Türkiye’nin zengin gastronomi haritasında, Gaziantep’ten sonra en çeşitli mutfağa sahip şehrin Elazığ olduğunu biliyor muydunuz? Ankara Ticaret Odası ve Ankara Patent Bürosu’nun yaptığı çalışmaya göre, Elazığ’a ait tam 150 farklı tescillenmiş yemek bulunuyor.

Elazığ ana yemekleri, çeşit çeşit çorbaları ve bağımlılık yapan hamur işleriyle gerçek bir lezzet hazinesi sunuyor. Elazığ’ın temiz ve yemyeşil meraları, uzun ovalarda uzanan üzüm bağları, gece ile gündüz arasındaki büyük sıcaklık farkının hüküm sürdüğü iklimi ve özgün kültürü, Elazığ mutfağına büyük bir zenginlik katıyor.

Fırat Nehri’nin sularıyla beslenen Elazığ mutfağı öyle zengin ki, bu lezzetleri tanımak için birkaç günde birkaç restoran gezmek imkansız. En azından bir hafta boyunca kalıp, hem şehri keşfedin hem de Elazığ’ın yöresel yemeklerinin enfes tadına bakın. Siz de bu lezzet yolculuğunda Elazığ’ın büyüleyici mutfağına hayran kalacaksınız.

1. Harput Köftesi: Bulgur ve kıyma temelli bu lezzet, geleneksel bir tat olarak öne çıkar. Salçalı sosu ve Harput’un özgün müzikleri eşliğinde deneyimlenir.

2. Harput Dibek Kahvesi: Harput Dibek kahvesi, ince çekilmiş türk kahvesi, kakao, kahve kreması ve kakule bitkisi içerir. Yumuşak ve aromatik bir tat profiline sahip olan bu kahve, Elazığ’da keyifle içilen bir içecektir. Şeker eklenip kişisel tercihe göre tatlandırılabilir.
3. Ağın Leblebisi: Ağın ilçesinden adını alan Ağın leblebisi, kireçli toprak yapısına uyum sağlamış özel bir nohut cinsinden yapılır. Kimyasal ilaçlama ve gübreleme kullanılmadan doğal ortamlarda yetiştirilen tüylü, kalın kabuklu bu nohut, Ağın leblebisini diğerlerinden ayıran önemli bir özelliktir. Ağın leblebisi, kaynatılarak meşe odunu küllü suyun içinde haşlanır, ardından karbonatlı bir kumda kavrulur ve kabuğu alındıktan sonra satışa sunulur.

4. Harput Kebabı: Kuzu ve çebiç etinden yapılan bu kebap, ızgara veya mangalda pişirilir. Közlenmiş domates ve biberle servis edilerek tereyağlı bir lezzet sunar.

5. Patila: Elazığ’a özgü bir gözleme olan Patila, ince hamuru ve odun fırınında pişirilmesiyle kendine özgü bir lezzet sunar. Kıymalı, patatesli, peynirli ve ıspanaklı olmak üzere farklı çeşitleri bulunur. Yuvarlak şekilde açılan hamurun yarısına iç harç konularak diğer yarısı ile kapatılır ve kenarlar süslenerek hazırlanır.

6. Şavak Tulumu: Elazığ’a özgü peynirlerden biri olan Şavak tulumu, şavaklardan adını alır. Genellikle koyun ve keçi sütü karışımıyla hazırlanan bu peynir, özel aroması ile dikkat çeker. Zahmetli bir yapım sürecine sahiptir ve genellikle kahvaltılarda tercih edilir.

7. Pestil: Üzümlerden yapılan geleneksel bir lezzet olan pestil, bağ bozumu döneminde toplanan üzümlerin kaynatılarak şıra haline getirilmesiyle yapılır. Şıraya un eklenerek inceltilir ve güneşte kurutulur. İnce yapraklara sarılan pestil bazen susam eklenerek hazırlanır. Cevizle sarılması, lezzetini daha da artırır.

8. Tatlı Peynirli Pide: Elazığ’da öğün olarak tüketilen Tatlı Peynirli Pide, basit malzemelerle yoğrulan hamur, tuzsuz peynir ve şeker içerir. Bu az malzemeyle bile benzersiz bir lezzet elde edilir. Tuzsuz peynir, şekerle yoğrularak pidenin üstüne serilir ve üzerine çekilmiş Antep fıstığı eklenir.

9. Haşlanmış İçli Köfte: İçli köftenin özel bir versiyonu olan haşlanmış içli köfte Elazığ mutfağının önemli bir lezzetidir. İç harcında kıyma, soğan, ceviz, maydanoz ve baharat bulunan içli köfteler, salçalı suda haşlanarak tereyağı ile servis edilir.

10. Patlıcan Söğürme: Et içermeyen bir alternatif arayanlar için ideal olan patlıcan söğürme, patlıcan, tereyağı, sarımsak ve tuz içerir. Közlenmiş veya haşlanmış patlıcanlar ezilip sarımsaklı tereyağında kavrularak nefis bir lezzet elde edilir.

