1    Antalya Akseki Düdencik Mağaraları

Türkiye’nin En Derin Mağarası Düdencik Mağarası

Türkiye’nin en derin mağarası olarak bilinen Düdencik Mağarası, Akseki-Beyşehir karayolu üzerindedir. Bir diğer adı da Çanırdibi Mağarası olan Düdencik Mağarası Beyşehir yol üzerinde, Cevizli Köyü yakınlarında bulunuyor. Düdencik Mağarası Cevizli Köyü’nün yaklaşık 4 km batısında ve orman yolu kenarında yer alır.

Akseki’nin en derin mağara unvanına sahip Düdencik Mağarasına gitmek için Cevizli Köyüne komşu kızılçam ormanlarından geçersiniz. Bu ormanların sağ yanında bulunun dik Manavgat Çayı Vadisi sizlere rehberlik eder. 

Düdencik Mağarasının keşfi için en büyük araştırmanın 1987 yılında yapıldığı belirtiliyor. Mağaranın derinliğinin 330 metreye kadar sürdüğü bilinenlerdendir. Düdencik Mağarası 1966 yılında Manavgat Irmağı havzasında yapılan hidrojeolojik ve karstik araştırmalar esnasında bulunmuştur.

Dikey bir inişle başlayan Düdencik Mağarası ağzından; yağışlı mevsimlerde içeriye su girmektedir. Kış aylarında su çeken bir düden olarak çalışan bu mağara içinde kaybolan su; Yukarı Manavgat Havzasında, Pamukluk köprüsü mevkindeki karstik kaynaklar vasıtasıyla Manavgat Irmağı’na boşalır.

Düdencik Mağarasına 1967 yılı Ağustos ayında İngiliz, Fransız ve Türk mağara araştırmacılarından oluşan bir grup ilk inişi yapmıştır. Bu inişte 60 metrelik dikey bir kuyu şeklinde başlayan mağarada 330 metreye kadar inilmiştir.

En son 1987 yılında girilen ve 330 metre derinliğe kadar devam edildiği bilinen ve dikey mağara olarak sınıflandırılan Düdencik Mağarası’nın sonuna kadar ekipmanlarla inilebilmektedir. Düdencik Mağarası 1989 yılına kadar Türkiye’nin bilinen en derin mağarası olarak kalmıştır. İspanyol mağaracılar ve Boğaziçi Üniversitesi Mağara Araştırma Kulübü (BÜMAK) ortak etkinliğinde mağarada iniş yapılmış ve Düdencik Mağarası’nın derinliği 325 metre olarak tasdik edilmiştir.

Mağaranın derinliği 330 metreden fazla olduğu için amatör girişlere kapalıdır. Düdencik Mağarasına sadece gerekli ekipmana sahip ve yetkili makamlardan izin almış kişilerin girişine izin verilmektedir.

Antalya Akseki Kocadüden Mağarası

Yeri: Antalya, Akseki İlçesi

Akseki Polyesinin Güneybatı kenarında yer alır. Akseki-Bucakkışla yolunun 4. km. sinden ayrılan patika yol mağaranın kenarından geçer. Özellikleri: Yer yer yatay olmakla birlikte çoğunlukla dikey olarak gelişen mağara, basamaklar halinde 155 metreye iner.

Akseki Polyesi akarsu havzasının yüzey sularının drene eden Koca Düden, Üst Kretase kireçtaşlarında önemli bir fay üzerinde gelişmiştir. İçinde çok sayıda göl bulunan Koca Düden, kapalı bir sifonla sona erer.

Antalya Akseki Oruç Düdeni Mağarası

Yeri: Antalya, Akseki İlçesi

Altınbeşik-Düdensuyu Mağarası yer altından gelen suların yolu üzerindedir.

Özellikleri: Toplam uzunluğu 52 m.dir. Mağaranın alt bölümden geçen yeraltı deresinin yaratmış olduğu operasyonu ile çökmeye yüz tutmuştur.

