Erkmen Senan Yazıları: Assos: Surlar, Duvarlar ve Antik Tiyatro

Erkmen Senan Yazıları: Assos: Surlar, Duvarlar ve Antik Tiyatro
Türkiye’nin outdoor ve doğa sporları platformu: Türkiye’de outdoor (açık hava etkinlikleri) hakkında bilgi sağlayan Türkiye’nin outdoor ve doğa sporları platformu olarak yürüyüş, trekking, kamp, bisiklet, kano, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting, dalış, yamaç paraşütü, binicilik gibi doğa sporlarıyla dolu maceralar hakkında detaylı rehberler, benzersiz rotalar, güncel haberler ve unutulmaz etkinlikler sunuyoruz. Her bir etkinlik için titizlikle hazırlanmış bilgiler, etkileyici rotalar, büyüleyici fotoğraflar ve ilham verici videolar sizi bekliyor.
Insta: @turkey_outdoor_org
Türkiye’nin popüler Outdoor Aktiviteleri Paylaşım Merkeziyiz: Doğaseverler, outdoor tutkunları ve macera arayışındakiler için Türkiye’nin en kapsamlı etkinlik platformu hizmetinizde! Türkiye ve dünyadaki popüler gezilecek yerler hakkında detaylı ve güncel bilgileri sitemizde arama yoluyla bulabilirsiniz.
- E-posta: info@turkeyoutdoor.org
- Kulüp İletişim: turkeyoutdoorclub@gmail.com
- Facebook Sayfamız: @turkeyoutdoorblog
Bu adresler üzerinden etkinlik detaylarını ve resimlerinizi bize iletebilirsiniz. Türkiye’nin outdoor tutkunlarını bir araya getiren platformda siz de yerinizi alın! ✨
NOT: Yazı ve resimler 27 Mart 2013 tarihinde aramızdan ayrılan ressam, öğretmen, arkeoloji aşığı, blog yazarı, gezgin, karşıyakalı, akademili, devrimci, aktivist, oyuncu, şakacı, yoldaş, arkadaş, akraba, sevgili, kardeş, evlat… Ahmet Erkmen Senan‘ın blog sayfasından birebir kopyalanmıştır.

Yazıyı doğrudan kopyalama amacımız Erkmen Senan’ın emeğine saygı göstermek ve oluşturduğu muhteşem içeriğin geniş kitlelere ulaşmasını sağlamaktır. Yazarın içeriği ile ilgili izin alacak kimseyi bulamadığımızdan buradan bu duyuruyu girmeyi görev bildik.Konuyla ilgili resimleri aşağıdaki sitede bulabilirsiniz.
Kaynak: https://erkmensenan.blogspot.com/
İçindekiler
ToggleErkmen Senan Yazıları: Assos: Surlar, Duvarlar ve Antik Tiyatro
Assos: Surlar, Duvarlar
Assos’ta yıllarca bilimsel kazılara başkanlık eden ancak 2006 yılında yitirdiğimiz Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu Çanakkale-Troas Arkeoloji Buluşması kitabında (2002) kent savunma duvarlarıyla ilgili şu bilgileri veriyor.
Assos’un çevresi yaklaşık 4km uzunluğundaki surlarla çevrilidir. Bazı yerlerde surlar kayıptır. Kentin İ.Ö 6 yy.dan beri surlarla çevrili olduğunu söyleyebiliyoruz. İç içe yapılmış sur duvarları mevcut. Enson 4. yy.a ait surlar var. Bunlar küçük onarımlarla Roma döneminde de kullanılmış. Dönemin savaş sistemine göre yapılmış surlar günümüze oldukça iyi korunarak gelmiştir.
Assos taşı,bazalt, trak-hid ve volkan ağzı taşıdır. Kolay işlenmez ama uzun ömürlüdür.
Assos Tiyatrosunu 2010 ağustosunda ziyaret ettiğimizde puslu, sisli hava bizi sıcaktan kavrulmaktan biraz olsun kurtardı. Fotoğrafları Sevgili Emel Akın ve ben çektik.
Yıllarca Assos bilimsel kazları yaptıktn sonra 2006 yılında yitirdiğimiz Assos Kazı kurulu başkanı Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu Çanakkale Troas, Arkeoloji buluşması -2002 makalesinde şunları yazmış.
