Türkiye’nin doğaya açılan kapısı Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası, doğa sporlarına ilgi duyan herkes için Türkiye’nin en güncel ve kapsamlı bilgi kaynağıdır. 🏕️⛰️

🌿 Dağcılık kulüplerinden kampçılara, doğa yürüyüşçülerinden ekstrem spor meraklılarına kadar geniş bir kitleye hitap eden platformumuz, outdoor dünyasına dair etkinlikleri, rehberleri ve duyuruları tek çatı altında topluyor. Türkiye’nin dört bir yanındaki doğa severlerle kurduğumuz güçlü iletişim ağı sayesinde, outdoor camiasının nabzını tutuyoruz.

🗺️📍 Sadece etkinliklerle sınırlı kalmıyoruz! Türkiye’nin dört bir yanını keşfetmek isteyen doğa tutkunları için illerin detaylı gezi rehberlerini de yayınlıyoruz.

🔥🚵‍♂️🌍 Kamp alanları, yürüyüş rotaları, doğa sporlarına uygun bölgeler ve gizli kalmış cennet köşeleri hakkında en güncel bilgileri bulabileceğiniz platformumuz, keşfetmeyi seven herkes için vazgeçilmez bir rehber! Siz de doğayla iç içe bir yaşamı benimseyenlerdenseniz, sayfamızı takip edin ve maceraya bizimle atılın!

🌿 TurkeyOutdoor, doğa sporları aracılığıyla çevre bilincini artırmayı amaçlar. Doğada spor yaparken çevreyi koruma, biyolojik çeşitliliğe saygı gösterme ve sürdürülebilirlik ilkelerini benimser.

---

Erzurum’da Gezilebilecek Tarihi Kümbetler

Üç Kümbetler: Erzurum’un Tarihî ve Mimari Zenginlikleri

1. Emir Saltuk Kümbeti

Erzurum’un Yakutiye İlçesi’nde, Çifte Minareli Medrese’nin arkasında yer alan Emir Saltuk Kümbeti, bölgedeki tarihî ve mimari öneme sahip yapılar arasında öne çıkmaktadır.

• Tarihçe: Emir Saltuk Kümbeti üzerinde bir yapım kitabesi bulunmamakla birlikte, Saltuklu Atabeylerinden İzzeddin Saltuk’a ait olduğu düşünülmektedir. XIV. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen bu kümbet, Anadolu’nun en erken tarihli kümbetlerinden biridir.
• Mimari Özellikler: Kümbet, sekizgen gövdeli, iki katlı bir yapıdır. İçten kubbe, dıştan şişkin bir kubbe şeklinde örtülmüştür. Dikdörtgen planlı cenazelik bölümü üzerine yükselen sekizgen gövdenin üzeri silindirik olarak tamamlanmıştır. Giriş, kuzey yönlüdür ve sade bir silme ile çevrili, köşelerdeki zar başlıklı sütuncelerle süslenmiştir.
• Bezemeler: Kümbetin dış yüzeyinde, grifon ve ejder figürleri, kartal, tavşan ve boğa figürleri gibi motifler bulunmaktadır. Bunlar, Orta Asya Türk inancı ve mitolojik unsurları temsil eder. Ayrıca, geometrik desenler, kabartma rozetler ve kuşaklarla zenginleştirilmiş olan kümbet, mimari açıdan estetik bir görünüme sahiptir.
• İç Mekan: İç mekan sekizgen planlıdır ve doğu, batı, kuzey ve güney olmak üzere dört yönde ikiz mazgal pencereler ile aydınlatılmıştır. Kümbet, içeride mihrap nişine yer vermemesi bakımından dikkat çekicidir.
• Cenazelik Bölümü: Cenazelik bölümü, dikdörtgen planlıdır ve tamamen toprak altındadır. Bu özel kümbetin cenazelik girişi, diğerlerinden farklı olarak içeriden sağlanmaktadır.

2. Üç Kümbetler Anonim Kümbet (1)

• Tarihçe: Kesin tarihi belirlenemeyen bu kümbet, XIV. yüzyıla ait üslup özelliklerini taşımaktadır. Kime ait olduğu bilinmemekle birlikte, Emir Saltuk’a ait olabileceği düşünülmektedir.
• Mimari Özellikler: Kare cenazelik bölümü üzerine yükselen onikigen gövdeye sahiptir. Gövde, onikigene uygun olarak sağır sivri kemerlerle çevrelenmiş ve ikiz sütuncelere oturmuştur. Kuzeye ve güneye açılan pencereler mukarnas kavsaralıdır.
• Giriş ve Bezeme: Giriş, beş sıra mukarnaslı kavsara ile örtülüdür. Kümbetin üzerinde çam kozalağı motifi, kaytan silme ve kazayağı motifi gibi detaylar içeren estetik bezemeler bulunmaktadır.

