Diyarbakır’da Gezilecek Yerler: Diyarbakır Kalesi ve Surları

Diyarbakır’da Gezilecek Yerler: Diyarbakır Kalesi ve Surları
Türkiye’nin doğaya açılan kapısı Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası, doğa sporlarına ilgi duyan herkes için Türkiye’nin en güncel ve kapsamlı bilgi kaynağıdır. 🏕️⛰️
🌿 Dağcılık kulüplerinden kampçılara, doğa yürüyüşçülerinden ekstrem spor meraklılarına kadar geniş bir kitleye hitap eden platformumuz, outdoor dünyasına dair etkinlikleri, rehberleri ve duyuruları tek çatı altında topluyor. Türkiye’nin dört bir yanındaki doğa severlerle kurduğumuz güçlü iletişim ağı sayesinde, outdoor camiasının nabzını tutuyoruz.
🗺️📍 Sadece etkinliklerle sınırlı kalmıyoruz! Türkiye’nin dört bir yanını keşfetmek isteyen doğa tutkunları için illerin detaylı gezi rehberlerini de yayınlıyoruz.
🔥🚵♂️🌍 Kamp alanları, yürüyüş rotaları, doğa sporlarına uygun bölgeler ve gizli kalmış cennet köşeleri hakkında en güncel bilgileri bulabileceğiniz platformumuz, keşfetmeyi seven herkes için vazgeçilmez bir rehber! Siz de doğayla iç içe bir yaşamı benimseyenlerdenseniz, sayfamızı takip edin ve maceraya bizimle atılın!
🌿 TurkeyOutdoor, doğa sporları aracılığıyla çevre bilincini artırmayı amaçlar. Doğada spor yaparken çevreyi koruma, biyolojik çeşitliliğe saygı gösterme ve sürdürülebilirlik ilkelerini benimser.
Topluluğumuza Katılın!
- Instagram: @turkey_outdoor_org
- Facebook: TurkeyOutdoor
İçindekiler
ToggleDiyarbakır Kalesi ve Surları Tanıtımı

Diyarbakır Kalesi ve Surları: Antik Savunma Harikası
Dünyanın en eski surlarından biri olan, 5,5 kilometrelik uzunluğuyla büyüleyici Diyarbakır Surları, tarih kokan hikayesi ve etkileyici mimarisiyle benzersiz bir ziyaret noktasıdır. Bu antik yapı, Roma İmparatoru II. Constantinious tarafından, 349 yılında hayata geçirilmiştir.
Diyarbakır Kalesi, Sur ilçesinde yer almakta olup, iç kale ve dış kale olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Dağ Kapı (Harput Kapısı), Urfa Kapı (Rum Kapısı), Mardin Kapı (Tell Kapı) ve Yeni Kapı (Dicle-Irmak-Şat Kapı) gibi ana girişlerle süslenen surlar, yaklaşık dokuz bin yıllık bir geçmişe sahiptir ve Çin Seddi’nin ardından dünyanın en uzun ve geniş savunma duvarıdır.

UNESCO tarafından 2000 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edilen ve 2015’te Dünya Mirası olarak tescil edilen Diyarbakır Surları, Keçi Burcu gibi tarihi yapıları içinde barındırmaktadır. Duvarların yüksekliği 10-12 metre arasında değişirken, genişlikleri ise 3-5 metre arasında çeşitlenmektedir. 80’den fazla burç, güneş ve yıldız sembolleriyle süslenmiş, ayrıca çeşitli hayvan kabartmalarıyla zenginleştirilmiştir.
Ne var ki, 2023 Kahramanmaraş depremleri, kale surlarına hasar vermiş ve bu tarihi yapıyı tehdit etmiştir. Ancak, bu olağanüstü yapı, zaman içinde birçok onarımdan geçmiş ve farklı dönemlerde el değiştirmiştir.
Diyarbakır surlarının dört ana kapısı, 19. yüzyılın başına kadar güneşin doğuşu ve batışıyla ritmik bir şekilde açılıp kapanmıştır. Tarih boyunca birçok onarım ve değişim gören surların üzerinde, Selçuklu dönemine ait kitabeler ve kabartmalar gibi çeşitli dönemlere ait izler bulunmaktadır.
