı ve Türkmen Gelini” sayılabilir.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Fırat Nehri üzerin de demir çok türkü yakılmıştır. Bunlardan birinin öyküsü şöyle:
“Zamanın birinde Hamo Dayı, Fırat Nehrini geçerek Urfa’da askerliğini yapmakta olan oğlunu ziyaret etmek ister Fırat, İnsan ve hayvanların birlikte bindirileceği ilkel bir Sal ile geçilecektir.
Sala sabahın erken saatlerinde binilir. Ama nehrin tam ortasına gelindiğinde, salda bulunan bir atın ürkmesi ile Sal devrilir ve içindekilerle birlikte Hamo Dayıda boğulur. Ailesi, olaydan habersiz, günlerce onun yolunu gözler… Ama bir gün kara haber köye ulaşır… Dövülmeler, ağıtlar başlar….”
Adıyaman’da Giyim Kuşam
Kıyafetleri günümüzde de kırsalda kullanılmaktadır. Dağ köylerinde kıl kumaştan yapılmış şalvar, Aba denilen ceket ve yakasız gömlekten ibarettir. Ayakta çorap ve yemeni bulunmaktadır. Şalvar ve yakalı veya yakasız gömlekle bütünleşen kıyafetin üzerine “fillik kuşak “ denilen ipek, püsküllü, beyaz renkte bir kuşak sarılmaktadır.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Kadın ve erkek giyiminde yöremiz özelliklerini en iyi yansıtan, asırlar boyu süre gelmiş, günümüzde ise hemen hemen yok olmaya yüz tutmuş yöresel kıyafetlerimiz bugün sadece kırsal yöredeki halkımızca tüm özelliklerini muhafaza eder şekilde kullanılmaktadır.
Şehir merkezinde kadın ve erkek kıyafetlerine baktığımız zaman geleneksellikten tamamen uzaklaştığı ve modernleştiği dikkati çekmektedir.
Adıyaman’da Takılar
Adıyaman ili genellikle altın takılara büyük önem vermektedir. Ancak geleneksel takılar zamanla değişen zevkleri sonucu, yerini daha iyi işlenmiş takılara bırakmıştır. Maddi durumun farklılaşması nedeniyle de alternatif takılar çoğalmıştır.
Altın ya da gümüşten imal edilen bel kemeri önemli takılardandır. Çelen ismi verilen ve başın ön kısmından başlayıp iki yandan birbirine kavuşturulup arkadan kenetlenen altından imal edilen başlık da çok kullanılmaktadır. 8 ya da 10 gremmisenin altın bir zincir üzerine dizilerek elde edilen gerdanlık da geleneksel takılar arasındadır.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Adıyaman El Sanatları
Yörede kanaviçe ve yazmalar hala yapılmaktadır. Köşkerlik ( yemenicilik ) ise gelişen teknoloji karşısında hemen hemen yok olmuştur. Adıyaman ilçe ve köylerinde aşağıdaki el sanatları yapılmaktadır.
Adıyaman ilçe ve köylerinde halı, kilim, heybe, hurç gibi yöre insanımızın sanat ve estetik zevkini, el becerisini yansıtan geleneksel el sanatları hem halkımızın kendi ihtiyaçlarını karşılamak hem de turistik meta olarak üretilmektedir.
Bunun yanında genç kızlarımızın, sözü dili, sayılabilecek yazma oyaları, kanaviçe nakışlarından yöremizde büyük önem ve değere sahiptir.
Günümüzde gelişen teknoloji karşısında varlığını koruyamayan köşkerlik (yemenicilik) hemen hemen yok olmuştur.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Adıyaman Halk Oyunları
Adıyaman yöresi halk oyunları, diğer halk oyunları yöreleri gibi bulunduğu bölgenin doğal şartlarının, inanışlarının, yaşanmışlıklarının müzik ve figürler ile tercümanı olmuştur. Yöre oyunları aşağıdaki gibidir,
Adıyaman Kültür ve Sanat
Ağırlama
Hızlı Üçleme
Yavaş Üçleme
Goftan
Çep
Rışko
Ağır Sımsımi
Hızlı Sımsımi
Dik
Kadın Halayı
İki Ayak
Barış
Dingi
Düz Oyun
Göçer Oyunu
Hallaç Oyunu
Hasat Oyunu
Heilli Can
Kaynana Oyunu
Kımıl Oyunu
Sal Oyunu
Türkan
Pehlivan
Adıyaman Halk Oyunları kadın ve erkeğin yan yana yer aldığı bir karografiye sahiptir. Bu da Adıyaman Halk kültüründe kadının rolünü göstermesi açısından oldukça mühimdir.
Adıyaman Halk Oyunu Çeşitleri
Sal Oyunu: Fırat nehrinde salla geçen düğün alayını konu alır.
Düz oyun: Fırat kenarında yanında çeşitliliği adamın kızına aşık olan, fakat kızı alamayan ve sevdasından hastalanan bir gencin serüvenlerini konu alır.
Oyuna Davet: Düğünlerde gençlerin birbirlerini oyuna davet etmelerini konu alır.
Hasat Oyunu: Ailece ekin biçen ve hasattan sonra yakınlarını ziyaret ve şölen düzenleyen çiftçi ailesini konu alır.
Kımıl oyunu: Kımıl (Süne) haşerenin ekinlere zarar vermesi sonucu meydana gelen kıtlığı ve halkın kımılla mücadelesini canlandırır.
Göçer oyunu: Hayvancılıkla uğraşan bazı köylülerin yaz aylarında yaylalara göç etmelerini ve burada başlarında geçenleri canlandırır.
Helli can: Helli adlı bir bey kızı ile rüyasında gördüğü ve daha sonra var olduğunu öğrendiği Can adlı gencin evlenerek mutlu olmalarını konu alır.
Ağırlama: Düğünlerde yaşlı, ağırbaşlı ve hatırı sayılır kimselerin ağır ve gösterişli bir tempo ile oynadıkları oyun.
Hallaç Oyunu: Pamuk atmaya gittiği evin kızına aşık olan bir hallacın serüvenini anlatır.
Türkan: Sevdiği gencin dışında birine verilen Türkan adlı bir kızın yolda müsaade alarak iki rekat namaz kılıp ölmesi olayını canlandırır.
Dingi: Güzel ve güçlü bir kızın ding ding şeklinde ses çıkararak bulgur dövmesi sırasında aşık olan gencin hikayesi canlandırılır.
Barış: Birbirilerine düşman aile yada aşiretlerin barışmalarını canlandırır.
