Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık. Bu yazı dizimizde Gaziantep’i tanıtıyoruz.

 

Gaziantep Gezilecek Yerler: Zeugma Mozaik Müzesi

Zeugma Mozaik Müzesi

Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi, ziyaretçilere Türkiye’nin en zengin mozaik koleksiyonunu sunan önemli bir kültür hazinesidir. Dünyanın en büyük mozaik müzelerinden biri olarak bilinen bu müze, Zeugma Antik Kenti’nden çıkartılan ve sanatın zirvesini temsil eden örnekleri içermektedir. İşte müzenin dikkat çeken özellikleri:

Öne Çıkan Özellikler:

1. Büyüklük ve Kapsam:
   • Hem bina hem de sergilenen mozaiklerin kapladığı alan bakımından dünyanın en büyük mozaik müzelerinden biridir.
   • Toplamda 2 bin 500 metrekarelik bir alanda, Geç Antik Dönem kiliseleri, Erken Süryani ve Hristiyan ikonografisine ait mozaikler sergilenmektedir.
2. Sanat Zevki ve Çeşitliliği:
   • Sergilenen mozaikler, üstün bir sanat zevkini yansıtarak ziyaretçilere estetik bir deneyim sunmaktadır.
   • Mozaikler arasında Roma Dönemi’ne ait heykeller, sütunlar ve çeşmeler de yer almaktadır.
3. Arkeolojik Keşifler:
   • Zeugma Antik Kenti’nden çıkartılan eserler, çağımızın en önemli arkeolojik keşifleri arasında yer alır.
   • Müzede Roma Dönemi’ne ait heykeller, sütunlar ve çeşmeler de görülebilir.
4. Savaş Tanrısı Ares Heykeli:
   • Müzede sergilenen eserler arasında Savaş Tanrısı Ares’in bronz heykeli, ziyaretçilerin en çok ilgisini çeken eserlerden biridir.

Zeugma’nın Anlamı:

• Zeugma, Fırat Nehri’nin kıyısında Roma İmparatorluğu’nun bir parçası olarak var olan antik bir kenttir.
• Zeugma, “köprü başı” anlamına gelir. Bu isim, Selevkos Nikator’un bölgeye yerleşirken Fırat kıyılarını seçmesi ve kente kendi adını eklemesiyle ortaya çıkmıştır.

Tarih ve Zenginlik:

• MÖ 64 yılında Roma hâkimiyetine geçen Zeugma, “köprü başı” anlamına gelen ismini almıştır.
• Zeugma, yollar, medeniyetler ve kültürler arasında bir geçiş noktasında bulunmasıyla yıllarca önemini korumuştur.
• Kommagene Krallığı’nın en büyük dört kentinden biri olan Zeugma, Sasaniler tarafından yok edilene kadar zenginliğini sürdürmüştür.

Poseidon ve Euphrates Villaları:

• Müzenin giriş katında bulunan Poseidon ve Euphrates villalarının duvarları ve tabanları, keşfedilen en görkemli mozaiklerden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır.
• Bu mozaik ve freskler, kentin zenginliğini ve sanatsal açıdan önemini gösteren değerli kanıtlardır.

Zeugma Mozaik Müzesi, tarih, kültür ve sanatseverleri büyüleyici bir yolculuğa davet ederek Gaziantep’in önemli turistik destinasyonlarından biridir.

Zeugma Mozaik Müzesi’nin Öne Çıkan Eserleri

“Çingene Kızı” (MS 2.-3. Yüzyıllar):

• Zeugma Mozaik Müzesi’nde yer alan mozaik panolar büyük ustalık eserleridir. Bazı panolar tam 500 bin parçadan oluşmakta ve figürlerin gerçekçiliği ve canlılığı izleyicileri hayran bırakmaktadır.
• Müzenin en önemli eserlerinden biri, diğer mozaiklere göre küçük bir parça halinde keşfedilen MS 2. yüzyıl tarihli “Çingene Kızı Mozaiği”dir.
• Mozaiğin özel bir teknik kullanılarak yapıldığı ve Çingene kızının bakışlarını etkin kılmak için özel detaylar içerdiği belirtilmektedir.
• Çingene Kızı Mozaiği, yüzündeki sevinç ve hüznü aynı anda yansıtarak portre sanatında üç çeyrek bakış olarak adlandırılan bir tekniği kullanmaktadır. Bu özellik, Helenistik Dönem resim sanatındaki tekniklere bir örnektir.
• Bu eser, özellikle figürlerin gerçekçiliği, canlılık ve teknik detayları nedeniyle Zeugma ve Gaziantep’in sembolü haline gelmiştir.
• ABD Bowling Green State Üniversitesi’nde tespit edilen ve kayıp olduğu belirlenen on iki parça, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleri sonucunda müzeye getirilmiş ve Çingene Kızı Mozaiği’nin bir bölümü daha Zeugma Mozaik Müzesi’nde ziyarete açılmıştır.

