https://turkeyoutdoor.org/, Türkiye’de outdoor (açık hava etkinlikleri) hakkında bilgi sağlayan bir web sitesidir. Site, yürüyüş, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi çeşitli açık hava etkinlikleri hakkında rehberler, rotalar, haberler ve etkinlikler sunmaktadır.

Site, Türkiye’nin dört bir yanındaki açık hava etkinlikleri için kapsamlı bir bilgi kaynağıdır. Sitede, her etkinlik için detaylı bilgiler, rotalar, fotoğraflar ve videolar bulunmaktadır. Site ayrıca, Türkiye’deki açık hava etkinlikleri hakkında güncel haberler ve etkinlikler hakkında bilgi vermektedir.

Sitenin hedef kitlesi, açık hava etkinliklerine ilgi duyan herkestir. Site, hem deneyimli hem de yeni başlayanlar için faydalı bilgiler sunmaktadır. Site, Türkiye’de açık hava etkinlikleri hakkında bilgi edinmek ve bu etkinliklere katılmak isteyenler için ideal bir kaynaktır

Türkiye’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne Giren Tarihi Mekanlar

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), tarihi ve doğal zenginlikleri koruma ve insanlığın ortak mirasına sahip çıkma amacıyla faaliyet göstermektedir. Dünya Mirası Listesi, bu önemli mirasın korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını amaçlamaktadır. Türkiye, bu kültürel ve doğal zenginlikleri bünyesinde barındırmakla kalmayıp, aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne 21 tarihi mekan ile katkı sağlamıştır. İlk kez 1985’te başlayan bu serüven, 2023’te Gordion ile Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri’nin eklenmesiyle devam etmektedir.

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası’nda yer alan varlıkları arasında Göreme Millî Parkı ve Kapadokya, İstanbul’un Tarihî Alanları, Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası gibi kültürel zenginliklerin yanı sıra Gordion ve Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri gibi karma alanlar da bulunmaktadır. Bu mekanlar, sadece taşıdıkları tarihi mirasla değil, aynı zamanda benzersiz doğal güzellikleriyle de büyüleyici bir deneyim sunmaktadır.

UNESCO’nun 1945’te kurulan ve tüm dünyadan ülkelerin katılımıyla gerçekleşen bu kültürel miras koruma çabası, Türkiye’nin de 1983 yılında imzalayarak taraf olduğu Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme ile somutlaşmıştır. Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan 22 mekanı, bu ülkenin zengin tarihini ve kültürünü yansıtan birer hazine niteliğindedir.

Her biri kendi eşsiz hikayesini taşıyan bu mekanlar, ziyaretçilere sadece geçmişe değil, aynı zamanda günümüz kültürüne ve doğal güzelliklere de bir pencere açmaktadır. Türkiye’nin dört bir yanında bu harika mirası keşfetmek, ziyaretçilere unutulmaz bir tarih ve kültür yolculuğu sunmaktadır.

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde Türkiye

UNESCO Dünya Mirası Listesi, kültürel ve doğal mirasın korunması amacıyla oluşturulan önemli bir belgedir. Türkiye’nin bu listede yer alan 21 miras alanı, ülkenin zengin tarihini, kültürel çeşitliliğini ve doğal güzelliklerini temsil etmektedir. İşte Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan miras alanları:

1. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) – 1985: Selçuklu dönemi mimarisinin önemli bir örneği.
2. İstanbul’un Tarihi Alanları (İstanbul) – 1985: Ayasofya, Topkapı Sarayı gibi tarihi öneme sahip yapılar.
3. Göreme Millî Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) – 1985 (Karma Miras Alanı): Benzersiz kaya oluşumları ve yer altı şehirleri.
4. Hattuşa: Hitit Başkenti (Çorum) – 1986: Hitit İmparatorluğu’nun başkenti.
5. Nemrut Dağı (Adıyaman) – 1987: Antik tanrı heykelleri ve mitolojik anıtları içeren bir anıt mezar.
6. Hieropolis-Pamukkale (Denizli) – 1988 (Karma Miras Alanı): Antik Roma dönemine ait şehir ve sıcak su kaynakları.
7. Xanthos-Letoon (Antalya-Muğla) – 1988: Likya uygarlığına ait antik kentler.
8. Safranbolu Şehri (Karabük) – 1994: Osmanlı dönemi mimarisini yansıtan tarihi bir şehir.
9. Truva Arkeolojik Alanı (Çanakkale) – 1998: Antik Truva kenti kalıntıları.
10. Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) – 2011: Mimar Sinan’ın eserleri arasında önemli bir Osmanlı mimarisi örneği.
11. Çatalhöyük Neolitik Alanı (Konya) – 2012: Neolitik Çağ’a ait önemli bir yerleşim alanı.
12. Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) – 2014: Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş yıllarına ait tarihi ve kültürel miras.
13. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) – 2014: Antik Pergamon kenti ve Akropolisi.
14. Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı (Diyarbakır) – 2015: Ortaçağ dönemine ait surlar ve bahçeler.
15. Efes (İzmir) – 2015: Antik Roma dönemine ait önemli bir kent.
16. Ani Arkeolojik Alanı (Kars) – 2016: Ortaçağ Ermeni kenti.
17. Aphrodisias (Aydın) – 2017: Antik Roma dönemine ait bir kent.
18. Göbekli Tepe (Şanlıurfa) – 2018: Dünyanın bilinen en eski tapınak kompleksi.
19. Arslantepe Höyüğü (Malatya) – 2021: Tarihi Arslantepe Höyüğü.
20. Gordion (Ankara) – 2023: Frigya kralı Midas’a ait başkent.
21. Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camiileri (Konya-Eşrefoğlu Camii, Kastamonu-Mahmut Bey Camii, Eskişehir-Sivrihisar Camii, Afyon-Afyon Ulu Camii, Ankara-Arslanhane Camii) – 2023: Ortaçağ dönemine ait ahşap camiler.

