Türkiye’nin Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası TurkeyOutdoor, doğa sporları tutkunlarına rehberlik eden kapsamlı bir platformdur. Trekking, kamp, dağcılık, bisiklet gibi aktivitelerle ilgilenen herkes için etkinliklerden ekipman rehberlerine, rota önerilerinden topluluk forumlarına kadar zengin içerik sunar. Türkiye’nin doğal güzelliklerini keşfetmek ve doğa sporlarına katılımı artırmak için yayındayız!

TurkeyOutdoor, doğa sporları aracılığıyla çevre bilincini artırmayı amaçlar. Doğada spor yaparken çevreyi koruma, biyolojik çeşitliliğe saygı gösterme ve sürdürülebilirlik ilkelerini benimser.

TurkeyOutdoor’u Tercih Etmek İçin Nedenler

  • 🗓️ Etkinlik Takvimi: Türkiye genelindeki outdoor etkinliklerini takip edin, size uygun programlara kolayca katılın.
  • 🌄 Rota Önerileri: Deneyim seviyenize göre seçebileceğiniz detaylı yürüyüş ve trekking rotalarıyla doğayı keşfedin.
  • 🛠️ Ekipman Rehberleri: Doğa sporlarına uygun ekipman seçiminizi kolaylaştıran kapsamlı kılavuzlar.
  • 📰 Haberler ve Blog Yazıları: Doğa sporları dünyasındaki yenilikleri, ekipman incelemelerini ve deneyim paylaşımlarını blog yazılarımızda okuyabilirsiniz.
  • Güncel ve Güvenilir Bilgiler: Uzmanlar tarafından hazırlanmış içerikler.
  • Kullanıcı Dostu Tasarım: Bilgilere kolay erişim sağlayan sade bir arayüz.
  • Topluluk Desteği: Türkiye’nin dört bir yanından doğa severlerle tanışma fırsatı.
  • Çevre Bilinci: Doğa sporlarını çevreyi koruma bilinciyle birleştiriyoruz.

Bize Ulaşın ve Topluluğumuza Katılın!


Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık 2025 Bildirgesi Türkçede

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Nedir?

Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA), dağcılık ve tırmanma sporunun uluslararası alanda yönetimini sağlayan bir kuruluştur. 1932 yılında kurulan UIAA, dağ güvenliği, sürdürülebilirlik ve rekabetçi spor konularında dünya çapında dağcıları ve tırmanıcıları temsil eder.

UIAA’nın Temel Amaçları:

  • Dağ Güvenliği: Dağcılık ve tırmanma faaliyetlerinde güvenliği artırmak için standartlar belirler, eğitimler düzenler ve bilgilendirme çalışmaları yapar.
  • Sürdürülebilirlik: Dağların doğal çevresini korumak ve dağcılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için çalışmalar yürütür.
  • Tırmanma Sporunu Geliştirmek: Tırmanma sporunun uluslararası alanda gelişmesini destekler, yarışmalar düzenler ve standartlar belirler.
  • Üye Kuruluşları Desteklemek: Üye kuruluşlarına destek sağlar, iş birliğini teşvik eder ve dağcılıkla ilgili bilgi paylaşımını kolaylaştırır.

UIAA’nın Önemli Çalışmaları:

  • UIAA Güvenlik Etiketi: Dağcılık ekipmanlarının güvenliğini sağlamak için uluslararası bir standart olan UIAA Güvenlik Etiketi’ni oluşturmuştur.
  • Eğitim ve Bilgilendirme: Dağcılık güvenliği, çevre bilinci ve sürdürülebilirlik konularında eğitimler düzenler ve bilgilendirme materyalleri yayınlar.
  • Uluslararası Yarışmalar: Tırmanma sporunda uluslararası yarışmalar düzenler ve bu sporun gelişimine katkıda bulunur.
  • Araştırma ve Geliştirme: Dağcılıkla ilgili araştırma ve geliştirme çalışmalarını destekler ve dağ güvenliği konusunda yeni bilgiler üretilmesine katkıda bulunur.

UIAA’ya Üye Olmak:

UIAA’ya üye olmak için ulusal dağcılık veya tırmanma federasyonlarının başvurması gerekmektedir. Üyelik, UIAA’nın çalışmalarına katılma, bilgi paylaşımında bulunma ve uluslararası etkinliklerde yer alma imkanı sağlar.

Sonuç olarak, UIAA, dağcılık ve tırmanma sporunun uluslararası alanda gelişmesini sağlayan, güvenliği ve sürdürülebilirliği ön planda tutan önemli bir kuruluştur. Dağcılar ve tırmanıcılar için güvenli bir ortam sağlamak, sporu geliştirmek ve dağların doğal güzelliklerini korumak için çalışmalarına devam etmektedir.

UIAA 2025 Yılı Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA), 2025 yılı Ocak ayında yeni Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesini resmi olarak yayımladı. Bu bildirge, 2024 UIAA Genel Kurulu’nda Malta’da onaylandı.

Bildirgenin Kapsamı

Bu yeni deklarasyon, dağcılar ve tırmanıcılar için dokuz temel norm belirleyerek doğaya saygılı, etik ve sorumlu bir spor kültürünü teşvik etmeyi amaçlıyor.

