Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık. Bu yazı dizimizde Gaziantep’i tanıtıyoruz.

 

Gaziantep’te Gezilebilecek Tarihi Hanlar

Türkiye, tarih boyunca çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir coğrafyadır. Gaziantep, bu zengin tarihsel mirasıyla öne çıkan bir şehir olarak, tarih turizminin önemli merkezlerinden biridir. Antik dönemden günümüze kadar uzanan bu kutsal topraklar, farklı dini inançların izlerini taşımanın yanı sıra, Museviliğin Filistin’den uzaklaştırılmasından sonra Anadolu’ya yayılması, Hıristiyanlığın doğuşu ve İslam’ın bu topraklara gelişiyle birlikte önemli dini merkezlerin oluşmasına vesile olmuştur.

Gaziantep, tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan bir şehir olması sebebiyle geçmişten günümüze birçok hana ev sahipliği yapmıştır. Bu hanlar, ticaretin merkezi olmanın yanı sıra kervansaray işlevi de görmüştür. Günümüzde birçok tarihi han restore edilerek turistik açıdan değerlendirilmektedir. Gaziantep’te gezilebilecek tarihi hanlardan bazıları şunlardır:

Anadolu Hanı: Tarih Kokan Bir Mekân

Anadolu Hanı, tarihî dokusunu koruyan, iki avlulu ve iki katlı bir handır. Kesin yapılış tarihi belirsiz olmakla birlikte, 19. yüzyılın başlarına, tahmini olarak 1892 yılına dayandığı düşünülmektedir. Bu tarihi mekân, Muhsinzade Hacı Mehmet Bey’in 1892 yılında yaptırdığı rivayetiyle özdeşleşmiştir. 1985 yılında gerçekleştirilen bir onarım sürecinde, hanın üst katı kısmen yeniden inşa edilmiş ve yenilenmiştir.

Mimari Yapı ve Özellikler

• ‘U’ planlı tasarımıyla dikkat çeken Anadolu Hanı, geleneksel mimari özellikleri yansıtmaktadır. Yapının üst katındaki odaların önünde, ahşap bir revak bulunmaktadır.
• Zemin kat, depo ve ahır gibi işlevlere hizmet ederken, üst kat ise konaklama amacıyla kullanılmıştır. Her iki kat da özenle düzenlenmiş ve işlevselliği gözetilmiştir.

Onarımlar ve Değişiklikler

• 1985 yılında yapılan onarımlar, Anadolu Hanı’nın büyük ölçüde orijinal özelliklerini kaybetmesine neden olmuştur. Ancak bu süreç, hanın ayakta kalmasını ve günümüzdeki işlevini sürdürmesini sağlamıştır.

Günümüzdeki Kullanımı: Halıcılar Çarşısı

• Anadolu Hanı, günümüzde “Halıcılar Çarşısı” olarak kullanılmaktadır. Bu tarihi mekân, zengin tarihine rağmen, halıcılar ve ziyaretçiler için alışveriş ve buluşma noktası haline gelmiştir.

Anadolu Hanı, muazzam mimarisi ve geçmişinden gelen tarih kokan öyküsüyle, ziyaretçilere Anadolu’nun eski ticaret atmosferini yaşama fırsatı sunmaktadır.

Elbeyli Hanı (Büdeyri Hanı): Tarihi ve Mimari Özellikler

Elbeyli Hanı, Gaziantep’in zengin tarihine ve mimari mirasına katkıda bulunan bir yapıdır. İşte Elbeyli Hanı’nın tarihi ve mimari özellikleri:

• İsim ve Diğer Adlar:
  • Elbeyli Hanı, aynı zamanda “Büdeyri Hanı” olarak da bilinir.
• Yapım Tarihi:
  • Yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 1900’lerin başlarına dayandığı düşünülmektedir.
  • Osmanlı han mimari tipolojisi içinde, iki katlı ve tek avlulu hanlar grubuna aittir.
• Plan ve Mimari Yapı:
  • Klasik Osmanlı hanlarından farklı olarak, mekanlar avluyu sadece güney ve kuzeyden çevrelemektedir.
  • Güney tarafta yer alan mekanlar tek katlıdır, kuzey taraftakiler ise iki katlı olarak inşa edilmiştir.
  • Kuzey kanadının alt katındaki mekanlar avlu ile doğrudan irtibatlı değildir ve caddeye açılan dükkânlardan oluşur.
  • Üst kat, bir revakın arkasına yerleştirilen yolcu odaları şeklinde tasarlanmıştır.
• Diğer Özellikler:
  • Güney kanatta avluya açılan 15 mekan bulunmaktadır.
  • Hanın ahır kısmı, doğu-batı istikametinde yedişer ayak üzerine oturtulan çapraz tonozlu otuz iki hacimden oluşmaktadır.
  • Belediye hanının restorasyon programı dahilinde 2004 yılında restore edilmiştir.