2    Antalya Akseki Sakaltutan Mağarası

• Antalya Sakaltutan Mağarası Kısa Tanıtım:

Sakaltutan Mağarası Konya Seydişehir İlçesi yakınlarında Antalya – Konya sınırındadır. Sakaltutan Mağarası, Antalya Cevizli Bucağı ile Beyşehir yolundan ayrılan ve Süleymaniye köyünden geçerek Mortaş Alüminyum Madeni’ne giden yolun kenarında Değirmenlik köyünde yer alır.

Sakaltutan Mağarası adını eski kervan yolu üzerinde bulunan dar bir geçitten almıştır. Geçide saklanan eşkıyaların gelen kervanlardaki insanların sakallarını tutup tehdit ederek soygun yaptıkları rivayet edilmektedir.

İlk defa Fransız mağaracılardan Nice-Martel Speleoloji (Mağara Bilimi) Kulübü’nden E. Gilli tarafından bulunan ve dikey bir uçurum olarak açılmış 300’er metrelik iki kuyudan oluşan Sakaltutan Mağarası, dikey yönde ilerleyen ve derinleşen hemen 3 metre solunda bulunan ikinci bir mağarayla bağlantısı olan bir yapıdır.

Sakaltutan Mağarası Düdencik Mağarasından sonra Türkiye’nin en derin mağaraları arasında yer alır. Dikey bir mağara olan Sakaltutan Mağarası’nın derinliği Mağara Araştırma Derneği (MAD) tarafından yapılan çalışmalarda 303 metre olarak tasdik edilmiştir.

(Yazımızda yer alan bilgiler Antalya Valiliği’nin ildeki mağaralarla ilgili PDF yayınından alınmıştır.)

• Antalya Sakaltutan Mağarası Adresi: Değirmenlik, Değirmenlik Köyü Yolu, 07630 Akseki/Antalya (Mağaranın tam yerini köylülerden öğrenebilirsiniz.)
• Sakaltutan Mağarası Harita (GPS) Koordinatları: Sakaltutan Mağarası (Bulunduğunuz konumdan kamp alanına ulaşmak için bağlantıyı tıklayın. Bağlantıdaki haritayı açarak kamp alanının konumunuza uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)

3    Antalya Akseki Bucakalan Mağarası

• Antalya Bucakalan Mağarası Kısa Tanıtım:
• Antalya‘nın Akseki ilçesi Bucakalan köyü yakınlarında bulunan 345 metre derinliğe sahip Bucakalan mağarası  Türkiye’nin en derin mağarasıdır.
• Bucakalan Mağarası Bucakalan mahallesinden 1 km. uzaklıkta, yöre halkınca “Asartepe” denilen yaklaşık 500 m. yüksekliğinde, ulaşımı zor olan bir tepenin üzerinde bulunmaktadır.
• Bucakalan Mağarası Türkiye’nin “en uzun inişi olan mağarası ” olmakla, 1992 yılında Fransa’dan gelen bir ekip 305 metreye kadar, 2011 yılında Türk ekibi Anadolu Speleoloji Grubu (ASPEG)  345 metreye kadar inmiştir.
• Son aylarda keşfedilen 340 metre derinliğindeki Antalya’nın Akseki ilçesine bağlı, Türkiye’nin en derin ve en uzun inişi olan mağaralarından biridir.
• Bucakalan mağarasının toplam derinliği 345 metredir. Bunun 300 metresi tek iniştir. Artı, 192 metre inen başka bir kol daha var. Bu 305 metreye hat kurarak inilmiş yaklaşık 6,5 saat içerisinde hat kurulup, hazırlanıp ve dışarı çıkılarak 6,5 saat içerisinde mağaraya iniş tamamlanmıştır.