UIAA Bildirgesindeki 9 Temel İlke

  1. Dürüstlük: Tırmanışçılar, kullandıkları stil ve yöntemler konusunda doğru bilgi vermelidir.
  2. Farklı Tarzlara Saygı: Kendi tarzından farklı olan tırmanış ve yürüyüş stillerine saygı duyulmalıdır.
  3. Diğerlerinin Deneyimini Koruma: Kendi eylemlerimizin, başkalarının deneyimlerini olumsuz etkilememesi sağlanmalıdır.
  4. Risk Bilinci: Bireysel risk alma kararlarının başkaları üzerindeki etkileri göz önünde bulundurulmalıdır.
  5. Yardımlaşma: Dağcılık ve tırmanışta, tehlike altındaki insanlara yardım etmek kişisel hedeflerden daha öncelikli olmalıdır.
  6. Doğaya Saygı: Tırmanış bölgelerinde ve dağlık alanlarda doğal ekosistem korunmalıdır.
  7. İklim Değişikliğinin Farkında Olma: Sporcular, iklim değişikliğinin etkilerini kabul etmeli ve çevreye zarar vermemek için çaba göstermelidir.
  8. Yerel Yasalara Uyma: Yerel yönetmeliklere uyulmalı ve yerel halk ile kültürlerine saygı gösterilmelidir.
  9. Sorumlu Doğa Erişimi: Yaban hayatına ve doğal alanlara erişim hakkı savunulmalı ancak bu sorumluluk bilinciyle yapılmalıdır.

Bu normlar, dünya çapında tırmanış ve dağcılık topluluğu için etik davranışı, çevresel sorumluluğu ve sosyal bilinci teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

UIAA’nın resmi web sitesinde bildirgenin tam metni indirilebilir. Ayrıca dokuz temel normu özetleyen bir poster de yayımlanmıştır. UIAA, 2025 yılının Şubat ayı ortasına kadar her norm için özel web sayfaları oluşturarak, örnek vakalar ve en iyi uygulamaları paylaşmayı planlıyor.

Bu girişim, UIAA’nın tırmanış ve dağcılığın değişen doğasına uyum sağlama çabasını yansıtıyor. Bildirge; iklim değişikliği, spor tırmanışının yaygınlaşması ve dijital medyanın etkisi gibi günümüzün önemli konularını ele alıyor.

Tüm dağcılar ve tırmanışçılar bu ilkelere uyarak, sporun sürdürülebilir ve saygılı bir şekilde gelişmesine katkıda bulunabilirler.

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

UIAA 2025 Yılı Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi Türkçe Tam Metin

UIAA YÜRÜYÜŞ, TIRMANIŞ VE DAĞCILIK BİLDİRİSİ

UIAA, bu Bildiride yer alan ilkelerin tüm yürüyüşçülerin, tırmanıcıların ve dağcıların izlemesi gereken temel normlar olduğunu düşünmektedir:

ETİK VE STİL

  • Tırmanış tarzımızı dürüstlükle bildiririz.
  • Bizimkinden farklı olsa bile başkalarının tarzlarını kabul ederiz.
  • Yürüyüş veya tırmanış yaparken başkalarının deneyimine zarar vermeyeceğiz.

RİSK, BAŞARI VE BAŞARISIZLIK DENGESİ

  • Risk almadan önce başkaları üzerindeki etkisini göz önünde bulundururuz.
  • Kendi hedeflerimiz pahasına bile olsa, ihtiyacı olanlara yardım ederiz.

HAKLAR VE SORUMLULUKLAR

  • Tırmanış bölgelerindeki ve dağlık bölgelerdeki doğal ekosistemlere saygı duyarız.
  • İklim değişikliğini kabul ederiz ve etkimizi azaltmaya çalışırız.
  • Yerel yönetmeliklere uyar ve yerel topluluklara ve kültürlere saygı duyarız.
  • Vahşi doğaya sorumlu bir şekilde erişim hakkını destekleriz.

UIAA YÜRÜYÜŞ, TIRMANIŞ VE DAĞCILIK BİLDİRİSİ

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Yeni bildirinin amacı iki yönlüdür:

  • UIAA’nın en uygun gördüğü davranış için genel olarak kabul görmüş normları ortaya koymak. Bu, tırmanış etiği ve tarzımızı ve farkında olmamız gereken çevresel ve sosyal hususları içerir.
  • Dağcılık bakış açısıyla tırmanıcılar ve dağcılar için en iyi uygulamayı açıklığa kavuşturmak. Bu, özellikle kaya tırmanışlarının ve “Alp” zirvelerine tırmanışların tarzına atıfta bulunur.

Bunlar, dünya çapındaki tırmanıcılar ve dağcılarla umarım yankı bulacak kurallar yerine bir dizi tavsiye ve normdur.

2002 Tirol Bildirgesi, UIAA’ya ve dağcılık ve tırmanış topluluğuna son 22 yılda çok iyi hizmet etmiş mükemmel bir belgedir ve bu belgede yer alan ilkelerin çoğu hala çok yerinde ve bugün de geçerlidir.

Ancak dünya aradan geçen süre içinde oldukça önemli ölçüde değişti ve tırmanış ve dağcılık da onunla birlikte değişti. Gelişmeler arasında spor ve salon yarışma tırmanışının yükselişi, büyük sıradağlardaki önemli zirvelere müşterileri yönlendiren ticari donatıcıların hızlı gelişimi ve bilgi mevcudiyetinde devrim yaratan ve eğilimleri değiştiren internetin, uygulamaların ve sosyal medyanın etkisi yer almaktadır. Bu gelişmelerin etkisi dünya çapında hissedilmektedir.