Elbeyli Hanı, özgün mimari yapısı ve restorasyon çalışmalarıyla Gaziantep’in kültürel zenginliğini yansıtan önemli bir yapıdır.

Emir Ali Hanı: Tarihi ve Mimarisi

Emir Ali Hanı, Dulkadir Beyi Alaüddevle zamanında muhtemelen 15. yüzyılda (1479-1515) inşa edilmiş olan tarihi bir han olarak bilinmektedir. İşte Emir Ali Hanı’nın tarihi ve mimarisi hakkında bazı bilgiler:

• Yapım Tarihi:
  • Hanın kesin yapım tarihi kitabesi olmadığı için net olarak belirlenememektedir.
  • Dulkadir Beyi Alaüddevle döneminde yapıldığı tahmin edilmektedir.
• İsimlendirme:
  • Han, Şer-i Mahkeme sicillerine göre 18. yüzyıl ortalarından itibaren “Emir Ali Hanı” olarak adlandırılmıştır.
• Mimari Özellikler:
  • Han, dikdörtgen planlı bir iç avlu etrafında konumlanmıştır.
  • Gaziantep’in en büyük hanları arasında yer alır.
  • Avluda revak bulunmamaktadır.
  • Yapının genelinde yaklaşık 100 oda bulunmaktadır.
• Günümüzdeki Durumu:
  • Hanın avlusu günümüzde otopark olarak kullanılmaktadır.
  • Çoğu odası harabe halde olup, sağlam kalan odalar ise depo olarak kullanılmaktadır.

Emir Ali Hanı, Gaziantep’in tarihi dokusunu yansıtan ve zamanla farklı işlevlere hizmet eden bir yapı olarak günümüze ulaşmıştır. Hanın tarihi ve mimari özellikleri, şehrin kültürel mirasına önemli bir katkı sunmaktadır.

Eski Buğday Hanı: Tarihi ve İşlevi

Eski Buğday Hanı, Gaziantep’in Buğdayarası semtinde bulunan tarihi bir yapıdır. İşte hanın tarihi ve günümüzdeki işlevi:

• Tarihi:
  • Hanın tam yapılış tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, ilk olarak Mustafa Ağa tarafından 1640 yılında tekkeye gelir temin etmek amacıyla yapıldığı bilinmektedir.
  • Yangınlar sonucunda orijinal yapının tamamen yok olduğu ve günümüzdeki mimari üslubuna bakarak 19. yüzyılda yeniden inşa edildiği tahmin edilmektedir.
  • Rivayete göre, 1892 yılında Muhsin Zade Hacı Mehmet Bey tarafından yeniden yaptırıldığı söylenmektedir.
  • İlk inşa edildiğinde tek katlı olan yapı, daha sonraları ikinci katının eklenmesiyle günümüzdeki formunu almış olabilir.
• Mimari Özellikler:
  • İki avlulu, iki katlı bir han örneğidir ve tipik Osmanlı mimarisine uygun olarak inşa edilmiştir.
  • Beyaz kesme taştan yapılmıştır.
  • İlk inşa edildiğinde önü ve arkası açık, kapısız olarak tasarlanmıştır.
  • Kuzey cephesinde sokağa bakan dükkânlar bulunur.
• Restorasyon ve Günümüz İşlevi:
  • 1985 yılında onarılmış ve üst katı kısmen yeniden yapılmıştır.
  • 2007 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyonu gerçekleştirilmiştir.
  • Günümüzde han, yöresel gıda ürünlerinin satıldığı bir ticaret merkezi olarak kullanılmaktadır.

Eski Buğday Hanı, tarihi ve kültürel bir miras olarak korunmuş ve günümüzde yerel ürünlerin ticaretine hizmet eden bir işlev kazanmıştır.

Gümrük Hanı: Tarihi ve İşlevi

Gümrük Hanı, Gaziantep’in Şekeroğlu Mahallesi’nde bulunan tarihi bir yapıdır. İşte Gümrük Hanı’nın tarihi ve günümüzdeki işlevi:

• Tarihi:
  • Gümrük Hanı, geçmişte yolcu hanı olarak kullanılmıştır.
  • Yöre insanlarının tarihsel süreçte uğraştığı çeşitli el sanatlarına ev sahipliği yapmıştır.
  • Hanın geçmişi, Gümüşçülük, bakır işlemeciliği, kilimcilik, yemeni yapımı, sedefkârlık, aba dokumacılığı, kutnu ve alaca dokumacılığı, ahşap oyma ve ağaç işleri, mozaik yapımı, tespih yapımı ve Antep İşi El İşlemesi gibi mesleklerle ilişkilidir.
• Restorasyon ve Yaşayan Müze:
  • Şahinbey Belediyesi tarafından restore edilmiştir.
  • Restorasyon sonrasında “Yaşayan Müze Tarihi Gümrük Hanı” olarak hizmete açılmıştır.
  • Kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarını gelecek nesillere aktarmak, tanıtmak ve bu el sanatları ile uğraşanlara satış merkezi olacak şekilde kullanılmaktadır.