3. Üç Kümbetler Anonim Kümbet (2)

• Tarihçe: Tarihi kesin olarak belirlenemeyen bu kümbet, XIV. yüzyılın başlarına ait üslup özellikleri taşımaktadır.
• Mimari Özellikler: Silindirik gövdeli, tek katlı bir kümbettir. Girişi basık ve sivri kemerli olarak düzenlenmiştir. İçten çapraz tonoz, dıştan eğimli kare piramit şeklindeki taş bir külahla örtülmüştür.
• Bezeme ve Mihrap: Kümbetin dış yüzeyinde hiçbir bezeme bulunmazken, iç kısmında mihrap nişi istiridye kavsaralıdır.

4. Üç Kümbetler Anonim Kümbet (3)

• Tarihçe: Kesin tarihi bilinmeyen bu kümbet, XIII. yüzyılın üslup özelliklerini taşımaktadır.
• Mimari Özellikler: Kare gövdeli ve iki katlı bir kümbettir. Üzeri çapraz tonoz ile örtülmüştür. Cenazelik bölümü, kuzeyden küçük bir kapı ile girilen kare planlı bir yapıdır.
• Mihrap ve Bezeme: Güney duvarında istiridye kavsaralı mihrap nişi bulunmaktadır. Kümbetin dış yüzeyinde herhangi bir bezeme unsuru bulunmamaktadır.

Üç Kümbetler, mimari zenginlikleri ve tarihî önemleri ile Erzurum’un kültürel mirasına önemli bir katkı sağlamaktadır. Bu yapılar, ziyaretçilere geçmişin izlerini ve o dönemin mimari yeteneklerini keşfetme fırsatı sunmaktadır.

Ferruh Hatun Kümbeti: Zamanın Kucağında Huzurlu Bir Durak

Erzurum’un tarih kokan topraklarında, Pasinler İlçesi’ne bağlı Ardıçlı köyü mezarlığında gizlenmiş bir hazinat: Ferruh Hatun Kümbeti. Bu eşsiz yapı, Ali Gazi tarafından 1324 yılında inşa edilmiş ve Pasinler’in ışıltılı tarihinde iz bırakmıştır. Ne var ki, Ferruh Hatun ve Ali Gazi’nin hayatları hakkında detaylı bilgiler kaynaklarda yer almamaktadır, ancak türbenin giriş kapısında yer alan kitabe bu özel yapının Ali Gazi tarafından yapıldığını belirtir.

Cimcime Hatun Kümbeti: Tarihin İzinde Bir Miras

Erzurum’un şehir merkezinde, Cumhuriyet Caddesi üzerinde yer alan Cimcime Hatun Kümbeti, kesin tarihi ve sahibi hakkında bilinmezliklerle dolu bir tarihî yapıdır. Genel olarak XIII. yüzyıl sonu ve XIV. yüzyıl başlarına tarihlenir. Silindirik gövdeli, tek katlı ve içten kubbe, dıştan konik külah ile örtülüdür.

Mimari Detaylar ve Asimetrik Pencere Düzeni: Cimcime Hatun Kümbeti, içten ve dıştan silindirik plana sahiptir. Üç pencere ile aydınlatılmış iç mekân, günümüzde çevresindeki yapılarla kapatılmıştır. Silindirik gövde, kaide üzerinde yükselir ve on iki yuvarlak kemerle teşkilatlanmıştır. Kalın ve basık kemerler, külahın altında sonlanır. Asimetrik pencere düzeni, kümbetin özgünlüğünü vurgular.

Sadeliğin ve Güzellik: İç mekânda yer alan güney pencere, aynı zamanda mihrap görevini üstlenmiştir. Pencerelerin tasarımında dikkat çeken unsurlar, meander motifli kuşak ve dikdörtgen çerçeve içerisine alınmış yarım daire kesitli girintidir. Cimcime Hatun Kümbeti, içte ve dışta kesme taş malzeme ile inşa edilmiş, duvar içerisinde ise moloz dolgu kullanılmıştır.

Gizem ve Tevazu: Cimcime Hatun Kümbeti, tarihî zenginliği, mimari incelikleri ve gizemiyle Erzurum’un kültürel mirasına önemli bir katkı sunmaktadır. Bu eser, ziyaretçilerine tarihî bir yolculuk ve mimari bir şölen vadediyor.

