Gümüşhane Hakkında Genel Bilgiler

Türkiye’nin Outdoor Sayfası olarak özellikle outdoor turizminde büyük eksiklik olarak gördüğümüz illerin tek tek tanıtımı, illerde yapılabilecek outdoor aktiviteleri, outdoor ürün satan firmalar, kamp alanları, doğal güzellikler, yürüyüş rotaları gibi bütün bilgileri içeren bir yazı dizisine başladık. Bu yazı dizimizde Gümüşhane’yi tanıtıyoruz.

Gümüşhane Hakkında Genel Bilgiler

Plaka: Gümüşhane’nin plaka kodu 28’dir.

Komşuları: Gümüşhane, kuzeyde Trabzon, doğuda Bayburt, güneyde Erzincan ve batıda Giresun illeri ile komşudur.

Coğrafi Konumu: Doğu Karadeniz Bölgesi’nin iç kesiminde yer alan Gümüşhane, kıyılara yaklaşık 100 kilometre uzaklıktadır. Toplam yüzölçümü 6.575 kilometrekaredir.

Yeryüzü Şekilleri: Giresun Dağları, Köse Dağları, Mercan Dağları ve Canik Dağları gibi dağlarla çevrili olan Gümüşhane, en yüksek noktası 3.337 metre yüksekliğindeki Ovacık Dağı’na ev sahipliği yapmaktadır.

İklim: Karasal iklim etkisi altında olan Gümüşhane’de, kışlar soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise serin ve yağışlı geçer.

Nüfus: 2023 yılı itibarıyla Gümüşhane’nin nüfusu 167.129’dur. Torul ilçesi en kalabalık ilçedir.

Gümüşhane’nin Tarihçesi

1. Giriş: Gümüşhane’nin tarihine dair köklü izler, Trabzon’u İran-Azerbaycan’a bağlayan tarihî bir yolun geçiş güzergahında ortaya çıkar. Bu yolla, Değirmendere Vadisi’ni takip ederek Zigana Dağları’nı aşan bir yolculukla Gümüşhane ve çevresi tarih sahnesine çıkar.
2. Coğrafi ve Tarihsel Bağlam: Gümüşhane’nin coğrafi yapısı, tarih boyunca önemli gelişmelere zemin hazırlamıştır. Özellikle Aşağı Dere ve Yukarı Dere bölgeleri, farklı coğrafi, kültürel ve tarihsel özelliklere ev sahipliği yapar.
3. Tarih Öncesi Dönemler: Gümüşhane’nin tarih öncesi dönemleri hakkında sınırlı bilgiler bulunsa da, arkeolojik çalışmalar Paleolitik Çağ’a kadar uzanır. Bölgedeki mağaralar, bu dönemlere ait önemli verilere ev sahipliği yapar.
4. Eski Tunç Çağı ve Hitit İmparatorluğu: Eski Tunç Çağı’nda, Bayburt ve çevresindeki araştırmalar, bölgenin tarihine ışık tutar. Hitit İmparatorluğu’nun etkisiyle, Gümüşhane stratejik bir konuma sahip olur.
5. Urartu ve İskit Egemenliği: Gümüşhane, Urartu Krallığı’nın kontrol stratejilerine ev sahipliği yapar. İlerleyen dönemlerde İskitler’in bu bölgeyi kullanmaları, coğrafi konumun stratejik önemini artırır.
6. Roma Dönemi ve Stratejik Konumu: Karadeniz limanlarıyla Urartu mallarının batıya taşınmasında önemli bir ticaret kapısı haline gelen Gümüşhane, Roma Dönemi’nde stratejik bir konuma ulaşır. Ancak bu döneme dair yazılı belgeler sınırlıdır.
7. Ortaçağ ve İslam Dönemi: Müslüman Arapların gelmesiyle şehir birkaç kez el değiştirir. Selçuklular döneminde Tuğrul Bey’in zaferi, Gümüşhane’nin Türk egemenliğine geçtiği ilk anlardan biridir.
8. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi: Gümüşhane, Osmanlı idaresinde önemli bir yerleşim merkezi haline gelir. Madenlerin işlenmesi, sikke basımı ve stratejik konumu, şehri Osmanlı hükümetinin gözdesi yapar.
9. Tanzimat Dönemi ve Modernleşme: Tanzimat döneminde yapılan düzenlemelerle Gümüşhane, Trabzon vilayetinden ayrılarak bir sancak merkezi olur. Modernleşme çabaları, şehrin altyapısında ve idari yapılanmasında değişikliklere neden olur.
10. Gümüşhane’de Nüfus ve Ticaret: Gümüşhane’nin nüfusu, Osmanlı dönemlerinde farklı etnik grupların varlığıyla şekillenir. Ticaret, özellikle madencilik ve el sanatları, şehrin ekonomisini etkiler.
11. Gümüşhane’de Mevcut Durum: Günümüzde Gümüşhane, zengin tarihî mirası, doğal güzellikleri ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeken bir şehir olarak varlığını sürdürmektedir.
12. Sonuç: Gümüşhane’nin tarihi, binlerce yıllık köklü bir geçmişi yansıtmaktadır. Doğal zenginlikleri ve tarihî mirasıyla şehir, geçmişten günümüze önemli bir kültür hazinesi olarak varlığını sürdürmektedir.