Gümrük Hanı, tarihi ve kültürel bir miras olarak korunmuş, restore edilmiş ve günümüzde yaşayan bir müze olarak şehirdeki el sanatlarını canlandırmak amacıyla kullanılmaktadır.

Güven Hanı: Tarihi ve Mimari Özellikler

Güven Hanı, Gaziantep’te bulunan tarihi bir yapı olup, Osmanlı Han Mimarisi’nin güzel örneklerinden biridir. İşte Güven Hanı’nın tarihi ve mimari özellikleri:

• Yapım Tarihi:
  • Orijinalde L planlı bir yapı olup, 19. yüzyılın ortalarında yapıldığı tahmin edilmektedir.
  • Yapının özgün hali, yolcu hanı olarak kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
• Mimari Yapı:
  • Osmanlı Han Mimarisi’nin karakteristik özelliklerini taşır. İki katlı ve tek avlulu hanlar grubuna aittir.
  • Orijinal tasarımında alt katta dükkânlar, depo ve ahır, üst katta ise konaklama mekânları bulunmaktadır.
• Restorasyon ve Eklemeler:
  • Yapı zaman içinde yapılan eklemelerle özgün yapısının bir kısmını kaybetmiştir.
  • Günümüzde dükkân ve depo olarak kullanılmaktadır.

Güven Hanı, Gaziantep’in tarihî dokusunu yansıtan ve zaman içindeki değişikliklere rağmen günümüze ulaşan önemli bir tarihi eserdir. Orijinal planının bir kısmını koruyarak günümüzde işlevsel olarak kullanılmaya devam etmektedir.

Hışva Hanı (Lala Mustafa Paşa Hanı): Tarihi ve Mimari Özellikler

Hışva Hanı, Gaziantep’in zengin tarihine ve kültürel mirasına önemli bir katkı sağlayan bir yapıdır. İşte Hışva Hanı’nın tarihi ve mimari özellikleri:

• İsim ve Diğer Adlar:
  • Hışva Hanı, aynı zamanda “Pamuk Kozası Hanı” olarak da bilinir.
  • Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde “Mustafa Paşa Hanı” olarak geçer.
• Konum ve Külliye:
  • Gaziantep Kalesi’nin eteklerinde, Handan Bey Çarşısı’nda konumlanmıştır.
  • Lala Mustafa Paşa Hanı, Handan Bey Çarşısı’nda bir külliye içinde yer alır. Bu külliyenin diğer unsurları arasında hamam ve susamhane bulunmaktadır.
• Tarihi ve Yapım Tarihi:
  • Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırıldığına dair Vakfiyeler ve Şer’i Mahkeme sicilleri bulunmaktadır.
  • Vakfiye tarihi Hicri 985 (Miladi 1577) olarak kaydedilmiştir.
  • Yapının inşası, 1563-1577 yılları arasında Lala Mustafa Paşa’nın Halep ve Şam Beylerbeyliği görevinde bulunduğu dönemde gerçekleşmiş olmalıdır.
• Mimari Özellikler:
  • Tek katlı hanlar grubuna giren bu yapı, Gaziantep’in en eski hanlarından biridir.
  • Mahkeme sicillerinde, Lala Mustafa Paşa’nın Gaziantep’teki yapılarının Şam’daki yapılarıyla ilişkilendirildiği belirtilmiştir.
  • Ticaret yapıları olarak değerlendirilen bu han, Gaziantep’in tarihindeki ticaret ve kültür merkezi rolünü yansıtmaktadır.
• Restorasyon:
  • Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilmiş ve günümüzde ziyaretçilere açılmıştır.

Hışva Hanı, tarihî ve kültürel önemi, mimari güzellikleri ve restorasyon çalışmalarıyla Gaziantep’in turistik cazibe merkezlerinden biridir.