Mimarisi açısından dikkat çeken Diyarbakır Surları, bölgede yaygın olarak bulunan bazalt taşı kullanılarak inşa edilmiştir. Yüksekliği 10-12 metre, genişliği ise 3-5 metre arasında değişen bu surlar, topoğrafyaya uygun olarak kuzey-güney doğrultusunda 5 km uzanmaktadır. 82 adet burçla desteklenmiş olan surlar, genellikle yarım daire veya çokgen biçiminde olup, Dicle vadisine bakan bölümlerde dört köşelidir. Her bir burç, kendine özgü detaylar içerir ve iç çeperlerinde yer alan merdivenlerle ziyaretçilere ulaşım imkanı sunar.
Diyarbakır Surları, tarih boyunca birçok medeniyetin izlerini taşıyan muazzam bir anıttır. Çin Seddi’nden sonra gelen en etkileyici, en geniş ve en sağlam surlar olarak kabul edilen bu yapı, ziyaretçilere geçmişin derinliklerine uzanan bir yolculuk vaat ediyor.
Diyarbakır Surlarının Büyülü Kapıları: Geçmişin Anahtarları
Diyarbakır Surları, kentin girişlerini süsleyen dört büyük kapı ile ziyaretçilerini karşılıyor. Bu kapılardan biri olan Dağ Kapı, kentin kuzeyinde, iki silindirik burç arasında gururla durmaktadır. Mardin Kapı, surların güney tarafında, tarih boyunca pek çok hikayeye ev sahipliği yapmıştır. Urfa Kapı, kentin batısında yükselirken, üzerindeki kitabe sayesinde Artuklu döneminde Hükümdar Sultan Mehmet tarafından onarılmış ve demir kapı kanatları ile süslenmiştir; Osmanlı döneminde ise padişahın sefer zamanlarında önemli bir rol oynamıştır. Kentin doğusunda konumlanan ve aynı zamanda Su Kapısı olarak bilinen Yeni Kapı, basık kemerli ve tek girişli mimarisiyle öne çıkar, ayrıca Dicle Nehri’ne bağlantı sağlar.
Her bir kapı, geçmişin anahtarları gibidir, tarih ve kültürün derin izlerini taşır. Dağ Kapı, silindirik burçları arasında sakladığı sırlarla adeta tarihi bir koridor sunar. Mardin Kapı, güneydeki surların ötesine geçenleri mistik bir atmosferle karşılar, geçmişten gelen anıları ziyaretçilere aktarır. Urfa Kapı, Artuklu döneminin izlerini taşıyan kitabesiyle geçmişin yankılarını canlandırır ve Osmanlı’nın zengin tarihini hatırlatır. Yeni Kapı ise basık kemerli yapısı ve Dicle Nehri’ne sunduğu nefes kesen manzara ile surların eşsiz bir kapısıdır.
Diyarbakır Surları, her bir kapısıyla ziyaretçilere tarihin kapılarını aralayan büyülü bir atmosfer sunar. Bu kapılar, sadece kent içine geçişi değil, aynı zamanda geçmişe doğru bir yolculuğu temsil eder.
Surların Mimarisi: Geçmişin Taş İzi
Diyarbakır Surları, temel yapı malzemesi olarak bölgede yaygın olarak bulunan dayanıklı bazalt taşını kullanarak inşa edilmiştir. Fiziksel özellikler ve bileşim açısından farklı dönemlere ait izler taşıyan bu muazzam yapı, taş, tuğla ve harcın ustaca birleşimiyle öne çıkar. Topoğrafyaya uygun olarak tasarlanan surlar, 10-12 metre yükseklik ve 3-5 metre genişlikte bir mimari güzellik sunar. Diyarbakır’ın Sur içindeki yerleşiminin alanı, kuzey-güney doğrultusunda 1040 m, doğu-batı doğrultusunda 1400 m olan bir ana koordinatla belirlenir. Oval bir şekle sahip olan surlar, toplamda 5 km uzunluğundadır ve 82 adet burçla desteklenmiştir.