Akhilleus Mozaiği (MS 2. – 3. Yüzyıllar):

• Akhilleus, Yunan mitolojisinde önemli bir figürdür ve Peleus ile Thetis’in oğludur. Bu mozaik, Akhilleus’un doğuşunu ve onun mitolojik hikayesini konu almaktadır.
• Thetis’in çocuğunu ölümsüzleştirmek için onu ateşte yakmaya çalıştığı, ancak topuğundan tutup ateşe saldığını gören Peleus’un, çocuğu annesinin elinden alarak kovduğu anı tasvir eder.
• Mozaik, Akhilleus’un dağda at adam Khiron tarafından yetiştirilmesini, mahir ve genç bir delikanlı olarak büyüdüğünü anlatır.
• Troya Savaşı’nın başlamasıyla Akhilleus, savaşa katılmak üzere karar verir. Ancak annesi veya babası, onun savaşta ölmesini önlemek için Skyros adasına gönderilir.
• Mozaik, Odysseus’un Akhilleus’u bulmak için Lykomedes’in sarayına gizlice girmesini, Akhilleus’un silahları görünce kimliğini açığa çıkarmasını ve sonrasında Troya Savaşı’na katılmasını tasvir eder.
• Savaş meydanında Paris’in attığı ok ile topuğundan vurulan Akhilleus’un ölümü de mozaikte anlatılan hikayenin bir parçasıdır.
• Panoda, figürlerin soldan sağa doğru hareket etmeleri ve dalga motifleriyle çevrelenmiş olmaları, sahnenin canlılığını ve hareketliliğini arttırır.
• Bu mozaik, kendi adıyla anılan villanın havuz tabanına aittir ve MS 2. yüzyıla tarihlenmektedir.

Akhilleus Mozaiği, Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi’nde ziyaretçilere sunulan önemli eserlerden biridir ve Akhilleus’un mitolojik hikayesini sanatsal bir şekilde aktarır.

Okeanos ve Tethys Mozaiği (MS 2. ve 3. Yüzyıllar):

• Okeanos ve Tethys Mozaiği, Okeanos Villası’nın sığ havuzunun taban mozaği olarak bilinir ve Erken Roma İmparatorluk Dönemi’ne aittir.
• Mozaikte, hayatın kaynağı olarak kabul edilen ırmak tanrısı Okeanos ile onun eşi Tethys merkezi bir konu olarak işlenmiştir. Mozaik geometrik üçlü örgü bordür ile çerçevelenmiştir.
• Okeanos’un en belirgin simgeleri olan yılan ve balıklar, mozaikte sıkça tasvir edilmiştir. Okeanos’un başında yengeç kıskaçlarıyla betimlendiği bu eserde, seramiklerdeki diğer tasvirlerden farklı olarak yılan balığının kuyruğu değil, sadece başındaki kıskaçları gösterilmiştir.
• Okeanos’un yanında yer alan karısı Tethys, alnında kanatlarla temsil edilmiştir. Mozaikte ayrıca yılan gövdeli mitolojik bir deniz yaratığı olan Ketos da tasvir edilmiştir.
• Mozaikte sağ üst köşede, bir kayanın üzerine oturmuş balık avlayan ve çobanların koruyucu tanrısı Pan’ı temsil eden genç bir erkek figürü yer almaktadır.
• Kenar figürleri arasında yer alan Eroslar ve Pan’ın dışa dönük olarak resmedilmesi, havuzun çevresinde dolaşılacak şekilde tasarlandığını göstermektedir.
• Okeanos, Gaia’nın on iki Titan (dev) evladından birisi olarak kabul edilir ve Antik Yunan erken ilkçağ dünya görüşüne göre dünyayı saran bir ırmak olarak tasarlanır.
• Mitolojide Okeanos’un okyanus olmayıp dünyayı saran ırmak olarak ifade edilmesi, güneşin hararetiyle buharlaşarak yağmur olup doğaya hayat veren suyun, doğa tarafından kullanılması sonrasında ırmaklarla tekrar denize kavuşması hikayesini anlatır.

Europhe’nin Kaçırılışı Mozaiği (MS 2. – 3. Yüzyıllar):

• Mozaik, Gaziantep Zeugma Antik Kenti’nde B Bölgesi’nde yapılan kazılarda gün yüzüne çıkarılmıştır.
• Kompozisyon, Tanrı Zeus’un boğa kılığına girerek Suriyeli kız Europhe’yi kaçırma anını tasvir eder. Zeus, Finike Kralı’nın kızı Europhe’ye âşık olur ve onu kaçırmak için boğa kılığına bürünür.
• Europhe, mozaikte boğanın üzerinde otururken, boğa hızla koşarak Europhe’yi kaçırmaya çalışmaktadır. Europhe’nin bir eliyle boğanın boynuna sarılı, diğer eliyle elbisesinin eteğini tutarak düşmemeye çalışmaktadır.
• Boğanın ön ayaklarının hafifçe öne doğru atılmış olması, hareket halinde olduklarını gösterir. Sol alt köşede yer alan balık figürü, denizin içinde hareket etmekte olduklarını simgeler.
• Europhe’nin yanındaki kadın figür, onun refakatçisini temsil eder. Boğa üzerinde oturan Europhe’nin kaçırılmasını gösteren mozaikte, kanatlı panterin yönleri birbirine zıt biçimde resmedilmiştir.
• Mozaik, B Bölgesi’nde yapılan kazılar sırasında Birecik Baraj Gölü sularının mozaiği yutmasından bir gün önce kaldırılarak Gaziantep Müzesi’ne getirilmiştir.
• Mozaiğin kaldırılması sırasında suların yükselmesi nedeniyle Europhe figürünün yüzü zarar görmüş ve restorasyon sırasında orijinale uygun olarak yeniden dizilmiştir.
• Europhe’nin Kaçırılışı Mozaiği, mitolojik bir hikayeyi sanatsal bir şekilde tasvir ederek Zeugma Mozaik Müzesi’nin önemli eserlerinden biridir.