• Bucakalan mağarası nın ağız genişliği 1.50 m., yüksekliği 60 cm. kadardır. Daha fazla ağız genişliğine sahip mağaranın insanlar ve hayvanlar düşmesin diye tehlike yaratmaması için kapatıldığı anlaşılmaktadır.
• Dik bir şekilde aşağıya doğru derinleşen mağaraya ancak özel malzemeler yardımıyla inilebilir
• Bucakalan Mağarası’nın faunası incelendiğinde, mağara içerisinde Yarasa(Chiroptera), mağara örümceği (Aranea), mağara kelebeği (Lepidoptera) mağara sineği (Diptera) ve mağara çekirgesi (Rhapdihoporidae) tespit edilmiştir.

• Özellikle -100 m ye kadar mağara çekirgesinin gözlenmesi bu grup açısından ilk kez karşılaşılmıştır. Mağarada farklı türde çekirgelerin oluşu tez hazırlayan araştırmacılar için katkı sağlamıştır.
• Mağara girişinin çevresinde de çok sayıda iri siyah renkte gastropodlarla (salyangoz) rastlanmıştır. 
• Turizme veya bireysel girişlere kapalı sadece profesyonel dağcılık eğitimi almış kişilerin girebileceği derin bir mağaradır.
• Resimler (https://www.erenarpacik.com/post/2017/07/08/hadese-c4-b0ni-c5-9f) adresinden alınmıştır.

• Antalya Bucakalan Mağarası Adresi: Bucakalan 07630 Akseki/Antalya (Mağaranın tam yerini köylülerden öğrenebilirsiniz.)

• Antalya Bucakalan Mağarası Harita (GPS) Koordinatları: Bucakalan Mağarası (Bulunduğunuz konumdan mağaraya ulaşmak için bağlantıyı tıklayın. Bağlantıdaki haritayı açarak mağaranın konumunuza uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)

4    Antalya Akseki Bağırcak (Kartallı) Mağarası

• Antalya Bağırcak (Kartallı) Mağarası Kısa Tanıtım:
• Orta Toroslar’ın kuzeybatı kenarını oluşturan merkezi yükselim alanında, Manavgat Nehri’nin başlangıcını oluşturan kaynakların açığa çıktığı bir bölgede bulunan Kuyucak Kasabası ve çevresi, ülkemizin yoğun karşılaşmaya uğramış kesimlerinin başında gelir.
• Bu bölgede çok sayıda mağara oluşmuştur. Bilinen en az 80 mağara vardır.
• Toroslar da yeraltı suyu dolaşımında son derece karakteristik olan bu mağaralardan bazıları, değişik tarihlerde araştırılmıştır.
• Mağaranın kullanıldığı tam zaman dilimi belli olmasa da girişinde bulunan yazılı taşlardan ve resimlerden insanların saldırılardan korunmak için yaşamlarını devam ettirdikleri bilinmektedir.
• Aynı zamanda Bağırcak Mağarası olarak geçen Kartallı Mağarası Akdeniz’de bulunan Antalya, Akseki ilçesi sınırları içerisindeki Kuyucak beldesi yakınlarında bulunuyor. 
• Antalya’nın Akseki ilçesinde Kuyucak Beldesinde birinci derece arkeolojik sit alanında yer alan Kartallı diğer adıyla Bağırcak Mağarası iki bölümden oluşan 91 metrelik bir alandan meydana gelmiş.
• Bazı kaynaklarda Kartallı (Bağırcak) Mağarası için 129 metre uzunluktan bahsedilmektedir.
• Bağırcak Mağarası eski dönemlerde kilise olarak da kullanılmıştır. O dönemden kalma taş ve resimler mağara girişinde görülebilir.
• Mağaranın girişteki genişliği 5-9 metre arasında tavan yüksekliği ise 3 – 8 metre arasında değişiklik gösteriyor. Ulaşımı güç bir orman içerisindedir.
• Eski medeniyetlere ev sahipliği yapan Kartallı (Bağırcak) Mağarası Roma ve Bizans döneminde de kullanılmıştır.