Bu miras alanları, Türkiye’nin tarih, kültür ve doğa zenginliklerini koruma ve gelecek nesillere aktarma çabasının bir ifadesidir.

Türkiye’deki Dünya Mirasları listesi

Ad	Fotoğraf	Yer	Tarih	UNESCO verileri	Açıklamalar
Afrodisias		Aydın 37°42′33.2″K 28°43′24.8″D	MÖ 2. yüzyıl	1519; 2017; ii, iii, iv, vi	2009’da geçici listeye girmişti.[4] İki ögesi vardır: 1) Afrodisias Antik Kenti, 2) Eski Mermer Ocakları[5]
Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri		Afyonkarahisar, Ankara, Eskişehir, Kastamonu, Konya	13.-14. yüzyıllar	1694; 2023; ii, iv	2018’de geçici listeye girmişti.[6] Beş ögesi vardır: 1) Afyonkarahisar Ulu Camii, 2) Arslanhane Camii, 3) Eşrefoğlu Camii, 4) Mahmut Bey Camii, 5) Sivrihisar Ulu Camii
Ani Arkeolojik Alanı		Kars 40°30′42.1″K 43°34′20.8″D	5. yüzyıl	1518; 2016; ii, iii, iv	2012’de geçici listeye girmişti.[7]
Arslantepe Höyüğü		Malatya 38°22′55.3″K 38°21′40.4″D	MÖ 6. binyıl	1622; 2021; iii	2014’te geçici listeye girmişti.[8]
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğuşu		Bursa 40°11′005.03″K 29°03′44.41″D	14. yüzyıl	1452; 2014; i, ii, iv, vi	2000’de geçici listeye girmişti.[9] Sekiz ögesi vardır: 1) Hanlar Bölgesi ve Orhan Gazi Külliyesi 2) Orhan Gazi ve Osman Gazi türbeleri, 3) Hüdavendigar Külliyesi, 4) Eski Kaplıca Hamamı (Hüdevandigar Külliyesi’nin hamamı), 5) Yıldırım Külliyesi, 6) Yeşil Külliye, 7) Muradiye Külliyesi, 8) Cumalıkızık
Çatalhöyük Neolitik Alanı		Konya 37°40′03″K 32°49′42″D	MÖ 7400	1405; 2012; iii, iv	2009’da geçici listeye girmişti.[10]
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası		Sivas 39°22′25″K 38°07′25″D	1228-29	358; 1985; i, iv
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı		Diyarbakır 37°54′39.1″K 40°13′38.2″D	MÖ 6. yüzyıl	1488; 2015; iv	2000’de geçici listeye girmişti.[11]
Efes		İzmir 37°56′21.0″K 27°20′27.8″D	MÖ 10. yüzyıl	1018; 2015; iii, iv, vi	1994’te geçici listeye girmişti.[12] 2001’deki başvurusu ertelenmişti.[13] Dört ögesi vardır: 1) Çukuriçi Höyüğü, 2) Efes Antik Kenti, 3) Ayasuluk Tepesi, Artemis Tapınağı ve Orta Çağ Yerleşimi, 4) Meryem Ana Evi
Gordion		Ankara 39°39′00.9″K 31°58′46.0″D	MÖ 12. yüzyıl	1669; 2023; iii	2012’de geçici listeye girmişti.[14]
Göbeklitepe		Şanlıurfa 37°13′23.5″K 38°55′20.8″D	MÖ 10000	1572; 2018; i, ii, iv	2011’de geçici listeye girmişti.[15]
Göreme Millî Parkı ve Kapadokya		Nevşehir 38°40′K 34°50′D	4. yüzyıl (Göreme)	357; 1985; i, iii, v, vii	Yedi ögesi vardır: 1) Göreme Millî Parkı, 2) Karain alanı, 3) Karlık alanı, 4) Yeşilöz alanı, 5) Soğanlı alanı, 6) Kaymaklı Yer Altı Şehri, 7) Derinkuyu Yer Altı Şehri
Hattuşa: Hitit Başkenti		Çorum 40°01′11″K 34°36′55″D	MÖ 17. yüzyıl	377; 1986; i, ii, iii, iv	Dört ögesi vardır: 1) Hattuşa [ve İbikçam Ormanı], 2) Yazılıkaya (kaya tapınağı), 3) Kayalıboğaz (ileri karakol), 4) Osmankayası (kaya mezarlığı)
Hierapolis–Pamukkale		Denizli 37.925086°K 29.125898°D	MÖ 2. yüzyıl (Hierapolis)	485; 1988; iii, iv, vii
İstanbul’un Tarihî Alanları		İstanbul 41°01′K 28°58′D	6. yüzyıl	356; 1985; i, ii, iii, iv	Dört ögesi vardır: 1) Zeyrek Camii ve çevresi, 2) Süleymaniye Camii ve çevresi, 3) Sultanahmet ve çevresi (Ayasofya, Küçük Ayasofya, Sultanahmet Camii, Sultanahmet Meydanı, Topkapı Sarayı ve Haseki Hamamı), 4) İstanbul Kara Surları
Ksanthos–Letoon		Antalya, Muğla 36°21′22.20″K 29°19′6.90″D	MÖ 8.-7. yüzyıllar	484; 1988; ii, iii
Nemrut Dağı		Adıyaman 37°58′54″K 38°44′28″D	MÖ 1. yüzyıl	448; 1987; i, iii, iv
Pergamon Çok Katmanlı Kültürel Peyzajı		İzmir 39°7′33″K 27°10′48″D	MÖ 7. yüzyıl	1457; 2014; i, ii, iii, iv, vi	2011’de geçici listeye girmişti.[16] Dokuz ögesi vardır: 1) Akropol, 2) Kybele Kutsal Alanı, 3-9) çevresindeki yedi adet tümülüs
Safranbolu Şehri		Karabük 41°14′57.80″K 32°40′59.52″D	13. yüzyıl	614; 1994; ii, iv, v	1992’deki başvurusu ertelenmişti.[17] Üç ögesi vardır: 1) Çukur, 2) Kıranköy, 3) Bağlar
Selimiye Camii ve Külliyesi		Edirne 41°40′41″K 26°33′34″D	1574	1366; 2011; i, iv	2000’de geçici listeye girmişti.[18]
Troya Arkeolojik Alanı		Çanakkale 39°57′27″K 26°14′20″D	MÖ 13. yüzyıl	849; 1998; ii, iii, vi

UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi / Türkiye

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan tarihi mekanlar:

1. Karain Mağarası – Antalya (1994)
2. Ahlat Eski Yerleşimi ve Mezar Taşları – Bitlis (2000)
3. Güllük Dağı, Termessos Milli Parkı – Antalya (2000)
4. Kekova – Antalya (2000)
5. Alahan Manastırı – Mersin (2000)
6. Alanya – Antalya (2000)
7. Harran ve Şanlıurfa Yerleşimleri – Şanlıurfa (2000)
8. İshakpaşa Sarayı – Ağrı (2000)
9. Konya Selçuklu Başkenti – Konya (2000)
10. Mardin Kültürel Peyzaj Alanı – Mardin (2000)
11. Selçuklu Kervansarayları – Denizli-Doğubayazıt Güzergahı (2000)
12. St. Nicholas Kilisesi – Antalya (2000)
13. St. Paul Kilisesi – Antalya (2000)
14. Sümela Manastırı – Trabzon (2000)
15. Likya Uygarlığı Antik Kentleri – Antalya-Muğla (2009)
16. Perge Antik Kenti – Antalya (2009)
17. Sagalassos Antik Kenti – Burdur (2009)
18. Beyşehir Eşrefoğlu Camii – Konya (2011)
19. St. Pierre Kilisesi – Hatay (2011)
20. Aizanoi Antik Kenti – Kütahya (2012)
21. Beçin Ortaçağ Kenti – Muğla (2012)
22. Birgi Tarihi Kenti – İzmir (2012)
23. Niğde Tarihi Anıtları – Niğde (2012)
24. Mamure Kalesi – Mersin (2012)
25. Odunpazarı Tarihi Kent Merkezi – Eskişehir (2012)
26. Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi – Gaziantep (2012)
27. Zeugma Arkeolojik Siti – Gaziantep (2012)
28. Laodikeia Antik Kenti – Denizli (2013)
29. Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı (2013)
30. Sardes Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri – Manisa (2013)
31. Ceneviz Ticaret Yolu Kale ve Surlu Yerleşimleri – Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar (2013)
32. Anavarza Antik Kenti – Adana (2014)
33. Kaunos Antik Kenti – Muğla (2014)
34. Korykos Antik Kenti – Mersin (2014)
35. Kültepe Arkeolojik Alanı – Kayseri (2014)
36. Çanakkale ve Gelibolu 1. Dünya Savaşı Alanları – Çanakkale (2014)
37. Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı – Konya (2014)
38. İznik – Bursa (2014)
39. Mahmutbey Camii – Kastamonu (2014)
40. Ahi Evran Türbesi – Kırşehir (2014)
41. Vespasianus – Titus Tüneli – Kırşehir (2014)
42. Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi – Mardin (2014)
43. Anadolu Selçuklu Medreseleri – Kastamonu (2014)
44. Akdamar Anıt Müzesi (Kilisesi) – Van (2015)
45. Harşena Dağı, Pontus Kral Kaya Mezarları – Amasya (2015)
46. Dağlık Frigya Vadisi – Kütahya, Afyon, Eskişehir (2015)
47. Antik Aspendos Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri – Antalya (2015)