En büyük gelişmelerden biri iklim değişikliğidir. Sürdürülebilirlik, UIAA’da hepimize yol göstermektedir. Bu sadece dağ ekosistemlerini korumakla ilgili değil, aynı zamanda yerel toplulukların ve geçimini tırmanış ve dağcılığa bağlayanların refahını desteklemekle ilgilidir. Sporumuzun gelişebilmesi ve mevcut ve gelecek nesiller tarafından zevk alınmaya devam edebilmesi için, tırmanış ve dağcılıkla ilişkili olumlu çevresel, sosyal ve ekonomik etkileri en üst düzeye çıkarmakla ilgilidir.

Dağcılık uygulamaları, ülkeden ülkeye ve kültürden kültüre dünya çapında farklılık gösterir. Bu farklılıkların hiçbiri doğru veya yanlış değildir ve genellikle sadece vurgu farklılıklarıdır.

Tırmanış ve dağcılık, barışın inşasına, sağlık ve refaha destek vermeye, kültürler arası farkındalık ve anlayışı geliştirmeye, kültürel geleneklerden gurur duymayı teşvik etmeye ve miras oluşturmayı desteklemeye yönelik olumlu etkiler yaratabilir. Ayrıca yerel işler ve geçim fırsatları yaratarak ve dağlardaki doğal, kültürel ve tarihi değerler ve varlıklar konusunda ziyaretçi farkındalığını ve takdirini artırarak nüfus azalmasını ve kentsel yeniden yerleşimi önlemeye de yardımcı olabilir.

Bu Bildirinin, dünya çapında dağcıları birbirine bağlayan temele katkıda bulunacağı umulmaktadır.

BÖLÜM 1 ETİK VE STİL

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Tırmanış tarzımızı dürüstçe bildiririz.

Dağcılıkta “stil”, “oyunun kuralları”nın kısaltmasıdır. Tüm tırmanışlar, isteyerek kabul ettiğimiz kurallarla sınırlıdır. Eğer böyle olmasaydı, bizi doğrudan zirveye helikopterle gitmekten alıkoyan hiçbir şey olmazdı. En zorlu kaya tırmanışlarının üzerine Via Ferrata’lar yerleştirmekten bizi alıkoyan hiçbir şey olmazdı. Bir disiplin olarak tırmanış var olmaktan çıkardı. Kurallar stili tanımlar ve dağcılıkla birlikte gelişmiştir.

İster bir dizi kuralı ister diğerini takip etmeyi seçmemiz yalnızca bizi ve vicdanımızı ilgilendirir. Tırmanıcılar, hangi tırmanış stilini takip edeceklerini seçmekte özgür olmalıdır ve doğal çevreye veya başkalarının deneyimine zarar vermediğimiz sürece hangi stili seçtiğimizin önemi azdır.

Kurallarımızı seçebiliriz, ancak tüm dağcılık stilleri için geçerli olan üstün ilkeler vardır; yani, tırmandığımız stil konusunda net olmalıyız. Uyduğumuz kuralları tanımlarken dürüst olmalıyız. Titizlikle dürüst olmamak, ne yazık ki, sık sık hilekarlık suçlamalarına yol açar. Tırmanışın iki tartışmasız kuralı daha vardır; bunlar, doğal çevreye zarar vermemeliyiz ve bu süreçte başkalarının deneyimini olumsuz etkilememeye dikkat etmeliyiz. Bunlar, tırmandığımız üç üstün ilkedir ve başkaları ve doğal çevre ile ilgili özgürlüğümüzün sınırlarını gösterirler.

  • Tüm tırmanıcıların (macera veya spor), isteklerine ve yeteneklerine uygun herhangi bir stilde tırmanma hakkına sahip olduğunu kabul ediyoruz.
  • Tırmanıcılar, faaliyetlerini doğru bir şekilde paylaşmalı ve bildirmelidir. Doğru bir anlatım, yalnızca tırmanıcının güvenilirliğini değil, aynı zamanda sporun kamuoyundaki itibarını da artırır. Dağ sporlarında dürüstlük, başarıları değerlendirmek için esastır. Dijital olarak geliştirilmiş fotoğrafçılık, görülen ve deneyimlenen şeyin gerçekliğini değiştirir ve cesaretlendirilmemelidir. Dağcılık, ‘övünme hakkı’ için bir zirve fotoğrafı veya videosuna indirgenmemelidir – planlamadan dostluğa kadar deneyimin her yönü içsel bir değere sahiptir ve raporlarımızda paylaşılmalıdır.
  • Macera rotaları mümkün olduğunca doğal bırakılmalı, mevcut olduğunda sökülebilir emniyetlere güvenilmeli ve cıvatalar yalnızca gerektiğinde ve her zaman yerel uygulamaya tabi olarak kullanılmalıdır.
  • Başarısızlığa cesaret edin. Dağcılıkta garantili bir sonuç yoktur. En zengin deneyimler ancak dağlarda yüksek başarısızlık şansını kabul ederek kazanılır.
  • Tırmanış ve dağcılığın değerini düşürmemek veya dağ ortamlarına zarar vermemek için sosyal medyayı sorumlu bir şekilde kullanırız.