Kaynana Oyunu: Düğünde kaynananın gelinin önünde eline Çömçe (Kepçe) ve ayna alarak oynamasını canlandırır.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Adıyaman Kırsal Alanda Yaşam Biçimi
Adıyaman ili mağara devrinden itibaren günümüze kadar çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir çok kültürün yoğrulup özleştiği; sözü, giyimi,kuşamı, oyunu, düğünü, ve hayatın çeşitli dönemleriyle (doğum,evlenme,ölüm) ilgili adet ve inançları, misafirperverliği insan sevgisi hayat felsefesi , dünya görüşü, halısı, kilimi, cicimi, heybesi ile zengin bir yaşayan halk kültürüne sahiptir.
Folklor açısından bilimsel alan araştırmalarına konu olabilecek birikime sahip, çoğu yerde rastlanmayacak kadar özgün ve zengin kültürel değerler hazinesi olan Adıyaman ili günümüze kadar detaylı yeterli bir çalışmaya konu olmamıştır. Ancak bilimsel araştırmalar için bir ön çalışma başlatılmış bulunmaktadır.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Türk ve yabancı bilim adamlarının yapmış olduğu arkeolojik kazılar neticesinde elde edilen bilgiler doğrultusunda milattan önceki dönemlerde bile insanların yaşadığı zengin medeniyetlerin varlığını kanıtlayan Pirin Mağaraları ve günümüze kadar tahrip olmadan gelebilen tarihi eserleri ile insanlık tarihi ve kültürü açısından açık hava müzesi hususiyetini haizdir. Folklorumuzun bugüne gelişinde bu yapının şüphesiz etkisi vardır.
Teknolojinin ilerlemesi ve iletişim araçlarının gelişip yaygınlaşması ile kültürlerin daha hızlı kaynaşması ve değişmesi arasında sıkı bir bağ vardır. Bu kaynaşma ve değişim sürecini, Adıyaman İlinin folklorik bir çok unsurlarında da görmek mümkündür. Bu değişime giyim-kuşam, örf, adet, gelenek ve göreneklerin yanı sıra değer yargılarında da rastlamaktayız.
Adıyaman Efsaneleri
Adıyaman mahalli kültürünü halk edebiyatı anlatıları açısından oldukça zengindir. Özellikle Adıyaman adının nereden geldiğine ilişkin efsaneler anlatılmaktadır. Buna ilişkin anlatılan en önemli efsane, YEDİYAMAN Efsanesidir.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Yediyaman Efsanesi
Çok eskilerde bu kentte oturan ve putlara tapan bir babayla yedi oğlu vardır. Bu yedi kardeş, putlara tapan babalarının dini inancını benimsemediklerinden, babalarının ava çıktığı bir gün putları kırarlar.
Baba, av dönüşü putların oğulları tarafından kırıldığını görünce onları birer birer öldürür,
Halk, yiğitlikleri ve mertlikleri nedeniyle, kahraman gözüyle baktığı bu kardeşlere, Yediyaman adını takmıştır.
Sonradan bütün bölgeye yayılan Yediyaman adı, zamanla değişerek Adıyaman şeklini alır.
Bugün şehrin güneyinde Yedikardeş diye bilinen ve yedi mezarın bulunduğu yer, halk arasında halen kutsal sayılmakta ve adaklar adanıp, mum yakılmaktadır.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Hısn-ı-Mansur Kale Efsanesi
Efsaneye göre, Adıyaman kalesinin orta yerinde mil üzerinde dönen bir köşk varmış. Su köşkte savaşı seyreden Arap kumandanının kızı, kaleyi kuşatan Türk kumandanını görür ve ona aşık olur. Kız Türk kumandanına haber göndererek kendisini almayı kabul ettiği takdirde kale anahtarını vereceğini söyler.
Bir gece gizlice Türklerin tarafına kaçan kızı, Türk kumandanı kabul eder ve kendisiyle görüşür. Bu sırada kız, elbiselerinin içinde bir şeyin kendisini rahatsız ettiğini söyler.
Elbiseleri çıkarıldığında kuru bir yaprağın vücudunu tahriş ettiği görülür. Bu duruma çok sinirlenen Türk Kumandanı “Baban seni kuru bir yapraktan dahi sakınır yetiştirdiği halde kendisine ihanet ettin. Kim bilir bize ne türlü ihanetler yaparsın”, diyerek kızı öldürtür. Kale ve şehri yaptığı hücumlarla ele geçirir.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Samsat Kalesi Efsanesi
Kommagene ülkesinin başkenti Samsat’ta oturan bir kral var. Kralın güzel kızına her ülkeden talipler gelir, hepsi de geniş topraklar, sonsuz paralar sunar kızın babasına. Kızıyla evlenmelerine izin versin diye . Kral içme suyu problemi bulunan şehre suyu kim önce getirirse kızı ona vereceğini söyler.
Yarışmacılar birbirleriyle çekişerek geceli gündüzlü düşünerek çalışırlar. Bir gün şehir halkı, yakınlarına kadar uzanan ve her gün ilerleyen dev su kanalları görür. Arkasından şehre hayat veren sular akmaya başlar. Arsameia’nın genç prensi bugüne kadar kalan su kanallarıyla şehre suları akıtır. Genç prensesle evlenerek çalışmalarının karşılığını SAMOSATA’dan alır.
Romalılar devrinde SEPTİMUS SEVERUS zamanında yaptırılan ve 2 bin yıllık bir geçmişe sahip olan Kalıta çayı üzerindeki (Cendere köprüsününde halk arasında bir öyküsü vardır.
Septimus Severus köprünün her ucunda iki adet olmak üzere dört sütun diktirir. Bu sütunlar kendisini, eşi JULİA DONNA, oğulları CARACALLA ve GETA’yı temsil eder. Ancak savaş sırasında Geta öldürülünce sütunlardan.birini yıktırır. Böylece köprünün bir tarafında iki, diğer tarafında bir sütun kalır. Bu nedenle köprüde halen üç sütun bulunmaktadır.
Adıyaman Kültür ve Sanat
Adıyaman Kültür Turizmi
Adıyaman’da arkeolojik sit alanlarının sayısı 116, kentsel sit alanı sayısı 1, doğal sit alanları sayısı ise 3’tür. Adıyaman’da 237 adet tescilli kültür varlığı bulunmaktadır. İldeki kültür varlıkları dağılımına bakıldığında dini yapılar, kültürel yapılar ve kalıntıların yoğunluğu dikkat çekmektedir.
Bölgenin önemli kültür varlıkları arasında başta 1987 yılında UNESCO Dünya Miras listesine alınan Nemrut Dağı, tarihte Kommagene krallığının yazlık yönetim merkezi olarak geçen Arsemeia, Yeni Kale, Romalılar tarafından inşa edilen 1800 yıllık tarihi Cendere Köprüsü, Kommagene’li Prenseslerin anıt mezarı olarak geçen Karakuş Tümülüs’ü ve Adıyaman’ın 5 Km kuzeyinde yer alan Kommagene krallığının en büyük 5 kentinden biri olan Perre Antik Kenti dikkat çekmektedir.