48. Yıldız Saray Kompleksi – İstanbul (2015)
49. Stratonikeia Antik Kenti – Muğla (2015)
50. Uzunköprü – Edirne (2015)
51. Eshab-ı Kehf – Kahramanmaraş (2015)
52. Mudurnu Tarihi Ahi Kenti – Bolu (2015)
53. İsmail Fakirullah Türbesi – Siirt (2015)
54. Sultan II. Bayezid Han Türbesi – Edirne (2016)
55. Kızılırmak Deltası – Samsun (2016)
56. Nuruosmaniye Külliyesi – İstanbul (2016)
57. Kibyra Antik Kenti – Burdur (2016)
58. Van Kalesi – Van (2016)
59. Yivli Minare Cami – Antalya (2016)
60. Sivrihisar Ulu Cami – Eskişehir (2016)
61. Bodrum Kalesi – Muğla (2016)
62. Silvan Malabadi Köprüsü – Diyarbakır (2016)
63. Hacıbayram Cami – Ankara (2016)
64. Assos Arkeolojik Alanı – Çanakkale (2017)
65. Ayvalık Endüstriyel Peyzajı – Balıkesir (2017)
66. İvriz Kültürel Peyzajı – Konya (2017)
67. Harput Tarihi Kenti – Elazığ (2018)
68. Ahşap Tavan ve Destekli Camiler – Konya, Kastamonu, Eskişehir, Afyonkarahisar, Ankara (2018)
69. Justinianus Köprüsü – Sakarya (2018)
70. Kastel ve Livaslar – Gaziantep (2018)
71. Niksar, Danişmend Hanedanının Başkenti – Tokat (2018)
72. Priene Arkeolojik Alanı – Aydın (2018)
73. Sakarya Roma Hamamı – Yozgat (2018)
74. Ballıca Mağarası Doğa Parkı – Tokat (2019)
75. Beypazarı Tarihi Kenti – Ankara (2020)
76. İzmir Tarihi Liman Kenti – İzmir (2020)
77. Karatepe-Aslantaş Arkeolojik Alanı – Osmaniye (2020)
78. Koramaz Vadisi – Kayseri (2020)
79. Zerzevan Kalesi, Mithraeum – Diyarbakır (2020)
80. Midyat, Tur’abdin Geç Antik ve Ortaçağ Kilise ve Manastırları – Mardin (2021)
81. Kemaliye Tarihi Kenti – Erzincan (2021)

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan karma, doğal ve kültürel mirasları, ülkenin tarih, kültür ve doğal güzelliklerini temsil eden önemli alanları içeriyor. İşte Türkiye’nin bu kategorideki bazı mirasları:

Karma (Doğal ve Kültürel) Miraslar:

Harşena Dağı ve Pontus Kralları Kaya Mezarları (Amasya) – 2015: Pontus Krallığı dönemine ait kaya mezarları ve tarihi Harşena Dağı.

Güllük Dağı-Termessos Milli Parkı (Antalya) – 2000: Antik Termessos kenti ve çevresindeki doğal alanları içeren bir milli park.

Kekova (Antalya) – 2000: Antik kent kalıntıları ve deniz altındaki surları ile ünlü bir bölge.

Kemaliye Tarihi Kenti (Erzincan) – 2021: Tarihi Kemaliye kenti, doğal güzellikleriyle birleşerek önemli bir karma miras alanı oluşturuyor.

Doğal Miras:

Tuz Gölü Özel Doğa Koruma Alanı (Ankara-Konya-Aksaray) – 2013: Türkiye’nin ikinci büyük gölü olan Tuz Gölü’nün çevresindeki özel bir doğa koruma alanı.

Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti (Samsun) – 2016: Kızılırmak Nehri deltasında yer alan, çeşitli kuş türlerine ev sahipliği yapan doğal bir alan.

Ballıca Mağarası Tabiat Parkı (Tokat) – 2019: Doğal güzelliklere sahip olan ve zengin biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapan bir tabiat parkı içinde yer alan mağara.

Bu miraslar, Türkiye’nin benzersiz ve çeşitli coğrafyasını ve kültürel geçmişini yansıtan önemli noktalardır. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alarak, bu alanlar dünya çapında önemli kabul edilmiş ve koruma altına alınmıştır.

Ad	Fotoğraf	Yer	Tarih	UNESCO verileri	Açıklamalar
Ahi Evran Türbesi		Kırşehir 39°08′53.3″K 34°09′34.2″D	1482	5902; 2014; iii, vi
Ahlat Selçuklu Mezarlığı		Bitlis 38°44′26.8″K 42°27′30.8″D	12.-15. yüzyıllar	1401; 2000; i, iii
Aizanoi		Kütahya 39°12′03.9″K 29°36′35.0″D	MÖ 2. binyıl	5724; 2012; ii, iv
Akdamar Kilisesi		Van 38°20′25.5″K 43°02′12.3″D	921	6035; 2015; i, ii, iii, iv, vi
Alahan Manastırı		Mersin 36°47′27.9″K 33°21′04.7″D	5. yüzyıl	1398; 2000; i, iii, iv
Alanya		Antalya 36°32′11.8″K 31°59′52.7″D	MÖ 4. yüzyıl	1405; 2000; iii, iv	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2011’de ve 2013’te hazırlanan adaylık dosyaları, Türkiye’nin isteğiyle geri çekildi.[20][21]
Anadolu Selçuklu Medreseleri		Erzurum, Kayseri, Kırşehir, Konya, Sivas	13. yüzyıl	5907; 2014; ii, iv	Buruciye Medresesi, Cacabey Medresesi, Çifte Medrese, Çifte Minareli Medrese (Erzurum), Çifte Minareli Medrese (Sivas), Gök Medrese, İnce Minareli Medrese, Karatay Medresesi, Sahabiye Medresesi, Yakutiye Medresesi
Anadolu Türk Mirasının Erken Dönemi: Niksar, Danişmendliler Beyliği’nin Başkenti		Tokat 40°35′17″K 36°56′59″D	11. yüzyıl	6344; 2018; ii, iv, vi
Anavarza Antik Kenti		Adana 37°14′57.6″K 35°53′50.1″D	MÖ 1. yüzyıl	5910; 2014; iii, iv, vi
Ashâb-ı Kehf Külliyesi		Kahramanmaraş 38°14′47.9″K 36°51′15.3″D	446	6037; 2015; iii, vi
Aspendos Antik Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri		Antalya 36°56′20.5″K 31°10′20.4″D	MÖ 5. yüzyıl	6036; 2015; i, ii, iv
Assos Antik Kenti		Çanakkale 39°29′16.0″K 26°20′13.0″D	MÖ 7. yüzyıl	6242; 2017; iii, iv, vi
Ayvalık Endüstriyel Peyzajı		Balıkesir 39°19′00.9″K 26°41′31.4″D	19. yüzyıl	6243; 2017; iii, v
Ballıca Mağarası Tabiat Parkı		Tokat 40°13′38″K 36°18′06″D	Pliyosen	6403; 2019; vii, viii
Basilica Therma		Yozgat 39°29′41″K 35°22′34″D	2. yüzyıl	6350; 2018; iv
Beçin Orta Çağ Kenti		Muğla 37°16′29.1″K 27°47′21.0″D	13. yüzyıl	5730; 2012; ii
Beypazarı Tarihî Kenti		Ankara 40°10′14″K 31°55′15″D	19. yüzyıl	6469; 2020; iii
Birgi Tarihî Kenti		İzmir 38°15′23.9″K 28°03′59.8″D	13. yüzyıl	5728; 2012; ii, iv
Bodrum Kalesi		Muğla 37°01′54.2″K 27°25′45.9″D	15. yüzyıl	6121; 2016; ii, iii, iv
Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri		Aydın, Bartın, Düzce, İstanbul, İzmir, Sinop	13. yüzyıl	6468; 2020; ii, iv	İlk olarak 2013’te Akçakoca Kalesi, Amasra Kalesi, Çandarlı Kalesi, Foça Kalesi, Galata Kulesi, Sinop Kalesi, Yoros Kalesi ile miras alanı oluşturuldu.[22] Daha sonra 2020’de Çeşme Kalesi, Güvercinada Kalesi ve Kuşadası Surları geçici miras alanına eklendi.[23]
Çanakkale ve Gelibolu I. Dünya Savaşı Alanları		Çanakkale 40°03′01.0″K 26°13′11.4″D	1915-16	5911; 2014; vi
Dağlık Frigya		Afyonkarahisar, Eskişehir, Kütahya	MÖ 8. yüzyıl	6040; 2015; ii, iii, iv