Tiyatro alanındaki çalışmalarımıza 1985 yılında başladık. Ortadaki toprak yığınının yarısını 5 yılda açabildik. Diğer yarısını ise 4,5 ayda açtık. Çünkü destek bulmuştuk.Tiyatro hem deprem görmüş hem de çökmüştü. Öncelikle devrilmiş ve bozulmuş duvarları söktük. Yeni baştan ördük. Tiyatro 4.yyda yapılmışama Roma çağında eklentiler var. 4000 kişi alabilecek kapasitede bir yapıdır. Burası bir zamanlar taş ocağı gibi kullanılıp taşların çoğu götürülmüş. İki yanda tonozlar var. Tonozun birini yeni üretilen taşlarla ayağa kaldırdık. Yeni yapılan sıralarla eksikler tamamlandı. Soldaki parados olarak adlandırılan sınır duvarı da tamamlandı. Sahne binasının yanından aşağıya doğru giden ve yanda bir su kanalı olan 2000 yıldır bozulmamış bir cadde ortaya çıkarıldı.
ASSOS TİYATROSU’NUN ÖZELLİKLERİ:
Assos tiyatrosu, kentin güneyindeki yamaçtadır. Tiyatro, pazaryeri ile kent meclisinin, okulun bulunduğu terasın altında, kentin sosyal hayatının odağındadır. Güneye bakan tiyatro üç kademelidir. Günümüze ulaşan yapı, büyük olasılıkla, erken dönem tiyatrosunun büyütülmüş halidir. Toplam 36 sırayı bulan, iki orta yollu tiyatronun birinci kademesinde 14 oturma sırası, 7 ışınsal merdivenli yolu vardır. İkinci kademede 15 oturma sırası 13 ışınsal yol, üçüncü kademede 7 sıra vardır. Orkestra yarıçapı 32 ayaktır. Sahne binasının yüksekliği yaklaşık 43 ayak olmalıdır. Dairesel orta yolun genişliği 4 ayak 5 parmaktır.
Tiyatronun kapasitesi yaklaşık 5.000 kişiliktir.
Tiyatro:
Agoranın güneyindeki tiyatro andezitten inşa edilmiştir. At nalı planı ile Yunan karakteri gösteren yapıya, Roma Çağı’nda orkestranın önüne iki katlı bir sahne binası yerleştirilmiştir. Yapının bir yamaca yaslanması ve manzaraya dönük olması gibi özellikleri de yine Yunan tiyatrolarının karakteristik özelliğidir. Tiyatronun oturma basmakları dikey merdivenler ve yatay gezinti yerleri (diazoma) ile bir birinden ayrılmıştır. Tiyatroya doğu ve batı yönünden diazomaya açılan iki tonozlu geçitten girilmektedir. Tiyatronun orkestrasını çeviren bir su kanalı vardır. Oturma sıralarının güneye bakan tarafları derin birer tonoz üzerine oturmaktadır. Roma Çağı’nda ilk oturma sırası kesilerek, korkuluk levhalarının ilave edilmesi gladyatör oyunları ile bağlantılı olmalıdır. Oturma sıraları üzerinde dört adet yazıt tespit edilmiştir. Bunların üçü, demirciler, dericiler ve taş işletmecileri gibi meslek gruplarına aittir. Dördüncüsü ise Serapis kültü veya bu külte mensup kişilerle ilgilidir. Yazıtlar, bu meslek gruplarının tiyatroda rezervasyon yaptırdıklarını ortaya koymaktadır.
Tiyatrodaki oturma yerlerinin kenarlarındaki delikler izleyicileri güneşten korumak için dikilen gölgeliklerin ahşap direkleri içindir. Tiyatronun batı yönünde toprak kayması nedeni ile meydana gelen bozulmalar hala görülmektedir. M.Ö. 4-3. yüzyılda inşa edilen tiyatro Roma Çağı’nda da bazı eklenti ve değişiklikler yapılarak kullanılmaya devam edilmiştir.
İlk kez 1881-1883 yılları arasında Amerikan kazı heyeti tarafından kazılan tiyatro, 1980’li yıllarda Türk
heyeti tarafından tamamen açığa çıkarılarak restorasyonu yapılmıştır.
Theatre: The theatre lying to the south of and below the agora was built entirely from local andesite rock. Typical for a construction in the Greek age is the union of a location on a natural slope with the orientation towards a panoramic view. In Roman times, the horseshoe-shaped building received a two-storey stage (“scene”). The rows of seats are divided by steep stairs and narrow passages. To the east and west, two vaulted entrance passages lead to the seats. The orchestra at the base is surrounded by a channel to drain off rain water. In the Roman age, the first row of seats was removed so a balustrade could be installed which was probably meant to protect the audience during gladiator battles. On the seats of the theater four inscriptions were identified, three of them are connected to the guilds of smiths, tanners and stone masons. The fourth inscription refers to members of the cult of Sarapis. These inscriptions indicate that these seats were reserved for such groups and guilds. Holes along the outer edge of the seat ranges served to receive posts for a sunshade. The theater was constructed between the 4th and 3rd century BC, and its use continued in Roman times following a few modifications.