Kumru Hanı: Tarihi ve Mimari Özellikler

Kumru Hanı, Gaziantep’te bulunan Osmanlı mimarisine ait önemli bir yapıdır. İşte Kumru Hanı’nın tarihi ve mimari özellikleri:

• Yapı Türü ve Yapım Tarihi:
  • Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu üç katlı hanlar grubuna aittir.
  • Çevre verilerine dayanarak, Kumru Hanı’nın 19. yüzyıl sonlarında, özellikle 1885 civarında inşa edildiği tahmin edilmektedir.
• Cümle Kapısı:
  • Yapının cümle kapısında, Belediye Hanı’nın batı ve kuzey taç kapıları ile benzerlik görülmektedir.
  • Bu detay, yapıların aynı dönemde veya aynı ustalar tarafından yapıldığına dair bir işaret olabilir.
• Yapı Planı:
  • Yol ve arsa durumuna göre planlanmıştır.
  • İki bölüm halinde inşa edilmiştir. Avlunun doğu yönündeki kısım iki katlı, batı tarafının tamamını ve güney kısmını da yarısını kaplayan bölüm ise üç katlıdır.
  • Avlunun kuzey tarafında arsanın yetersiz olması nedeniyle mekâna yer verilmemiştir.
• Giriş Kapısı ve Dükkanlar:
  • Güney cephesinde hanın girişini sağlayan cümle kapısı bulunmaktadır.
  • Güney cephesinde ayrıca tek katlı dükkânlar da yer almaktadır.

Kumru Hanı, mimari özellikleri ve tarihi dokusuyla Gaziantep’in zengin kültürel mirasına katkı sağlayan bir yapıdır.

Kürkçü Hanı: Tarihi ve Restorasyon

Kürkçü Hanı, Gaziantep’te yer alan iki katlı ve 120 yıllık tarihi bir handır. İşte Kürkçü Hanı’nın tarihi ve özellikleri:

• Yapım Tarihi:
  • Kitabesine göre, Kürkçü Hanı 1890 yılında inşa edilmiştir.
  • 2009 yılı sonu itibariyle restore edilmeye başlanmış ve sonradan yapılan tamiratlarla günümüze sağlam olarak gelmiştir.
• Restorasyon:
  • 2009 yılı sonunda başlayan restorasyon çalışmalarıyla hanın orijinal yapısının korunması ve günümüz standartlarına uygun hale getirilmesi sağlanmıştır.
• Mimari Özellikler:
  • Gaziantep hanları arasında öne çıkan bir giriş kapısına sahiptir.
  • Giriş kapısı, Memluklu ve Zengi üslubunu yansıtarak siyah ve beyaz taşlardan yapılmıştır.
  • Giriş kapısının görkemini artırmak için taş konsollar ve vazo formunu andıran taş detayları eklenmiştir.
  • Avlu geçidinin doğu-batı yönünde uzanan sivri beşik tonozunda, hafif kabartma olarak altı kollu yıldız motifine yer verilmiştir.
• İşlevi:
  • Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna girmektedir.
  • Zemin katta dükkânlar, depo ve ahırlar bulunmaktadır.
  • Üst katta ise konaklama için odalar yer almaktadır.
• Giriş Kapısı Detayı:
  • Giriş kapısının siyah ve beyaz taşlarla güneş ışıklarını andıracak biçimde yapılmış olması, Mimluklu ve Zengi üslubunu yansıtan özel bir detaydır.

Kürkçü Hanı, Gaziantep’in zengin tarihini yansıtan, mimari detayları ve giriş kapısıyla dikkat çeken önemli bir kültür mirasıdır.

Mecidiye (Nakıp) Hanı: Tarihi ve Özellikleri

Mecidiye (Nakıp) Hanı, kesin yapım tarihi bilinmemekle birlikte 1756 tarihli kayıtlarda Nakıp Hanı olarak adı geçmektedir. İşte Mecidiye (Nakıp) Hanı’nın tarihi ve özellikleri:

• Yapım Tarihi:
  • Kesin bir yapım tarihi belirlenememiştir, ancak 1756 tarihli kayıtlarda adı Nakıp Hanı olarak geçmektedir.
• Mimari Özellikler:
  • Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna girmektedir.
  • Yamuk planlı avlusu bulunmaktadır.
  • Zemin katta dört taraftan çeşitli boyut ve şekillerdeki mekanlar, üst katta ise revakla kuşatılmıştır.
• Avlu ve Yapı Planı:
  • Hanın avlusu yamuk planlıdır.
  • Zemin katta çeşitli boyut ve şekillerdeki mekanlar avluyu çevreler.
  • Üst katta ise revak avluyu kuşatır.
• Cepheler ve Dükkanlar:
  • Doğu ve batı cephelerinde avlu ile ilişkisi olmayan tek katlı dükkanlar bulunmaktadır.
  • Hanın ana girişini sağlayan cümle kapısı da bu cephelerde yer almaktadır.
• Adı ve Kayıtlar:
  • Hanın 1756 tarihli kayıtlarda Nakıp Hanı olarak adı geçmektedir.
  • Bu ad, hanın geçmişte belirli bir tüccar ya da esnaf grubu tarafından kullanılmasına ya da belirli bir malın ticaretine odaklanmasına işaret edebilir.

Mecidiye (Nakıp) Hanı, Osmanlı dönemi ticaret hayatının ve mimari geleneğinin izlerini taşıyan, tarihi ve kültürel bir yapı olarak önem arz etmektedir.