• Kartallı (Bağırcak) Mağarasının farklı duvarlarında milyonlarca yıl içinde sarkıt, dikit ve duvar damla taşları gelişmiştir. Yıllar içinde siyahlaşan bu damla taşları ile mağara etrafında bulunan ibadethane kalıntılarında ve giriş kısmında son dönemlerde define avcıları tarafından yapılan kaçak kazılar nedeniyle büyük ölçüde tahribat oluşmuştur.
• Mağara girişinde yer alan kartal heykeli de yine defineciler tarafından kırılmıştır.
• Roma ve Bizans döneminden kaldığı düşünülen mağaranın girişindeki taşta eski Roma dönemine ait yazılar bulunmaktadır ve gereken önlemler alınamadığı için bu yazılar da kaybolmaya başlamıştır.
• Mağaranın kullanıldığı tam zaman dilimi belli olmasa da girişinde bulunan yazılı taşlardan ve resimlerden insanların saldırılardan korunmak için yaşamlarını devam ettirdikleri bilinmektedir. 
• Kartallı Mağarası içerisinde yılların oluşumu olan sarkıtlar, dikit ve duvar damla taşları gelişmiştir.
• Bağırcak Mağarası’nın 2004 yılında Antalya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu tarafından birinci derece Arkeolojik Sit alanı olarak tescil edilmiştir.
• Merkeze uzak, turizme kapalı ulaşımı zor bir mağaradır.

• Antalya Bağırcak (Kartallı) Mağarası Adresi: Kuyucak, 07630 Akseki/Antalya (Bu adres köyün adresidir. Mağara’nın tam yerini köylülerden sorabilirsiniz.)
• Antalya Bağırcak (Kartallı) Mağarası Harita (GPS) Koordinatları: Bağırcak (Kartallı) Mağarası (Bulunduğunuz konumdan mağaraya ulaşmak için bağlantıyı tıklayın. Bağlantıdaki haritayı açarak mağaranın konumunuza uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)

5    Antalya Akseki Eynif Polyesi ve Gürleyik Mağarası

Gürleyik Mağarası Yeri: Antalya, Akseki İlçesi

• Antalya Akseki Gürleyik Mağarası Kısa Tanıtım:

Gürleyik Mağarası Antalya Aydınkent (İbradi)’e yaklaşık olarak 12-13 km. kadar kuzeybatıda bulunan Eynif Polyesi kenarında bulunmaktadır. Başlar köyünü geçtikten sonra yolun sağında yola yaklaşık 500-600 m. mesafede bulunmaktadır. Ancak yol güzergahında büyük kalker blokları bulunduğundan mağaraya ulaşmak oldukça güçtür.

Eynif Polyesi, Akdeniz Bölgesi’nin Antalya Bölümü’nde, Manavgat Irmağı ile Köprü Çayı havzaları arasında yer alır. Yüzeysel drenaj bakımından kapalı olan Eynif Havzası ’nın yüzölçümü 150 km2 dir. Polye tabanın m alanı ise 20 km2 civarında olup, ortalama yükseltisi 950 m. dir. Eynif Polyesi, Batı Toros Dağları’nın yöredeki uzanışına uyumlu olarak kuzey-kuzeybatı, güneygüheydoğu doğrultusunda uzanmaktadır.

Eynif Polye’sini çevreleyen plato ve dağlık sahalar, jeolojik bakımdan Üst Trias-Üst Kretase zaman aralığında çökelmiş, otokton özellikteki litolojik birimlerden oluşur. Bu birimlerin içerisinde bulunan kalkerlerin kalınlığı yer yer 1000 m. yi geçmektedir. Havza tabanında ise, Miosen konglomeraları ile Pliosen ve Kuaterner yaşlı dolgu malzemeleri yer alır.