The first excavations of the theater were conducted by American archaeologists from 1881 to 1883. A Turkish excavation team led by Ümit Serdaroğlu uncovered the theater in its entirety in the 1980s, and also conducted comprehensive conservation work.

Assos/Behramkale, Nekropol/Eskiçağ mezarlığı
Artık aramızda olmayan yitirdiğimiz, ama çalışmaları, araştırmalarıyla ASSOS’un her zerresinde yaşayan, ASSOS kazı kurulu başkanı Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu Çanakkale Troas-Arkeoloji buluşması makalesinde şunları söylemiş;
Batı nekropolü içersinde kazmayı vurmamızdan bu yana geçen 20 yıl içersinde günümüzdeki noktaya gelindi. Kazmayla, çapayla, süpürgeyle yapılan kazılar hiçte kolay gerçekleştirilmedi. Bu alan i.ö 7yy.dan İ.S 2.yy.a kadar 900 yıl gömü alanı olarak kullanılmıştır.

Assos/Behramkale, Agora
Artık aramızda olmayan fakat değerli çalışmalarıyla Assos Antik Kentinde yaşayan, Assos Kazı Kurulu Başkanı Prof.Dr. Ümit SERDAROĞLU agora kazılarıyla ilgili şunları yazmış. (Alıntı:Çanakkale-Troas Arkeoloji Buluşması -Makale, 2002)
Assos Agorası güney yamaçlarında teras üzerindedir. Kuzey stoası iki katlı, güney stoası iki katlıdır. Ortada şehrin de tanrıçası olan Athena’ya adanmış küçük bir tapınağı vardır.Burada çalışmalara 2002 yılında başladık. Üstteki yolu temizlerken İ.s6 yy.a ait konut yapıları ortaya çıktı. Yapılar cadde üzerine taşmış durumda olarak karşımıza çıktılar. Bunlar adeta o günlerin gecekondularını andırıyordu.
Assos/Behramkale, Athena Tapınağı
Artık aramızda olmayan ama Assos kazılarındaki değerli çalışmalarıyla yaşayan Kazı Kurulu Başkanı Prof.Dr.Ümit Serdaroğlu Athena Tapınağı ile ilgili şunları söylemiş. (Alıntı:Çanakkale Troas Arkeoloji Buluşması-Bildiriler 2002
En üst noktada yer alan ve Tanrıça Athena’ya adanmış tapınak İ.ö 525 yıllarına tarihlenir. Anadolu’da arkaik Çağda Dor düzeninde inşa edilmiş ilk ve tek tapınaktır. 1800 yıllarında tapınakta ayakta kalmış hiçbir sütun yoktu. Biz çevredeki eserleri toplarken bir yandan da sağlam sütunlardan elde edilen kalıplarla yeni sütunlar döktük. Yavaş yavaş tapınak sütunlarını ayağa kaldırdık. Bu restorasyonda kendi icadımız olan ilkel vinçlerden yararlandık. Tapınağın bir özelliği üzerindeki kabartmalı frizlerdir. 1881 yılında bu parçaların bir kısmı Boston müzesine gitmiş.Ünlü seyyah Texier’e hediye edilmiş bir koleksiyon da Louvre Müzesindedir. Bazı parçalar da İstanbul Arkeoloi Müzesindedir. Kabartmalarda Kahraman Herakles’le ilgili bir mitos anlatılır. Bir sığıra saldırmış iki arslan, Herakles ve Kentauros (At Adam) kabartmaları bizim bulduğumuz parçalardır.