Millet Hanı: Tarihi ve Özellikleri

Millet Hanı, Osmanlı Sadrazamı Lala Mustafa Paşa tarafından 1571-1572 yıllarında yaptırılmıştır. Han, tipik bir Osmanlı kervan sarayı özelliği taşımakta olup zaman içinde çeşitli ilavelerle bugünkü şeklini almıştır. İşte Millet Hanı’nın tarihi ve özellikleri:

• Yapım Tarihi ve Sahibi:
  • Han, Osmanlı Sadrazamı Lala Mustafa Paşa tarafından 1571-1572 yıllarında inşa edilmiştir.
• Yapı Tipi ve İşlevi:
  • Tipik bir Osmanlı kervan sarayıdır.
  • Ortasında 18m x 24m ebatlı bir avlu bulunmaktadır.
  • Zemin katta ahır, tüccar odaları; 1. katta istirahat ve gece konaklama odaları bulunmaktadır.
• Tarihsel Değişim:
  • Başlangıçta “karanlık bedesten” olarak yapılan han, zaman içinde eklemelerle günümüzdeki formunu almıştır.
  • Hanın doğusunda ve karanlık bedesten ile ilişkili dükkânlar, belediye tarafından yıkılmıştır.
  • Antep Harbinde top mermilerinin neden olduğu tahribat, hanın bir kısmını harabe durumuna getirmiştir.
• Restorasyon ve Günümüzdeki Durumu:
  • 1996 yılında Mustafa Geylani tarafından satın alınan han, 2001 yılında onarılarak günümüzdeki halini almıştır.
  • Restorasyon çalışmaları sonrasında han, el sanatlarını icra eden ustaların iş yerlerine ev sahipliği yapmaktadır.
• İşlevsel Değişim:
  • Hanın geçmişte kervansaray olarak kullanılmasının yanı sıra, 19. yüzyıl ortalarından itibaren Antep’e özgü kutnu kumaşı imalatı ve satış yeri olarak hizmet vermiştir.
  • Antep Harbinde mermi ve silah imalathanesi olarak kullanılmıştır.
  • Güney bölümünde zeytinyağı imalatı hanesi de faaliyet göstermiştir.
• El Sanatları ve Kültürel Miras:
  • Günümüzde han, Antep’e ait unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarını icra eden ustaların atölyelerine ev sahipliği yapmaktadır.
  • Hanın iş yerlerinde dericilik zanaatı da icra edilmektedir.
• Dervişane Figürü:
  • Hanın avlusunda bulunan havuza Ayd-ı Baba’nın yaşantısına ve fikirlerine hürmeten dervişane bir figür nakşedilmiştir.

Pür Sefa Hanı: Tarihi ve Özellikleri

Gaziantep Mevlevihanesi’nin karşısında konumlanan Pür Sefa Hanı, tarihî bir yapı olup çeşitli amaçlarla kullanılmış ve zaman içinde restore edilerek günümüze ulaşmıştır. İşte hanın tarihi ve özellikleri:

• Yapım Tarihi ve Restorasyon:
  • Kapısındaki kitabede yazan yapım tarihi 1887’dir. Ancak han, bu tarihten önce iki kez yanmıştır.
  • İlk inşa tarihinin tahmini olarak 400 yıl öncesine dayandığı düşünülmektedir.
  • 2008 yılında gerçekleştirilen bir restore çalışmasıyla, hanın tarihî dokusu korunarak Gaziantep’e kazandırılmıştır.
• Kullanım Amaçları:
  • Tarih boyunca han, çeşitli amaçlar için kullanılmıştır. Konaklama ve sabun imalâthânesi gibi işlevlere sahiptir.
• Günümüzdeki Durumu:
  • Han, günümüzde turistik bir mekân olarak hizmet vermektedir.
  • İçerisinde turistik eşya satan dükkânlar, lokanta, kafeterya ve tatlıcı dükkânları bulunmaktadır.
  • Turistler ve ziyaretçiler tarafından ilgi gören bir noktadır.

Pür Sefa Hanı, tarihî zenginliği ve restore edilmiş haliyle Gaziantep’in kültürel mirasına önemli bir katkı sunmaktadır.

Sabuncu Hanı: Gaziantep Savunması Sırasında Kullanılmış Tarihi Bir Yapı

Kara Hacı Sokağı’nda bulunan Sabuncu Hanı, Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde yer almasına rağmen yapının yapılış tarihi ve kim tarafından yaptırıldığı hakkında net bilgiler bulunmamaktadır. Ancak çeşitli kaynaklara göre, bu hanın Gaziantep Savunması sırasında kullanılan bir yapı olduğu ifade edilmektedir.