Adıyaman İnanç Turizmi
Adıyaman Kültür ve Sanat
Ulusal düzeyde ciddi bir turist kitlesine sahip olan İnanç Turizmi, Adıyaman’da yüksek bir potansiyele sahiptir. İlin İslam inancı bakımından önemli merkezleri olarak Samsat ilçesinde bulunan ve Türkiye’de medfun olduğu bilinen iki Sahabe-i Kiram’dan birisi olan Safvan Bin Muattal Türbe ve
Külliyesi, Gerger ilçesinde bulunan Üzeyir Peygamber’in makamı ve Adıyaman merkez ilçede bulunan Abuzer El Gaffari ve Mahmut El Ensari makamları karşımıza çıkmaktadır. İlde aynı zamanda Hristiyanlık inancı için önemli olan ve yıl içinde binlerce Süryani tarafından ziyaret edilen Mor Pedrus ve Mor Pavlus Kilisesi mevcuttur.
Adıyaman Doğa Turizmi
Sahip olduğu %17’lik ormanlık arazisi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en yeşil ili olan Adıyaman, doğa turizmi açısından da önemli bir potansiyele sahiptir. Abdulharap Gölü üzerinde yer alan
Adıyaman Kültür ve Sanat
ve oluşumu yüzbinlerce yıl süren Yüzen Adalar, iki ila dört metre arasında değişen kalınlık ve ebatlarıyla bir doğa harikası olarak karşımıza çıkmaktadır. Rüzgârın yönüne göre hareket eden Yüzen Adalar’ın kimisi birkaç futbol sahası büyüklüğündedir.
İlin Gölbaşı ilçesinde bulunan ve sahip olduğu flora ve faunasıyla zengin olan Gölbaşı, İnekli ve Azaplı Gölleri Tabiat Parkı olarak tescil edilmiştir. Bölge aynı zamanda göçmen kuşların göç yolu üzerinde olup yaklaşık 57 kuş türünü barındırmaktadır. Kuş gözetleme kulelerinin yapıldığı bu alanda spor alanlarının altyapısının oluşturulması için (trekking, doğa yürüyüşü) çalışmalar devam etmektedir.
Adıyaman Av Turizmi
Adıyaman Dağ Keçileri
Adıyaman sahip olduğu coğrafi yapı, iklimi, bitki örtüsü ve yaban hayatı yönünden av turizmine en uygun illerimizden birisidir. Adıyaman turizmini çeşitlendirme kapsamında av turizmi ve kuş gözlemciliğindeki gelişmeler bu alanda büyük bir hareketlilik yaşanmasına sebep olmuştur. İlde artan bilinçli koruma sayesinde yaban keçisi sayısında yaşanan artışlar da bu hareketlenmeye katkı sağlamıştır. Önümüzdeki yıllarda Adıyaman’ın yaban keçisi ve avlanabilecek dağ keçisi popülasyonunda önemli bir potansiyele ulaşacağı varsayılmaktadır. İlde Şengil-Hisar Dağı, Bezar Dağı, Hallof (Yarlıca) Dağı, Akdağ, Zivar Dağı, Çetirge, Koru ve Ulubaba Dağı yaban keçisi avlanma alanları olarak belirlenmiştir. Bu yönüyle bölge yabancı avcılar açısından bir çekim merkezi niteliği taşımaktadır. İlin avcı profilinin %80’nini yabancı turistler oluşturmakta olup İl’e başta ABD olmak üzere Avrupa Birliği ve Rus vatandaşı avcılar gelmektedir.
Adıyaman Gastronomi Turizmi
Adıyaman Kültür ve Sanat
Adıyaman mutfağı hıtap, çiğ köfte, içli köfte, Besni tavası, meyir çorbası, peynirli irmik helvası, zeytinyağlı baklava, bademli helva ve bademli baklava gibi yöresel lezzetleri ile Güneydoğu Anadolu bölgesinde kendisine özel bir yer edinmiştir. Özellikle Besni ilçesinin yöresel mutfağı, gastronomi turizminde gelecekte Gaziantep iline rakip olacak potansiyele sahiptir.
Adıyaman Sağlık Turizmi
Gerger ilçesi doğal hayatın korunduğu ender topraklardan birisi olup Sülüklü Göl ile sağlık turizmi alanında markalaşma potansiyeli son derece yüksektir. Çelikhan İçmesi mineral bakımından zengin şifalı suları ile yörede bilinen uğrak noktalarından birisidir.
Adıyaman Kültürel Kurumları ve Adıyaman Festivalleri için 2. sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Bu yazımızda Adıyaman’a gittiğinizde görmek isteyebileceğiniz tarihi, turistik ve doğa güzelliklerinin listesini yayınlıyoruz.
Nemrut Dağı
Tanıtımını yaptığımız yerler ile ilgili kısa ve kitabi bilgi vermeyi tercih ediyoruz. Zira güzellik kavramı görecelidir ve herkes kendi özgün düşüncesi ile tarihi turistik yerlere bakıp yorum yapmaktadır. Tavsiye üzerine gittiğiniz bir mekan sizin tatil anlayışınıza uymayabilir. Başkasının beğendiğini siz beğenmeyebilirsiniz. Hatta aynı yere iki farklı tarihte giderseniz görüşleriniz değişebilir.
Google haritalarda aynı yer hakkında birbirinin tamamen zıddı yorumlar görmekteyiz. Bu sebeplerle bu yazı sadece tanıtım amaçlı hazırlanmıştır. Yorumlardan kaçınılmaya çalışılmıştır. Gezip gördüğünüz yerlerin yargılamasını sizlere bırakıyoruz.
Dünyaca ünlü Nemrut Dağı‘na ev sahipliği yapan Adıyaman her yıl yerli ve yabancı onbinlerce turiste ve sahipliği yapıyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin turistik şehirlerinden birisi olan ve Nemrut Dağı‘na ev sahipliği yapan Adıyaman‘da milli parkın yanı sıra gezip keşfedecek pek çok tarihi mekan ve doğa güzellik bulunuyor.
Aşağıdaki Adıyaman Gezilecek Yerler listemizi kontrol ettiğinizde Adıyaman’ın4000 yıllık tarihinin her santimetrekarede görülebildiğini anlayacaksınız. Kaya mezarlardan Tümülüslere, antik şehirlerden Nemrut Dağı’na, Roma dönemi köprülerinden Osmanlı mimarisine binlerce tarihi eser Adıyaman’da sizleri bekliyor. Bu otantik kenti keşfetmeye başlamadan önce Adıyaman gezilecek yerler listemize göz atabilirsiniz.
Adıyaman Gezi Rehberi yazımızda yer alan mekanların GPS koordinatlarını görmek için haritamızı tıklayabilirsiniz.