11. İşgene (İşkene): Osmanlı Saray mutfağına ait olan İşgene, Elazığ mutfağında kavurmalı ve tavuklu olmak üzere iki çeşitte bulunur. İşgene, tavuk eti, tandır ekmeği, yağ, salça, soğan ve maydanozdan oluşur. Kavrulmuş malzemeler kaynar su ve doğranmış tandır ekmeği ile bir araya getirilerek servis edilir.

12. Muhaşerli Köfte (Mukaşerli Köfte): Elazığ mutfağının özgün yemeklerinden biri olan Muhaşerli Köfte, nohut türü olarak bilinen kara nohutun kullanıldığı bir yemektir. Haşlanan nohut, bulgur, soğan, ve baharatlar ile hazırlanan köfteler, tereyağında kavrulmuş salçalı biber sos ile servis edilir.

13. Balakgazi Böreği: Elazığ mutfağındaki hamur işlerinden biri olan Balakgazi Böreği, et ve hamurun bir arada sunulduğu lezzetli bir seçenektir. İç harcı olarak kıyma ve soğan kullanılan börek, kreplerin içine konularak hazırlanır ve kızartılır.

14. Gömme Börek (Kömbe): Gömme Börek ya da Kömbe, hem kahvaltılarda hem de beş çaylarında tercih edilen bir lezzettir. Un, tuz, karbonat ile hazırlanan hamur, kavrulmuş kıyma, yağ ve ceviz içererek katmanlar oluşturulur. Fırında kızarana kadar pişirilir.

15. Harput Çorbası: Harput çorbası, Elazığ’ın özgün lezzetlerinden biridir. Nohut ve dövme buğdayın ıslatılarak kullanıldığı çorba, yoğurt, yumurta, un ve tuz ile özenle hazırlanan bir karışım ile yapılır. Kıymalı ve Haspir otlu sos ile servis edilir.

    

    Harput köftesi

     

16. Üzüm: Elazığ’ın simgelerinden biri olan üzüm, bölgenin ekonomisinde önemli bir rol oynar. 60 çeşit üzüm yetişen topraklarda, yıllık ortalama 85 bin ton üzüm üretimi gerçekleşir. Öküzgözü ve Boğazkere üzümleri coğrafi işareti almıştır ve bölgeye özgü lezzetler sunar.

17. Şarap: Elazığ’da şarap üretimi potansiyeli büyük olmasına rağmen tüketimi pek yaygın değildir. Öküzgözü üzümü, Elazığ’ın tescilli tarım ürünüdür. Kayra ve Eskibağlar Vineyards gibi üreticiler, yüksek kaliteli şaraplar üreterek bu potansiyeli ortaya koymaktadır. Elazığ’ı ziyaret edenler, bu firmaların şaraplarını bağ evlerinde deneyimleyebilir ve şarap yapım sürecine tanık olabilirler.

18. Sırın: Elazığ mantısına benzeyen Sırın, yufka, yoğurt ve sarımsak içerir. Fırında pişirilen yufkaların üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağı eklenerek servis edilir.

19. Küncülü Köfte (Susamlı Köfte): İnce bulgur, susam, un, yumurta, soğan, kıyma, karabiber, tereyağı ve ceviz içi ile hazırlanan bu köfte zengin bir malzeme çeşitliliğine sahiptir.

20. Soslu Bonfile: Ünlü soslu bonfile, Elazığ’ın meşhur yemeklerinden biridir. Közlenmiş domates, kırmızı biber ve salça ile yapılan sos, mangalda pişirilen bonfileyi muhteşem bir lezzetle buluşturur.

21. Vişneli Dondurma: Elazığlıların favori dondurması olan Vişneli Dondurma, yoğun vişne tadı ile öne çıkar. Elazığ’da yetiştirilen vişnelerle yapılan bu dondurma, meyveli dondurmalar arasında gerçek meyve içeriğiyle ayrışır.

22. Orcik: Elazığ’ın cevizli sucuğu olarak bilinen Orcik, üzüm diyarı Elazığ’ın üzüm şırası ile yapılan bir lezzettir. Cevizler uzun iplere geçirilir ve üzüm şırasında kaynatılarak kalınlaştırılır. Güneşte kurumaya bırakılan Orcik, kış aylarında tüketilen besleyici bir atıştırmalıktır.

23. Salçalı Köfte-Ekmek: Elazığ’a özgü bir lezzet olan salçalı köfte-ekmek, köftelerin ızgarada pişirilip kekikli salça ile ekmek arasına konulmasıyla hazırlanır. Maydanoz ve soğanlı salata eklenerek tost makinasında sıkıştırılır. Salçalı köfte ekmeği, çeşitli salça seçenekleri ile sunulur.

24. Palu Tava: Elazığ mutfağının vazgeçilmezlerinden Palu Tava, çebiç eti, biber, iç yağı ve tuz içerir. Yuvarlak bir tepside hazırlanan ve taş fırında uzun süre pişirilen bu lezzet, görsel olarak çekici ve iç içe geçmiş tatlarla zengindir.

25. Dolanger Tatlısı: Elazığ’ın meşhur tatlılarından biri olan Dolanger Tatlısı, şerbetli tatlılar kategorisinde yer alır. İnce açılan hamur içine dövülmüş ceviz ya da fıstık konularak oklava ile sarılır. Ardından fırına verilen hamurun üzerine şerbet dökülerek servis edilir.