Özellikleri:

• Yapı, büyük bölümü yıkılmış olmasına rağmen, günümüzde kısmi kalıntılarıyla ayakta durmaktadır.
• 3 katlı tek avlulu bir han olarak tasarlanmıştır.
• Eyvanlı bölümlerinin kalıntıları ve merdivenle çıkılan ikinci katın bir bölümü günümüze ulaşmıştır.

Sabuncu Hanı, Gaziantep’in tarihî mirasına ait önemli bir yapıdır ve özellikle Gaziantep Savunması dönemine ait bir iz taşımaktadır. Günümüzde kısmi kalıntılarıyla ziyaretçilere geçmişe dair bir pencere açma potansiyeline sahiptir.

Şeker Hanı: Arasta Çarşısı’nda Zamanla Eski Görkemini Yitirmiş Bir Han

Şeker Hanı, Arasta Çarşısı’nda yer alan bir han olup, kesin yapılış tarihi hakkında net bilgiler bulunmamaktadır. Ancak Şer’i Mahkeme sicillerine dayanarak, 16. yüzyılda bu hanın mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Oldukça düzgün kesme taştan yapılmış olan bu han, iki katlı hanlar grubuna aittir.

Özellikleri:

• Gösterişli bir giriş portalına sahiptir.
• Hanın odaları ortadaki bir avlunun etrafında sıralanmıştır.
• Avlu çevresindeki odaların önünde revaklar ve üst katın revaklarını taşıyan direkler bulunmaktadır.

Şeker Hanı, Arasta Çarşısı’nda geçmişin izlerini taşıyan bir yapıdır. Ancak zaman içinde eski görkemini yitirmiş olabilir. Han, tarihî ve kültürel açıdan önemli bir yapının parçasıdır ve ziyaretçilere geçmişin atmosferini yaşama fırsatı sunar.

Şire Hanı: Halep Valisi Cemil Bey’in Emriyle İnşa Edilen Bir Osmanlı Hanı

Şire Hanı, Halep valisi Cemil Bey’in emriyle 1885/1886 yıllarında kaymakam Rüstem Bey ve Belediye Reisi Mustafa Ağa tarafından belediyenin imkânlarıyla yapılmıştır. Mimarlık çalışmalarını Kirkor, nakkaşlığını ise Ali Efendi’nin oğlu Abbas üstlenmiştir. Bu han, Osmanlı dönemi mimarisinin birçok özelliğini yansıtan dikdörtgen planlı bir yapıdır ve tek avlulu, iki katlı Osmanlı hanları grubuna aittir.

Özellikleri:

• Yapı, “yolcu ve iş hanı” olarak tasarlanmıştır.
• Zemin kattaki mekânlar dükkân, depo ve ahır olarak kullanılmıştır.
• Üst kattaki odalar ise yolcuların ikamet etmesi için yapılmıştır.
• Avlu, dört taraftan mekânlarla çevrelenmiş ve güney kısımda doğu-batı yönünde uzanan iki şadırvanlı ahır bölümüne sahiptir.
• Hanın su ihtiyacını karşılamak için avlu zemininden iki basamak aşağıya inilerek ulaşılan bir şadırvan bulunmaktadır.
• Hanın üst katı, doğu, batı ve kuzey taraflarında kuşatan revaklarla çevrelenmiştir.

Şire Hanı, Osmanlı döneminin mimari mirasına önemli bir katkı sağlamış, tarihi ve kültürel değer taşıyan bir yapıdır.

Tuz Hanı: Antep’in Tarihine Tanıklık Eden Bir Yapı

Tuz Hanı, tarihî zenginliği ve mimari özellikleriyle dikkat çeken bir yapıdır. Ne zaman inşa edildiği kesin olarak bilinmemekle birlikte, Antep Şer’i Mahkeme Sicilleri ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde adının geçmesi, hanın 16. yüzyılın sonlarında inşa edilmiş olabileceğini göstermektedir.

Özellikleri:

• Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna aittir.
• Zemin kattaki mekânlar depo, ahır ve dükkân olarak kullanılmıştır.
• Üst katta bulunan odalar, yolcuların konaklaması için tasarlanmıştır.
• Caddeye bakan cephesinde, doğrudan caddeye açılan dükkânlar bulunmaktadır.
• İkinci katı, avluyu dört taraftan kuşatan revaklar ve bunların arkasındaki odalardan oluşmaktadır.
• Hanın kuzeybatı köşesinde geniş bir alanı kaplayan ve “yüksek kahve” olarak bilinen meşhur bir kahvehane bulunmaktadır.
• Hanın sade mimarisi, sarımtırak renkte küfeki kesme taş kullanımı ve kuzey cümle kapısındaki siyah-beyaz taş süslemeleriyle dikkat çeker.

Tuz Hanı, Antep’in tarihine tanıklık eden ve şehrin kültürel dokusuna katkıda bulunan önemli bir yapıdır.