BÖLÜM 2 ETİK VE STİL

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Bizimkinden farklı olsa bile başkalarının tarzlarını kabul ederiz.

Modern tırmanış, yürüyüş ve boulder tırmanışından, kaya tırmanışına ve dağcılığa kadar geniş bir yelpazedeki etkinlikleri kapsar. Dağcılık, genellikle “Alp” tırmanışı olarak bilinen şeyi içerir ve And Dağları veya Himalayalar gibi büyük sıradağlarda yüksek irtifa alpinizminin ve keşif gezisi tırmanışının aşırı biçimlerini içerir.

Stil etrafındaki tartışmalar, en azından 8000 metrelik zirvelerde, açıkça dağcılığın ticari bir çağında olduğumuz gerçeğini yansıtmaktadır. Sonuç olarak, her tırmanıcının istedikleri herhangi bir stilde tırmanma hakkını tanımak ile işleri yapmanın daha iyi yolları olabileceğini kabul etmek arasında bir gerilim vardır. Tüm tırmanıcılar eşit haklara sahip olsa da, tüm stiller dağ topluluğumuzda aynı saygıyı görmez. Bu, kısmen de olsa, kültürel bir ayrımdır.

  • Hafif tırmanışın insan ve doğal çevre üzerindeki etkimizi azalttığını kabul ediyoruz.
  • Trekking ve diğer dağ turizmi biçimleri de dahil olmak üzere tüm dağcılık biçimlerinin bu yaklaşımdan faydalandığını takdir ediyoruz. • Hafif Alp stili tırmanışına özlem duyuyoruz, ancak 8000 metrelik zirvelerde popüler olan tam rehberli tırmanışları tercih edenlere saygıyla yaklaşıyoruz.

BÖLÜM 3 ETİK VE STİL

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Başkalarının deneyimine zarar vermeyeceğiz.

Başkalarının deneyimini olumsuz etkilemememiz temel ve kendiliğinden açık bir insan ahlakıdır. Dağlarda ve tırmanırken bu, yerel tırmanış tarzına saygı anlamına gelir. Yerel topluluğa zarar vermenin somut örnekleri, “geleneksel” yöntemlerin norm olduğu bölgelerde spor rotaları oluşturmak, yalnızca yumuşak korumanın adet olduğu yerlerde somun veya kazık kullanmak veya geleneksel olarak vahşi tutulan vahşi alanlarda altyapı inşa etmek olacaktır.

Daha az somut ancak bir o kadar önemli olanı, doğrudan insan deneyimidir. Örneğin, genellikle kalabalık olabilen popüler rotalar, dağlarda daha hızlı grupların geçmesine izin vermek, sessiz alanları kayalıklarda sessiz tutmak ve mümkün olduğunca çok kişinin etkinliğe katılmasını sağlamak için ekipmanı zamanında tırmanışlardan kaldırmak gibi basit iyi davranışlardan faydalanacaktır. Kısacası, dağcılar ve tırmanıcılar olarak, başkalarına karşı özgürlüğümüzün sınırlarını kabul ediyoruz.

  • Başkalarının tırmanışlarına saygıyla yaklaşırız ve olumsuz yorumlarda bulunmaktan kaçınırız.
  • Başkalarını gerekenden fazla engellemeyiz veya rahatsız etmeyiz.
  • Daha hızlı grupların geçmesine izin veririz.
  • Tırmanan tırmanıcılar, güvenli olduğu sürece inen gruplara karşı geçiş hakkına sahip olmalıdır.
  • Yerel tırmanış toplulukları, tırmanışlara nasıl yaklaştıkları konusunda öncelikli olmalıdır. Tutamakları keserek veya ekleyerek kayayı tahrif etmeyeceğiz.
  • Bir rota, zirve veya bir dağın diğer kısımları için bir ad önerirken dikkatli oluruz: yerel topluluklara danışırız ve önerilen adın saldırgan olmadığından emin olmak için yerel adetlere ve mevcut kurallara saygı duyarız.

BÖLÜM 4 RİSK, BAŞARI VE BAŞARISIZLIK DENGESİ

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Risk almadan önce başkaları üzerindeki etkisini göz önünde bulundururuz.

Risk, herhangi bir açık hava etkinliğinin doğal bir parçasıdır ve bunun üzerinde düşünmemiz gerektiğini kabul ediyoruz. Bunu sadece kendimiz için değil, tepelerde ve dağlarda eylemlerimizden etkilenen diğerleri için de yapmalıyız.

Öngörülebilir risklere hazırlıklı olmalı ve dışarıya çıkmadan önce olasılıklarını değerlendirmeliyiz. Dağlara her gittiğimizde ulusal veya uluslararası yönergelere göre resmi bir risk değerlendirmesi yapılmasını beklemek pratik olmaz. Ancak, risk değerlendirmesi ilkelerini gayri resmi bir şekilde uygulayabiliriz. Tehlikeleri; tehlikeli etkileri; kimin etkilenebileceğini; risk olasılıklarını ve sonuçlarını; güvenlik veya kontrol önlemlerini ve son olarak, risk faktörlerini azaltmak için sonucu belirlemeliyiz. Eylemlerimizin ve diğerleri üzerindeki etkilerinin, ister ortaklarımız, ister yakındaki diğer kişiler, ister kurtarma hizmetleri ve en önemlisi aile üyelerimiz ve arkadaşlarımız olsun, geniş bir bağlamda farkında olmalıyız.