Burçlar, surların öne çıkan karakterleridir. Dağ Kapı Burcu veya Harput Kapı Burcu, Turizm Bakanlığı’na bağlı Turizm Bürosu ve Devlet Güzel Sanatlar Galerisi olarak kullanılmaktadır. Doğu ve batı burçları, zengin bezemeler ve hayvan desenleriyle süslenmiştir. Dağ Kapı, geçmişte kentin önemli girişlerinden biri olarak hizmet vermiştir, ancak günümüzde denetimli bir açık alan haline gelmiştir.
Tek Beden Burcu, Dağ Kapı ile Tek Kapı burçları arasında yer alır ve günümüzde satış mekânı olarak kullanılır. Evli Beden Burcu veya Benusen Burcu, Artuklu dönemine ait zengin kitabe ve bezemeleriyle diğerlerinden ayrılır. 1208 yılında Mimar Cafer Oğlu İbrahim tarafından yapılmıştır. Yedi Kardeş Burcu, çift başlı kartal, aslan kabartmaları ve kitabelerle süslenmiş Selçuklu’nun sembolik bir yapıdır.
Nur Burcu, Selçuklu Hükümdarı Melik Şah tarafından 1089 yılında inşa edilmiştir. Selçuklu Burcu, Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın emriyle 1088 yılında Selame oğlu Urfalı Muhammed tarafından yapılmıştır. Keçi Burcu, surlar üzerindeki en büyük ve en eski burç olup, içinde üç nefte sahip çok nitelikli bir mekanı barındırır. Bizanslılar döneminde Şemsi Tapınağı olarak kullanılan bu burç, 1223 yılında Mervanoğulları tarafından onarılmıştır.
Diyarbakır Surları, geçmişin taş izlerini günümüze taşıyan eşsiz bir yapıdır, her bir burcu kendi hikayesini anlatır ve ziyaretçilere tarihin derinliklerine bir yolculuk fırsatı sunar.
Diyarbakır Sur Kapıları
Diyarbakır, zengin tarihi ve kültürel dokusuyla öne çıkan bir şehir olup, bu zenginliği taşıyan kale kapılarıyla ünlüdür. İşte Diyarbakır’ın dışa açılan kale kapılarından bazıları:
1. Dağkapı (Harput Kapısı)
Diyarbakır’ın kuzeyinde yer alan Dağkapı, tarihi zenginlikleri ve mimari özellikleri ile öne çıkar. Roma ve Bizans dönemlerinden günümüze uzanan bu kapı, şehre girişte sizi tarihin derinliklerine davet eder.
2. Urfa Kapı (Deri Rum / Anadolu Kapısı)
Urfa Kapı, farklı zaman dilimlerini yansıtan zengin bir tarihi geçmişe sahiptir. Deri Rum veya Anadolu Kapısı olarak da bilinir ve Diyarbakır’ın tarih kokan sokaklarına bir geçiş noktasıdır.
3. Mardin Kapı (Tell Kapısı)
Mardin Kapı, şehrin güneyine açılan tek kapıdır. Muktedir Billâh dönemine ait kitabeleriyle süslenmiş olan bu kapı, Diyarbakır’ın tarihine ışık tutar.
4. Yenikapı (Dicle Kapısı / Su Kapısı)
Yenikapı, Diyarbakır’ın surlarının dışında yer alır ve Dicle Nehri’ne açılan bir kapıdır. Su Kapısı olarak da bilinen Yenikapı, surların savunma stratejisinin bir parçasıdır.
5. Simar Kapısı
Simar Kapısı, şehrin farklı noktalarına geçiş sağlayan önemli bir kapıdır. Mimari zarafeti ve tarihi önemiyle ziyaretçilerini karşılar.
6. Oğrun Kapı – Diyarbakır Kalesi
Diyarbakır Kalesi’nde yer alan Oğrun Kapı, kale içindeki geçişleri sağlar. Kale atmosferini soluyarak tarihi bir yolculuğa çıkabilirsiniz.
Yeni Açılan Kapılar: Yenilik ve Gelecek
Diyarbakır, sadece tarihiyle değil, aynı zamanda yeni açılan kapılarıyla da çağa ayak uydurur. Çiftkapı ve Tekkapı, şehrin modern dokusunu temsil ederken, geçmişle geleceği birleştiren bir simge olma özelliğine sahiptir.