Tütün Hanı: Tarihi ve Ticaretin İzinde Bir Han

Tütün Hanı, her ne kadar inşa veya onarım kitabesi bulunmasa da, Şer’i Mahkeme Sicillerinde geçen bilgilerle Osmanlı döneminde tütün ticaretine ev sahipliği yapmış önemli bir han olarak öne çıkar.

Tarihi ve Ticaret ile İlgili Bilgiler:

• Tütün Hanı’nın en eski bilgisi 1754 tarihli Şer’i Mahkeme Sicillerinde geçmektedir. Bu kayıtlara göre, Antep’e taşradan gelen tütünler burada satılır ve gümrük işlemleri gerçekleştirilirdi.
• Tütünlerin bu han üzerinden alınıp satılması, eserin 1754 yılından daha önce inşa edilmiş olabileceğini göstermektedir.
• Osmanlı topraklarında tütün ticaretinin 17. yüzyılda yaygınlaştığı bilinmektedir.
• 1735 yılında Antep’te tütüncü esnafının bulunması, hanın tarihinin 1754 yılından daha öncesine gitmiş olabileceğini gösterir.
  19. yüzyılda hanın bilinen ilk sahibi Nur Ali Ağa oğlu Hüseyin Ağa’dır.
• 2007 yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen restore çalışmaları, hanın tarihini koruma ve gelecek nesillere aktarma amacını taşır.

Tütün Hanı, tarihî zenginliği ve ticaretin izlerini taşıyan yapısıyla Antep’in kültürel mirasına önemli bir katkı sunmaktadır.

Yemiş Hanı: 20. Yüzyılın Başı Osmanlı Han Mimarisinde Bir İnci

Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen ancak 1900’lerin başlarına tarihlendirilen Yemiş Hanı, Osmanlı han mimarisine özgü birçok özelliği bünyesinde barındırmaktadır. İki katlı ve tek avlulu hanlar grubuna ait olan bu han, klasik Osmanlı hanlarından farklı plan tipi ve düzenlemeleriyle dikkat çeker.

Mimari Yapı ve Özellikler:

• Han, Osmanlı mimari tipolojisine uygun olarak iki katlı ve tek avlulu bir yapıdır.
• Mekânlar, avluyu sadece güney ve kuzeyden çevreleyerek diğer hanlardan ayrılır.
• Güney tarafta tek katlı, kuzey tarafta ise iki katlı mekânlar bulunmaktadır. Kuzeydeki mekânlar üst kat olarak revakın arkasına konumlandırılmış yolcu odalarını içermektedir.
• Güney kanatta ise avluya açılan 15 mekân bulunmaktadır.
• Hanın ahır kısmı, doğu-batı istikametinde otuziki hacmi içeren çapraz tonozlu odalardan oluşmaktadır.
• Yemiş Hanı, belediye hanının yenileme programı kapsamında 2004 yılında restore edilmiştir.

Osmanlı dönemi han mimarisinin güzel bir örneği olan Yemiş Hanı, tarihi ve mimari değeriyle günümüze ulaşarak geçmişin izlerini korumaktadır.

Yeni Han (Kaleoğlu Mağarası): Tarih ve Mimari Zarafetin Buluşma Noktası

Yeni Han, günümüzde Kaleoğlu Mağarası olarak da bilinen, tarihi ve mimari özellikleriyle dikkat çeken bir yapıdır. Kitabesi bulunmasa da, 1557 tarihli Ayıntab Vakıf Defteri’nde adının “Han-ı Cedid” (Yeni Han) olarak geçmesi, yapının bu tarihten önce inşa edilmiş olabileceğini göstermektedir.

Tarihi ve İlk Sahipler: Asiye ve Emine Hatun

• Hanın bilinen ilk sahipleri, kaynaklarda ismi geçen Battal Bey’in kızı Asiye ve Hacı Osman Bey’in kızı Emine Hatun’dur. Bu isimler, hanın tarihî geçmişi ve sahiplerinin kimliği hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

Mimari Yapı ve Özellikler

• Yeni Han, Osmanlı han mimarisi içinde yer alan tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna aittir.
• Zemin katta depo ve ahır gibi işlevsel mekânlar bulunurken, üst katta konaklama amaçlı odalar yer almaktadır.
• Avlu, zemin katta üç taraftan eyvan ve odalar, bir taraftan revakla, üst katta ise bir taraftan odalar, üç taraftan revakla çevrelenmiştir.
• Batı cephesindeki cümle kapısı üzerindeki siyah ve beyaz kesme taşlarla oluşturulan süsleme, hanın mimari zarafetini vurgular.
• Hanın inşasında siyah ve sarımtırak renkte küfeki kesme taş kullanılmıştır.
• Örtü sistemi, taş konstrüksiyonlu sivri beşik tonoz, çapraz tonoz ve aynalı tonoz ile düz örtüdür.

