Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğa tutkunlarına kamp alanlarından yürüyüş rotalarına, dağcılıktan ekstrem sporlara kadar en güncel etkinlik ve rehber içeriklerini sunan kapsamlı bir platformdur.

Doğaseverleri bir araya getiren güçlü iletişim ağıyla outdoor dünyasının nabzını tutan sayfa, aynı zamanda illere özel gezi rehberleriyle Türkiye’yi keşfetmek isteyenler için vazgeçilmez bir kaynak sunar. Platform, çevre bilincini artırmayı hedeflerken, doğada spor yaparken sürdürülebilirliğe ve biyolojik çeşitliliğe saygıyı ön planda tutar. 🌿

Türkiye’deki Orman Parkları

Orman ile İlgili Tanımlar:

1. Orman:
   • Oldukça geniş bir alanda kendine özgü bir iklim oluşturabilen, belirli yükseklik, yapı ve sıklıktaki ağaçlar, ağaççık, çalı ve otsu bitkiler, yosun, eğrelti ve mantarlar, toprağın altında ve üstünde yaşayan mikroorganizmalar ve çeşitli böcek ve hayvanlarla orman toprağının birlikte oluşturduğu hayat birliğidir.
2. Ormanlık Alan:
   • Üzerinde belirli bir kapalılıkta orman örtüsü bulunan alanın hektar ölçü birimine göre büyüklüğüdür.
3. Orman Formu:
   • Aktüel durumdaki orman yapısı veya niteliğini ifade eder. Aynı yaşlı ve değişik yaşlı olarak 2’ye ayrılır.
     • Normal Kapalı Orman: Ağaçların tepe çatılarının %11-100 oranlarında alanı örttüğü ormanlardır.
     • Boşluklu Kapalı Orman: Ağaçların tepe çatılarının %10 ve daha az oranda alanı örttüğü ormanlardır.
     • Koru Ormanı: Tohum orijinli yetişmiş veya yetiştirilecek ormandır.
     • Baltalık Ormanı: Sürgün kökenli tıraşlama ormanıdır.
4. Ağaç Serveti:
   • Ormanın ölçüldüğü anda yaşayan ve üretim yapan, belirli bir göğüs çapının üstündeki gövdelerin hacimleri toplamıdır.
5. Yıllık Cari Artım:
   • Orman servetinin yıl sonundaki cari artım miktarıdır.
6. Dikili Kabuklu Gövde Hacmi:
   • Ağacın dip kütükten tepeye kadar olan kabuklu gövde hacmidir.
7. Eta:
   • Ormancılığın ana prensipleri ve ulusal ormancılık hedefleri doğrultusunda, amenajman planı süresince bir işletme sınıfından alınması uygun görülen yıllık ve periyodik hasılat miktarıdır.
8. Orman Amenajmanı:
   • Bir orman işletmesini veya onun ayrıldığı işletme şefliklerini tespit edilen işletme amaçları ve koruma hedeflerine göre planlayan ve planın uygulanmasını izleyen ormancılık bilim dalıdır.
9. Fonksiyonel Verimlilik:
   • Plan ünitesinde ayrılmış alanların (meşcere tipleri ve arazi kullanım tipleri), işletme amacının ve koruma hedefinin gerektirdiği, ürün veya koruma ve hizmet miktarı açısından birim alan başına sağladığı üretim ve fayda durumunu ifade etmektedir.
10. Fonksiyonel Verimsizlik:
    • İşletme amacı ve koruma hedefini gerektirdiği, ürün, hizmetin gereği gibi sağlamayan durumu ifade etmektedir.

Orman Parkı Ne Demektir?