Akratos ve Euphrosine Mozaiği (MS 2. ve 3. Yüzyıllar):

• Mozaik, “Menad” Villası’nın bir odasına ait taban mozaiğidir ve Gaziantep Müzesi’nin 1998 yılındaki kurtarma kazısında ortaya çıkarılmıştır.
• Mozaikte Akratos ve Euphrosine, yani “yönetici, aktarıcı” anlamına gelen Akratos ile “neşe ve sevinç veren” anlamına gelen su perisi Euphrosine, bir sahnede tasvir edilmiştir.
• Kompozisyonda, Akratos’un ilahi kaynaktan aldığı altın krater içindeki kutsal şarabı, bereket boynuzu ile Euphrosine’ye sunması anlatılmaktadır.
• Sağ tarafta Euphrosine, bir ağacın altında uzanır vaziyette resmedilmiştir. İçkinin verdiği rahatlık, figürlerin duruşlarında ve yüz ifadelerinde hissedilir.
• Kompozisyonun sol tarafında yer alan çan krater, figürlere oranla büyük ve onların üzerinde resmedilmiştir. Bu detay, kutlamaya ve şaraba vurgu yaparken aynı zamanda kutsallığa işaret etmektedir.

Akratos ve Euphrosine Mozaiği, Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi’nde ziyaretçilere sunulan önemli eserlerden biridir ve Grek mitolojisinin bir yansıması olarak kültürel zenginliği sergiler.

---

Gaziantep’te Gezilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gaziantep Gezi Rehberi haritamızda bulabilirsiniz.

Gaziantep’te Kamp yapılabilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gaziantep Kamp Alanları haritamızda bulabilirsiniz.

Gaziantep’in keşfedilmeyi bekleyen zengin kültürel ve doğal hazinelerini sizin için sıraladık. Şehrin göz kamaştıran güzelliklerini keşfetmek istiyorsanız, Gaziantep’te gezilecek yerler hakkında kapsamlı bilgiler içeren aşağıdaki rehberimize göz atabilirsiniz. Tarihi zenginlikleri, doğal harikaları yöresel lezzetleri ve benzersiz atmosferiyle Gaziantep her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunuyor. Gaziantep’in eşsiz atmosferinde kaybolmak ve şehrin tarihle iç içe geçmiş dokusunu hissetmek için, siz de bu muazzam şehri keşfetmeye hazır olun.

Gaziantep’in gezilecek bütün mekanları, outdoor olanakları, kamp karavan tesisleri hakkındaki yazılarımız aşağıdadır. Açılır pencereyi tıklayarak Gaziantep hakkındaki bütün yazılarımıza ulaşabilirsiniz.

---

TurkeyOutdoor.org: Doğayla Buluşmanın Adresi!

TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin en heyecan verici outdoor platformu! Yürüyüş, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi birbirinden serüven dolu doğa sporları hakkında detaylı rehberler, eşsiz rotalar, güncel haberler ve unutulmaz etkinliklerle dolup taşıyor.

Türkiye’nin Doğasını Keşfedin! TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğal güzellikleri keşfetmek isteyenleri bekliyor. Her bir etkinlik için özenle hazırlanmış bilgiler, göz alıcı rotalar, etkileyici fotoğraflar ve ilham verici videolar sizi bekliyor. Ayrıca, Türkiye’deki açık hava etkinlikleriyle ilgili en güncel haberlere ve etkinlik takvimine de göz atabilirsiniz.

Outdoor Tutkunlarına Özel Rehber!

TurkeyOutdoor.org, Türkiye’de outdoor etkinliklere ilgi duyan her seviyeden maceraperest için mükemmel bir kaynaktır. Deneyimli gezginlerden yeni başlayanlara kadar herkese hitap eden bu platform, Türkiye’deki açık hava etkinliklerine dair aradığınız her şeyi sunuyor. Doğa, kamp ve macera arayanlar için ideal bir rehber olarak öne çıkıyor. Sizi, unutulmaz bir doğa serüvenine davet ediyoruz! TurkeyOutdoor.org ile hayalinizdeki maceraya adım atın!

TurkeyOutdoor.org sizi bekliyor!

https://turkeyoutdoor.org/