Outdoor Türkiye
Türkiye’nin Outdoor sayfası olarak ekstrem sporlar ile ilgili serimize devam ediyoruz. Bu yazımızda ekstrem sporlardan bir hayat tarzı olan enduro sporunu tanıtmaya devam edeceğiz. Bir Yaşam felsefesi: Enduro ve enduro motosiklet özelliklerini tanıttığımız yazılarımıza ve Enduro Dağ bisikleti ile ilgili tanıtım yazımıza göz atmanızı tavsiye ediyoruz.
Dağ bisikleti Nedir?
Dağ bisikleti, diğer bisiklet türlerine göre çok daha yaygınlaşmış bisiklet tipidir. Kullanım rahatlığı, dengesi, kontrol edilebilirliği ve çeşitli zemin şartlarına uyumlu yapısı dağ bisikletlerinin yaygınlaşmasının temel sebeplerindendir.
Türkiye’de hala kalburüstü dağ bisikleti sayısı çok olmasa da özellikle 2000’lerden sonra yaygınlaşmaya başlamıştır. Artık Türkiye’de de birçok çeşit ve markada dağ bisikletleri ve de dağ bisikleti malzemeleri bulunabilmektedir. Dağ bisikleti yapısı temel olarak “kadro”, “maşa”, “teker seti”, “çekiş sistemi” ve “kontrol elemanları” ndan oluşur.
Dağ Bisikleti Türleri:
Dağ bisikletleri de kullanım şartlarına göre “Downhill”(kısaca DH), “Freeride”(kısaca FR), “All Mountain”(kısaca AM), “Cross-Country” gibi çeşitli sınıflara ayrılmıştır.
Dağ Bisikleti Cross-Country Cycling:
Arazi (XC): Verimlilik ve hız için tasarlanmış arazi motosikletleri pedal odaklı güç merkezleridir. Bu bisikletlerin süspansiyonlarında tipik olarak ağırlığı azaltmak ve verimliliği artırmak için daha az yastık bulunur ve teknik yokuş aşağı arazide performanstan ödün verilir.
Kısaca XC, kabaca “Arazi bisikleti” diyebileceğimiz olan dağ bisikleti sınıfıdır. Türkiye’deki en yaygın tiptir. Genellikle sadece maşasından kısa çalışma mesafeli(60-120mm arası) amortisöre sahip sabit kadrolu (kadrosu amortisörsüz) olarak üretilir. Fakat kadrosu amortisörlü “XC” sınıfı modeller de yaygınlaşmaktadır.
Bu sınıfta yarışan sporcular için bisikletlerindeki hafiflik ve esnemezlik çok önemli kriterlerdir. Özellikle döner parçalardaki hafiflik, güç aktarımındaki verim için çok önemli bir kriterdir. Yine kadro, jant seti, aynakol ve hatta ayakkabıdan kaynaklı esnemeler güç kaybına neden oluğu için özellikle yarışan sporcular için çok değerli zaman kayıplarına sebep olmaktadır.
Bu yüzden özellikle kadrolarda esnemezliği yüksek karbon alaşımlar bu sınıf için hem hafiflik hem de esnemezlik sağladıkları için tercih edilmeye çalışılmaktadır. Çalışılmaktadır çünkü maliyetleri yüksektir.Kısacası bu sınıf, “AM” “FR” ya da “DH” sınıflarına göre çok daha hafif, daha az yoran ve tırmanışa da daha uygun bisikletlerdir.
Dağ Bisikleti All Mountain:
Enduro / All-mountain: Enduro ve all-mountain kategorileri, bisikletlerin yokuş yukarı dostu olmaktan yokuş aşağı odaklı olmaya başladığı yerlerdir. Enduro bisikletleri, daha yokuş aşağı yönelimli tasarımlar ve daha fazla süspansiyon nedeniyle daha fazla çalışma pedalı gerektirir. Takas, yokuş aşağı indiğinizde gelir – burası enduro bisikletlerinin parladığı yerdir. Gevşek geometri ve uzun mesafeli süspansiyon, iz ne kadar zor olursa olsun size güven ve denge sağlar.