  • Tırmanırken ve dağları ziyaret ederken, belirli koşullarda yaralanma veya ölüm olasılığı ile risk olduğunu anlıyoruz.
  • Bir tırmanıştan önce veya dağlarda hem öznel hem de nesnel tehlikeleri değerlendiriyoruz.
  • Başkalarını tehlikeye atmamak için elimizden gelen her şeyi yaparız ve başkalarını potansiyel tehlikeler konusunda uyarırız.

BÖLÜM 5 RİSK, BAŞARI VE BAŞARISIZLIK DENGESİ

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Kendi hedeflerimiz pahasına bile olsa, ihtiyacı olanlara yardım ederiz.

İdeal bir dünyada, tırmanıcılar, güvenli olduğu sürece dağlarda veya diğer tırmanış ortamlarında sıkıntı içinde veya yaralanan herkese yardım eder.

Dağda insanlarla başımızın derde girdiği çeşitli senaryoları da göz önünde bulundurmak gerekir. Öncelik, mümkün olan her türlü yardımı sağlamaktır. Kendi hedeflerimiz, yardım ulaştırmaktan daha az önemlidir.

Tüm olasılıklara hazırlıklı olmalıyız:

  • Her zaman sıkıntı içinde olan başkalarına yardım etmeye çalışırız.
  • Herhangi bir dağ olayında, önce kendi güvenliğimizi sağlarız ve sonra etkilenen taraflara yardım ederiz. Yaralıların nesnel tehlikelerden güvende olmasını sağlarız.
  • Gerekirse, en kısa sürede kurtarma hizmetlerini uyarırız.
  • Bu olayları sansasyonelleştirmememiz, kültürel normlara uygun olarak onlara saygıyla yaklaşmamız önemlidir. Bir ceset bulmak muhtemelen rahatsız edici olacaktır. Hassasiyet ve sağduyu ile hareket etmeye özen göstermeliyiz.
  • İhtiyaç sahibi yerel halka mümkün olan her türlü yardımı yaparız. Bir sefer doktoru, akut hasta birinin hayatına belirleyici bir müdahalede bulunma konumundadır.

BÖLÜM 6 HAKLAR VE SORUMLULUKLAR

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Doğal ve insani dağ ortamına saygı duyarız.

Yüksek rakımlı yaşam alanları sadece endemik bitki, mantar ve hayvan türlerine ev sahipliği yapmakla kalmaz, aynı zamanda iklim değişikliği ve insan kaynaklı baskılarla tehdit edilen daha düşük rakımlardaki türler için sığınaklar olarak da önemli bir rol oynar. Dağlar ve kaya tırmanışı alanları, giderek daha fazla “jeo-çeşitlilik” olarak kabul edilen şeye de ev sahipliği yapmaktadır; bu, kayaçların, minerallerin, fosillerin, yeryüzü şekillerinin, tortuların ve toprakların zengin çeşitliliği ve çeşitliliği ile bunların oluşumuna yol açan doğal süreçleri içerir.

Tırmanış ve dağcılık, doğal bitki örtüsü, hayvan türlerinin zenginliği ve çeşitliliği, erozyon yoluyla toprak ve bitki örtüsünün kaybı ve kaya kalitesi ve genel manzara çekiciliği gibi biyo ve jeo-çeşitlilik üzerinde derin etkiler yaratabilir. Sonuç olarak, dağlık manzaraların çekiciliği ve soyut değeri yalnızca azalmakla kalmayabilir, aynı zamanda dağ ekosistemlerinin temel işleyişi de tehlikeye girebilir.

Tırmanış ve dağcılık faaliyetlerinden doğaya (biyo ve jeo-çeşitlilik) etkilenme örnekleri, hassas alanların aşırı kullanımı, cıvatalama, ankrajlar, tebeşir kullanımı veya Via Ferrata’lar veya merdivenler gibi erişimi ve tırmanışı kolaylaştırmak için altyapı kurulumu yoluyla kayalıkların ve kaya duvarlarının yüzeyinin değiştirilmesi, tahrif edilmesi veya çizilmesi, (insan) atıkları ve kirlilik, özellikle keşif gezisi tırmanışı ve dağcılıkta – özellikle uzak ve yüksek rakımlı bölgelerde.

Seyahat ve Kamp

  • Trekking yaparken veya kamp yaparken, manzarayı, parkurları ve alanları bozulmamış halde tutmaya gayret ederiz.
  • Yemek pişirmek ve ısınmak için odun yakmaktan kaçınırız ve seferlerde hamallara yakıt sağlarız. Mümkün olduğunca çok insan için yemek hazırlamak, karbon emisyonlarını azaltmayı destekler.
  • Hayvan yuvalarının yakınında kamp yapmaktan kaçınırız ve su kaynaklarından en az 30 metre uzakta dururuz. Daha uzun süre kamp yaparken, pratik olan yerlerde birkaç günde bir yerimizi değiştiririz.
  • Mümkün olduğunca sessiz olmaya çalışırız ve gürültü vahşi yaşamı etkilediği için müzik çalmaktan veya bağırmaktan kaçınırız.