Akropolis
Athena Tapınağı: Akropolisin doğusundaki Athena tapınağı Anadolu’daki Arkaik Çağ tapınakları için çok özel bir yere sahiptir. M.Ö. 540-530 tarihleri arasında inşa edilen tapınak, bir sütun başlığı üzerindeki yazıta göre tanrıça Athena’ya adanmıştır. Cella içindeki mozaik döşeme tapınağın Hellenistik Çağ’a kadar kullanıldığını ortaya koymaktadır. 14.30X30.31 metre ölçülerindeki tapınağın uzun kenarlarında 13, kısa kenarlarında ise 6 adet sütun yer almaktadır Tapınağın çatısı dışında tamamı andezit taştan yapılmıştır. Mitolojik konular ve hayvan mücadeleleri ile süslenmiş olan friz ve metoplar bu gün Çanakkale, İstanbul, Louvre ve Boston müzelerinde sergilenmektedir. Tanrıçanın evi olarak kabul edilen kutsal odaya (Cella) sadece görevli tapınak görevlileri girebilirdi. Cella’da tapınağa ait heykel ve tanrıçaya sunulan hediyeler saklanırdı. Tanrıça için yapılan törenlerin tamamı o çağ inançlarına göre açık havada ayakta ve eller havaya kaldırılarak yapılmaktaydı. Tören alanı olarak tapınakların giriş kapısının bulunduğu doğu yönü seçilmekteydi. Bir sunak üzerinde yanan ateş içine tanrıçaya sunulan adaklar atılmaktaydı. Katiller sarhoşlar ve doğuştan kusurlu olanların tapınak alanına girmeleri yasaktı.
Bizans Çağı Kalıntıları: Geç Bizans Çağı’nda akropolis sığınma yeri olarak kullanılır. Bu amaç doğrultusunda akropolis, yuvarlak ve kare planlı kulelere sahip, bir sur ile çevrilerek kaleye dönüştürülmüştür. Kale içinde sarnıçlar, tahıl depoları ve konutlar bulunmaktadır. Söz konusu yapıların inşasında Athena tapınağının taşları kullanılmıştır.
ÖNEMLİ UYARILAR: DOĞA SPORLARI VE OUTDOOR
AKTİVİTELERİNDE GÜVENLİK
Doğa sporlarına meraklıysanız ve outdoor aktivitelerinde bulunmayı seviyorsanız, güvenlik konusunda dikkatli olmanız hayati önem taşır. Doğa sporları, doğru önlemler alındığında keyifli ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Kişisel güvenliğinizi ve çevrenizi koruyarak, doğanın tadını çıkarmak sizin elinizde. Unutmayın, doğa sporları heyecan verici olduğu kadar ciddi sorumluluklar da gerektirir. Doğa Sporlarında Karşılaşabileceğiniz Tehlikeler ve Almanız Gereken Önlemler yazımızı mutlaka okuyun.
İşte doğa sporlarına başlamadan önce bilmeniz gerekenler:
- Güvenlik Önceliğiniz Olsun: Doğa sporları, adrenalin dolu ve heyecan verici olsa da, beraberinde ciddi tehlikeler de barındırır. Hiçbir makale veya video, doğru pratik eğitim ve şahsi deneyimin yerini tutamaz. Bu nedenle, outdoor aktivitelerine katılmadan önce mutlaka teorik mümkünse pratik eğitim alın ve deneyim kazanın.
- Doğa Sporlarının Tehlikeleri: Doğa sporları, tecrübeli sporcular için bile risk taşır. Dağcılık, kampçılık, doğa yürüyüşleri ve diğer outdoor aktiviteleri, ölüme veya ciddi yaralanmalara sebep olabilen kazalara yol açabilir. Uzun yıllara dayalı deneyim sahibi lisanslı sporcu basit bir doğa yürüyüşü esnasında yaşanan kazada hayatını kaybetmiştir. Dağcılık sporu zaten ciddi tehlikeler barındırmaktadır ve bütün önlemlere rağmen ölüme ya da ciddi yaralanmalara sebebiyet veren kazalar her zaman yaşanabilmektedir. En kolay doğa yürüyüşlerinde bile bilek burkulması, yabani arı, akrep ya da yılan gibi bir hayvan tarafından ısırılmanız/sokulmanız sıradan bir olaydır. Bu yüzden, her zaman hazırlıklı olun ve gerekli önlemleri alın. En kolay doğa yürüyüşünde bir dikkatsizlik sonucu yaşanan kazada tecrübeli bir dağcı arkadaşımız vefat etti.
Uzun yıllardır trekking yapan sporcu Ağrı dağında gruptan ayrıldı ve donarak öldü.
Yıllardır dağlara tırmanan tecrübeli dağcı bir kaza sonucu Aladağlar’da hayatını kaybetti.
Altınoluk Şahindere Kanyonu’nda 10 kişi trekking yaparken kayboldu ve Jandarma tarafından kurtarıldı.