Orman parkları, genellikle şehirlerin veya kasabaların yakınında bulunan ve halka açık rekreasyon alanlarıdır. Bu parklar, açık hava etkinlikleri için ideal bir ortam sunar ve çeşitli aktivitelere ev sahipliği yapar. İşte orman parklarının önemini vurgulayan bazı noktalar:

1. Doğayla Bağlantı:
   • Orman parkları, insanlara doğayla doğrudan etkileşim şansı tanır.
   • Temiz hava, yeşil alanlar ve doğal güzellikler, ziyaretçilere rahatlatıcı bir ortam sunar.
2. Rekreasyonel Aktiviteler:
   • Yürüyüş, bisiklet sürme, piknik yapma gibi açık hava etkinlikleri için mükemmel birer mekan sağlar.
   • Oyun alanları, kamp alanları ve doğa merkezleri gibi ek tesislerle çeşitli aktiviteler sunar.
3. Toplum Birlikteliği:
   • Aileler, arkadaşlar ve topluluklar için buluşma ve eğlence yeridir.
   • Orman parkları, insanların bir araya gelerek keyifli zaman geçirmelerine olanak tanır.
4. Eğitim ve Bilinçlendirme:
   • Ziyaretçilere flora ve fauna hakkında bilgi edinme şansı sunar.
   • Doğa merkezleri aracılığıyla eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri düzenlenir.
5. Çevre Dostu Alanlar:
   • Orman parkları, doğal ekosistemlere saygılı bir şekilde tasarlanır.
   • Yaban hayatı habitatları sağlayarak ekolojik dengeye katkıda bulunurlar.
6. Hava ve Su Kalitesini İyileştirme:
   • Ağaçlar ve bitki örtüsü, hava kalitesini artırır ve karbon emisyonlarını azaltır.
   • Su kaynaklarını koruyarak temiz su sağlama konusunda önemli bir rol oynarlar.
7. Mülkiyet Değerini Artırma:
   • Orman parkları, çevresindeki mülk değerini artırabilir ve bölgeye çekicilik katar.
8. Sel ve Erozyon Kontrolü:
   • Ağaç kökleri, erozyonu azaltarak toprakları korur.
   • Sel riskini azaltarak su yönetimine olumlu etki yaparlar.

Orman parkları, rekreasyonel, ekolojik ve sosyal faydalar sunarak toplumların yaşam kalitesini artırır. Bu nedenle, bu değerli alanları korumak ve sürdürülebilir bir şekilde yönetmek, doğayı ve insanları bir araya getiren bu özel yerleri gelecek nesiller için muhafaza etmek açısından kritik öneme sahiptir.

Türkiye’nin Ormanlık Alanları

Türkiye’nin 78 milyon hektarlık alanıyla ekolojik çeşitlilik bakımından zengin olduğu doğrudur. Ormanlar, bu ekolojik zenginliğin önemli bir bileşenidir. 2020 yılı itibarıyla yapılan tespitlere göre, Türkiye’nin ormanlık alanları ülke alanının %29,4’ünü kaplamaktadır. Bu ormanlık alanlar, ülkenin çeşitli bölgelerinde farklı iklim ve bitki örtüsüne sahip olan zengin ve çeşitli orman ekosistemlerini içermektedir.

Ormanlar, biyolojik çeşitliliği destekler, su ve toprak erozyonunu kontrol eder, karbon depolar, habitat sağlar ve bir dizi ekosistem hizmeti sunar. Türkiye’deki ormanlar genellikle farklı türlerdeki ağaçları içerir ve endemik bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapar. Bu ormanlık alanlar, ekosistem çeşitliliği ve sürdürülebilir kaynak yönetimi açısından büyük öneme sahiptir.

Belirtilen ormanlık alan oranı, ülkenin ormansız alanlarıyla birlikte değerlendirilmediği için, ağaçsız orman alanlarını içermemektedir. Bu durumda, Türkiye’nin orman ekosistemleri ve doğal kaynakları üzerindeki etkileri daha geniş bir perspektifle değerlendirmek önemlidir.

Türkiye’de Orman Varlığı: Yüzölçüm ve Nüfusa Göre İllerin Ormanlık Durumu

Türkiye genelindeki orman varlığı, yüzölçümü ve nüfus bazında değerlendirildi. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre 2015 yılı itibariyle Türkiye’nin yüzde 29’u ormanlarla kaplıdır. Bu oran AB ülkelerinde ise yüzde 43’e ulaşmaktadır.