Bu yazımızda aşağıdaki listede bulunan mekanların tanıtımını yapacağız.
1
Abuzer Gaffari Türbesi
2
Adıyaman Hısn-ı Mansur Kalesi
3
Adıyaman Müzesi
4
Adıyaman Ulu Camii
5
Altınlı Köprü
6
Aresemia Ören Yeri
7
Atatürk Barajı
8
Besni İçmeler
9
Besni Kalesi
10
Beşpınar Vadisi Mesire Alanı
11
Beştepeler Tümülüsü
12
Cendere Köprüsü (Roma Dönemi)
13
Çarşı Camii
14
Çelikhan İçmesi
15
Demirciler Pazarı
16
Derik Kutsal Alanı (Heroon)
17
Dikilitaş (Sesönk) Tümülüsü
18
Doğanlı Çınarı Tabiat anıtı
19
Eski Besni Ören Yeri
20
Eski Kahta-Yeni Kale, Kahta-Yeni Kale
21
Eskisaray Camii
22
Gerger Kalesi (Fırat Arsemia’sı)
23
Göksu Köprüsü
24
Gümüşkaya Mağaraları
25
Haydaran Kaya Mezarları ve Yazıtı
26
Kab Camii
27
Karadağ Tümülüsü
28
Karakuş Tümülüsü
29
Kotur İçmesi
30
Kurşunlu Camii
31
Mahmut El Ensari Türbesi
32
Malpınarı Kaya Yazıtı
33
Musalla Camii
34
Oturakçılar Pazarı
35
Palanlı Mağarası
36
Perre Antik kenti ve Kaya mezarları
37
Sahabe Safvan Bin Muattal Türbesi
38
St. Petrus ve St. Pavlus Kilisesi
39
Sugözü Mesire Alanı
40
Şeyh Abdurrahman Erzincani Türbesi
41
Şeytan Köprüsü
42
Turuş Kaya mezarları ve Yazıtı
43
Üç Tuz Hanı
44
Üçgöz (Sofraz) Kül Şehri Harabesi
45
Yel Baba Türbesi
46
Zey Mağaraları
47
Nemrut Dağı (Ayrıca tanıtılacak)
Adıyaman Gezilecek Yerler Tam Liste
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
1 Abuzer Gaffari Türbesi
Adıyaman Abuzer Gaffari Türbesi
Adıyaman Abuzer Gaffari Türbesi Kısa Tanıtım:
Abuzer Gaffari’nin sahabelerden olduğu söylenir.
Hz. Muhammed (s.a.v.)’e inanan ilk 10 kişiden biri olduğu söylenen Abuzer Gaffari, Hz.Ömer tarafından Adıyaman’ı fethetmek adına gönderildiği ve şuan bulunan türbenin olduğu yerde vefat ettiği iddia edilmektedir.
Adıyaman’da savaşırken düşmanlar tarafından şehit edildiği ve buraya gömüldüğü rivayet edilmektedir.
Mistik bir havaya sahip olan türbe, özellikle inanç turizmi açısından önemli bir noktadır.
Abuzer Gaffari Türbesi Adıyaman merkeze yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta olan Ziyaret Köyü’ndedir. Adıyaman’ın en tanınmış ziyaretgahlarından biridir. Türbenin IV. Murat tarafından Bağdat seferi dönüşünde yaptırıldığı rivayet edilmektedir.
Adıyaman Abuzer Gaffari Türbesi Adresi: 02000 Ziyaretpayamlı/Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman Abuzer Gaffari TürbesiHarita: Abuzer Gaffari Türbesi (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
2 Adıyaman Hısn-ı Mansur Kalesi
Adıyaman Hısn-ı Mansur Kalesi
Adıyaman Hısn-ı Mansur Kalesi Kısa Tanıtım:
Adıyaman şehir merkezinde yer alan kale yaklaşık 25 metre yükseklikteki yığma bir höyük üzerine kurulmuştur.
Adıyaman Kalesi VII.yüzyıl ortalarında Bizans saldırılarına karşı koymak amacıyla Emevi Komutanı, Mansur İbn-i Cavana yaptırmıştır.
Kaleye, komutan Hısn-ı Mansur ismi verilmiştir.
Bu kale sonradan Adıyaman kentinin oluşmasına neden olmuştur. VIII.yüzyılın sonlarına doğru da Harun-ür Reşit tarafından onarılmıştır. Günümüze, oldukça harap ve yıkık bir durumda gelebilmiştir.
Adıyaman’ın Hısn-ı Mansur olarak anılmasının ilham kaynağı bu kaledir.
Adıyaman Hısn-ı Mansur Kalesi Adresi: Ulucami, 808. Sk. 30a, 02030 Merkez/Adıyaman
Adıyaman Hısn-ı Mansur KalesiHarita: Hısn-ı Mansur Kalesi (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
3 Adıyaman Müzesi
Adıyaman Müzesi
Adıyaman Müzesi Kısa Tanıtım:
Adıyaman Şehri’nin geçmişinden günümüze dek ulaşan eserlerinin sergilendiği, adeta kentin kısa bir özetini görebileceğiniz muazzam bir kültür noktasıdır.
22.000 eser sergilenen bir müzedir. Şehir merkezinde, Atatürk Bulvarı üzerinde bulunur.
Müze çalışmalarına 1978 yılında başlanmış, 1982 yılında şimdiki modern binasına taşınmıştır.
Müzede arkeolojik, etnografik ve sikke olmak üzere üç koleksiyon mevcuttur. Kommagene Krallığı’nın (M.Ö 163-M.S 72) çok sayıda eseri müzede sergilenmektedir.
Müze bu özelliğiyle diğer müzelerden farklılık göstermektedir. Kommagene Krallığı’nın en önemli hükümdarı I. Antiochos’un başı (M.Ö 69-40) 1983 yılında yapılan Samsat kazısında ortaya çıkarılmış olup müzenin arkeoloji bölümünün en önemli eserlerindendir.
Bir diğer ünik eser de 1970 yılında Kâhta İlçesi’ne bağlı Çıralık Köyü, Kilisik Mezrası’nda bulunan kült heykelidir.
M.Ö 7500-7000 yılına tarihlenen heykel Şanlıurfa Göbekli Tepe’deki heykellere benzerliği ile dikkat çekmektedir
Adıyaman Müzesi Adresi: Yenipınar, Atatürk Bv No:226, 02100 Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman MüzesiHarita: Adıyaman Müzesi(Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
4 Adıyaman Ulu Camii
Adıyaman Ulu Camii
Adıyaman Ulu Camii Kısa Tanıtım:
Adıyaman Ulu Camii Adresi: Ulucami, 02030 Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman Ulu CamiiHarita: Adıyaman Ulu Camii (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
5 Adıyaman Altınlı Köprü
Altınlı Köprü
Adıyaman Altınlı Köprü Kısa Tanıtım:
Çetintepe Barajı’nın suları altında kalacak Roma dönemine ait tarihi Altınlı Köprü Adıyaman Kenti’nin en eski tarihi abidelerinden bir tanesidir.