İşte şehire açılan kale kapıları ve diğer tarihi miraslar:
İçkale – Artuk Kemeri
İçkale’nin girişini sağlayan Artuk Kemeri, tarihi bir atmosfer sunan ve geçmişin izlerini taşıyan önemli bir kapıdır. Artuklu döneminden günümüze uzanan bu kemeri keşfederken, zamanın tınısını hissedebilirsiniz.
İçkale – Küpeli Kapısı
Küpeli Kapısı, şehre açılan bir başka tarihî geçiş noktasıdır. Mimari detayları ve özgün yapısıyla dikkat çeker. Diyarbakır’ın içkalesinin tarih kokan sokaklarına bu kapı aracılığıyla adım atabilirsiniz.
Saraykapı
Saraykapı, Diyarbakır’ın kale surlarının şehre bakan tarafında yer alır. Şehre açılan bu kapı, geçmişten günümüze uzanan anıları ve tarihi öyküleri bünyesinde barındırır.
Saraykapı İç Tarafı
Saraykapı’nın iç tarafı, şehre girişi güzellikle süsleyen tarihî bir atmosfere sahiptir. Surların içine adım attığınızda, geçmişin gizemini hissedeceksiniz.
İçkale – Osmanlı Kapısı
Osmanlı dönemine ait bu kapı, İçkale’den şehre geçişi sağlar. Osmanlı mimarisinin izlerini taşıyan bu kapı, Diyarbakır’ın tarihî birikimini yansıtır.
İçkale – Arbedaş Kapısı
Arbedaş Kapısı, İçkale’nin diğer önemli bir giriş noktasıdır. Tarihi detayları ve zarif mimarisiyle ziyaretçilerini büyüler.
Silvan Kalesi – Kulfa Kapı
Silvan Kalesi’nin girişini sağlayan Kulfa Kapı, kale atmosferini yansıtan bir yapıdır. Silvan’ın tarihî zenginliklerini keşfetmek isteyenleri bekler.
Silvan Kalesi – Aşağı Kapı (Deri Jer)
Aşağı Kapı, Silvan Kalesi’nin önemli geçiş noktalarından biridir. Tarihi kalenin surları arasında yer alan bu kapı, geçmişin hikayelerini anlatır.
Silvan Kalesi – Diyarbakır Kapı
Diyarbakır Kapı, Silvan Kalesi’nin şehre açılan kapılarından biridir. Tarihi zenginlikleriyle bilinen Silvan’ın girişini süsleyen bu kapı, göz kamaştırıcı bir atmosfer sunar.
Silvan Kalesi – Bircuşah Kapısı
Bircuşah Kapısı, Silvan Kalesi’nin farklı bir giriş noktasıdır. Geçmişten günümüze uzanan bu kapı, ziyaretçilere tarihî bir yolculuk vaat eder.
Sadık Bey Kasrı (Mala Beg)
Sadık Bey Kasrı, Diyarbakır’ın tarihî miraslarından biridir. Mala Beg olarak da bilinen bu kasır, Osmanlı dönemine ait mimari özellikleriyle dikkat çeker. Şehrin tarih kokan atmosferine bir pencere açar.
Diyarbakır’ın bu tarihî kapıları ve yapıları, geçmişin izlerini günümüze taşıyan değerli mirasları temsil eder. Şehri keşfederken, bu kapılar aracılığıyla geçmişin gizemli dünyasına doğru unutulmaz bir yolculuk yapabilirsiniz.
Her biri kendi hikayesini anlatan bu kapılar, Diyarbakır’ın kültürel zenginliğini keşfetmek isteyenlere unutulmaz bir deneyim sunar. Göz alıcı mimarileri ve tarih kokan dokularıyla Diyarbakır’ın kapıları, geçmişle günümüz arasında bir köprü kurar.