XC’ye göre daha zor şartlara uygun yani daha bozuk zeminde dengeli sürüşlere imkân tanıyan, hem maşası hem kadrosu amortisörlü dağ bisikleti sınıfıdır. Amortisör çalışma mesafeleri genellikle 120-160mm arasıdır.(Dip not: Amortisörlerin çalışma mesafeleri yıllar geçtikçe artmıştır. İlk DH bisikletlerde 100–120 mm amortisörler bulunmaktayken, şimdi XC sınıfında bile 130mm’ye rastlanmaktadır.) Bu sınıfta da tırmanış yapılabilir, çünkü birçok all mountain sınıfı bisiklette amortisörler kilitlenebilir özellikte olup(Kaliteli birçok XC sınıfı bisiklet amortisörü de kilitlenebilir özelliktedir), tırmanış ya da hızlanmalarda güç kaybını minimuma indirebilme özelliklerine sahiptir.
Dağ Bisikleti Freeride:
Patika: En çok yönlü stillerden biri patika dağ bisikletidir. Onlar tırmanışlarda olduğu kadar inişte de kendi kendilerine tutunabilen her şeyi yapabilen bisikletlerdir. Bir patika bisikleti, inişler, çıkışlar ve atabileceğiniz her türlü sürüşte sizi mutlu edecek.
Serbest tarz sınıftaki bisikletler de genellikle çift amortisörlüdür. (“Genellikle” çünkü “Street” tarzı serbest sürüş bisikletleri sadece maşadan kısa çalışma mesafeli sağlam amortisörlü ayrı bir “Freeride” dalıdır.) Ortalama 160-200mm çalışma mesafeli amortisörlere sahiptir. “Free Ride” sınıfı bisikletler “All Mountain” sınıfından da daha sağlam parçalara sahip ve daha zor şartlara dayanıklıdır. Sert arazi kullanımına uçuşlara ve zıplamalara uygun yapıda parçalara kadro açılarına sahiptir. “DH” yani tepe inişi sınıfı ile büyük benzerlik göstermektedir. Aralarındaki genel fark, “FR” de sınıf gereği sağlamlık yanında kıvraklık ve hafiflik de önemli olmasına rağmen, “DH” da denge, kıvraklık ve hafiflikten daha önemli kriterlerdir. Örneğin tekerlekler arası mesafenin fazla olması özellikle yüksek hızda dengeyi arttırmasına rağmen kıvraklığı azaltığı için “FR” de “DH” sınıfına göre daha kısadır.
Dağ Bisikleti Downhill:
Yokuş aşağı: Son olarak, yokuş aşağı bisikletler tam da bunun için tasarlanmıştır: yokuş aşağı. Dik arazilerde, yüksek hızlarda ve zıplamalarda gitmeniz için iri yarıdır ve inşa edilmiştir. Yokuş aşağı bir bisiklet yokuş yukarı pedal çevirmek için yapılmaz, bu nedenle, bir DH bisikleti düşünüyorsanız, birincil sürüşünüze araba servisleri veya telesiyejlerle erişildiğinden emin olun.
Türkçe karşılık olarak “Tepe İnişi” bisikletleri zor arazi şartlarında hızlı ve dengeli inişler yapabilmeye uygun olarak, hem maşasında hem de kadrosunda uzun çalışma mesafeli amortisörlere sahiptir. (200-250mm) Kullanılan parçalar güvenlik sağlaması açısından diğer dağ bisikleti tiplerinde kullanılan parçalara göre daha sağlam ve dolayısıyla genellikle daha ağır olmaktadır.
Outdoor Türkiye denilince akla gelen ilk site, Türkiye’nin Outdoor Sayfası http://www.turkeyoutdoor.org. Outdoor ile ilgili üretmeye devam ediyoruz. Her türlü görüş, düşünce, öneri, istek ve geri dönüşleriniz bizim için değerlidir, lütfen yazınız.
Alıntı yaptığınız yerleri yayınlarınızda belirtiniz. Kendi yazılarımı buluyorum…
Dönüşünüz için teşekkürler. Genel olarak yazılarımızda konuya göre yerli ve yabancı sitelerden alıntılar yapmaktayız. Hangi yazıda, hangi bölümün size ait olduğunu bildirirseniz memnuniyetle köprü veya sitenizin/yazınızın tanıtımını ekleyebiliriz. Tekrar teşekkürler Aybars Bey