Atık Yönetimi

  • Her türlü atığı azaltırız ve (insan) atıklarımızı, pratik ve uygun olan yerlerde, daha temiz bir şekilde bertaraf edilebileceği yere geri getiririz.
  • Gereksiz ambalajlardan kaçınarak atıkları en aza indiririz.
  • Manzarayı bozabilecek ve yerel vahşi yaşama zarar verebilecek organik madde de dahil olmak üzere tüm atıkları yanımızda götürürüz.

Su Kaynakları

  • Su kaynaklarının herhangi bir şekilde kirlenmesini önleriz ve savunmasız göllerde, göletlerde veya nehirlerde doğrudan yıkanmayız veya yüzmeyiz.
  • Özellikle piller gibi tehlikeli atıklar olmak üzere, su kaynaklarının yakınında bulunan tüm çöpleri temizleriz.

BÖLÜM 7 HAKLAR VE SORUMLULUKLAR

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Bitki Örtüsü, Mantarlar ve Vahşi Yaşam

  • Vahşi yaşamın ve yaşam alanlarının farkındayız, doğrudan temastan kaçınıyoruz. Doğal davranışlarını ve diyetlerini değiştirebileceği için vahşi yaşamı beslemiyoruz veya onlarla temas kurmuyoruz.
  • Yalnızca yerel besin zincirini veya ekosistemi bozmadığı takdirde meyve ve tohum hasat ederiz. • Evcil hayvanların vahşi yaşam olarak kabul edilmediğini ve vahşi yaşam popülasyonlarına hastalık bulaştırabileceklerini ve davranışlarıyla vahşi hayvanları tehdit edebileceklerini unutmayın.
  • Bir kaya tırmanışı bölgesini ziyaret ettiğimizde, herhangi bir endemik/nadir türün farkında olabilecekleri için bir rotayı temizlemeye (liken, yosun, bitki, çalılar dahil) başlamadan önce yerel topluluklara danışırız. Rotayı yapmak için gerekli olduğu kadar bitki örtüsünü kaldırırız.
  • Tırmanırken mümkün olduğunca az tebeşir kullanmayı düşünürüz. Aşırı tebeşir ve tebeşir dökülmeleri, fauna ve florayı etkileyen kayaların pH ve besin koşullarını değiştirebilir.

Yerel Çevre Yönetmelikleri

• Uzak bölgelerde çevresel izleme zordur. Özellikle savunmasız doğal ortamlara sahip bölgelerde seyahat ederken yerel çevre projelerini destekliyoruz ve çevresel sorunları yetkililere bildirerek bozulmayı önlemeye yardımcı oluyoruz.

BÖLÜM 8 HAKLAR VE SORUMLULUKLAR

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

İklim değişikliğini kabul ediyoruz ve etkimizi azaltmaya çalışıyoruz.

Yükselen sıcaklıklar, hızlanan iklimle ilgili değişikliklerin temel itici güçleridir. Bu, dağlarda yükselen donma seviyelerine yol açar, buzulların erimesini, permafrostun çözülmesini, kar örtüsünün azalmasını ve mevsimsel sürenin değişmesini tetikler. Sonuç olarak, tırmanış rotaları da yükselen sıcaklıklar ve hızla değişen koşullar nedeniyle değişmektedir. Etkiler arasında toprak kaymalarına, çığlara ve değişen hava koşullarına daha fazla maruz kalma yer alır. Aynı derecede önemli olan, ekosistemlerde, yaşam biçimlerinde, kültürel kimliklerde, değerlerde ve mirasta derin değişikliklere yol açmalarıdır.

Tırmanış ve dağcılıktan iklim değişikliğine katkıda bulunan faktörler, esas olarak hareketlilikle (örneğin dağ destinasyonlarına seyahat) ilişkili sera gazı emisyonları yoluyla gerçekleşir. Tırmanış ve dağcılıkta kullanılan ekipmanların – teknik giyim dahil – üretimi ve taşınmasıyla ilişkili fosil yakıt bazlı enerji kullanımına da dolaylı bağlantılar vardır.

  • Mümkünse toplu taşıma, araç paylaşımı kullanarak veya elektrikli araç kullanarak ve hava yoluyla seyahat etmekten kaçınarak sera gazı emisyonlarını azaltmak için dağlara veya tırmanış alanlarına seyahat ederken her zaman en düşük karbon yoğunluklu seçenekleri seçeriz. Alternatif olarak, kabul görmüş dengeleme şemalarını kullanarak sera gazı emisyonlarını telafi ederiz.
  • Mümkün olan yerlerde ekipmanı ve giysileri geri dönüştürürüz ve sürdürülebilir şekilde üretilen ürünler satın alırız.
  • Tek kullanımlık plastik ve ambalaj almaktan kaçınırız ve bunun yerine su filtresi veya arıtıcı kullanırız.
  • Sera gazı emisyonlarını ele alan yerel girişimlere katkıda bulunmayı düşünürüz.
  • Flora ve faunayı korumayı ve yeniden ağaçlandırmayı amaçlayan yerel projeleri destekleriz.
  • Biz dağcılar, iklimle ilgili konular ve bunların tırmanış veya trekking yaparken kendi uygulamamız üzerindeki etkisi hakkında bilgi sağlayarak bilimsel araştırmaları destekleyebiliriz.
  • Farkındalık yaratmak ve acil eylemi teşvik etmek için bu konuları kamuoyuna duyurmayı düşünürüz.
  • İster kişisel düzeyde, ister bir kulüp olarak veya federasyonlarımız aracılığıyla olsun, dağ ekosistemlerinin yeniden canlandırılması ve restorasyonuna odaklanan girişimler hakkında bilgi sahibi olur ve destekleriz.