Denizli-Doğubayazıt Güzergâhındaki Selçuklu Kervansarayları		Denizli–Ağrı	13. yüzyıl	1403; 2000; ii, iii, iv	Ağzıkara Han, Akbaş Hanı, Akhan Kervansarayı (Aksaray), Akhan Kervansarayı (Denizli), Altunapa Hanı, Cibci Han, Eğirdir Han, Elikesik Han, Ertokuş Hanı, Gedik Han, Hacı Bekir Han, Han Camisi Hanı, Kantarmış Hanı, Kargı Han, Kavak Hanı, Kireli Hanı, Köprüköyü Hanı, Kuruçeşme Han, Lala Han, Latif Hanı, Mamahatun Kervansarayı, Mugar Hanı, Obruk Hanı, Okla Han, Öresin Han, Pervane Hanı, Pınarbaşı Hanı, Sadettin Hanı, Sikre Han, Sultan Han (Aksaray), Sultan Han (Kayseri), Sünnetli Han, Şahruh Köprüsü Hanı, Zincirli Han
Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı		Konya 37°50′05.5″K 31°43′15.4″D	MÖ 1620-1200	5912; 2014; iii, iv, vi
Gaziantep’teki Yer Altı Su Yapıları: Livaslar ve Kasteller		Gaziantep 37°03′34.1″K 37°23′20.9″D	13. yüzyıl	6345; 2018; iii, iv	Altı ögesi vardır.[24]
Güllük Dağı Millî Parkı ve Termessos		Antalya 36°58′57.0″K 30°27′53.1″D	MÖ 2. yüzyıl	1412; 2000; ii, iii, v, viii, ix, x
Hacı Bayram Camii ve Çevresi		Ankara 39°56′39.46″K 32°51′28.61″D	1428	6124; 2016; iv, vi
Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi		Nevşehir 38°56′33.4″K 34°33′44.4″D	13. yüzyıl	5735; 2012; iii, vi
Harput Tarihî Kenti		Elazığ 38°42′16″K 39°15′10″D	MÖ 8. yüzyıl	6349; 2018; iii, iv, vi
Harran ve Şanlıurfa		Şanlıurfa 37°09′20.5″K 38°47′28.6″D	MÖ 9500	1400; 2000; i, ii, iii, iv
Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları		Amasya 40°39′12.8″K 35°49′49.5″D	MÖ 3. yüzyıl	6039; 2015; iii, vi, vii
Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı		Muğla 37°18′46.9″K 27°46′46.8″D	MÖ 4. yüzyıl	5729; 2012; i, iii, iv
II. Bayezid Külliyesi		Edirne 41°41′09.10″K 26°32′38.78″D	1488	6117; 2016; ii, iv, vi
İshak Paşa Sarayı		Ağrı 39°31′13.3″K 44°07′44.7″D	1784	1410; 2000; i, iii, iv
İsmail Fakirullah Türbesi		Siirt 37°56′57.0″K 42°00′40.0″D	18. yüzyıl	6043; 2015; iv, vi
İvriz Kültürel Peyzajı		Konya 37°23′46.7″K 34°09′53.2″D	MÖ 8. yüzyıl	6244; 2017; ii, iii, iv
İzmir Tarihî Liman Kenti		İzmir 38°25′06″K 27°07′56″D	MÖ 4. yüzyıl	6471; 2020; ii, iii, iv
İznik		Bursa 40°25′47.6″K 29°43′35.6″D	MÖ 316	5900; 2014; ii, iii, v	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için yapılan başvuru, 2024’te incelenecek.[25]
Justinianus Köprüsü		Sakarya 40°44′15.64″K 30°22′26.46″D	6. yüzyıl	6347; 2018; iii, iv
Karain Mağarası		Antalya 37°04′39.9″K 30°34′15.1″D	Alt Paleolitik	666; 1994; iii, vi	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2001’de yapılan başvuru, Dünya Miras Komitesi tarafından ertelendi.[26]
Karatepe-Aslantaş Antik Kenti		Osmaniye 37°15′33″K 36°14′09″D	MÖ 8. yüzyıl	6470; 2020; ii, iii, iv
Kaunos Antik Kenti		Muğla 36°49′31.9″K 28°37′22.7″D	MÖ 9. yüzyıl	5906; 2014; i, ii, iii, iv
Kekova		Antalya 36°10′47.7″K 29°51′47.8″D	MÖ 3. yüzyıl	1411; 2000; ii, iii, vii, ix
Kemaliye Tarihî Kenti		Erzincan 39°15′44″K 38°29′44″D	15. yüzyıl	6535; 2021; v, viii	Kemaliye kent merkezi ve Karanlık Kanyon‘dan oluşmaktadır.
Kızılırmak Deltası ve Kuş Cenneti		Samsun 41°40′13.05″K 36°02′07.1″D	1994	6125; 2016; vii, x	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018’de hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye’nin isteğiyle geri çekildi.[27]
Kibira Antik Kenti		Burdur 37°09′29.3″K 29°29′47.3″D	MÖ 4. yüzyıl	6123; 2016; iii, iv
Konya: Selçuklu Başkenti		Konya 37°52′14.3″K 32°30′17.8″D	12.-13. yüzyıllar	1404; 2000; i, ii, iv
Koramaz Vadisi		Kayseri 38°48′10″K 35°41′02″D	11. yüzyıl	6473; 2020; v
Korikos Antik Kenti		Mersin 36°27′24.5″K 34°08′53.8″D	MÖ 4. yüzyıl	5909; 2014; ii, iii, iv