Tarihi zenginlikleri, doğal harikaları ve benzersiz atmosferiyle Diyarbakır, her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunuyor. Diyarbakır’ın keşfedilmeyi bekleyen zengin kültürel ve doğal hazinelerini sizin için sıraladık. Şehrin göz kamaştıran güzelliklerini keşfetmek istiyorsanız, Diyarbakır’da gezilecek yerler hakkında kapsamlı bilgiler içeren rehberimize göz atabilirsiniz.
Diyarbakır Gezilecek bütün mekanları harita üzerinde görmek için “Diyarbakır Gezi Rehberi” haritamıza bakabilirsiniz.
Kamp ve Karavan ile ilgili geniş bilgi almak ve bütün yazılarımızı görmek için TurkeyOutdoor Kampçılık Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Doğa Sporları ve Outdoor Aktivitelerinde Güvenlik Önlemleri
- Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsî deneyimin yerini alamaz.
- Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
- Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin.
- Doğal ve tarihi güzellikleri keşfederken tatilinizin keyifli ve güvenli geçmesi için bazı önemli noktalara dikkat etmelisiniz. Seyahatiniz öncesinde gideceğiniz bölge hakkında detaylı araştırma yaparak hava durumunu kontrol edin ve yanınıza uygun kıyafetler alın. Doğal, tarihi ve turistik mekanlara kesinlikle zarar vermeyin. Gittiğiniz yerlerde çöplerinizi bırakmayın, çöplerinizi getirdiğiniz gibi poşetler içerisinde geldiğiniz yere geri götürün veya bir çöp konteynırına atın.
- Doğa gezileri, kamp veya açık hava etkinlikleri planlıyorsanız, gerekli ekipmanlarınızı eksiksiz şekilde hazırlayın.
- Türkiye’de ormanlara ve bazı korunan alanlara girişlerde sık sık yasaklar uygulanmakta ve uymayanlara idari cezalar yazılmaktadır. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmelisiniz.
- Teknik olarak doğada yapılan bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin alınması gerekmektedir. Okuyucularımıza, kampçılara, doğa yürüyüşçülerine ve bütün outdoor sporlarına katılanlara tavsiyemiz, aktiviteye başlamadan önce hiç olmazsa kolluk güçlerini arayarak yapacakları doğa aktivitesi ve rotaları hakkında bilgi vermeleridir.
- Outdoor ve doğaya dair görüş, düşünce, öneri ve istekleriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilirsiniz.
Keyifli ve güvenli bir doğa/outdoor serüveni dileriz! 🚴♀️⛺🌳🌲🚵♂️🏞️🌿🌄
📌 Instagram: @turkey_outdoor_org
📌 Facebook: TurkeyOutdoor

İLGİLİ YAZILAR
Tüm Kategoriler
- Adventure
- Alıntı Yazılar
- Bisiklet
- City Tours
- Dağcılık Tırmanma
- Doğa Sevgisi
- Doğa Yürüyüşleri
- Doğada Sağlık
- Ekoloji
- Ekstrem Sporlar
- Festival- Etkinlik – Yarışma
- Geçmiş Etkinlikler
- Genel
- Gezi Rehberi
- Giyim, Ekipman, Applikasyon
- Gündem
- Gündeme Dair
- Kampçılık
- Life Style
- Misafir Yazar
- Motor Sporları
- Motosiklet Sporları
- Nerede Hangi Etkinlik Var?
- Nerede Ne Yapılır?
- Otomobil Sporları
- Outdoor
- Outdoor Aktivistleri
- Outdoor Aktiviteleri
- Outdoor Haber
- Outdoor Sektörü
- Outdoor Ürün Firmaları
- Outdoor Yazıları
- Sizden Gelenler
- Yurtdışı Gezileri
Outdoor Haber
14 - 15 Haziran Hafta Sonu Yapılacak Doğa Sporları ve Outdoor Etkinlikleri Bülteni
Türkiye'de Yapılacak Doğa Sporları, Outdoor Etkinlikleri & Kültür Turları (10- 22 Haziran)
Cesaretin ve Kayıpların Zirvesi Dağcı: Tomaz Humar
Giresun Doğa Sporları Şenliği 2024 Başarıyla Tamamlandı
KAMPÇILIK






Türkiye'yi Keşfet
Sorularınız ve sponsorluk için
info@turkeyoutdoor.org