Doğa yürüyüşünde arı saldırısına uğrayan sporcu hastaneye kaldırıldı. (2022) - Kişisel Güvenlik ve Ekip Uyumu: Özellikle ekstrem sporlarla uğraşıyorsanız, kişisel güvenliğinizden öncelikli olarak siz sorumlusunuz. Her zaman ekip arkadaşlarınızla uyum içinde çalışın ve güvenliği ön planda tutun. Birlikte olduğunuz takımın güvenliği, sizin güvenliğiniz kadar önemlidir.
- Çevreyi Koruyun ve Saygılı Olun: Doğayı ve çevreyi korumak, outdoor aktivitelerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Doğal, tarihi ve turistik mekanlara zarar vermemek, çöplerinizi yanınızda taşımak ve doğayı temiz tutmak temel sorumluluklarınızdandır. Doğa aktiviteleri sırasında vahşi hayvanlara ve doğal yaşam alanlarına zarar vermemeye özen gösterin.
- İlk Yardım Bilgisi Edinin: Doğa aktiviteleri sırasında karşılaşabileceğiniz acil durumlar için temel ilk yardım bilgisine sahip olun. “Doğada Sizi Öldürebilecek 6 Şey” başlıklı yazımızı okuyarak bu konuda bilgi sahibi olabilirsiniz.
- Yasaklar ve Yasal Düzenlemeler: Türkiye’de ormanlara girişler, özellikle yaz aylarında yasaklanmaktadır. Bu yasaklara uymak, doğanın korunması ve sizin güvenliğiniz açısından önemlidir. Güncel orman giriş yasaklarını illerin Orman Bölge Müdürlüklerinden teyit etmeyi unutmayın. Ayrıca, doğada yapacağınız bütün outdoor aktiviteleri için önceden izin almanız gerekmektedir. Aktiviteye başlamadan önce kolluk güçlerine bilgi vermek, olası risklerin önüne geçebilir.
- Görüş, Tecrübe ve Önerilerinizi Paylaşın: Outdoor ve doğa aktiviteleri hakkındaki tecrübe, görüş, düşünce ve önerileriniz bizim için değerlidir. Çekinmeden bize yazabilir ve deneyimlerinizi paylaşabilirsiniz. Sitemize abone olarak en güncel bilgileri alabilir ve outdoor dünyasındaki gelişmelerden haberdar olabilirsiniz.
- İletişim Kurun: Sadece okuduğunuz makale değil, outdoor ve doğaya dair yayınlanmasını istediğiniz her konu hakkında bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim sayfamızdaki bağlantıları kullanarak görüşlerinizi paylaşın ve doğa sporları dünyasında aktif bir rol alın.
Güvenliğinizi ön planda tutarak, doğanın sunduğu güzelliklerin tadını çıkarın. 🌲🚵♂️🏞️
İLGİLİ YAZILAR
Tüm Kategoriler
- Adventure
- Alıntı Yazılar
- Bisiklet
- City Tours
- Dağcılık Tırmanma
- Doğa Sevgisi
- Doğa Yürüyüşleri
- Doğada Sağlık
- Ekoloji
- Ekstrem Sporlar
- Festival- Etkinlik – Yarışma
- Geçmiş Etkinlikler
- Genel
- Gezi Rehberi
- Giyim, Ekipman, Applikasyon
- Gündeme Dair
- Kampçılık
- Life Style
- Misafir Yazar
- Motor Sporları
- Motosiklet Sporları
- Nerede Hangi Etkinlik Var?
- Nerede Ne Yapılır?
- Otomobil Sporları
- Outdoor
- Outdoor Aktivistleri
- Outdoor Aktiviteleri
- Outdoor Haber
- Outdoor Sektörü
- Outdoor Ürün Firmaları
- Outdoor Yazıları
- Sizden Gelenler
- Yurtdışı Gezileri
Outdoor Haber
Jojo Caravanport Antalya Kamp, Karavan, Tiny House, Outdoor Fuarı
Antalya'da Yaşanan Ölümlü Dağcılık Kazasının Detayları
Konya - Antalya Keykubad Göç ve Kervan Yolu Doğa Severleri Bekliyor
Fenermekanik Cumhuriyet Kupası Yat Yarışı Antalya'da!
Antalya'da Yasadışı Kelebek Toplayan Yabancı Yakalandı
Türkiye Hava Sporları Federasyonu’ndan Önemli Uyarı: Yetkisiz Faaliyetlere Karşı Hukuki Süreç Başlatılacak
KAMPÇILIK






Türkiye'yi Keşfet
Sorularınız ve sponsorluk için
info@turkeyoutdoor.org