Gümüşlü Kümbet: Tarih ve Sanatın Buluşma Noktası

Erzurum’un tarih kokan Kars Kapısı semtinde, göz alıcı bir estetikle karşılaşacağınız Gümüşlü Kümbet, Asri Mezarlık karşısında gizemli bir şekilde yükseliyor. Kitabesi olmamasına rağmen, diğer benzer yapılarla paylaştığı özellikler sayesinde XIV. Yüzyıla dayandığı düşünülen bu kümbet, mimari zarafetiyle dikkat çekiyor.

Dıştan onikigen, içten silindirik plana sahip olan Gümüşlü Kümbet, iki katlı bir yapıdır. Üstü, içten kubbe ve dıştan konik külahla örtülmüş, mimarisindeki bu detaylar estetik bir bütünlük sağlamaktadır. Cenazelik katının köşelerindeki pahlanmış yapı, kümbetin sağlamlığını ve estetik cazibesini arttırır.

Doğu cephesinde yer alan giriş kapısı, moloz taşlarla kapatılmış ve özenle tasarlanmış bir detay sunar. Kuzey ve güney cephelerindeki mazgal pencere açıklıkları, iç mekanı aydınlatırken aynı zamanda kümbetin karakteristik özelliklerindendir. Onikigen gövde üzerindeki basık sivri kemerler, geometrik bezemeli bir bordürle süslenmiş ve gövdeyi zenginleştirmiştir.

Girişi kuzey cephesinde bulunan Gümüşlü Kümbet’in sivri kemerli mukarnas kavsaralı girişi, mimari ustalığın bir göstergesidir. İçeride daire planlı bir düzen hakimdir. Güney yüzünde bulunan mukarnas kavsaralı mihrap nişi, iç mekana mistik bir hava katmaktadır.

Kesme taş malzeme kullanılarak inşa edilen Gümüşlü Kümbet, tek renk taşın hakim olduğu bir yapıdır. Gövdenin üst kısmındaki kırmızı renkli taş geometrik kuşak, kümbetin zarafetine renk katmaktadır. Gümüşlü Kümbet, tarih ve sanatın muazzam bir buluşma noktası olarak ziyaretçilerini bekliyor.

Karanlık Kümbet: Tarihi Bir Anıt Mezar

Dervişağa Mahallesinde, Gülahmet Caddesi üzerinde yer alan Karanlık Kümbet, 708 (1308) yılında Sadreddin Türkbeg tarafından yaptırılmıştır. Bu tarihi kümbet, zamanla harap olmuş, ancak 1954 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen tamiratlar sayesinde günümüze ulaşmıştır. “Karanlık” adını nereden aldığı ise belirsizdir.

Kümbet, iki katlı bir anıt mezardan oluşur. Alt kısmı mezarlık, üst kısmı ise türbedarların görev alacağı ve ziyaretçilerin namaz kılacağı bir mescit olarak kullanılmıştır. Ancak günümüzde mescidin merdivenleri zamanla yıkılmıştır. Kevek Taş denilen yöresel taşlarla inşa edilen kümbetin üstü kesme taşlarla kaplanmıştır. Beyzi kemerli kabartma kitabeler ve kırmızı taştan yapılmış bir bilezik, kümbetin saçak altını süsler. On iki gen yapısına sahiptir.

Kümbetin kapısının üstünde yer alan kufî hat ile yazılmış “ALLAH” ve “MUHAMMED” yazıları zamanla zarar görmüştür. İçeride iki kabir bulunsa da ne yazık ki herhangi bir sanduka veya kitabe bulunmamaktadır. Güneye açılan pencerenin üzerinde ise sülüs yazılı bir kitabe mevcuttur. Bu kitabe, büyük Emir Tuğbeğ Vecih-id-din’in oğlu Sadr-Ed-Din Türkbeğ tarafından kümbetin yapılmasını emrettiğini belirtir.

İlhanlı Dönemi’ne ait olan Karanlık Kümbet, 1264 yılında Horasan Valisi Hoca Vecihiddin’in oğlu Sadrettin Türkbeğ tarafından babası için yaptırılmıştır. Bu tarihi mekan, dönemin mimari ve sanat anlayışını yansıtarak ziyaretçilere tarihi bir atmosfer sunmaktadır.

Habib Baba (Timurtaş) Kümbeti: Tarih ve İnançların Buluşma Noktası

Erzurum’un tarihi atmosferinde, Ali Paşa Mahallesi’nde, 65 pafta, 312 ada, 1 parselde konumlanmış olan Habib Baba (Timurtaş) Kümbeti, zengin tarihine ve mimari özelliklerine ev sahipliği yapmaktadır. Asıl adı Timurtaş Baba Türbesi olan bu yapı, Erzurum Müşiri Kamili Paşa tarafından 1844 yılında yeniden inşa edilmiştir.