BÖLÜM 9 HAKLAR VE SORUMLULUKLAR

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Yerel yönetmeliklere uyar ve yerel topluluklara ve kültürlere saygı duyarız.

Ziyaret ettiğimiz ülke veya bölgenin, yazılı yasalar veya geleneksel kurallar olsun, yasa ve yönetmeliklerine uymamız son derece önemlidir. Herhangi bir ihlal, yalnızca ziyaretimizi değil, aynı zamanda gelecekteki tırmanıcıların ziyaretlerini ve kendi ülkemiz veya kuruluşumuzla olan ilişkimizi de olumsuz etkileyebilir. Yabancı kültürlerde misafir olarak, ev sahiplerimize karşı her zaman nazikçe ve ölçülü davranmalıyız.

  • Ev sahibi ülke veya bölge tarafından uygulanan tırmanış yönetmeliklerine ve bize mantıksız görünseler bile yerel kurallara uyarız.
  • Kutsal dağlara ve diğer kutsal veya hassas yerlere saygı duyarız ve ev sahiplerimizin kültürel ve dini duygularını incitmekten kaçınırız.
  • Yerel ekonomiye ve halka fayda sağlamaya ve yardımcı olmaya çalışırız. Mümkünse bölgesel ürünler satın alır ve yerel hizmetleri kullanırız.
  • Geçim kaynakları tırmanış ve dağcılığa bağlı olabilecek her türlü yerel iş gücü için adil muamele ve koşulları destekleriz.
  • Ev sahibi ülkedeki insanlara nezaket ve saygıyla davranırız. Aynı şekilde, ülkemize veya bölgemize gelen ziyaretçilere de aynı şekilde davranırız.
  • Toprak sahiplerinin yerel adetlerine, kültürel ve yasal haklarına saygı duyarız. Tırmanış ve dağcılık dışında başka ilgi alanları olan diğer ziyaretçilere de saygı duyarız.
  • Hayvancılık, tarım, ekonomik, kültürel ve dini uygulamalar dahil olmak üzere dağların geleneksel yerel kullanımlarına saygı duyarız.

BÖLÜM 10 HAKLAR VE SORUMLULUKLAR

image
Uluslararası Tırmanış ve Dağcılık Federasyonu (UIAA) Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi

Vahşi doğaya sorumlu bir şekilde erişim hakkını destekleriz.

UIAA, ulusal dernekleri, tırmanıcıların ve dağcıların dağ ve vahşi alanlara erişilebilirliği sürdürme ve iyileştirme haklarını desteklemeye teşvik etmeye kendini adamıştır.

Tırmanış ve doğal çevrenin tadını çıkarma, insan ruhunun beslenmesi için esastır. Vahşi dağ bölgelerine erişmekten daha büyük birkaç keyif olabilir. Erişimin önündeki engellerin çoğu fiziksel ve coğrafi iken, engeller politik olabilir.

Bazı ülkelerde yasayla güvence altına alınmış bir “gezme hakkı” vardır ve tırmanıcılar dağlık alanlara serbest erişimin keyfini çıkarır. Ancak, dağcılık geleneği yerleşmiş olsa bile, tırmanıcıların çıkarları genellikle toprak sahipleri, koruma kuruluşları, milli parklar, endüstri ve bazen de hükümetlerle çatışır. En sevdiğimiz mekanlardan bazıları izin ve ruhsat gerektirir.

  • Sorumlu ve sürdürülebilir bir şekilde dağlara ve kayalıklara erişim özgürlüğünün temel bir hak olduğuna inanıyoruz.
  • Doğa koruma kuruluşları ve diğer yetkililerle kararlaştırılan erişim kısıtlamalarına ve yönetmeliklerine saygı duyarız. Esneklik, diyalog ve işbirliği esastır. Tüm tarafları tatmin eden çözümler bulmak için müzakere etmeliyiz.
  • Popüler alanları tanıtmanın daha geniş sonuçlarını dikkatlice değerlendiririz, çünkü artan sayılar erişim sorunlarına ve çevresel bozulmaya neden olabilir.
  • Yönetmelikleri paylaşarak ve duyurarak uygulanmasını destekleriz.

Türkiye’nin doğa aktiviteleri ve macera sporları alanındaki en kapsamlı platformlarından biri olarak, UIAA’nın 2025 Yılı Yürüyüş, Tırmanış ve Dağcılık Bildirgesi’ni Türkçe olarak ilk yayımlayan kaynak olmanın haklı gururunu yaşıyoruz. Bu önemli bildirge, doğa sporlarıyla ilgilenen herkes için etik kuralları, çevresel sorumluluğu ve sürdürülebilir tırmanış ilkelerini kapsayan evrensel bir çerçeve sunuyor. UIAA’nın bu yeni bildirgesi, özellikle dağcılar, tırmanıcılar ve doğa yürüyüşçüleri için rehber niteliğinde olup, sporun gelişimiyle birlikte ortaya çıkan yeni zorluklara da yanıt vermeyi amaçlıyor. Orijinal İngilizce metne ulaşmak ve UIAA’nın resmi duyurusunu incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.