Verilere göre, Türkiye’deki ormanlık alan oranı son 15 yılda yüzde 5 artmıştır. Eski adıyla Orman ve Su İşleri Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin yüzde 28.6’sı ormanlarla kaplıdır. Bu oran 1973’te yüzde 26.1, 1999’da yüzde 26.7, 2004’te yüzde 27.2 ve 2012’de yüzde 27.7 idi.

Peki, Türkiye’de en çok ve en az ormanlık alan hangi ilde? Kişi başına düşen en yüksek ve düşük ormanlık alan hangi ilde? Yüzölçümüne göre ormanlık alan oranı en yüksek iller hangileri? Türkiye’nin orman verilerini detaylıca inceledik.

En Fazla Ormanlık Alan: Antalya, Kastamonu ve Mersin Öne Çıkıyor

• Türkiye’de en fazla ormanlık alan Antalya ilinde bulunmaktadır, 1 milyon 146 bin hektar ile bu alanda zirvededir. Antalya’yı sırasıyla Kastamonu (873 bin hektar), Mersin (835 bin hektar), Muğla (829 bin hektar), ve Kütahya (646 bin hektar) takip etmektedir.

En Az Ormanlık Alan: Iğdır, Ağrı ve Nevşehir Geride

• En az ormanlık alan ise Iğdır’da bulunmaktadır, sadece 161 hektar orman alanına sahiptir. Iğdır’ı sırasıyla Ağrı (5,9 bin hektar), Nevşehir (11 bin hektar), Şanlıurfa (14,8 bin hektar) ve Aksaray (23 bin hektar) izlemektedir.

Yüzölçümüne Düşen Ormanlık Alan: Karabük, Kastamonu ve Muğla Zirvede

• Ormanlık alanı yüzölçümüne göre değerlendirdiğimizde, en yüksek orman kaplı alan oranına sahip il Karabük’tür, yüzde 67,3 ormanla kaplıdır. Karabük’ü sırasıyla Kastamonu (yüzde 66,9) ve Muğla (yüzde 65,5) takip etmektedir.

Yüzölçümüne Göre Ormanı En Az Olan İller: Iğdır, Ağrı ve Şanlıurfa

• Yüzölçümüne düşen ormanlık alan oranında en düşük orana sahip il Iğdır’dır, binde 4 ile en alt sıradadır. Iğdır’ı sırasıyla Ağrı (binde 5,3) ve Şanlıurfa (binde 7,7) izlemektedir.

Kişi Başına Düşen Ormanlık Alan: Tunceli, Artvin ve Kastamonu Zirvede

• Kişi başına düşen ormanlık alan oranında Tunceli zirvede yer alır, kişi başına 27,8 dekar ormanlık alan düşmektedir. Tunceli’yi sırasıyla Artvin (23,2 dekar) ve Kastamonu (22,8 dekar) takip etmektedir.

Kişi Başına Düşen En Az Ormanlık Alan: Ankara ve İstanbul Geride

• Kişi başına düşen en az ormanlık alan oranında ise Iğdır yine zirvede yer almaktadır, kişi başına 0,008 dekar orman alanı düşmektedir. Iğdır’ı sırasıyla Şanlıurfa (0,07 dekar), Ağrı (0,1 dekar) ve İstanbul (0,16 dekar) izlemektedir. İstanbul’da kişi başına düşen ormanlık alan 6,25 metrekare, Ankara’da ise 122 metrekaredir.