Türbenin dikdörtgen planlı ve açık üst yapılı olduğu göze çarpmaktadır. Kuzey duvarındaki basık kemerli kapı, ziyaretçileri türbenin içine davet eder. Kapının üzerindeki tunç levha üzerine yazılmış kitabe, türbenin tarihini ve kim tarafından yapıldığını ortaya koymaktadır.

Türbenin içerisi iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm günümüzde mescit olarak kullanılmakta olup, ikinci bölüm ise asıl türbe kısmını oluşturmaktadır. Mescidin tavanı çapraz tonozlu ve içi alçı ile sıvanmıştır. Türbenin güneydoğusundaki kapıdan girilen ana mekan, yedi mezarı içerisinde barındırmaktadır. Bu mezarlar arasında Timurtaş Baba’ya ait olanı özel bir şekilde vurgulanmıştır.

Mescidin güney duvarında bulunan mihrap nişi, sadeliği ve çevresindeki silmelerle dikkat çeker. Türbenin iç yapısı kesme taş malzeme kullanılarak inşa edilmiş olup, üst kısmında yer alan korniş mekana zarafet katmaktadır. Doğu duvarında ise sağır, sivri kemerli genişçe bir niş ve üzerindeki kitabe estetik bir görünüm sunar.

Habib Baba (Timurtaş) Kümbeti, Erzurum’un zengin kültür mirasını yansıtan bir anıttır. Ziyaretçilerini tarih, sanat ve maneviyatla buluşturan bu kutsal mekan, şehirdeki önemli turistik noktalardan biridir.

Kümbet Köyü Ahmet Baba Kümbeti: Tarihi Bir Anıt

Erzurum’un Aziziye ilçesine bağlı Kümbet Köyü’nün merkezinde yer alan Ahmet Baba Kümbeti, bölgedeki tarihi anıtlardan biridir. Kümbet Köyü’ne Erzurum Çat karayolunun 20. kilometresinden ulaşılan bir tali yol ile gidilebilir. Yapı, caminin batısında, moloz taş duvarlarla çevrili dörtgen bir avlu içinde konumlanmıştır.

Ahmet Baba Kümbeti, içten 3.85 metre çapında dairevi bir plana sahiptir. Kapısı kuzeydoğuda yer almakta olup üç basamaklı bir merdivenle çıkılmaktadır. Yapının içi tamamen kireçle sıvanmıştır ve orijinal kalabilmiş taş mihrap nişi içermektedir. Giriş kısmı, sivri kemerli bir kavsara içerisinde bulunmaktadır, portal ise üç kademeli bir silme ile çevrelenmiştir. Bu silmenin içinde köşelerde iki rozet yer almaktadır.

Yapının üst yapısı, son yıllardaki onarımlarla tamamen değişmiştir. Şu anki haliyle yarım küre şeklinde bir kubbe ve dıştan konik bir külahla örtülmüştür. Üst örtüde basit profilli bir silme bulunmaktadır. Yapının içten kubbe, dıştan ise konik bir külahla örtülü olduğu gözlemlenmektedir. Bölgedeki diğer benzer kümbetlerle karşılaştırıldığında, Oltu Misri Zinnun, Horasan Kızlar Kümbeti ile Karayazı Söylemez Ana ve Söylemez Baba kümbetleriyle benzerlik gösterdiği belirtilmektedir.

Ahmet Baba Kümbeti, içerisinde Ahmet Baba adlı bir yatır barındırmaktadır. Yapının benzerlerinden hareketle 14. yüzyıla tarihlendirilen bu kümbet, bölgenin tarihi ve kültürel mirasına önemli bir katkı sunmaktadır.

Pasinler Ezirmik Köyü Kümbet Kalıntısı: Tarihî ve Mimari Bir Miras

Erzurum’un Pasinler ilçesine bağlı Ova (Ezirmik) köyünde bulunan kümbet kalıntısı, bölgenin tarihî ve mimari zenginliğini yansıtan önemli bir yapıdır. Yapının yaklaşık 10 m çapında olduğu belirtilmektedir. Ancak zaman içinde yıkılarak tahrip olmuş durumdadır. “Han Yeri” olarak adlandırılan metruk ve geniş mezarlık içinde yer alan bu kümbet kalıntısı, plan ve tipoloji açısından Üç Kümbetler, Karanlık Kümbet ve Gümüşlü Kümbet gibi benzer yapılarla aynı özelliklere sahiptir. Mezar taşları üzerindeki kitabeye dayanılarak, bu kalıntının Saltuklu beylerinden Basat’ın oğlu Alaeddin Ali’ye ait olduğu anlaşılmaktadır.