Altınlı Köprü, Adıyaman ili Gölbaşı İlçesi Yolbağ Köyünde bulunan tarihi köprüdür.
Köprünün Roma döneminde yapıldığı tahmin edilmektedir. Köprü toplam dört büyük kemerden oluşmaktadır. 83 metre uzunluğundadır.
Çok sağlam bir yapıya sahip olması nedeniyle pek tadilat edilmeye ihtiyaç olmamıştır.
Dört kemerden oluşan köprü, Adıyaman’ın görülmeye değer tarihi mekanlarından biridir.
Adıyaman Altınlı Köprü Adresi: Gölbaşı Karamağara Yolbağ Köyü
Adıyaman Altınlı KöprüHarita: Altınlı Köprü (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
6 Aresemia Ören Yeri
Aresemia Ören Yeri
Adıyaman Aresemia Ören Yeri Kısa Tanıtım:
Ara/Are/semia Ören Yeri (Hierothesion) Adıyaman Kahta ilçesi sınırları içerisinde, Nemrut Dağı güzergahı üzerinde bulunan bir ören yeridir.
Aresemia antik kent tarihi hakkında yapılan arkeolojik araştırmalar sonucu elde edilen verilerin ören yerinin ilk temel taşları MÖ. 3. yüzyıl ortasında kuruluşunun Kommagene soyundan gelen Arsames tarafından inşa edildiği sanılmaktadır.
Aresemia antik ören yeri (Hierothesion) yerleşiminin Nemrut Dağı güzergahı üzerinde iskan edilmiş olması, Kommagene uygarlığının başkenti olarak inşa edilmiş olabileceğini işaret etmektedir.
Aresameia Ören Yeri (Nymphaios Arsameia’sı), Kral I. Antiochos kitabelerinde söz edildiğine göre; Arsameia İ.Ö. 2’inci yüzyılın başlarında Kommagene‘lerin atası Arsemez tarafından Kahta Çayı’nın doğusunda Eski Kahta Kalesi’nin karşısında kurulmuş krallığın yazlık başkenti ve idare merkezidir.
Güneydeki tören yolunda Mitras’ın kabartma steli, ayin platformu üzerinde Antiochos-Herakles tokalaşma steli ve bunun önünde Anadolu’nun bilinen en büyük Grekçe yazıtı vardır.
Yazıtın bulunduğu yerden başlayan 158 metre derine inen bir tünel ile yazıtın batısında benzer bir kaya dehlizi bulunmaktadır.
Tepe üzerindeki platformda Mithridathes Callinichos‘un mezar tapınağı ve sarayı yer almaktadır.
Adıyaman Aresemia Ören Yeri Adresi: 02400 Kocahisar/Kâhta/Adıyaman
Adıyaman Aresemia Ören Yeri Harita: Aresemia Ören Yeri (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
7 Atatürk Barajı
Atatürk Barajı
Adıyaman Atatürk Barajı Kısa Tanıtım:
Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, enerji ve sulama amaçlı bir barajdır. Atatürk Barajı ile oluşan göl ülkemizin 3. büyük gölüdür.
GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıkta olup, Fırat Nehri üzerinde kurulmuştur.
Barajın tamamlanmasıyla Türkiye’nin en büyük üçüncü gölü olan Atatürk Baraj Gölü oluşmuştur.
Baraj Gölü civarında tatil amaçlı kamp ve spor yapmaya uygun görsel zenginliğe sahip “Bozova Kaymakamlık Tesisi” hizmet vermektedir.
Baraj Gölünde yılda bir kere Su Sporları Şenliği düzenlenmektedir.
Şenlik kapsamında şölen, yelken, sualtı sporları, can kurtarma, su kayağı ve paletli yüzme, kürek, yüzme federasyonları sporcularının katıldığı etkinlik ve müsabakalar düzenlenmektedir.
Adıyaman Atatürk Barajı Adresi: Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıktadır.
Adıyaman Atatürk BarajıHarita: Atatürk Barajı (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
8 Adıyaman Besni Kaplıcalar/ İçmeler
Besni İçmeler
Adıyaman Besni İçmeler Kısa Tanıtım:
Adıyaman’ın Besni ilçesinde bulunan doğal kaynak suyu içmesi bilimsel olarak kanıtlanan özellikleriyle şifa dağıtıyor.
Besni İçmeler Besni’nin 6 km kuzeydoğusunda Adıyaman-Besni karayolu güzergahındadır.
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Ekoloji ve Hidro Klimatoloji Bölümü Kürsüsü tarafından Besni İçmesinin suyunda yapılan araştırmada suyun bir çok hastalığa şifa olduğu tespit edildi.
Bu şifalı su kaynağının böbrek taşlarına, kabızlık ve mide iltihaplarına, kronik kabızlık, bağırsak ve mide iltihaplarına faydalı olduğu söylenmektedir.
Adıyaman Besni Kaplıcalar İçmeler Adresi: Adıyaman Yolu 5. Km D:No:42, 02300 Harmanardı/Besni/Adıyaman
Adıyaman Besni İçmelerHarita: Besni İçmeler (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
9 Adıyaman Besni Kalesi
Adıyaman Besni Kalesi Kısa Tanıtım:
MÖ.5000 yılına uzanan tarihi ile Güney Doğu Anadolu’nun eski yerleşim merkezlerinden birisi olarak dikkati çeken Besni, aynı zamanda yüzyıllar boyunca sanayi ve ticaret kenti olarak da tanınmıştır. Bunda Halep Ticaret Yolu üzerinde oluşu kadar, savunmaya son derece elverişli yapısı ve muntazam bir kaleye sahip oluşunun da büyük bir payı vardır.
Besni, sulak ve ormanlık arazi varlığı ile çekiciliğini her dönemde canlı tutmuştur. Bu yüzden “Cennete Eş” manasına geldiği düşünülen Bethesna, Bihicti, Bisni ve son olarak Besni adını almıştır.
Besni ilçesinin 4-5 km güneyinde bulunan Eski Besni Ören Yeri, Besni Kalesi’ni bütünleyen Ulu Camii, Külhanönü Camii, Tokatmış Camii gibi cami ve minareler, Bekir Bey Külliyesi’nden kalan hamam ve çeşme ile diğer külliye, köprü ve çarşı kalıntılarıyla oldukça çekici bir görünüme sahiptir.
Besni kalesi Hititler zamanımda bir dağın üzerine inşa edilmiştir. Kalenin anıtsal giriş kuleleri ve bazı diğer kalıntıları halen ayaktadır.