Doğa Sporları ve Outdoor Aktivitelerinde Güvenlik Önlemleri

Doğa sporlarına ilgi duyuyorsanız ve outdoor aktivitelerinden keyif alıyorsanız, güvenlik konusunu her zaman öncelikli bir yerde tutmalısınız. Doğru hazırlık ve önlemlerle, bu aktiviteler hem güvenli hem de keyifli bir hale gelebilir. Aktiviteye göre ekipmanı mutlaka seçmeli ve bilinçli kullanmalısınız.

Doğanın eşsiz güzelliklerini keşfederken hem kendinizi hem de çevrenizi koruyarak, unutulmaz anılar biriktirebilirsiniz. Ancak unutmayın, doğa sporları heyecan dolu olduğu kadar ciddi sorumluluklar da gerektirir.

İşte başlamadan önce bilmeniz gereken temel güvenlik ipuçları:

Güvenlik Her Zaman Öncelikli Olmalı: Doğa sporları adrenalin dolu ve büyüleyici olsa da, beraberinde bazı riskler de getirir. Hiçbir video ya da yazı, pratik deneyim ve doğru eğitimin yerini tutamaz. Bu yüzden, teorik eğitim aldıktan sonra mutlaka uygulamalı eğitimlere katılın ve deneyim kazanın.

Doğa Sporlarında Karşılaşılabilecek Tehlikeler: Doğa sporları, en deneyimli sporcular için bile tehlike içerebilir. Dağcılık, kampçılık, trekking gibi aktivitelerde şu durumlarla karşılaşabilirsiniz:

  • Kazalar ve Yaralanmalar:
    Basit bir dikkatsizlik bile ciddi sonuçlara yol açabilir. Örneğin, tecrübeli bir doğa yürüyüşçüsü, basit bir doğa yürüyüşünde yaşanan bir kaza sonucunda hayatını kaybetmiştir. Dağcılık gibi zorlu sporlarda bu riskler daha da artar.
    • Ağrı Dağı’nda gruptan ayrılan iki sporcu donarak yaşamını yitirmiştir.
    • Aladağlar’da tecrübeli bir dağcı, yaşadığı çığ felaketinde hayatını kaybetmiştir.
    • Altınoluk Şahindere Kanyonu’nda trekking yapan 10 kişilik bir grup kaybolmuş ve jandarma ekiplerince kurtarılmıştır.
  • Hayvan Saldırıları:
    Doğada, yabani arılar, akrepler, yılanlar gibi hayvanların saldırılarına uğrama riski her zaman vardır. Hazırlıklı olun ve gereken önlemleri alın.

Kişisel Güvenlik ve Ekip Uyumu: Doğa sporları yaparken öncelikli olarak kendi güvenliğinizden siz sorumlusunuz. Ancak takım çalışması da bir o kadar önemlidir. Ekip arkadaşlarınızla uyum içinde çalışarak, tüm grubun güvenliğini sağladığınızdan emin olun.

Doğaya ve Çevreye Saygılı Olun: Outdoor aktivitelerinin vazgeçilmez bir parçası, çevreyi korumaktır. Şu noktalara dikkat edin:

  • Çöplerinizi doğaya bırakmayın, yanınızda taşıyın.
  • Tarihi ve doğal alanlara zarar vermeyin.
  • Vahşi hayvanlara ve doğal yaşam alanlarına saygılı olun.

İlk Yardım Bilgisi Hayat Kurtarır: Doğada karşılaşabileceğiniz olası acil durumlara karşı temel ilk yardım bilgisine sahip olun. Basit bir bilgi bile hayat kurtarabilir. “Doğada Sizi Öldürebilecek 6 Şey” yazımızı inceleyerek bu konuda daha fazla bilgi alabilirsiniz.

Yasal Düzenlemelere Her zaman Uyun: Türkiye’de özellikle yaz aylarında ormanlara girişler yasaklanmaktadır. Bu yasaklara uymak, hem doğanın korunması hem de sizin güvenliğiniz için kritik önem taşır.

Paylaşım ve İletişim: Deneyimlerinizi Bizimle Paylaşın: Outdoor dünyasında tecrübelerinizi ve görüşlerinizi paylaşmak hem topluluğa fayda sağlar hem de daha bilinçli aktivitelerin önünü açar. Doğaya dair tecrübe, öneri ve uyarılarınızı lütfen bizimle paylaşın ve bütün outdoor camiasına duyuralım.

Son Söz: Doğanın eşsiz güzelliklerini keşfederken, güvenliğinizi ön planda tutmayı unutmayın. Hazırlıklı, dikkatli ve bilinçli olduğunuzda, doğa sporlarının sunduğu benzersiz deneyimlerin tadını çıkarabilirsiniz. 🌿🌄

Keyifli ve güvenli bir doğa/outdoor serüveni dileriz! 🚴‍♀️⛺🌳🌲🚵‍♂️🏞️

Türkiye'nin outdoor ve doğa sporları platformu
Türkiye’nin Doğa Aktiviteleri & Macera Sporları Sayfası