Gümüşhane’de Gezilebilecek Tarihi Kiliseler

Gümüşhane’deki Kiliseler hakkında detaylı bilgiyi Gümüşhane Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün sitesinden alabilirisiniz.:

1. Merkez Olucak (İmera) Manastır Kilisesi
2. Merkez Akçakale (Hozevrek) Kilisesi
3. Merkez Alemdar Köyü ‘Hutura Hagios Manastır ‘Kilisesi’
4. Merkez Alemdar (Hutura) Köyü ‘Kilisesi
5. Merkez Camlıköy Köyü ‘Kiisesi’
6. Merkez Demirkaynak Köyü ‘Kilisesi’
7. Merkez Dörtkonak Köyü ‘Kilise Kalıntısı-Köseoğlu Mevkii’
8. Merkez Dumanlı Köyü Binatlı (Pinetendon) Mahallesi
9. Merkez Dumanlı Köyü Cınganlı Mahallesi ‘Kilise’
10. Merkez Dumanlı Köyü Çakallı (Çakalandon) Mahallesi’Kilise’
11. Merkez Dumanlı Köyü İşhanlı (Sihanandon) Mahallesi ‘Kilise’
12. Merkez Dumanlı Köyü Piştov Mahallesi ‘St. Christoper Kilisesi’
13. Merkez Dumanlı Köyü Terzili Mahallesi ‘St. Theodoros Kilisesi’
14. Merkez Dumanlı Köyü Zurnacılı Mahallesi ‘Kilise’
15. Gözeler Köyü ‘Kilise’
16. İkisu Köyü Hıdırilyas Mevkii ‘ Kilise’
17. İkisu Köyü ‘ Kaya Kilise’
18. Kale Köyü ‘Kilise Kalıntısı’
19. Kocapınar Köyü Kastırget Mevki ‘Kilise Kalıntısı’
20. Kocapınar Köyü Sidas Deresi Mevkii ‘kilise Kalıntısı’ (141 ada 38 Parsel)
21. Kocapınar Köyü Sidas Deresi Mevkii ‘Kilise Kalıntısı (131 ada 6 Parsel)
22. Mescitli Köyü ‘Kilise’
23. Mescitli Köyü Kilise Önü Mevkii ‘Kilise’
24. Mescitli Köyü Muzaras Mevkii ‘Kilise’
25. Olucak (İmera) Köyü ‘İmera Manastır Kilise’
26. Olucak (İmera) Köyü ‘Kilise-1’
27. Olucak (İmera) Köyü ‘Kilise-2’
28. Olucak (İmera) Köyü Livoba Mevkii ‘Kilise Kalıntısı’
29. Olucak (İmera) Köyü Mandırı Mevkii ‘Kilise Kalıntısı’
30. Olucak (İmera) Köyü ‘Merkez Kilise’
31. Süleymaniye Mahallesi ‘Hagios Georgios Metropolitik Kilise’
32. Süleymaniye Mahallesi ‘Hagios lonies Manastır Kilisesi’
33. Merkez Aktutan Köyü Kilise
34. Merkez Aktutan Köyü Orta Mahalle Kilisesi
35. Merkez Süleymaniye Mahallesi Hagios Stephanos Kilisesi
36. Merkes Süleymaniye Mahallesi Hagios Theodoros Kilisesi
37. Merkes Süleymaniye Mahallesi Panaghia Kaya Kilisesi
38. Merkes Süleymaniye Mahallesi Surp Karabet Kilisesi
39. Merkez Tekke Köyü Işıkdere Mahallesi Kilisesi
40. Merkez Vank Köyü Kilisesi
41. Merkez Yağlıdere Köyü Karaağaç Mahallesi Kayaüstü Kilisesi-1
42. Yağlıdere Köyü Karaağaç Mahallesi Kilise
43. Yağlıdere Köyü Kayaüstü Mevkii Kilise
44. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi Alikinos Kilisesi
45. Yağlıdere Köyü Gavalak Kilisesi
46. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Kaya Altı Kilise”
47. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi Kopmuş Mahallesi “Kilise”
48. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Livana Kilisesi”
49. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Lorya Kilisesi”
50. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Mancandanos Kilisesi”
51. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Mohra Kilisesi”
52. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Nanak Kilisesi”
53. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Orta Yayla Kilise”
54. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Sarıoğlu Kilisesi”
55. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Şamanlı Kilise”
56. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi “Zemberek Kilisesi”
57. Yağlıdere Köyü Krom Vadisi Ziganetli Mahallesi “Kilise”
58. Yağlıdere Köyü Soğuk Pınar Mevkii “Kilise”
59. Yağlıdere Köyü Viranköy Mevkii “Harabe Kilise-1”
60. Yağlıdere Köyü Viranköy Mevkii “Haraba Kilise-2”
61. Yağlıdere Köyü Yoğurtlu Mevkii “Harabe Kilise”
62. Yeşildere Köyü Sığırlı Mahallesi “Kilise”
63. Yitirmez Köyü Aşağı Götürmez Mevki “Kilise”
64. Yitirmez Köyü “Kilise”
65. Yitirmez Köyü Yukarı Götürmez Mevki “Kilise”
66. Köse İlçesi Yaylım Köyü “Kilisesi”
67. Kürtün Yaylalı Köyü Baş Mahalle “Kilise”
68. Kürtün Yayalı Köyü “Manastır Kilisesi”
69. Kürtün Yaylalı Köyü “Meryemana Kilisesi”
70. Kürtün Yaylalı Köyü Orta Mahalle “Kilise”
71. Şiran Çevrepınar Köyü “Kilisi”
72. Şiran Erenkaya Köyü “Kilise”
73. Şiran Kozağaç Köyü “Çakırkaya Kilise”
74. Torul Alınyayla Köyü “Kilise”
75. Torul Altınpınar Beldesi Alancık Mahallesi “Kilisesi”
76. Torul Altınpınar Beldesi Güneşli Mahallesi “Gorgodos Kilisesi”
77. Torul Altınpınar Beldesi “Verodon Kilisesi”
78. Torul Arılı Köyü Yukarı Mahalle “Kilisesi”
79. Torul Atlar Köyü “Kilise”
80. Torul Büyükçit Köyü “Papavere Kilisi”
81. Torul Büyükçit Köyü “Meryemana (Panagia Theotokos) Manastırı
82. Torul Cebeli Köyü Çiçekli Mahallesi “Kilise”
83. Torul Cebeli Köyü Hıdrellez Mahallesi “Meryemana Kilise”
84. Torul Cebeli Köyü Ağrıt Mahallesi “Kilise-1”
85. Torul Cebeli Köyü Küpçüler Ağrıt Mahallesi “Kilise-2”
86. Torul Cebeli Köyü Şişe Çengelli Mahallesi “Kilise”
87. Torul Demirkapı Köyü Kayadibi Mahallesi “Kilise”
88. Torul Demirkapı Köyü Ünalan Emrük Mahallesi “Kilise”
89. Torul Gülaçar Köyü Ayana Avcılat Mahallesi “Kilise”
90. Torul Gülaçar Köyü “Manat Kilise”
91. Torul Gümüştuğ Köyü Aşağı Mahalle “Kilise”
92. Torul Gümüştuğ Köyü Baş Mahalle “Kilise-1”
93. Torul Gümüştuğ Köyü Baş Mahalle “Kilise-2”
94. Torul Güvemli Köyü Başhaviyana Mahallesi “Kilise”
95. Torul Güvemli Köyü Vartlı Mahallesi “Kilise”
96. Torul Güzeloluk Köyü Yukarı Mahalle “Kilise”
97. Torul Harmancık Köyü Karel Mevki “Kilise”
98. Torul Harmancık Köyü Kotanis Mevki “Kilise”
99. Torul Harmancık Köyü Mesehor Mevki “Kilisesi”
100. Torul Kocadal Köyü Kalis Mahallesi “Kilise”
101. Torul Uğurtaş Köyü Alpullu Mahallesi “Kilise-1”
102. Torul Uğurtaş Köyü Alpullu Mahallesi “Kilise-2”
103. Torul Uğurtaş Köyü Emir Mahallesi “İstavri Kilisesi”
104. Torul Uğurtaş Köyü Manatlı Mahallesi “Kilisesi”