Kalenin güneyinde bulunan burç üzerindeki kitabede Malik el Aşraf ismi okunmaktadır.
Besni Kalesi, üç tarafı sarp kayalıklarla çevrili sivri bir tepenin üzerinde kurulmuştur. Kaleye yalnızca güneyden dik bir yamaçtan çıkılabiliyor.
Savunmaya çok elverişli olan Besni Kalesi, mancınıkları ve diğer yapı kalıntılarıyla hala dimdik ayakta olup, misafirlerine ev sahipliği yapıyor.
Kalenin batı kısmında bir anıtı andıran, karşı karşıya yapılmış iki büyük yapı vardır. Halk arasında ‘Çifte Mancınık’ adı verilen bu iki mancınık arasında esirlerin asılarak düşmana gösterildiği ve gözdağı verildiği rivayet edilmektedir.
Kalenin kuruluş tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte 13. y.y.da Memluklerin hakimiyeti zamanında (1923) Besni Kalesi sağlamlaştırılır.
Kalenin ortasında bir kuyu bulunmaktadır.
Batı kesiminde bir anıtı andıran karşı karşıya yapılmış iki büyük yapır vardır.
Halk arasında Çifte Mancınık adı verilen bu iki mancınık arasında esirlerin asılarak düşmana gösterildiği ve gözdağı verildiği rivayet edilmektedir.
Eski Besni civarında, Kommagene Krallığı’nın en önemli anıtsal yapılarından Sofraz Tümülüsleri, Kızılin Köprüsü ve Dikilitaş (Sesönk) gibi eserler de bulunmaktadır.
Adıyaman Besni Kalesi Adresi: Erdemoğlu, 02300 Besni/Adıyaman
Adıyaman Besni KalesiHarita: Besni Kalesi(Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
10 Adıyaman Beşpınar Vadisi Mesire Alanı
Beşpınar Vadisi Mesire Alanı
Adıyaman Beşpınar Vadisi Mesire Alanı Kısa Tanıtım:
Adıyaman İl Özel İdaresi tarafından yaptırılarak özellikle yaz aylarında onbinlerce Adıyamanlı vatandaşı ağırlayan Beşpınar Mesire alanı 1.300 dönümlük bir alan üzerine uygulanan Adıyaman’ın gözde mesire alanlarındandır.
Adıyaman İl Özel İdaresi tarafından projelendirilerek etap etap hizmete sunulan Beşpınar Vadisi Mevkiinde yapılan Ziyaret çayı rekreasyon alanında bulunan serbest piknik alanları, ada kafeteryası, meydan ve spor kompleksleri, halı saha, kırık köprü karşısındaki çocuk oyun alanları ve büfelerin yer aldığı alanlarda ücretsiz olarak piknik yapılabilmektedir.
Adıyaman Beşpınar Vadisi Mesire Alanı Adresi: 02000 Ziyaretpayamlı/Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman Beşpınar Vadisi Mesire Alanı Harita: Beşpınar Vadisi Mesire Alanı (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
11 Adıyaman Beştepeler Tümülüsü
Beştepeler Tümülüsü (Resim Temsilidir.)
Adıyaman Beştepeler Tümülüsü Kısa Tanıtım:
Beştepeler Adıyaman’a 25 km. mesafedeki Ilıcak Köyü sınırları içindedir.
Yığma taşlardan yapılmış 6 adet tümülüs mezar bulunmaktadır.
Mezarların, Kommagene Kraliyet ailesine ait soylu kişiler için yapıldığı tahmin edilmektedir.
Adıyaman Beştepeler Tümülüsü Adresi: 02230 Ilıcak/Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman Beştepeler Tümülüsü Harita: Beştepeler Tümülüsü(Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
12 Adıyaman Cendere Köprüsü
Cendere Köprüsü
Adıyaman Cendere Köprüsü Kısa Tanıtım:
Dünyada varlığını sürdüren en eski köprülerden bir tanesidir.
İsmini altından geçmekte olan Cendere Çayı’ndan alan köprü, 19 asırdır sağlamlığını koruyarak günümüze ulaşmıştır.
Cendere Köprüsü Adıyaman’a 55 km. uzaklıkta ve Karakuş tümülüsünün kuzeydoğusundadır.
Kahta çayının en çok daraldığı kesimde iki ana kaya üzerinde 92 iri kesme taştan yapılan bir büyük kemer ve doğu tarafındaki küçük bir tali kemerden oluşur.
Köprü, depreme karşı korunacak şekilde, sütunlara köprüye esneklik payı verilerek inşa edilmiştir.
Adıyaman’ın çokça ziyaret edilen yerlerinden biridir.üCendere Köprüsü, Roma Köprüsü veya Septimius Severus Köprüsü olarak da bilinir. Antik Cabinas(Cendere) Çayı üzerinde yer almaktadır.
Köprü muhteşem bir kanyondan akan çayın iki tarafını birleştirdiği için bu isim verilmiştir.
Kâhta İlçesi’nden Nemrut Dağı’na doğru giderken Karakuş Tümülüsü’nü geçtikten yaklaşık 10 kilometre sonra Sincik-Kocahisar yol ayrımında bulunmaktadır.
Köprü Roma İmparatoru Septimius Severus’un (MS 193-211) emriyle o tarihte Samsat’ta (Somasata) karargâh kuran XVI. Lejyon tarafından yaptırılmıştır.
Köprünün güneydeki girişin her iki tarafında birer adet korint düzeninde sütun bulunmaktadır. Üzerinde yer alan yazıtlardan birinin köprüyü yaptıran İmparator Septimius Severus, diğerinin ise onun karısı Julia Domna adına dikildiği anlaşılmaktadır.
Cendere Köprüsü, Antik Roma mimarisinin muhteşem bir anıtsal örneğidir.
Biri ana kemer ve biri tahliye kemeri olmak üzere iki kemerden oluşan köprü her biri tonlarca ağırlıkta olan düzgün kesme taşlardan yapılmıştır.
7 metre genişliğinde, 30 metre yüksekliğinde ve 120 metre uzunluğunda olan köprünün en ilginç mimari özelliği harç kullanılmadan yapılmış olmasıdır.
Köprü, her iki tarafından rampa biçiminde yükselerek orta kısımda birleşmektedir. Bu özellik köprünün hem statik olarak dayanıklılığını artırmakta hem de köprüye anıtsal bir görünüm kazandırmaktadır.
Adıyaman Cendere Köprüsü Adresi: 02400 Burmapınar Köyü/Kahta/Kâhta/Adıyaman
Adıyaman Cendere Köprüsü Harita: Cendere Köprüsü (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
13 Adıyaman Çarşı Camii
Çarşı Camii
Adıyaman Çarşı Camii Kısa Tanıtım:
Adıyaman merkezde bulunan Oturakçı Pazarı içinde yer almaktadır.