Ormanların Fonksiyonları

Ormanlar, ekonomik, ekolojik ve sosyokültürel fonksiyonlar açısından belirlenen stratejik bir planlama ile yönetilmektedir. 2000’li yılların başında başlatılan fonksiyonel planlama çalışmaları, ekosistem yaklaşımını, katılımcılığı ve fonksiyonel planlamayı esas alan “Ekosistem Tabanlı Fonksiyonel Orman Amenajman Yönetmeliği” ile somut bir yapı kazanmıştır. Bu yönetmelik, 05.02.2008 tarihli 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Devlet ormanlarının işletme amaçları, ulusal ormancılık programı çerçevesinde belirlenirken, ekonomik, ekolojik ve sosyokültürel fonksiyonlar göz önünde bulundurularak, katılımcılık ve ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama yaklaşımı benimsenmiş ve uygulanmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen orman amenajman planları, sürdürülebilir orman yönetimi için önemli bir araç olarak kullanılmaktadır.

Yapılan yeniden planlamalara göre, Türkiye’deki ormanlık alanların ana fonksiyonlarına göre dağılımı aşağıdaki tablo ve grafikte detaylı bir şekilde sunulmaktadır.

Ülkemizdeki ilk orman amenajman planı 1917 yılında Adapazarı-Hedek’te hazırlanmış olup, sürdürülebilir orman yönetiminin temellerini atmıştır. Ormanlarımızın %42’si ekonomik, %49’u ekolojik ve %9’u sosyokültürel fonksiyonları karşılamak üzere planlanmıştır.

Ana Fonksiyonlar:

• Ekonomik: 7.178.776 ha (Toplam Alanın %42,3’ü)
• Ekolojik: 4.856.960 ha (Toplam Alanın %48,5’i)
• Sosyokültürel: 1.228.693 ha (Toplam Alanın %9,2’si)

Toplam Ormanlık Alan: 22.933.000 ha

Eta Miktarı (m³): 22.276.680 m³

Kamp ve Karavan ile ilgili geniş bilgi almak ve bütün yazılarımızı görmek için TurkeyOutdoor Kampçılık Rehberi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Doğa Sporları ve Outdoor Aktivitelerinde Güvenlik Önlemleri

• Bütün outdoor aktivitelerinde ve doğa sporlarında güvenlik öncelikle sizin sorumluluğunuzdadır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsî deneyimin yerini alamaz.
• Özellikle outdoor ekstrem sporlarda kendi kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman kişisel güvenliğinizi, birlikte olduğunuz takımın uyum ve güvenliğini ön planda tutun.
• Her durumda doğadan taraf olun, çevreyi temiz tutun, vahşi hayvanlara, vahşi yaşamın devam ettiği doğaya kesinlikle zarar vermeyin.
• Doğal ve tarihi güzellikleri keşfederken tatilinizin keyifli ve güvenli geçmesi için bazı önemli noktalara dikkat etmelisiniz. Seyahatiniz öncesinde gideceğiniz bölge hakkında detaylı araştırma yaparak hava durumunu kontrol edin ve yanınıza uygun kıyafetler alın. Doğal, tarihi ve turistik mekanlara kesinlikle zarar vermeyin. Gittiğiniz yerlerde çöplerinizi bırakmayın, çöplerinizi getirdiğiniz gibi poşetler içerisinde geldiğiniz yere geri götürün veya bir çöp konteynırına atın.
• Doğa gezileri, kamp veya açık hava etkinlikleri planlıyorsanız, gerekli ekipmanlarınızı eksiksiz şekilde hazırlayın.
• Türkiye’de ormanlara ve bazı korunan alanlara girişlerde sık sık yasaklar uygulanmakta ve uymayanlara idari cezalar yazılmaktadır. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmelisiniz.
• Teknik olarak doğada yapılan bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin alınması gerekmektedir. Okuyucularımıza, kampçılara, doğa yürüyüşçülerine ve bütün outdoor sporlarına katılanlara tavsiyemiz, aktiviteye başlamadan önce hiç olmazsa kolluk güçlerini arayarak yapacakları doğa aktivitesi ve rotaları hakkında bilgi vermeleridir.
• Outdoor ve doğaya dair görüş, düşünce, öneri ve istekleriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilirsiniz.

Keyifli ve güvenli bir doğa/outdoor serüveni dileriz! 🚴‍♀️⛺🌳🌲🚵‍♂️🏞️🌿🌄