Yeni Han, tarihi zenginliği ve estetik mimarisiyle, geçmişin izlerini günümüze taşıyan eşsiz bir yapı olarak öne çıkmaktadır.

Yüzükçü Hanı: Tarihi ve Kitabesiyle Zengin Bir Hikâye

Yüzükçü Hanı, ender kitabelere sahip olan tarihî hanlardan biridir. Ancak taç kapısı üzerinde yer alan 1315 (1897) tarihli kitabe, eserin inşa edildiği değil, yenilendiği bir dönemi yansıtmaktadır. Şer’i Mahkeme Sicili’nde kayıtlı olan ve 1735 tarihine dayanan bir dava, hanın etrafındaki çarşı ve diğer hanlarla birlikte anılmış ve bu belge, Yüzükçü Hanı’nın 1735’ten önce var olduğunu göstermektedir.

Tarihi ve Yapı

• Hanın tarihî geçmişi, 1735’e kadar uzanmaktadır ve bu döneme ait bir belge, hanın çevresindeki olayları yansıtmaktadır.
• Kitabede yer alan 1315 (1897) tarihi, büyük olasılıkla Yüzükçü Hanı’nın bu yılda geniş bir yenileme sürecinden geçtiğini göstermektedir. Yenileme, inşa tekniği ve kullanılan malzeme açısından detaylı bir şekilde gerçekleştirilmiştir.

İlk Sahipleri: Asiye ve Emine Hatun

• Hanın bilinen ilk sahipleri, Battal Bey’in kızı Asiye ve Hacı Osman Bey’in kızı Emine Hatun’dur. Bu isimler, hanın tarihî bağlamını ve sahiplerinin kimliklerini ortaya koymaktadır.

Yüzükçü Hanı, zengin tarihi ve mimari yapısıyla, geçmişten günümüze uzanan bir hikâyeyi yansıtmaktadır. Asiye ve Emine Hatun’un öncülüğünde, han, zaman içinde birçok değişime tanıklık etmiş ve bu süreçte bölgenin ticaret ve sosyal hayatına hizmet etmiştir.

---

Gaziantep’te Gezilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gaziantep Gezi Rehberi haritamızda bulabilirsiniz.

Gaziantep’te Kamp yapılabilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gaziantep Kamp Alanları haritamızda bulabilirsiniz.

Gaziantep’in keşfedilmeyi bekleyen zengin kültürel ve doğal hazinelerini sizin için sıraladık. Şehrin göz kamaştıran güzelliklerini keşfetmek istiyorsanız, Gaziantep’te gezilecek yerler hakkında kapsamlı bilgiler içeren aşağıdaki rehberimize göz atabilirsiniz. Tarihi zenginlikleri, doğal harikaları yöresel lezzetleri ve benzersiz atmosferiyle Gaziantep her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunuyor. Gaziantep’in eşsiz atmosferinde kaybolmak ve şehrin tarihle iç içe geçmiş dokusunu hissetmek için, siz de bu muazzam şehri keşfetmeye hazır olun.

Gaziantep’in gezilecek bütün mekanları, outdoor olanakları, kamp karavan tesisleri hakkındaki yazılarımız aşağıdadır. Açılır pencereyi tıklayarak Gaziantep hakkındaki bütün yazılarımıza ulaşabilirsiniz.

---

TurkeyOutdoor.org: Doğayla Buluşmanın Adresi!

TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin en heyecan verici outdoor platformu! Yürüyüş, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi birbirinden serüven dolu doğa sporları hakkında detaylı rehberler, eşsiz rotalar, güncel haberler ve unutulmaz etkinliklerle dolup taşıyor.

Türkiye’nin Doğasını Keşfedin! TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğal güzellikleri keşfetmek isteyenleri bekliyor. Her bir etkinlik için özenle hazırlanmış bilgiler, göz alıcı rotalar, etkileyici fotoğraflar ve ilham verici videolar sizi bekliyor. Ayrıca, Türkiye’deki açık hava etkinlikleriyle ilgili en güncel haberlere ve etkinlik takvimine de göz atabilirsiniz.

Outdoor Tutkunlarına Özel Rehber!

TurkeyOutdoor.org, Türkiye’de outdoor etkinliklere ilgi duyan her seviyeden maceraperest için mükemmel bir kaynaktır. Deneyimli gezginlerden yeni başlayanlara kadar herkese hitap eden bu platform, Türkiye’deki açık hava etkinliklerine dair aradığınız her şeyi sunuyor. Doğa, kamp ve macera arayanlar için ideal bir rehber olarak öne çıkıyor. Sizi, unutulmaz bir doğa serüvenine davet ediyoruz! TurkeyOutdoor.org ile hayalinizdeki maceraya adım atın!

TurkeyOutdoor.org sizi bekliyor!

https://turkeyoutdoor.org/