Hacı Abdulgani tarafından 1557 yılında yaptırılmış olup, 1640 yılında ise hacı Mehmet B.Seyfeddin Rızaullah tarafından onarılmıştır.
Eskiden düz ahşap örtülü iken, mevcut yapı dört payenin taşıdığı ahşap merkezi kubbe ile onun etrafında düz ahşap tavanla kapatılmış durumdadır.
Dikdörtgen planlı caminin payandalarla desteklenen duvarları kesme taştan yapılmıştır.
Adıyaman Çarşı Camii Adresi: Kapcami, Atatürk Cd. No:63, 02100 Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman Çarşı Camii Harita: Adıyaman Çarşı Camii (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
14 Çelikhan Vali Halil Işık Dağ İçmesi
Çelikhan İçmesi
Adıyaman Çelikhan İçmesi Kısa Tanıtım:
Çelikhan İçmesi Çelikhan İlçesi’nin 23 km. kuzeydoğusundadır.
Çelikhan İlçesine bağlı Taşdamlar/Şerefhan köyü civarındadır.
Çelikhan İçmesi, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Ekoloji ve Hidro Klimatoloji Kürsüsü tarafından incelenmiştir.
İnceleme raporunda suyun; mide, barsak, gastrit ve ülser hastalarına iyi geldiği açıklanmıştır. Adıyaman’da termal suların pek olmaması da Çelikhan İçmesi’nin daha fazla ilgi görmesine sebep olmuştur.
İçme, Çelikhan’ın 19 kilometre uzağında olup kolay bir ulaşıma sahiptir. Günümüzde hala bir tesis yapılmaması bölgenin ziyaretçi potansiyelini düşürmektedir.
Adıyaman’da geçireceğiniz günlerde Çelikhan İçmesi’ne kısa bir ziyaret yapabilirsiniz.
İçmerenin suyu mide, bağırsak, karaciğer, safra kesesi, hastalıklarıyla böbrek taşı vb. hastalıklara iyi gelmektedir.
Adıyaman Çelikhan İçmesi Adresi: 02602 Şerefhan/Çelikhan/Adıyaman
Adıyaman Çelikhan İçmesi Harita: Çelikhan İçmesi (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi
15 Adıyaman Demirciler Pazarı
Adıyaman Demirciler Pazarı
Adıyaman Demirciler Pazarı Kısa Tanıtım:
Adıyaman’ın en eski ve tarihi çarşılarından birisidir.
Yöresel ürünler, bakır süs eşyaları, tarihi eşyaların satıldığı dükkanlar bulunur.
Demirci, kalaycı ve bakırcılarıyla ünlüdür.
Adıyaman gezinizde uğrayıp geçmişin kokusunu ve hediyelik eşya alabileceğiniz tarihi çarşı.
Adıyaman Demirciler Pazarı Adresi: Kapcami, 1002. Sk. 8b, 02100 Adıyaman Merkez/Adıyaman
Adıyaman Demirciler PazarıHarita: Demirciler Pazarı (Bağlantıyı tıklayıp bulunduğunuz yere uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)
Adıyaman Gezi Rehberi listemizde yer alan diğer mekanları görmek için 2. sayfaya geçiniz.
Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık.
Bu yazı dizimizde bulunduğunuz veya tatil amaçlı gittiğiniz ilde öncelikle yapabileceğiniz doğa aktivitelerinin, aktivite bölgelerinin, kamp alanlarının, tarihi ve turistik mekanların tam ve en geniş listelerini oluşturup okuyucumuzun kullanımına sunuyoruz.
Özellikle yaz aylarında tatilciler, kampçılar, doğa severler, karavancılar için en çok aranan bilgileri derlemeye gayret gösteriyoruz. Listede gördüğünüz eksiklikleri ve eklenmesini istediğiniz bilgileriiletişim sayfamızda bulunan kanallardan bize ulaştırabilirsiniz.
Adıyaman’da bulunan tarihi turistik ve doğal yerlerin listesi ve tanıtımı, Adıyaman mutfağını oluşturan lezzetler için aşağıdaki yazılarımıza göz atın.
Adıyaman, tarihin bilinen en eski yerleşim yerlerinden biridir. Adıyaman Palanlı Mağarasında yapılan incelemelerde kent tarihinin M.Ö. 40000 yıllarına kadar uzandığı anlaşılmıştır.
Yine Samsat-Şehremuz Tepe’deki tarihi bulgulardan M.Ö. 7000 yılına kadar Paleolitik, M.Ö. 5.000 yıllarına kadar Neolitik, M.Ö. 3000 yıllarına kadar Kalkolitik ve M.Ö. 3000-1200 yılları arasında da Tunç Çağı dönemlerinin yaşandığı anlaşılmıştır.
Nemrut
Bölgede tarih boyunca Hitit, Hurri, Mitanni, Kummuh, Asur, Pers, Seleukos, Kommagene Krallığı ile Roma ve Bizans hakimiyeti görülmüştür. 7. yüzyıldan itibaren İslâm akınları bölgede görülmeye başlamış ve 670 yılında yerleşiminde içerisinde olduğu bölge Emevî hakimiyetine geçmiştir.
M.Ö. 900-700 yılları arasında yöre Asur etkisinde kalmakla birlikte, Asurlular tam olarak egemen olamazlar. 6. yüzyılın başlarından itibaren yöreye Persler hakim olur ve yöre Satrap’lar (Valiler) eliyle yönetilir. M.Ö. 334 yılında Makedonya Kralı Büyük iskender’in Anadolu’ya girmesiyle Pers’ler hakimiyetini kaybetmiş ve M.Ö. 1. yüzyıla kadar yörede Makedonyalı Seleukos Sülalesi hüküm sürmüştür. Bu sülalenin gücünün zayıfladığı sıralarda, Kral Mithradetes l Kallinikos Kommagene Krallığının bağımsızlığını ilan etmiştir (M.Ö. 69).
Adıyaman
Başkenti Samosota (Samsat) olan Kommagene Krallığı, egemenliğini MS. 72’ye kadar sürdürmüş, bu tarihte yöre Roma imparatorluğunun eline geçmiş ve Adıyaman Roma imparatorluğunun Syria (Suriye) Eyaletine, 6. Lejyon olarak bağlanmıştır. Roma imparatorluğunun 395 yılında Batı ve Doğu Roma olarak ayrılmasıyla, Adıyaman Doğu Roma imparatorluğuna katılmıştır. 643 yılından itibaren bölgeye İslam akınları başlamakla birlikte İslam hakimiyeti ancak 670 yılında Emevi’lerle kurulabilmiştir.