Kültepe-Kaniş Arkeolojik Alanı		Kayseri 38°51′02.4″K 35°38′04.2″D	MÖ 3. binyıl	5905; 2014; ii, iii
Laodikya Antik Kenti		Denizli 37°50′09.7″K 29°06′33.1″D	MÖ 3. yüzyıl	5823; 2013; ii, iii, iv
Likya Uygarlığı Antik Kentleri		Antalya, Muğla	MÖ 5. yüzyıl	5408; 2009; iii, iv
Malabadi Köprüsü		Diyarbakır 38°09′13.2″K 41°12′13.9″D	12. yüzyıl	6113; 2016; iii, iv, vi
Mamure Kalesi		Mersin 36°04′51.9″K 32°53′41.0″D	3.-4. yüzyıllar	5734; 2012; iv, v
Mardin Kültürel Peyzajı		Mardin 37°18′46.5″K 40°44′21.0″D	14. yüzyıl	1406; 2000; ii, iii, iv	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2003’te yapılan başvuru, Türkiye’nin isteğiyle incelenmedi.[28]
Midyat ve Çevresindeki (Tur Abdin) Geç Antik ve Orta Çağ Kilise ve Manastırları		Mardin 37°28′59.7″K 41°23′48.1″D	6. yüzyıl	6534; 2021; iii, iv, vi	Mor Sobo Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi, Deyrüzzaferân Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Kuryakos Kilisesi, Mor İzozoel Kilisesi
Mudurnu Tarihî Ahi Kenti		Bolu 40°27′51.0″K 31°12′43.0″D	13. yüzyıl	6038; 2015; ii, iv	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018’de hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye’nin isteğiyle geri çekildi.[27]
Niğde‘nin Tarihî Anıtları		Niğde 37°57′58.8″K 34°40′43.6″D	13. yüzyıl	5731; 2012; ii
Noel Baba Kilisesi		Antalya 36°14′41.8″K 29°59′07.4″D	4. yüzyıl	1399; 2000; iii, iv
Nuruosmaniye Camii		İstanbul 41°00′37.1″K 28°58′13.8″D	1755	6122; 2016; ii, iii, iv
Odunpazarı Tarihî Kent Merkezi		Eskişehir 39°45′54.8″K 30°31′16.2″D	13. yüzyıl	5733; 2012; iii, vi
Perge Antik Kenti		Antalya 36°57′34.9″K 30°51′11.3″D	MÖ 13. yüzyıl	5411; 2009; ii
Priene Antik Kenti		Aydın 37°39′31.65″K 27°17′51.34″D	MÖ 6. yüzyıl	6348; 2018; ii, iii, iv, vi
Sagalassos Antik Kenti		Burdur 37°40′33.2″K 30°31′07.1″D	MÖ 3. yüzyıl	5409; 2009; ii, iii
Saint Pierre Kilisesi		Hatay 36°12′33.2″K 36°10′41.7″D	1. yüzyıl	5613; 2011; iii, vi
Sardis Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri		Manisa 38°29′18.7″K 28°02′25.6″D	MÖ 8. yüzyıl	5829; 2013; i, ii, iii
St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Çevresi		Mersin 36°54′50.9″K 34°53′52.2″D	1102	1409; 2000; ii, iii, iv
Stratonikeia Antik Kenti		Muğla 37°18′47.8″K 28°03′57.8″D	MÖ 1500	6041; 2015; ii, iv
Sümela Manastırı		Trabzon 40°41′24.6″K 39°39′30.7″D	4. yüzyıl	1397; 2000; i, iii	Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 1989’da yapılan başvuru, Dünya Miras Komitesi tarafından ertelendi.[29]
Titus Tüneli		Hatay 36°07′16.2″K 35°55′21.4″D	2. yüzyıl	5903; 2014; i, iv
Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı		Aksaray, Ankara, Konya 38°40′43.1″K 33°30′55.7″D	2000	5824; 2013; vii, viii, x
Uzun Köprü		Edirne 41°16′40.0″K 26°40′30.2″D	1443	6042; 2015; iii, iv
Van Kalesi, Höyüğü ve Tarihî Van Şehri		Van 38°30′03.67″K 43°20′21.56″D	MÖ 8. yüzyıl	6114; 2016; ii, iii, iv, vi
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi		Gaziantep 36°54′12.8″K 36°44′19.2″D	MÖ 9. yüzyıl	5732; 2012; ii, iii
Yıldız Sarayı Kompleksi		İstanbul 41°03′01.2″K 29°00′41.0″D	18. yüzyıl	6044; 2015; ii, iii, iv
Yivli Minare		Antalya 36°53′11.74″K 30°42′16.32″D	1373	6119; 2016; ii, iv
Zerzevan Kalesi ve Mithraeum		Diyarbakır 37°36′30″K 40°29′57″D	4. yüzyıl	6472; 2020; iii, iv, vi
Zeugma Arkeolojik Siti		Gaziantep 37°03′27.4″K 37°52′12.7″D	MÖ 1. yüzyıl	5726; 2012; ii, iii, iv
Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi		Mardin 37°04′00.9″K 41°12′52.9″D	4. yüzyıl (kilise) 12. yüzyıl (cami)	5901; 2014; iii, iv

İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi Türkiye

UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri kapsamında Türkiye’nin kaydettiği unsurlar, ülkenin zengin kültürel çeşitliliğini ve mirasını temsil etmektedir. İşte Türkiye’nin bu listelerdeki kayıtlı somut olmayan kültürel mirasları:

İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi:

1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (2009)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri ve diğer, 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi ve Geleneği (2013)
12. Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı (2014)
13. İnce Ekmek Yapımı ve Paylaşımı Geleneği: Lavaş, Katrıma, Jupka, Yufka (2016)
14. Geleneksel Çini Sanatı (2016)
15. Bahar Bayramı Hıdırellez (2017)
16. Dede Korkut-Korkut Ata Mirası: Kültürü, Efsaneleri ve Müziği (2018)
17. Geleneksel Türk Okçuluğu (2019)
18. Minyatür Sanatı (2020)
19. Geleneksel zekâ ve strateji oyunu: Togyzqumalaq, Toguz Korgool, Mangala / Göçürme (2020)
20. Hüsn-i Hat, Türkiye’de İslam Sanatında Geleneksel Güzel Yazı (2021)
21. Çay Kültürü: Kimlik, Misafirperverlik ve Toplumsal Etkileşim Sembolü (2022)
22. İpek Böcekçiliği ve Dokuma için İpeğin Geleneksel Üretimi (2022)
23. Nasreddin Hoca/Molla Nesreddin/Molla Ependi/Apendi/Afendi Kozhanasyr Fıkra Anlatma Geleneği (2022)
24. Tezhip/Tazhib/Zarhalkori/Tezhip/Naqqoshlik (2023)
25. İftar/Eftari/İftar/İftor ve Sosyo-Kültürel Gelenekleri (2023)
26. Balaban/Mey Zanaatkârlığı ve İcra Sanatı (2023)
27. Sedef Kakma İşçiliği (2023)

Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi: 28. Islık Dili (2017)

29. Geleneksel Ahlat Taş İşçiliği (2022)
30. Zeytin Yetiştiriciliği ile İlgili Geleneksel Bilgi, Yöntem ve Uygulamalar (2023)

Bu unsurlar, Türkiye’nin kültürel mirasını yaşatma ve gelecek nesillere aktarma çabasını yansıtmaktadır.

https://turkeyoutdoor.org/, Türkiye’de outdoor (açık hava etkinlikleri) hakkında bilgi sağlayan bir web sitesidir. Site, yürüyüş, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi çeşitli açık hava etkinlikleri hakkında rehberler, rotalar, haberler ve etkinlikler sunmaktadır.

Site, Türkiye’nin dört bir yanındaki açık hava etkinlikleri için kapsamlı bir bilgi kaynağıdır. Sitede, her etkinlik için detaylı bilgiler, rotalar, fotoğraflar ve videolar bulunmaktadır. Site ayrıca, Türkiye’deki açık hava etkinlikleri hakkında güncel haberler ve etkinlikler hakkında bilgi vermektedir.

Sitenin hedef kitlesi, açık hava etkinliklerine ilgi duyan herkestir. Site, hem deneyimli hem de yeni başlayanlar için faydalı bilgiler sunmaktadır. Site, Türkiye’de açık hava etkinlikleri hakkında bilgi edinmek ve bu etkinliklere katılmak isteyenler için ideal bir kaynaktır

https://turkeyoutdoor.org/