Bu kiliseler, Gümüşhane’nin tarihindeki dini ve kültürel zenginliği yansıtan önemli yapıları temsil eder. Her biri farklı dönemlere ait tarihî izleri taşıyan bu kiliseler, bölgenin geçmişine ışık tutar.

Gümüşhane’ye hoş geldiniz! Keşfetmeye hazır olun!

Gümüşhane’de Gezilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gümüşhane Gezi Rehberi haritamızda bulabilirsiniz.

Gümüşhane’de Kamp yapılabilecek yerleri sizin için özel olarak hazırladığımız Gümüşhane Kamp Alanları haritamızda bulabilirsiniz.

Gümüşhane’nin keşfedilmeyi bekleyen zengin kültürel ve doğal hazinelerini sizin için sıraladık. Şehrin göz kamaştıran güzelliklerini keşfetmek istiyorsanız, Gümüşhane’de gezilecek yerler hakkında kapsamlı bilgiler içeren aşağıdaki rehberimize göz atabilirsiniz. Tarihi zenginlikleri, doğal harikaları yöresel lezzetleri ve benzersiz atmosferiyle Gümüşhane her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunuyor. Gümüşhane’nin eşsiz atmosferinde kaybolmak ve şehrin tarihle iç içe geçmiş dokusunu hissetmek için, siz de bu muazzam şehri keşfetmeye hazır olun.

Gümüşhane‘nin gezilecek bütün mekanları, outdoor olanakları, kamp karavan tesisleri hakkındaki yazılarımız aşağıdadır. Açılır pencereyi tıklayarak Gümüşhane hakkındaki bütün yazılarımıza ulaşabilirsiniz.

TurkeyOutdoor.org: Doğayla Buluşma Merkezi!: TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin en çekici açık hava platformu! Yürüyüş, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi doğa sporlarıyla ilgili detaylı rehberler, benzersiz rotalar, güncel haberler ve unutulmaz etkinliklerle dolu.

Türkiye’nin Doğasını Keşfedin! TurkeyOutdoor.org, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğal güzellikleri keşfetmek isteyenlere hitap ediyor. Özenle hazırlanmış bilgiler, etkileyici rotalar, çarpıcı fotoğraflar ve ilham verici videolar sizi bekliyor. Ayrıca, Türkiye’deki açık hava etkinlikleriyle ilgili en güncel haberlere ve etkinlik takvimine de göz atabilirsiniz.

Outdoor Tutkunları İçin Özel Rehber!: TurkeyOutdoor.org, Türkiye’de outdoor etkinliklere ilgi duyan her seviyeden maceraperest için ideal bir kaynaktır. Deneyimli gezginlerden yeni başlayanlara kadar herkesi hedefleyen bu platform, Türkiye’deki açık hava etkinlikleriyle ilgili ihtiyacınız olan her şeyi sunuyor. Doğa, kamp ve macera arayanlar için mükemmel bir rehber olarak öne çıkıyor. Sizi, unutulmaz bir doğa serüvenine davet ediyoruz! TurkeyOutdoor.org ile hayalinizdeki maceraya adım atın!

https://turkeyoutdoor.org/