Rabia Hatun Kümbeti: İlk Türk Kadın Şairin Eseri ve Türbesi

Rabia Hatun, XIII. yüzyılda yaşamış ve Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan ilk Türk kadın şairlerinden biridir. Hayatı ve eserleri hakkında kesin bilgiler günümüze ulaşmamış olsa da, Rabia Hatun’un mezarı Erzurum’un Sultan Melik Mahallesi’nde kendi adını taşıyan bir sokağın içerisindedir. Türbe, halk arasında Rabia Ana, Rabia Hatun, Şair Rabia, Sultan Rabia Hatun, Sultan Türbesi gibi isimlerle anılmaktadır.

Türbenin, Selçuklu tarzında mimari bir yapı olduğu ve zamanının Selçuklu sultanlarına has bir mahallede bulunduğu belirtilmektedir. Ayrıca, köşe taşlarının mimarisi, Çifte Minareli Medrese’nin iç kısmının inşaat tarzını andırmaktadır, bu da türbenin XIII. yüzyılda yapıldığına işaret etmektedir. Rabia Hatun Kümbeti’nin dışarıdan onikigen, içeriden ise silindirik planlı olduğu ve üst örtüsünün zamanla yıkılarak sonradan onarıldığı ifade edilmektedir.

Rabia Hatun’un kimliği hakkında bazı araştırmacılar, Selçuklu Sultanlarından Rüknettin Şah’ın karısı veya kızı olabileceği düşüncesini ortaya atmışlardır. Rüknettin Şah’ın I. Alaattin Keykubat’ın yeğeni olduğu belirtilmiştir. Rabia Hatun’un Erzurum ve çevresinde halk arasında bazı mısralarının zevk ve ahenkle söylendiği ve Hasan-ı Basri Hazretleri ile olan tasavvufi istişarelerinin hâlâ anlatıldığı ifade edilmektedir.

---

Erzurum hakkında bütün yazılarımız için Erzurum Outdoor, Turizm ve Gezi Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Erzurum ‘da kamp yapılacak yerleri toplu olarak görmek ve bulunduğunuz konuma olan uzaklığını öğrenmek için Erzurum Kamp ve Karavan Alanları yazımızı tıklayabilirsiniz.

Erzurum‘da Gezilecek Yerleri toplu olarak haritada görmek ve bulunduğunuz konuma olan uzaklığını öğrenmek için Erzurum Gezi Rehberi haritamıza bakabilirsiniz.

Kamp ve Karavan ile ilgili geniş bilgi almak ve kampçılıkla ilgili bütün yazılarımızı görmek için TurkeyOutdoor Kampçılık Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

---

Doğa Sporları ve Outdoor Aktivitelerinde Güvenlik Önlemleri

• Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsî deneyimin yerini alamaz.
• Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
• Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin.
• Doğal ve tarihi güzellikleri keşfederken tatilinizin keyifli ve güvenli geçmesi için bazı önemli noktalara dikkat etmelisiniz. Seyahatiniz öncesinde gideceğiniz bölge hakkında detaylı araştırma yaparak hava durumunu kontrol edin ve yanınıza uygun kıyafetler alın. Doğal, tarihi ve turistik mekanlara kesinlikle zarar vermeyin. Gittiğiniz yerlerde çöplerinizi bırakmayın, çöplerinizi getirdiğiniz gibi poşetler içerisinde geldiğiniz yere geri götürün veya bir çöp konteynırına atın.
• Doğa gezileri, kamp veya açık hava etkinlikleri planlıyorsanız, gerekli ekipmanlarınızı eksiksiz şekilde hazırlayın.
• Türkiye’de ormanlara ve bazı korunan alanlara girişlerde sık sık yasaklar uygulanmakta ve uymayanlara idari cezalar yazılmaktadır. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmelisiniz.
• Teknik olarak doğada yapılan bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin alınması gerekmektedir. Okuyucularımıza, kampçılara, doğa yürüyüşçülerine ve bütün outdoor sporlarına katılanlara tavsiyemiz, aktiviteye başlamadan önce hiç olmazsa kolluk güçlerini arayarak yapacakları doğa aktivitesi ve rotaları hakkında bilgi vermeleridir.
• Outdoor ve doğaya dair görüş, düşünce, öneri ve istekleriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilirsiniz.

Keyifli ve güvenli bir doğa/outdoor serüveni dileriz! 🚴‍♀️⛺🌳🌲🚵‍♂️🏞️🌿🌄