Eynif Polyesi’ni çevreleyen plato ve dağlık sahalarda, karstlaşma şartlar mm elverişli olması nedeniyle Akdeniz tipi yoğun karstik şekiller (holokarst) gelişmiştir. Özellikle Kretase kalkerleri üzerinde lapya, dolin, uvala, mağara, düden, obruk ve diğer mikro ve makro karstik şekillerin gelişmiş olduğu görülür. Eynif havzasının suları, polyenin doğu ve güney kesiminde yer alan düdenler ve yeraltı karstik su yolları vasıtasıyla, Oymapınar Barajı ‘nın kuzeydoğusundan Manavgat Irmağı ‘na karışan kaynaklar şeklinde yüzeye çıkmaktadır. 

Gürleyik Mağarası Özellikleri: Mağaraya girişte ilk etapta 25m.lik bir ağızdan merdivenle inmek gerekir. Özellikle ilkbaharda bir hayli su bulunması nedeniyle ve mağara yüzeyinde çok keskin, sivri kalker uçlarının varlığı botla ilerlemeyi güç ve tehlikeli kılmaktadır. Ağustos ayında sular azalmakta, küçük gölcükler haline dönüşmektedir.

Antalya Gürleyik Mağarası Adresi: Aşağı, Millet Cd., 07680 İbradı/Antalya (Bu adres Eynif Aorman İşletmesinin adresidir. Mağara’nın tam yerini görevlilerden sorabilirsiniz.)

Antalya Gürleyik Mağarası Harita (GPS) Koordinatları: Gürleyik Mağarası (Bulunduğunuz konumdan mağaraya ulaşmak için bağlantıyı tıklayın. Bağlantıdaki haritayı açarak mağaranın konumunuza uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)

6    Antalya Akseki Suini Mağarası

• Antalya Suini Mağarası Kısa Tanıtım:

• Antalya’da Suini mağarası adı altında birkaç tane farklı mağara bulunur. Burada tanıttığımız Suini Mağarası Akseki’ye bağlı Kuyucak beldesinde bulunur.
• Suini Mağarası, Manavgat Irmağının ilk çıkış noktası ve ırmağını besleyen ana su kaynaklarından biridir.

Akseki’nin Kuyucak beldesinde bulunan Suini Mağarasında göller ve şelaleler oluşturan yer altı deresi akmaktadır. Suini Mağarasında damlataş oluşumları da gözlemlenmektedir. Mağaranın bilinen uzunluğu 191 metredir, ancak 400 metreye kadar uzadığı tahmin edilmektedir.

Mağaranın içerisinde üç büyük gölet bulunur. Maden Tetkik Arama Enstitüsü (MTA) yetkililerinin yaptığı araştırmalarda mağaradaki göletlerin üçer metre derinliğinde ve üçer metre genişliğinde olduğu saptandı.

Sarkıt ve dikitleri ile dikkat çeken Suini Mağarası Manavgat Irmağı’nın ilk çıkış noktasıdır ve ırmağı besleyen ana su kaynaklarındandır.  Suini Mağarasına 80 metre civarı elektrik tesisatı döşenmiş olup, mağaranın, ancak başlangıcındaki 50-60 metrelik bölüme girilebilmektedir. Mağara doğal olarak bir soğuk hava deposu gibidir.

Suini Mağarası’nın turizme kazandırılmasına yönelik teknik çalışmalar devam etmekte olup, bu haliyle mağaraya günlük 40-50 ziyaretçi girmektedir. Suini Mağarası özellikle soğuk ve temiz havasıyla astım hastalarının gelip içerisinde birkaç saat kaldığı bir mağaradır.

• Antalya Akseki Suini Mağarası Adresi: Kuyucak 07630 Akseki/Antalya (Mağaranın tam yerini köylülerden öğrenebilirsiniz.)

• Antalya Suini Mağarası Harita (GPS) Koordinatları: Suini Mağarası (Bulunduğunuz konumdan kamp alanına ulaşmak için bağlantıyı tıklayın. Bağlantıdaki haritayı açarak kamp alanının konumunuza uzaklığını öğrenebilir ve yol tarifi alabilirsiniz.)