Adıyaman Tarihi
758 yılında ise, II, Abbasi komutanlarından Mansur Ibni Cavene’nin hakimiyetine girer. 926 yılına kadar Abbasi hakimiyetinde kalan şehirde bu tarihte Hamdanilerin egemenliği başlar. 958 yılında yöre yeniden Bizanslıların eline geçer. 1114-1181 yıllan arası yöreye Türk akınları olur. 1204-1298 yılları arasında Samsat ve yöresini Anadolu Selçukluları ele geçirir. 1230 ve 1250 yıllarında Moğol saldırılan yaşanır. 1298’de yöre ve bölge Memlüklerin eline geçer. 1393 yılında Adıyaman bu kez de Timurlenk tarafından yağmalanır.
Büyük bir istikrarsızlığın olduğu orta çağ boyunca Adıyaman Bizans, Emevi, Abbasi, Anadolu Selçukluları, Dulkadiroğullan arasında el değiştirmiş ve nihayet Yavuz Sultan Selim’in Iran seferi sırasında 1516 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı topraklarına katılan Adıyaman, başlangıçta merkezi Samsat’ta bulunan bir Sancakla Maraş Beylerbeyliğine bağlıyken, Tanzimat’tan sonra bir kaza olarak Malatya’ya bağlanmıştır. Cumhuriyetin kuruluşundan 1954 yılına kadar eski idari yapısı korunarak Malatya’ya bağlı kaza konumunda olan Adıyaman 1 Aralık 1954 tarihinde 6418 sayılı Kanunla Malatya’dan ayrılarak müstakil il haline gelmiştir.
Nemrut Dağı
Adıyaman Kronolojisi
M.Ö. 40000- M.Ö. 7000
Paleolitik
M.Ö. 7000 – M.Ö. 5000
Neolitik
M.Ö. 5000 – M.Ö. 3000
Kalkolitik
M.Ö. 3000 – M.Ö. 1200
Hititler
M.Ö. 1200 – M.Ö. 750
Asurlular
M.Ö. 750 – M.Ö. 600
Frigler
M.Ö. 600-M.Ö. 334
Persler
M.Ö. 334-M.Ö. 69
Makedonlar
M.Ö. 69-M.S. 72
Kommagene Krallığı
72-395
Roma imparatorluğu
395-670
Doğu Roma (Bizans)
670-758
Emeviler
758 – 926
Abbasiler
926- 958
Hamdaniler
958 –1114
Bizanslılar
1114 –1204
Eyyubiler
1204 –1298
Anadolu Selçuklular
1298 –1516
Memluklular
1516 –1923
Osmanlı imparatorluğu
Adıyaman Tarihi
Adıyaman Adının Hikayesi
Adıyaman isminin menşeyi hakkında çeşitli rivayetler vardır.
Adıyaman Kilimleri
Birinci rivayete göre; Perre şehrinde cereyan ettiği belirtilen bir olaya bağlanmaktadır. FARRİN yada PERRE olarak bilinen şehirde PUT’ a tapan bir babanın yedi oğlu, babalarında evde olmadığı bir gün bütün putları imha ederek ALLAH’ın (Hz. İsa’nın söylediği gibi) bir olduğunu kabul ve ilan ederler. Putperest baba durumu öğrenince yedi oğlunu da öldürür. Babaları tarafından öldürülen yedi kardeşin hatırasına Farrin (Perra=Pirin)’ de bir manastır yaptırılır. Bu olaydan ötürü de şehre Yedi Yaman adı verilir. Yedi Yaman zamanla Adıyaman şekline dönüşür.
İkinci rivayete göre; Adıyaman şehrinin ortasında yaptırılan Mansur’un kalesi olarak bilinen kaleye halk, Hısn-ı Mansur ismini vermiştir. Hısn-ı Mansur isminin menşei hakkında iki ayrı rivayet mevcuttur. Zamanla halk arasında telâffuz şeklinin de değişmesiyle “HÜSNÜ MANSUR” olarak bu şehrin ismi değiştirilmiş olmaktadır. Yerleşimin eski adı Hısnımansûr (Mansur’un kalesi) olup, Cumhuriyet döneminde bugünkü adını almıştır.
Üçüncü rivayete göre; Adıyaman şehrini doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler çevirmiştir. Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçları ile kaplı olduğu gibi, şehrin çevresinin de meyve ağaçlarıyla kaplanmış olmasından dolayı güzel vadi anlamında olan “VADİ-İ LEMAN” (Güzel vadi) kelimesinin söylenişi zamanla değişmiş ve halk arasında “ADIYAMAN” şekline dönüşmüştür.
Ancak, Hısn-ı Mansur yani Hüsnü Mansur ismi 1926’ ya kadar resmi ad olarak kalmıştır. 1926 yılından itibaren Bakanlar Kurulu kararları ile şehrin ismi tekrar ADIYAMAN olarak değiştirilmiştir.
Adıyaman’a Ulaşım
Adıyaman Haritası
Adıyama Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alır. Doğusunda Diyarbakır, güneyinde Şanlıurfa ve Gaziantep, batısında Kahramanmaraş, kuzeyinde ise Malatya bulunur.
Türkiye’nin en önemli akarsularından biri olan Fırat Nehri başta olmak üzere irili ufaklı pek çok akarsu bulunmaktadır.
Karayolu Ulaşımı: Adıyaman’a karayolu ile Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya, Kahramanmaraş ve Diyarbakır güzergahlarını kullanabilirsiniz.
Havayolu Ulaşımı: Adıyaman’a havayolu ulaşımı Adıyaman Havaalanı üzerinden yapılmaktadır.
Demiryolu Ulaşım: Demiryolu ulaşımı, Adıyaman’a 65 km uzaklıktaki Adıyaman – Gölbaşı İlçesinden yapılmaktadır. Adıyaman’a demiryolu ulaşımı Adana – Elazığ hattı üzerinden gerçekleşmektedir.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre, Adıyaman’ın toplam nüfusu 593.933’dir. Belde ve köylerin nüfusu ise 237.336’dır. Kırsal nüfusun toplam nüfusa göre % 40 düzeylerinde olduğu anlaşılmaktadır.
Adıyaman, dünyanın 8. harikası olarak anılan Nemrut Dağı eserleri, Kommagene uygarlığının kalıntıları, dünyanın 4. büyük barajı olan Atatürk Barajı, Çamgazi barajı, dünya birinciliğine sahip halk oyunları ile öne çıkan bir kenttir.
Adıyaman Gezilecek Yerler Listesi için diğer sayfaya geçiniz.
Outdoor Türkiye. Doğa Yürüyüşleri, Hiking, Trekking, Kampçılık, Dağcılık, Ekstrem Sporlar, Doğa Sporları, Macera Turizmi, Doğa Turizmi, Doğa Koruma, Ekoloji, Outdoor Ekipmanları, Outdoor Aplikasyonları, Outdoor Giyim, Outdoor Toplulukları ile ilgili bilgiler.
.jpg)
%20.jpg)
